ДК тарату немесе жабу – бұл жеке тұлғаны кәсіпкер ретінде тіркеуді тоқтату рәсімі. Ол аяқталғаннан кейін азаматтан салықтарды есептеу, салықтарды тапсыру жөніндегі міндеттемелер алынады.

Кәсіпкерлік немесе басқа да қызметті тоқтату жөніндегі шаралар кешені. Нәтижесінде жеке тұлға ресми түрде жеке кәсіпкер болуын тоқтатады, яғни ДК құқықтары мен міндеттерінен айырылады.

ДК қызметі қашан тоқтатылған болып есептеледі

ДК қызметін оңайлатылған тәртіппен тоқтату

Мәжбүрлеу тәртібімен жабу

ДК қызметі қашан тоқтатылған болып есептеледі

ҚР Кәсіпкерлік кодексінің 38-бабының 4-тармағына сәйкес: ДК
қызметі оның өтініші негізінде мемлекеттік кірістер органында ДК ретінде тіркеу есебінен шығарылған сәттен бастап тоқтатылды деп есептеледі.

ДК салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдердің түсуін қамтамасыз ету саласында басшылықты жүзеге асыратын уәкілетті органның интернет-ресурсында осы ақпарат орналастырылған күннен бастап тіркеуші органда ДК ретінде тіркеу есебінен шығарылды деп танылады.

ҚР Салық кодексінің 66-бабының 13-тармағының 1) тармақшасына сәйкес:

• камералдық бақылау нәтижелері бойынша бұзушылықтар және салықтық берешек, әлеуметтік төлемдер бойынша берешек болмаған кезде – қорытынды жасалған.

ДК тіркеу есебінен шығару туралы ақпарат осындай салық төлеушілер тіркеу есебінен шығарылған күннен бастап 3 жұмыс күні ішінде уәкілетті органның интернет-ресурсында орналастырылады.

Салық берешегінің, әлеуметтік төлемдер бойынша берешектің болуы ДК ретінде тіркеу есебінен шығарудан бас тарту үшін негіз болып табылады.

ДК қызметін оңайлатылған тәртіппен тоқтату

Салық кодексінің 67-бабы негізінде ДК қызметін оңайлатылған тәртіппен тоқтату салық төлеушінің қызметін тоқтату туралы салықтық өтініші негізінде камералдық бақылау жүргізусіз жүзеге асырылады.

Оңайлатылған режим:

• ҚҚС төлеушілер болып табылмайтын;
• қызметін бірлескен кәсіпкерлік нысанында жүзеге асыратын;
• бензин (авиациялықтан басқа), дизель отынын, этил спиртін, алкоголь өнімдерін, темекі өнімдері өндірмейтін және өткізбейтін, сондай-ақ ойын бизнесіне қатыспайтын;
• салық берешегі және әлеуметтік төлемдер бойынша берешегі жоқ дара кәсіпкерлерге арналған.

Осы баптың 1-тармағының 1) тармақшасында көзделген негіз бойынша қызметін оңайлатылған тәртіппен тоқтатқан кезде ДК өзінің орналасқан жері бойынша салық органына бір мезгілде:

1) қызметті тоқтату туралы салықтық өтінішті;

2) таратудың салықтық есептілігін;

3) осы Кодекстің 169-бабында айқындалған тәртіппен бақылау-касса машинасын (ол бар болған кезде) есептен шығару туралы салықтық өтінішті ұсынады.

Таратудың салықтық есептілігі қызметі тоқтатылатын дара кәсіпкер төлеуші және (немесе) салық агенті болып табылатын салықтардың, бюджетке төленетін төлемдердің түрлері және әлеуметтік төлемдер бойынша қызметті тоқтату туралы салықтық өтініш ұсынылған салықтық кезеңнің басынан бастап осындай өтініш ұсынылған күнге дейінгі кезең үшін жасалады.

