Жолдама парағы - адамдарды, тауарларды көлiктiк тасымалдауды жүзеге асыру кезiнде, өткен километрдi есепке алу үшiн, жұмсалған отынды (ЖЖМ) есептеу үшiн, шаруашылық қызметтi есепке алу, салық салу мақсатында толтырылатын құжат.

«Автомобиль көлігі туралы» Қазақстан Республикасы Заңының 1-бабының 15) тармақшасына сәйкес жолдама парағы - жүргізуші мен автокөлiк құралының жұмысын есепке алуды жүргізу мен бақылауға арналған қағаз немесе электрондық-цифрлық нысандағы құжат.

Жолдама парағын КҚББЖ-да тіркеу

Пайдаланушы КҚББЖ-да қалай тіркелуі тиіс

Жолдама парағын ресімдеу

Жолдама парағын КҚББЖ-да тіркеу

Жолдама парағын қағаз тасымалдағышта ресімдеу кезінде тасымалдаушы оның Көлік құжаттарын басқарудың бірыңғай жүйесінде тіркелуін қамтамасыз етеді.

Қазақстан Республикасы Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрінің м.а. 2021 жылғы 25 мамырдағы № 258 бұйрығымен Көлік құжаттарын басқарудың бірыңғай жүйесінде тіркеуге, есепке алуға, өңдеуге және сақтауға жататын құжаттардың тізбесі және Көлік құжаттарын басқарудың бірыңғай жүйесін ұйымдастыру және пайдалану қағидалары бекітілді.

Көлік құжаттарын басқарудың бірыңғай жүйесінде тіркеуге, есепке алуға, өңдеуге және сақтауға жататын құжаттар тізбесіне N3 санатты автомобильдерге арналған тауар-көлік жүкқұжаты және N3, М2, М3 санатты автомобильдерге арналған жолдама парағы кіреді.
N3 санаты – жүктерді тасымалдауға арналған көлік құралдары. Техникалық рұқсат етілген ең жоғары салмағы – 12 тоннадан астам.
М2 санаты – жолаушыларды тасымалдау үшін пайдаланылатын, жүргізушінің орнынан басқа отыру үшін сегізден астам орны бар көлік құралдары. Техникалық рұқсат етілетін ең жоғары салмағы 5 тоннадан аспайды.
М3 санаты – жолаушыларды тасымалдау үшін пайдаланылатын, жүргізушінің орнынан басқа отыру үшін сегізден астам орны бар көлік құралдары. Техникалық рұқсат етілетін ең жоғары салмақ 5 тоннадан асады.

Пайдаланушы КҚББЖ-ға қалай тіркелуі тиіс

Жүйе. GOV.KZ домендік аймағында тіркелген: esutd.gov.kz.

Жүйеде жұмыс істеу және (немесе) тасымалдау процесіне қатысу үшін Жүйені пайдаланушылар мынадай іс-қимылдар жасайды:

1. Электрондық цифрлық қолтаңба сертификаттарын (ашық және жабық кілт) пайдалану мүмкіндігі үшін қажетті аппараттық-бағдарламалық қамтамасыз етуді орнатады.
Аппараттық құралдар – электр және электрондық элементтерді (мысалы, аспаптар мен схемалар), электр механикалық элементтерді (мысалы, дискілер) және механикалық элементтерді (мысалы, тіреу) қамтитын есептеу жүйесінің материалдық бөлігі.
Бағдарламалық қамтамасыз ету – осы бағдарламаларды пайдалану үшiн қажеттi компьютерлiк бағдарламалар мен бағдарламалық құжаттардың жиынтығы.
2. Белгіленген тәртіппен Қазақстан Республикасының Ұлттық куәландырушы орталығынан не Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттердің куәландырушы орталықтарынан электрондық цифрлық қолтаңба сертификаттарын (ашық және жабық кілт) алады.
3. Жүйеде тіркеу рәсімдері өтеді.
Жүйеде Қазақстан Республикасының Ұлттық куәландырушы орталығы, сондай-ақ Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттердің куәландырушы орталықтары жеке және заңды тұлғалар үшін шығарған, Қазақстан Республикасының сенім білдірілген үшінші тарапы тексерген электрондық цифрлық қолтаңба сертификаттары қолданылады.
Көлік құжаттарын басқарудың бірыңғай жүйесін қалыптастыру, жүргізу және пайдалану кезінде Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2016 жылғы 20 желтоқсандағы № 832 қаулысымен бекітілген Ақпараттық-коммуникациялық технологиялар және ақпараттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету саласындағы бірыңғай талаптар ескеріледі.

