Салықтық тіркелімі - салық агентінің салық салу объектілері туралы деректерді қамтитын құжаты.

Салықтық тіркелім салық төлеушінің (салық агентінің) салық салу объектілері және (немесе) салық салуға байланысты объектілер туралы, сондай-ақ шет мемлекеттерден, халықаралық және шетелдік ұйымдардан, шетелдіктерден, азаматтығы жоқ адамдардан алынған ақша және (немесе) мүлік туралы, сондай-ақ Салық кодексінің 29-бабының 1-тармағына сәйкес көрсетілген ақшаны және (немесе) өзге де мүлікті жұмсау туралы мәліметтерді қамтитын құжаты болып табылады.

Салық тіркелімдері ҚР Салық кодексінің 190-бабының 5-тармағында көрсетілген салық есебінің мақсаттарын қамтамасыз ету үшін ақпаратты қорыту мен жүйелеуге арналған.

Салықтық тіркелімдер нені қамтиды мен олардың мазмұны

Салық тіркелімдерінің белгіленген нысандары

Салық төлеушілердің жекелеген санаттары үшін салық тіркелімдері

Салықтық тіркелімдерді ресімдеу және ұсыну

Салықьық тіркелімдерді жүргізу

Әкімшілік жауапкершілік

Салықтық тіркелімдер нені қамтиды мен олардың мазмұны

Салық кодексінің 215-бабына сәйкес Салық тіркелімдері мыналарды:

  1. салық төлеуші/салық агенті салықтық есепке алу саясатында белгілеген нысандар бойынша салық төлеуші/салық агенті өзі дербес жасайтын салықтық тіркелімдерді
  2. салық төлеуші (салық агенті) жасайтын, жасалу нысандары мен қағидаларын уәкілетті орган бекітетін салықтық тіркелімдерді қамтиды.

Салықтық тіркелімдердің мазмұны

Салықтық тіркелімдер мынадай міндетті деректемелерді қамтуға тиіс:

  1. тіркелімнің атауы;
  2. салық төлеушінің/салық агентінің сәйкестендіру нөмірі;
  3. тіркелім жасалған кезең;
  4. Тіркелімді жасауға жауапты тұлғаның Т.А.Ә

Салықтық тіркелімдердің белгіленген нысандары

Қазақстан Республикасы Қаржы министрінің 2018 жылғы 19 наурыздағы № 388 бұйрығымен салықтық тіркелімдердің нысандары және оларды жасау қағидалары:

  1. салық салудан босатуды, корпоративтік табыс салығы, инвестициялық салық преференциялары бойынша салық салынатын табысты азайтуды қолдану (сілтемені қараңыз);
  2. тіркелген активтер топтарының (кіші топтарының) құндық баланстарын айқындау және тіркелген активтер бойынша кейінгі шығыстар (сілтемені қараңыз);
  3. туынды қаржы құралдары (сілтемені қараңыз);
  4. бейрезидент заңды тұлғаның Қазақстан Республикасындағы тұрақты мекемесі шегерімге жатқызған басқару және жалпы әкімшілік шығыстарының сомасы (сілтемені қараңыз);
  5. лизинг шарты бойынша берілген мүлік;
  6. Қазақстан Республикасы Салық кодексінің (ҚР СК) 232-бабы 5-тармағының 8) - 10) тармақшаларында көзделген борышкерлерге қойылатын талаптар мөлшерін азайтуды есепке алу (сілтемені қараңыз);
  7. жеке қосалқы шаруашылықпен айналысатын тұлғадан агроөнеркәсіптік кешен саласындағы дайындаушы ұйымның, ауыл шаруашылығы кооперативінің және (немесе) ауыл шаруашылығы шикізатын қайта өңдеуді жүзеге асыратын заңды тұлғаның ауыл шаруашылығы өнімін сатып алуын және оны өткізуін есепке алу (сілтемені қараңыз);
  8. туроператордың қызметтеріне - шығу және келу туризмі бөлінісінде (сілтемені қараңыз);
  9. шет мемлекеттерден, халықаралық және шетелдік ұйымдардан, шетелдіктерден, азаматтығы жоқ адамдардан ақша және (немесе) өзге де мүлік алу, сондай-ақ көрсетілген ақшаны және (немесе) өзге де мүлікті жұмсау бойынша (сілтемені қараңыз);
  10. қосылған құн салығын есептеу мақсаттары үшін тауарлардың қалдықтары түріндегі айналым. (сілтемені қараңыз);
  11. тауарлардың қалдықтары бойынша есепке жатқызылатын қосылған құн салығы (сілтемені қараңыз);
  12. ҚР СК 698-бабы 2-тармағы 2) тармақшасының алтыншы абзацына сәйкес ауыл шаруашылығы кооперативінің өз мүшелеріне тауарларды өткізуі, сондай-ақ мұндай тауарларды пайдалануға, сенімгерлік басқаруға, жалға беруі (сілтемені қараңыз);
  13. ҚР СК 698-бабы 2-тармағы 2) тармақшасының бесінші абзацына сәйкес ауыл шаруашылығы кооперативінің өз мүшелері үшін жұмыстарды (қызметтерді) орындауы (сілтемені қараңыз) бойынша ақпаратты көрсету үшін бекітілді.

