Шегерімдер - бұл салық төлеушінің табыс алуға бағытталған қызметті жүзеге асыруға байланысты туындаған шығыстары. 

Салық төлеушiнiң табыс алуға бағытталған қызметтi жүзеге асыруға байланысты шығыстары, осы Кодекске сәйкес шегерiмге жатпайтын шығыстарды қоспағанда, осы Кодекстiң баптарында 242 және 243 - 263-баптарында белгiленген ережелер ескерiле отырып, салық салынатын табысты айқындау кезiнде шегерiмге жатады.

Осы тармақтың ережелері салық төлеушінің Қазақстан Республикасында да, одан тысқары жерлерде де шеккен шығыстарына қолданылады.

Шегерiмдердi салық төлеушi iс жүзiнде жүргiзiлген шығыстар бойынша оның табыс алуға бағытталған қызметiне байланысты осындай шығыстарды растайтын құжаттар болған кезде жүргiзедi.

Халықаралық қаржылық есептілік стандарттарына және Қазақстан Республикасының бухгалтерлік есеп пен қаржылық есептілік туралы заңнамасының талаптарына сәйкес айқындалатын болашақ кезеңдердің шығыстары олар жататын салық кезеңінде шегерімге жатады.

01.04.2021 жылдан бастап ҚР Салық кодексі ҚР СК 242-бабының 3-1-тармағымен толықтырылады. Өзгертістер 10.12.2020 ж. №382-VI заңмен енгізіледі.

01.04.2021 жылдан бастап шегерімдерді растайтын құжаттардың, сондай-ақ мынадай жазып берілген шот-фактуралардың міндетті түрде болуымен нақты жүргізілген шығыстар бойынша жүргізуге болады:

• ҚР резидент заңды тұлғаларымен;
• ҚР-да филиал немесе өкілдік арқылы жұмыс істейтін бейрезиденттер;
• ДК;
• жеке практикамен айналысатын тұлғалар.

Талап құны мәміле жасалған күні мәні қолданылатын 1000 АЕК-тен асатын мәмілелерге қолданылады.

Шығыстарды шегерімге жатқызу кезінде шот-фактура талап етілмейді:

• жолаушылар тасымалы бойынша;
• ДК немесе жеке практикамен айналысатын тұлғалар болып табылмайтын жеке тұлғаларға тауарларды өтеусіз беру, жұмыстар немесе қызметтер көрсету кезінде;
• бейрезиденттен қызметтерді сатып алу бойынша;
• ЕАЭО елдерінің аумағынан әкелінген тауарлар бойынша;
• ҚР СК 397-бабында көзделген қызметтер бойынша.

Әдепкі растау үшін электрондық шот-фактуралар пайдаланылады.

ҚР СК 242-бабының, 243-бабының негізінде  шегерімге мынадай шығыстар жатады:

Салық төлеушінің табыс алуға бағытталған қызметке байланысты шығыстары; 243-баптың 2-тармағында көзделген жағдайларды қоспағанда, салық төлеуші шеккен тауарлар
шығыны табиғи кему нормалары шегінде шегеруге жатады; Реттеліп көрсетілетін қызметтерді ұсыну мақсатында табиғи монополия субъектісі шеккен
шығындар; Жоғалуына, бүлінуіне байланысты бұрын шегерімге жатқызылмаған тауарлардың баланстық құны мөлшеріндегі салық төлеушінің
шығыстары; Салық төлеушінің міндетті, мерзімдік медициналық тексеріп-қарауға арналған шығыстары
шегерімге жатады; Салық төлеушінің жұмыскерлерге еңбек қауіпсіздігі, еңбекті қорғау және гигиена талаптарына сай келетін еңбек жағдайларын қамтамасыз ету жөніндегі шығыстары
шегерімге жатады; Жұмыскерлердің қоғамдық тамақтануын ұйымдастыру жөніндегі қызметті жүзеге асыруға байланысты салық төлеушінің шығыстары шегерімге жатқызылуға
тиіс; Берілген немесе танылған тұрақсыздық айыбы (айыппұлдар, өсімпұлдар)
шегерімге жатады; Жеке кәсіпкерлік субъектілерінің мүшелік жарналары
шегерімге жатады; Салық төлеушінің МӘСҚ-қа есептелген әлеуметтік аударымдар бойынша шығыстары
шегерімге жатады;

Әлеуметтік медициналық сақтандыру қорына төленген аударымдар бойынша салық төлеушінің шығыстары шегерімге жатады (2022 жылғы редакция)

2023 жылдан бастап «Салық кодексіне өзгерістер енгізу туралы» Заңмен МӘМС-ті КТС бойынша шегерімге жатқызу өзгертілді.