Жолдама парағын ресімдеу

Автомобиль көлігімен жүктерді тасымалдау қағидаларының 19-тармағына сәйкес

19. Автокөлік құралының жолдама парағы тауар-көлік жүкқұжатымен бірге автокөлік құралының жұмысын есепке алу үшін көрсеткіштерді айқындайтын бастапқы есепке алу құжаты болып табылады.

Жүктерді тасымалдауға уақыт бойынша ақы төлеу кезінде жолдама парағына (ол қағаз тасығышта ресімделген жағдайда) тауар-көлік жүкқұжаттарының нөмірлері жазылады, олардың бір данасы тасымалданған тонна жүктің санын және басқа да көрсеткіштерді есепке алу үшін жолдама парағына қоса беріледі.

Қағаз тасығышта ресімделге автокөлік құралының жолдама парақтары мен тауар-көлік жүкқұжаттары жолдама парақтары мен тауар-көлік жүкқұжаттарының қозғалысын есепке алу журналдарында тіркелуге және тасымалдаушы журналдармен бірге 5 жыл бойы сақтауға жатады.

20. Жолдама парақтары және тауар-көлік жүкқұжаттарын тасымалдаушы қағаз тасығышта немесе ауысым (рейс) басталғанға дейін бір ауысымға (рейске) электрондық-цифрлық құжат нысанында осы Қағидаларға 1-қосымшаға сәйкес Автомобиль көлігімен жүктерді тасымалдау кезіндегі CMR және жолдама парағын, тауар-көлік жүкқұжатын толтыруға арналған мәліметтерді енгізе отырып, әрбір жүк автокөлік құралына жеке ресімдейді. Бұл ретте тауар-көлік жүкқұжатындағы жекелеген деректерді жүк жөнелтуші (жүк алушы) де толтырады.

21. Қағаз тасығышта ресімделген жолдама парақтары мен тауар-көлік жүкқұжаттары тасымалдаушының және жүк жөнелтушінің (жүк алушының) мөртабанымен немесе мөрімен куәландырылады.

Жеке кәсіпкерлік субъектілеріне жататын заңды тұлғалар үшін мөрдің (мөртабанның) болуы талап етілмейді.

22. Жолдама парағын және тауар-көлік жүкқұжатын техникалық рұқсат етілген ең жоғары массасы 3,5 (үш жарым) тоннадан асатын жүк автокөлік құралына қағаз тасығышта ресімдеу кезінде тасымалдаушы мен жүк жөнелтуші олардың көлік құжаттарын басқарудың бірыңғай жүйесінде тіркелуін қамтамасыз етеді:

жолдама парағын - ауысым (рейс) басталғанға дейін;

тауар-көлік жүкқұжаты - жүк жөнелтілгенге дейін.

Тауар-көлік жүкқұжатындағы және жолдама парағындағы жазбалар мен белгілерді электрондық-цифрлық құжат нысанында куәландыру Қазақстан Республикасының электрондық құжат және электрондық цифрлық қолтаңба туралы заңнамасына сәйкес жүзеге асырылады.

      Көлік құжаттарын басқарудың бірыңғай жүйесін қалыптастыру, жүргізу және пайдалану кезінде "Ақпараттық-коммуникациялық технологиялар және ақпараттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету саласындағы бірыңғай талаптарды бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2016 жылғы 20 желтоқсандағы № 832 қаулысымен бекітілген, Ақпараттық-коммуникациялық технологиялар және ақпараттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету саласындағы бірыңғай талаптар ескеріледі.