Салық төлеушілердің жекелеген санаттары үшін салықтық тіркелімдер

Дара кәсіпкерлерге арналған салықтық тіркелімдер

«Бухгалтерлік есеп пен қаржылық есептілік туралы» Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес бухгалтерлік есепті жүргізуді және қаржылық есептілікті жасауды жүзеге асырмайтын дара кәсіпкерлер үшін уәкілетті орган:

  1. кірістерді, оның ішінде қолма-қол ақшасыз есеп айырысу жолымен алынған кірістерді (сілтемені қараңыз);
  2. сатып алынған тауарлар, жұмыстар мен қызметтерді (сілтемені қараңыз);
  3. төлем көзінен салық салынуға жататын жеке тұлғалардың кірістерінен жеке табыс салығын, сондай-ақ әлеуметтік салық және әлеуметтік төлемдер салу объектілерін (сілтемені қараңыз);
  4. мыналар үшін төлемақы бойынша салық міндеттемелерін:
  5. шет мемлекеттерден, халықаралық және шетелдік ұйымдардан, шетелдіктерден, азаматтығы жоқ адамдардан ақша және (немесе) өзге де мүлік алу, сондай-ақ көрсетілген ақшаны және (немесе) өзге де мүлікті жұмсау бойынша (сілтемені қараңыз) ақпаратты көрсету үшін салықтық тіркелімдердің нысандарын белгілеуге құқылы.

Тіркелген шегерімді пайдалана отырып, арнаулы салық режимін қолданатын дара кәсіпкерлер үшін салықтық тіркелімдер

Тіркелген шегерімді пайдалана отырып, арнаулы салық режимін қолданатын дара кәсіпкерлер үшін уәкілетті орган:

  1. қорлар (сілтемені қараңыз);
  2. кірістер (сілтемені қараңыз);
  3. жеке тұлғалардың кірістерінен жеке табыс салығы салынатын, төлем көзінен салық салынуға жататын объектілерді, сондай-ақ әлеуметтік салықты және әлеуметтік төлемдерді (сілтемені қараңыз) есепке алу бойынша ақпаратты көрсету үшін салықтық тіркелімдердің нысандарын белгілеуге құқылы.

Бірыңғай жер салығын төлеушілерге арналған салық тіркелімдері

Бірыңғай жер салығын төлеушілер қоршаған ортаға эмиссиялар үшін төлемақы бойынша салық міндеттемелерін есепке алу жөніндегі салық тіркелімін қоспағанда, ҚР СК 215-бабының 5-тармағында көзделген салықтық тіркелімдерді жүргізуге міндетті.