2023 жылдан бастап 243-баптың 12-тармағы мынадай редакцияда жазылды:

«12. Салық төлеушінің Қазақстан Республикасының заңнамасында айқындалатын мөлшерде әлеуметтік медициналық сақтандыру қорына есепке жазылған аударымдар бойынша шығыстары шегерімге жатады.;

Жарнамалық мақсатта өтеусіз (оның ішінде сыйға тарту түрінде) берілген тауардың құны, егер осындай тауар бірлігінің құны тиісті қаржы жылына республикалық бюджет туралы заңмен белгіленген және осындай беру күнінде қолданыста болатын АЕК-тің 5 еселенген мөлшерінен аспаған жағдайда, осындай тауарды беру жүзеге асырылған салықтық кезеңде шегерімге жатқызылуға жатады;
Энергия беруші ұйымның жаңартылатын энергия көздерін пайдаланатын субъектілерге электр энергиясын беру жөніндегі қызметтерді өтеусіз көрсетуге байланысты шеккен шығыстары шегерімге жатады;
Салық төлеуші жұмыскердің пайдасына төлеген жұмыс берушінің МЗЖ шегеруге
жатады;

Қызметтік іссапарлар кезіндегі өтемақылар бойынша мынадай шығыстар шегерімге жол жүруге арналған және броньға жұмсалған шығыстарды растайтын құжаттардың негізінде, броньға жұмсалған шығыстардың төлемақысын қоса алғанда, іссапарда болатын жерге және кері жол жүру шығыстары жатады (ҚР СК 244-бабы);

Өкілдік шығыстар салық салуға жататын жұмыскерлердің табыстары бойынша жұмыс берушінің шығыстары сомасының 1%-нан аспайтын мөлшерде шегерімге жатқызылады (ҚР СК 245-бабы);

Сыйақы бойынша шегерімдер (ҚР СК 246-бабы);

Төленген күмәнді міндеттемелер бойынша шегерімдер (ҚР СК 247-бабы);

Күмәнді талаптар бойынша шегерімдер (ҚР СК 248-бабы);

Сақтандыру, қайта сақтандыру ұйымының шегерімдері (ҚР СК 249-бабы);

Теріс бағамдық айырма сомасының оң бағамдық айырма сомасынан асып кетуін шегеру (ҚР СК 262-бабы);

Салық және бюджетке төленетін төлемдерді шегеру (ҚР СК 263-бабы);

Тіркелген активтер бойынша шегерімдер (ҚР СК 265-бабы);

СЕН 100.00 - «Корпоративтік табыс салығы бойынша декларацияда» шегерімге жатқызылатын шығыстар туралы мәліметтер «Шегерімдер» бөлімінде көрсетіледі.

Салық төлеушінің құрылысқа, тіркелген активтерді сатып алуға жұмсаған шығындары және күрделі сипаттағы басқа да шығындар осы Кодекстің 265-276-баптарына сәйкес шегерімге жатқызылады.

2. Салық төлеушінің шет мемлекетте қызметін тұрақты мекеме арқылы жүзеге асыруына байланысты шығыстары осы Кодекске сәйкес шегерімге жатады.

2022 жылғы 1 қаңтардан бастап шығындарды (1000 АЕК-тен асатын мәміле бойынша) ЭШФ немесе алушының ЖСН/БСН қамтитын БКМ чегі болған кезде шегерімге жатқызуға болады.

Сыйақы бойынша шегерім есебіне дисконт түріндегі сыйақы және негізгі компаниядан қарыздар бойынша сыйақы енгізілетін болады.

Салық кодексінің 243-бабының 3-тармағы үшінші бөлікпен толықтырылды (2022 жылғы 1 қаңтардан бастап 2023 жылғы 1 қаңтарға дейін қолданылады)

Бұрын шегерімге жатқызылмаған шығыстар бойынша корпоративтік табыс салығы (бұдан әрі - КТС) бойынша шегерімді қолдану жөніндегі
ережелерді салық төлеушіні осы жергілікті атқарушы орган қалыптастыратын тізілімге енгізген жергілікті атқарушы орган құрған комиссияның шешімі бойынша төтенше жағдайдың қолданылуы кезеңінде келтірілген мүліктік зиянды өтеуге ақша алынған мүлік бойынша шағын және орта кәсіпкерлік субъектілері қолданбайды.