Электрондық жолдама парағына мынадай деректер енгізіледі:

·       электрондық жолдама парағының нөмірі,

·       ресімделген күні,

·       тасымалдаушының атауы,

·       БСН/ЖСН,

·       мекенжайы, телефоны,

·       Жүргізушінің аты-жөні, автокөлік құралының маркасы және мемлекеттік тіркеу нөмірі.

Сондай-ақ ағымдағы сәтте автокөлік құралын міндетті қолданыстағы техникалық қарап тексеру, автокөлік құралының техникалық сипаттамасы, рұқсат етілген ең жоғары салмағы, бастапқы, аралық және соңғы пункттері көрсетілген автокөлік құралының қозғалыс бағыты, жүргізушінің медициналық куәландырылуы, бастапқы пункттен шығу орны мен уақыты, соңғы пунктке келу уақыты мен күні, жолдама парағының қолданысының аяқталуы болуы тиіс.
Жолдама парағы рейсті ауыстыру басталғанға дейін ресімделеді. Жолдама парағындағы жазбалар мен белгілер ЭЦҚ-мен куәландырылады.

Жүк жөнелтуші жолдама парағына белгі қойғаннан кейін ол сондай-ақ электрондық тауар-көлік жүкқұжатын қалыптастырады. Бұл құжатқа қол қойылады және тасымалдаушыға келісуге жіберіледі. Тасымалдаушы жүкқұжатты келіседі және оған қол қояды. Одан әрі жүргізуші жүкті жеткізуді жүзеге асырады, жүк алушы жүкті қабылдайды, жүйеде «жүкті алды» деген белгі қояды. Соңғы кезең - тасымалдаушы автокөлік соңғы пунктке келгеннен кейін жолдама парағының аяқталғаны туралы белгі қояды.

Жүйеде жұмыс істеу үшін жеке тұлғаға немесе заңды тұлғаның өкіліне ЭЦҚ болуы қажет.

Жүйеде кері байланысты қолдау сервисі іске асырылды, жүйенің жұмысын жетілдіру бойынша ұсыныстар енгізілді.

Жүйені мобильді сайт арқылы пайдалануға болады. Алайда құжаттарға қол қою тек компьютер арқылы жүзеге асырылады.

Бақылау қашықтан, зияткерлік жүйе арқылы жүзеге асырылатын болады. Жүк автокөлiк құралының мемлекеттiк тiркеу нөмiрлiк белгiлерiн оқу арқылы көлiк құжаттарын басқарудың бiрыңғай жүйесiнде электрондық жолдама парағының болуы анықталатын болады.

2022 жылғы 1 қаңтардан бастап мынадай нормалар қолданылады:

көлік құжаттарын басқарудың бірыңғай жүйесі - автомобиль көлігі саласындағы

·       тасымалдау қызметіне байланысты құжаттарды тіркеуді, есепке алуды, өңдеуді және сақтауды және мұндай құжаттар туралы ресімделген ақпаратты тиісті уәкілетті мемлекеттік органдарға және тасымалдау процесіне қатысушыларға беруді қамтамасыз ететін ақпараттық жүйе;

·       жолдама парағын қағаз тасымалдағышта ресімдеу кезінде тасымалдаушы оның Көлік құжаттарын басқарудың бірыңғай жүйесінде тіркелуін қамтамасыз етеді.

·       жолдама парағына Көлік құжаттарын басқарудың бірыңғай жүйесінде жоғарыда көрсетілген Қағидалардың 200-тармағының екінші бөлігінде көзделген талаптардың сақталғаны туралы белгі қою.

Жеңіл автомобильдің жолдама парағының бланкісін жүктеу

Жүк автомобилінің жолдама парағының бланкісін жүктеу