Жеке практикамен айналысатын тұлғаларға арналған салықтық тіркелімдер

Жеке практикамен айналысатын тұлға үшін уәкілетті орган:

  1. Жеке практикамен айналысудан түскен кірістерді (сілтемені қараңыз);
  2. ҚР СК 362, 363, 364 және 365-баптарында көзделген шығыстарды (сілтемені қараңыз) есепке алу бойынша салықтық тіркелімдердің нысандарын бекітеді

Экспедиторларға арналған салықтық тіркелімдер

Экспедитор үшiн салықтық тiркелiмiнiң нысанын уәкiлеттi орган бекiтпеген, сондықтан экспедитор осы нысанды дербес жасай алады, бiрақ ҚР Салық кодексі 215-бабының 7-тармағында белгiленген ақпараттың болуы қажеттi шарт болып табылады.

Экспедитор тасымалдаушылар және (немесе) көлік экспедициясы шарты шеңберінде ұсынылатын жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді берушілер туралы, сондай-ақ осындай жұмыстардың, көрсетілетін қызметтердің құны туралы ақпаратты ашу үшін салықтық тіркелімді жүргізеді, онда мынадай деректер:

  1. қосылған құн салығын төлеушілер болып табылатын тасымалдаушы және (немесе) жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді беруші жазып берген шот-фактурасының реттік нөмірі мен күні;
  2. тасымалдаушы және (немесе) жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді беруші салық төлеушінің сәйкестендіру нөмірі;
  3. тасымалдаушының және (немесе) жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді берушінің тегi, аты, әкесiнiң аты (егер ол жеке басын куәландыратын құжатта көрсетілген болса) немесе атауы;
  4. қосылған құн салығын төлеушілер болып табылатын тасымалдаушылар және (немесе) жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді берушілер жүзеге асыратын жұмыстардың, көрсетілетін қызметтердің шот-фактурада көрсетілген, салық салынатын (салық салынбайтын) айналымының мөлшеріне қосылатын құны;
  5. қосылған құн салығын төлеушілер болып табылмайтын тасымалдаушы және (немесе) өнім беруші жүзеге асыратын, "ҚҚС-сыз" деген нұсқауы бар, жұмыстардың, көрсетілетін қызметтердің құны;
  6. бейрезиденттен жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді сатып алу бойынша экспедитордың айналымы болып табылатын жұмыстардың, көрсетілетін қызметтердің құны көрсетілуге тиіс.

Мысал: «Тасымалдаушылар және (немесе) көлік экспедициясы шарты шеңберінде көрсетілетін жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді берушілер, сондай-ақ осындай жұмыстардың, көрсетілетін қызметтердің құны туралы ақпаратты ашу» салықтық тіркелімі (сілтемені қараңыз)

Салықтық тіркелімдерді ресімдеу және ұсыну

Салықтық тіркелімдер қағаз жеткізгіштерде жүргізілген жағдайда мұндай салықтық тіркелімдердегі қателерді түзету негізделген болуға және түзету енгізген жауапты адамның қолымен расталып, енгізілген түзетулердің күні мен негіздемесі көрсетілуге тиіс.

Салықтық тіркелімдер тексеруді жүзеге асыратын салық органдары лауазымды адамдарының талап етуі бойынша салықтық тексерулерді жүргізу кезінде салық органдарының лауазымды адамдарына қағаз жеткізгіштерде және (немесе) электрондық жеткізгіштерде ұсынылады.

Салық төлеушілер салықтық мониторинг шеңберінде салық органдарының немесе олардың лауазымды адамдарының талап етуі бойынша салықтық тіркелімдерді ұсынады.

Салық төлеуші (салық агенті) салықтық тіркелімдерді электрондық нысанда жасаған кезде салықтық тексеру барысында және салықтық мониторинг шеңберінде салық органдарының немесе олардың лауазымды адамдарының талап етуі бойынша салықтық тіркелімдерді электрондық жеткізгіштерде және осындай салықтық тіркелімдердің қағаз жеткізгіштегі көшірмелерін ұсынуға міндетті, олар басшысының және салық төлеушінің (салық агентінің) осы салықтық тіркелімдерін жасауға жауапты адамдардың (адамның) қолымен, сондай-ақ салық төлеушіде (салық агентінде) Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген негіздер бойынша мөр болмаған жағдайларды қоспағанда, салық төлеушінің (салық агентінің) мөрімен куәландырылуға тиіс.