Егер кезекті салықтық есептілікті ұсыну мерзімі таратудың салықтық есептілігі ұсынылғаннан кейін басталатын болса, мұндай кезекті салықтық есептілікті ұсыну таратудың салықтық есептілігі ұсынылған күннен кешіктірілмей жүргізіледі.

Осылайша, салық органына бармай-ақ ДК-ны жою үшін:

1) Мемлекеттік кірістер комитетінің сайтында салық берешегінің болуын тексеру (егер бар болса - өтеу);

2) Барлық салықтарды төлеу (егер кіріс бар болса МЗЖ, МӘМСЖ, әлеуметтік аударымдар).
Егер кіріс болмаса, онда ДК-ның өзі үшін МӘМСЖ.

3) егер ол ДК-ға ресімделген болса, банктегі есеп айырысу шотын жабу;

4) орналасқан жері бойынша аумақтық мемлекеттік кірістер органдарына тарату есептілігін электрондық түрде (СЕН 910.00) ұсыну;

5) касса аппараты болған кезде - есептен шығару туралы салықтық өтініш;

6) салықтық өтінішті орналасқан жері бойынша электрондық үкімет порталы арқылы не аумақтық мемлекеттік кірістер органының электрондық поштасына беру (электрондық өтініш) керек.

Мәжбүрлеу тәртібімен жабу

Резидент заңды тұлғалар, олардың құрылымдық бөлімшелері, бейрезидент заңды тұлғаның құрылымдық бөлімшелері, қызметін құрылымдық бөлімшені ашпай тұрақты мекеме арқылы жүзеге асыратын бейрезидент заңды тұлғалар, дара кәсіпкерлер мәжбүрлеу тәртібімен жабылуы мүмкін, олар бір мезгілде:

1) күнтізбелік жылдың 1 қаңтарына дейін, бірақ кемінде 3 жыл:

• салық есептілігін табыс етпеген;
• экспорт-импорт операцияларын жасамаған;
• егер күнтізбелік жыл үшін ақша төлемі немесе аударымы сомасы республикалық бюджет туралы заңда белгіленген және тиісті қаржы жылының 1 қаңтарында қолданыста болған айлық есептік көрсеткіштің 141 еселенген мөлшерінен аспайтын, сондай-ақ зейнетақы немесе әлеуметтік төлемдер алған жағдайларды қоспағанда, банк шоттары бойынша төлемдер немесе ақша аударымдарын жүзеге асырмаған;
• қосылған құн салығын төлеуші ретінде тіркеу есебінде тұрмаған;

2) күнтізбелік жылдың 1 қаңтарындағы жағдай бойынша:

• қосылған құн салығын төлеуші ретінде тіркеу есебінде тұрмаған;
• салық есептілігін тапсыруды тоқтата тұрмаған;
• жеке тұлғалардан аталған салық салу объектілерін қоспағанда, меншік құқығында мүлік салығы, көлік құралдары салығы, жер салығы, бірыңғай жер салығы салынатын объектілері болмаған;
• әлеуметтік төлемдер бойынша берешегі, сондай-ақ салықтар мен бюджетке төленетін төлемдер, кедендік төлемдер мен салықтар бойынша республикалық бюджет туралы заңда белгіленген және тиісті қаржы жылының 1 қаңтарында қолданыста болған 6 еселенген айлық есептік көрсеткіштен астам мөлшерде салықтық берешегі болмаған.

Салық органдары жыл сайын 1 қыркүйектен кешiктiрмей жоғарыда көрсетiлген шарттарға сәйкес келетiн салық төлеушiлер бойынша сотқа талап-арыз жiбередi. Салық төлеушіні мәжбүрлеп тарату жөніндегі түпкілікті шешімді сот шығарады.

Тізімде өзіңізді өз облысыңыздың салық органының kgd.gov.kz сайтында «Мәжбүрлеп таратуға жататын салық төлеушілердің тізімдері» бөліміндегі басты бетте таба аласыз.

Қазақстанда қалай ДК онлайн жабуға болатынымен мына сілтеме бойынша танысуға болады.