Бюджеттен ҚҚС қайтарудың жалпы тәртібі ҚР Салық кодексінің 429-431-баптарында анықталған.

Бюджеттен ҚҚС қайтару бір мезгілде мынадай талаптар орындалатын болса:

1) қосылған құн салығын төлеуші нөлдік мөлшерлеме бойынша салық салынатын тауарларды, жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді тұрақты түрде өткізуді жүзеге асырса;

2) тауарларды, жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді тұрақты түрде өткізу жүзеге асырылған салықтық кезеңде нөлдік мөлшерлеме бойынша салық салынатын өткізу бойынша айналым өткізу бойынша салық салынатын жалпы айналымның кемінде 70 пайызын құрайтын болса, жүргізіледі.

Осы тармақтың мақсаттарында нөлдік мөлшерлеме бойынша салық салынатын тауарларды, жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді тұрақты өткізуге, әрбір тоқсанда бір реттен сиретпей кезекті үш салықтық кезең ішінде жүзеге асырылатын нөлдік мөлшерлеме бойынша салық салынатын тауарларды өткізу, жұмыстарды орындау, қызметтерді көрсету жатады. Бұл ретте көрсетілген әрбір салықтық кезеңдегі осындай өткізу тұрақты өткізу деп танылады.

Бұл ретте, егер белгіленген талаптар орындалмаған болса, бірақ ҚҚС нөлдік мөлшерлемесі бойынша салық салынатын айналымдар бар болса, нөлдік мөлшерлеме бойынша салық салынатын өткізу бойынша айналым мақсаттары үшін пайдаланылған тауарлар (жұмыстар, көрсетілетін қызметтер) бойынша есепке жатқызылған салық сомасының бөлігінде ҚҚС қайтарылуға жатады.

Қосылған құн салығының асып кетуін қайтару тәртібі мен мерзімдері

1. Қосылған құн салығының асып кетуін салық төлеушіге қайтару:

1) егер осы Кодекстің 432 және 434-баптарында өзгеше белгіленбесе, осы бапта белгіленген тәртіппен және мерзімдерде;

2) салықтық кезеңдегі қосылған құн салығы бойынша декларацияда көрсетілген оның қосылған құн салығының асып кету сомасын қайтару туралы талабы негізінде жүзеге асырылады.

2. Егер осы Кодекстің 432 және 434-баптарында өзгеше белгіленбесе, тексеру нәтижелерімен расталған қосылған құн салығының асып кету сомасын салық төлеушіге қайтару мынадай мерзімдерде жүргізіледі:

қосылған құн салығының асып кету сомасын қайтару туралы талап қойылған салықтық кезең үшін өткізу бойынша жалпы салық салынатын айналымда кемінде 70 пайызды құрайтын нөлдік мөлшерлеме бойынша салық салынатын өткізу бойынша айналымдарды жүзеге асыратын салық төлеушіге – елу бес жұмыс күні ішінде;

қалған жағдайларда - күнтізбелік жүз елу бес күн ішінде *

* 2023 жылғы 1 қаңтардан бастап ҚҚС асып кетуін қайтару бөлігінде салықтық әкімшілендіруді оңайлату шеңберінде Салық кодексінің 431-бабының 2-тармағына ҚҚС асып кетуін қайтару мерзімдерін 155 күнтізбелік күннен 75 бес жұмыс күніне дейін қысқартуды көздейтін түзетулер енгізілді.

Бұл ретте қосылған құн салығының асып кеткен сомасын қайтару мерзімінің өтуі осы Кодекстің 424-бабының 1-тармағына сәйкес қосылған құн салығы бойынша декларацияны ұсыну үшін белгіленген мерзімнен бастап күнтізбелік отыз күн өткеннен кейін басталады.

Осы тармақтың мақсатында мыналар қосылған құн салығының асып кету сомасын қайтару үшін негіздер болып табылады:

1) шағым жасау (салық төлеуші шағым жасаған кезде) нәтижелерін ескере отырып, қайтаруға ұсынылған қосылған құн салығының асып кету сомасының анықтығын растау жөніндегі салықтық тексеру актісі;

2) осы Кодекстің 152-бабының 13-тармағында көзделген жағдайда ресімделген салықтық тексеру актісіне қорытынды.

1) мыналар:

- шағын бизнес субъектілері;

- шаруа немесе фермер қожалықтары;

- ауыл шаруашылығы өнімін, акваөсіру (балық өсіру шаруашылығы) өнімін өндірушілер және ауыл шаруашылығы кооперативтері үшін белгіленген арнаулы салық режимдерінде бюджетпен есеп айырысуды жүзеге асыратын салық төлеушіге;

2) салық төлеушіге 411осы Кодекстің бабының ережелерін қолданған салық кезеңдері үшін.

3. Қосылған құн салығының асып кетуін:

1) бюджетпен есеп айырысуды жүзеге асыратын салық төлеушіге:

• шағын бизнес субъектілері;

• шаруа немесе фермер қожалықтары;

• ауыл шаруашылығы өнімдерін, акваөсіру (балық өсіру шаруашылығы) өнімдерін өндірушілерді және ауыл шаруашылығы кооперативтерін;

2) осы Кодекстің 411-бабының ережелерін қолданған салық кезеңдері үшін салық төлеушіге қайтару жүргізілмейді.

4. Бюджеттен қайтаруға расталған қосылған құн салығының асып кету сомасы осы Кодекстің 104-бабында айқындалған тәртіппен салық төлеушіге қайтарылады.

ҚҚС асып кетуін қайтарудың оңайлатылған тәртібі қосылған құн салығының асып кетуін қайтаруды салық тексеруін жүргізбей жүзеге асырудан тұрады.

2023 жылғы 1 қаңтардан бастап Салық кодексінің 434-бабының 2-тармағына өңдеуші өнеркәсіптің өз өндірісінің тауарларын өндірушілерді ынталандыру мақсатында экспортқа тұрақты өткізу шарттарының орындалуына қарамастан ҚҚС асып кетуін оңайлатылған тәртіппен қайтару бөлігінде түзетулер енгізілді.