Аванстық төлемдер - ақшалай қаражатты төлеу, тауарларды, жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді алғанға немесе орындағанға дейін оларға ақы төлеу есебіне төлемді жүзеге асыру; іске қаражат салу нысандарының бірі; аванс берген фирманың активтеріне қосылады.

КТС бойынша АТ жөніндегі жалпы ережелер

Кім КТС бойынша АТ төлеуші болып табылмайды

КТС бойынша АТ қалай есептеуге болады

КТС бойынша АТ төлеу мерзімі

КТС бойынша АТ жөніндегі жалпы ережелер

КТС бойынша аванстық төлемдерді төлеушілер ҚР Салық кодексінің 305-бабына сәйкес алдыңғы есепті кезеңнің алдындағы салық кезеңі үшін түзетулерді ескере отырып, ЖЖК (жылдық жиынтық кірісі) 325 000 еселенген АЕК (қаржы жылының 1 қаңтарына) мөлшерінен асатын салық төлеушілер болып табылады.

Салық кодексінің 305-бабы 1-тармағында салық төлеушілер - 1) ҚР СК 306-бабы 2-тармағында белгіленген мерзімдерде:

• есепті салықтық кезеңнің бірінші тоқсанының әрбір айы үшін тең үлестермен төлеуге жататын корпоративтік табыс салығы бойынша аванстық төлемдерді (декларацияға дейінгі аванстық төлемдер);
• есепті салықтық кезеңнің екінші, үшінші, төртінші тоқсандарының әрбір айы үшін тең үлестермен төлеуге жататын корпоративтік табыс салығы бойынша аванстық төлемдерді (декларациядан кейінгі аванстық төлемдер) есептейді және төлейді;

2) мыналарды:

• алдыңғы салықтық кезең үшін корпоративтік табыс салығы бойынша декларация тапсырылғанға дейінгі кезең үшін төлеуге жататын КТС бойынша аванстық төлемдер сомасының есеп-қисабын (101.01-нысандағы декларацияға дейінгі аванстық төлемдердің есеп-қисабы);
• алдыңғы салықтық кезең үшін корпоративтік табыс салығы бойынша декларация тапсырылғаннан кейінгі кезең үшін төлеуге жататын КТС бойынша аванстық төлемдер сомасының есеп-қисабын ((101.02-нысандағы декларациядан кейінгі аванстық төлемдердің есеп-қисабы) жасайды және салық төлеушінің тұрған жеріндегі салық органына ұсынады.

Кім КТС бойынша АТ төлеуші болып табылмайды

Салық кодексінің 305-бабының 2-тармағымен:

1) егер осы тармақта өзгеше көзделмесе, түзетулер ескеріле отырып, алдыңғы салықтық кезеңнің алдындағы салықтық кезең үшін жылдық жиынтық кірісі республикалық бюджет туралы заңда белгіленген және алдыңғы қаржы жылының алдындағы қаржы жылының 1 қаңтарына қолданыста болатын АЕК-тің 325 000 еселенген мөлшеріне тең сомадан аспайтын салық төлеушілер;

2) егер ҚР СК 305-бабының 4-тармағында өзгеше белгіленбесе, жаңадан құрылған (пайда болған) салық төлеушілер – тіркеуші органда мемлекеттік (есептік) тіркеу жүзеге асырылған салықтық кезең ішінде, сондай-ақ кейінгі салықтық кезең ішінде;

3) салық төлеушілер ретінде салық органдарында жаңадан тіркелген, Қазақстан Республикасында қызметін заңды тұлғаның құрылымдық бөлімшесін ашпай тұрақты мекеме арқылы жүзеге асыратын бейрезидент-заңды тұлғалар – салық органдарында тіркеу жүзеге асырылған салықтық кезең ішінде, сондай-ақ кейінгі салықтық кезең ішінде салық органдарында;

 4) осы Кодекстің 289-бабы 1-тармағының шарттарына сәйкес келетін салық төлеушілер;

5) осы Кодекстің 291-бабы 1-тармағының шарттарына сәйкес келетін салық төлеушілер;

6) осы Кодекстің 3290-бабының 2-тармақтарының шарттарына сәйкес келетін салық төлеушілер;

8) осы Кодекстің 293-бабы 4-3-тармағының шарттарына сәйкес келетін салық төлеушілер;

10) екінші деңгейдегі банктердің кредиттік портфельдерінің сапасын жақсартуға маманданатын, жалғыз акционері Қазақстан Республикасының Үкіметі болып табылатын ұйым.

11) "Астана" халықаралық қаржы орталығы туралы" Қазақстан Республикасы Конституциялық заңының 6-бабы 2-тармағының шарттарына сәйкес келетін салық төлеушілер салық міндеттемелерін орындамайтыны белгіленген.