Салық тіркелімі салық төлеуші/салық агенті салық органдарына тапсыратын салық есептілігіндегі әрбір жолды таратып жазу үшін мәліметтерді қамтуы тиіс.

Салықтық тіркелімдерді жүргізу:

  • есепке алу жүйесін өздігінен тексеруге мүмкіндік береді (егжей-тегжейлі ашып көрсету кезінде тіркелімдер бойынша деректер есептіліктегі тиісті жолмен сәйкес келуі тиіс);
  • салық органдарының хабарламаларына жауап дайындауды едәуір жеңілдетеді (мысалы, СЕН 100.00 және СЕН 300.00 арасында салыстырмалы тіркелімді жүргізу кезінде);
  • салық төлеушінің/салық агентінің ұстанымын қорғаудағы қосымша тармақ болып табылады (мысалы, салық органдары тексерген кезде)

Салықтық тіркелімдердің нысандарын белгілеуге құқығы бар уәкілетті орган Қазақстан Республикасының Қаржы министрлігі болып табылады.

2020 жылға арналған салық тіркелімдерінің нысандары «Салық тіркелімдерінің нысандарын және оларды жасау қағидаларын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Қаржы министрінің 2018 жылғы 19 наурыздағы № 388 бұйрығымен белгіленген (01.01.2020 жылғы жағдай бойынша өзгерістермен). – сілтемені қараңыз

2022 жылғы 1 қаңтардан бастап Салық кодексінің 215-бабының 7-1-тармағы қолданысқа енгізіледі

Төтенше ахуалдар салдарынан не төтенше жағдайдың қолданылу кезеңiнде тауарлар бүлiнген, жоғалған жағдайда салық төлеушi үшiн салық тiзiлiмiн жасау жөнiндегi мiндеттi енгiзу. Сондай-ақ осы салық тіркелімінде көрсетілуі тиіс мәліметтер көзделген.

7-1. Төтенше ахуалдар салдарынан не төтенше жағдайдың қолданылуы кезеңінде тауарлар бүлінген, жоғалған жағдайларда қосылған құн салығын төлеуші салықтық тіркелім жасайды, онда осы баптың 3-тармағында көзделген мәліметтер, сондай-ақ мынадай деректер көрсетіледі:

1) тауардың атауы;

2) есепке жатқызылған қосылған құн салығының сомасы;

3) тауардың баланстық құны;

4) мұндай тауар бойынша қосылған құн салығын бұрын есепке жатқызуға негіз болған құжаттың деректемелері (атауы, нөмірі, күні), сондай-ақ тауардың қосылған құн салығынсыз құны (салық салынатын айналым мөлшері).

Әкімшілік жауапкершілік

Әкімшілік жауапкершілік туралы кодексте мынадай әкімшілік жазалар көзделген (276-бап Есепке алу құжаттамасының болмауы және салықтық есепке алуды жүргізуді бұзу):

  • Салық төлеушіде есепке алу құжаттамасының болмауы және (немесе) ҚР заңнамасында белгіленген есепке алу құжаттамасын жасау және сақтау жөніндегі талаптардың сақталмауы, алғаш рет анықталған - ескерту
  • әкімшілік жаза қолданылғаннан кейін бір жыл ішінде қайталап анықтау мынадай мөлшерде айыппұл салуға әкеп соғады:
    • шағын кәсіпкерлік субъектілеріне немесе коммерциялық емес ұйымдарға - 25 АЕК
    • орта кәсіпкерлік субъектілеріне - 50 АЕК
    • ірі кәсіпкерлік субъектілеріне - 75 АЕК

Салық төлеушіде есепке алу құжаттамасының болмауы деп бухгалтерлік құжаттаманың және (немесе) салық нысандарының, салықтық есепке алу саясатының, салық салу объектілерін және (немесе) салық салуға байланысты объектілерді айқындау үшін, сондай-ақ салық міндеттемесін есептеу үшін негіз болып табылатын өзге де құжаттардың болмауы түсініледі.

Возврат к списку