ҚР СК 305-бабы 2-тармағы 1) тармақшасының мақсаттары үшін ЖЖК айқындау кезінде мыналар есепке алынбайды:

• мемлекеттік ислам арнайы қаржы компаниясының осы Кодекстің 519-бабы 3-тармағының 6) тармақшасында көрсетілген жылжымайтын мүлікті және осындай мүлік орналасқан жер учаскелерін мүліктік жалдауға (жалға) тапсырудан және (немесе) өткізу кезінде алған кірістері;
• осы Кодекстің 293-бабының 1-тармағының 4) тармақшасында көрсетілген ұйымдардың Қазақстан Республикасының кинематография туралы заңнамасына сәйкес ұлттық фильм деп танылған фильмді Қазақстан Республикасының аумағындағы кинозалдарда көрсетуді жүзеге асырудан түсетін кірістері;
• осы Кодекстің 293-бабының 1-тармағының 5) тармақшасында көрсетілген ұйымдардың Қазақстан Республикасының кинематография туралы заңнамасына сәйкес ұлттық фильм деп танылған, пайдалануға олардың айрықша құқығы бар фильмді Қазақстан Республикасының аумағындағы кинозалдарда прокаттаудан және көрсетуді жүзеге асырудан түсетін кірістері.

Бөліну немесе бөлініп шығу арқылы қайта ұйымдастыру нәтижесінде жаңадан пайда болған заңды тұлға осы баптың 1-тармағында көзделген салықтық міндеттемелерді осындай қайта ұйымдастыру жүзеге асырылған салықтық кезеңде, сондай-ақ егер бөліну немесе бөлініп шығу жолымен қайта ұйымдастырылған заңды тұлға осындай қайта ұйымдастыру жүзеге асырылған салықтық кезеңде корпоративтік табыс салығы бойынша аванстық төлемдерді есептеген жағдайда, кейінгі екі салықтық кезең ішінде орындайды.

КТС бойынша АТ қалай есептеуге болады

ҚР СК 305-бабының 5-тармағына сәйкес КТС бойынша АТ сомасы:

1) декларацияға дейін, ҚР СК 305-бабы 5-тармағының 2) тармақшасында көзделген жағдайларды қоспағанда, алдыңғы салықтық кезең үшін АТ сомаларының есеп-қисаптарында есептелген АТ жалпы сомасының төрттен бір бөлігі мөлшерінде есепті салықтық кезеңнің бірінші тоқсаны үшін есептеледі (есепке жазылады). Егер салық төлеуші декларацияға дейінгі КТС бойынша АТ есеп-қисабында КТС бойынша АТ сомасын төмендеткен жағдайда, салық органы көрсетілген кезең үшін КТС бойынша АТ сомасын есепке жазуды осы тармақшаға сәйкес айқындалған, аванстық төлемдердің сомасы мен осындай есеп-қисапта көрсетілген АТ сомасы арасындағы оң айырма мөлшерінде ҚР СК 306-бабының 2-тармағында белгіленген төлеу мерзімдері бойынша жүргізуге құқылы;

2) декларацияға дейін:

• алдыңғы салық кезеңінде КТС бойынша АТ есептемеген;
• бөліну немесе бөлініп шығу жолымен қайта ұйымдастыру жүзеге асырылған салықтық кезеңде, сондай-ақ кейінгі екі салықтық кезең ішінде – ҚР СК 305-бабының 4-тармағында көрсетілген салық төлеушілер ағымдағы салықтық кезең үшін корпоративтік табыс салығының болжамды сомасы негізге алына отырып есептейді.

3) декларациядан кейін, ҚР СК 305-бабы 5-тармағының 4) тармақшасында көзделген жағдайларды қоспағанда, алдыңғы салық кезеңі үшін есептелген КТС сомасының ¾ мөлшерінде есептеледі;

4) декларациядан кейін:

- егер ҚР СК 302-бабының 1-тармағына және 652-бабына сәйкес алдыңғы салық кезеңі үшін есептелген КТС сомасы нөлге тең болған;

- бөліну немесе бөлініп шығу жолымен қайта ұйымдастыру нәтижесінде жаңадан пайда болған заңды тұлға - бөліну немесе бөлініп шығу жолымен қайта ұйымдастыру жүзеге асырылған салық кезеңінде, сондай-ақ кейінгі екі салық кезеңі ішінде;

- КТС бойынша декларация тапсыру мерзімі ұзартылған жағдайларда ағымдағы салықтық кезең үшін корпоративтік табыс салығының болжамды сомасы негізге алына отырып есептеледі.

КТС бойынша АТ төлеу мерзімі

1) декларацияға дейін есепті салық кезеңінің 20 қаңтарынан кешіктірмей ұсынылады;

2) декларациядан кейін есепті салық кезеңінің 20 сәуірінен кешіктірмей ұсынылады.

Салық төлеушілер есепті салықтық кезеңнің 31 желтоқсанынан кешіктірмей, ағымдағы салықтық кезең үшін корпоративтік табыс салығының болжамды сомасын негізге ала отырып, декларациядан кейінгі аванстық төлемдердің қосымша есеп-қисабын ұсынуға құқылы.

ӘҚБтК-нің 278-бабына сәйкес, егер іс жүзінде есептелген КТС және СЕН 100.00-де көрсетілген сома салық кезеңі ішінде есептелген аванстық төлемдер сомасынан 20% астам мөлшерде асып кетсе, бұл іс жүзіндегі салықтың асып кеткен сомасының 20% мөлшерінде айыппұл салуға әкеп соғады.