Салық режимі - ҚР СК 1-бабына сәйкес бұл осы Кодексте белгіленген салықтарды және бюджетке төленетін төлемдерді төлеу жөніндегі барлық салықтық міндеттемені есептеу кезінде салық төлеуші қолданатын Қазақстан Республикасының салық заңнамасы нормаларының жиынтығы.

Салық режимдері

Патент негізіндегі АСР

Жеңілдетілген декларация негізінде АСР

Белгіленген шегерімді пайдаланатын АСР

Бөлшек салық АСР

Арнаулы мобильді қосымшаны пайдаланумен АСР

Шаруа немесе фермер қожалықтарына арналған АСР

Жалпыға бірдей белгіленген салық салу режимі

Салық режимдері

Қазақстанда қолданыстағы екі салық режимі белгіленген:

• жалпыға бірдей белгіленген салық салу режимі;
• салық салудың арнаулы салық режимі.

Салық салудың жалпы белгiленген режимiн барлық салық төлеушiлер қолдана алады, өйткенi оны қолдану үшiн шарттар мен шектеулер жоқ.

ҚР Салық кодексі 678-бабына сәйкес - салық төлеуші мынадай арнайы салық режимдерінің бірін таңдауға құқылы:

шағын бизнес субъектілері үшін мыналарды:

• патент негізіндегі арнаулы салық режимін;
• оңайлатылған декларация негізіндегі арнаулы салық режимін;
• тіркелген шегерім пайдаланылатын арнаулы салық режимін;
• бөлшек салықтың арнаулы салық режимін;
• арнаулы мобильді қосымша пайдаланылатын арнаулы салық режимін қамтиды;

ауыл шаруашылығы өнімін өндірушілер үшін арнаулы салық режимдерін:

• шаруа немесе фермер қожалықтары үшін арнаулы салық режимін;
• ауыл шаруашылығы өнімін өндірушілер мен ауыл шаруашылығы кооперативтері үшін арнаулы салық режимін таңдауға құқылы.

Патент негізіндегі АСР

Жеке табыс салығын (төлем көзінен ұсталатын жеке табыс салығын қоспағанда), әлеуметтік төлемдерді төлеу фактісін растайтын электрондық құжат патент болып табылады.

ҚР СК 685-бабында патент негізінде арнаулы салық режимін қолдану үшін қызмет түрлері регламенттелген (олардың барлығы 32).

ҚР СК 683-бабының 2-тармағының негізінде - Патент негізінде немесе арнаулы мобильді қосымша пайдаланылатын АСР:

• жалдамалы қызметкерлердің еңбегін пайдаланбайтын;
• жыл ішіндегі шекті кірісі 3 528 АЕК-тен аспайтын дара кәсіпкерлер қолданады.

Агенттiк шарттар (келiсiмдер) негiзiнде қызмет көрсететiн дара кәсіпкерлер мен заңды тұлғалар патент, оңайлатылған декларация негізінде немесе арнаулы мобильді қосымша пайдаланылатын арнаулы салық режимiн қолдануға құқылы емес.

Тіркелген шегерімді немесе арнайы мобильді қосымшаны пайдаланатын патент негізінде арнаулы салық режимін қолдану үшін күнтізбелік жыл салық кезеңі болып табылады.

Арнаулы мобильді қосымшада жеке табыс салығы мен әлеуметтік төлемдерді есептеу және төлеу жүргізілетін кезең күнтізбелік ай болып табылады.

ДК «Патент құнын есептеу» 911.00-нысанында өз салық міндеттемелерін есептейді.

Нысан алдағы салық кезеңіне - күнтізбелік жылға тапсырылады. Патенттің құны төлеуге жататын жеке табыс салығынан және әлеуметтік төлемдерден құралады.
Жеке табыс салығы салық салу объектісіне (Кіріс) салық мөлшерлемесін қолдану жолымен есептеледі:

• сауда саласындағы қызмет үшін 2% (қолма-қол ақшасыз есеп айырысу бойынша сауда 1%);
• Саудадан басқа қызмет үшін 1%.

Патент құнына ЖТС (төлем көзінен ұсталатын жеке табыс салығынан басқа) және әлеуметтік төлемдер кіреді:

1. ЖТС - салық кезеңіндегі кірістің 1%.
2. МЗЖ - мәлімделген кірістің 10%-ы, бірақ 1 ЕТЖ-ның 10%-нан кем емес және 50 ЕТЖ-ның 10%-нан жоғары емес.
3. Өзі үшін ӘА - мәлімделген кірістің 3,5%-ы, бірақ 1 ЕТЖ-ның 3,5%-нан кем емес және 7 ЕТЖ-ның 3,5%-нан артық емес.
4. МӘМС жарналары - 1,4 ЕТЖ-ден 5%.

Патент құнын төлеу есеп-қисап берiлгенге дейiн жүргiзiледi.

Егер кезең ішінде нақты алынған кіріс сомасы есепте көрсетілген кіріс мөлшерінен асып кетсе, ДК асып кеткен сомаға қосымша есеп-қисап ұсынады және осы сомадан салық төлеуді жүргізеді.

Егер осы ҚР СК 685-бабының 5-тармағында өзгеше көзделмесе, патент негізіндегі АСР бір салық кезеңі шегінде кемінде бір ай қолданылады.

Патент мерзімі 1 айдан 12 айға дейін болуы мүмкін. Патентті ең болмағанда ай сайын ұзартуға болады, патентті бір жылға алу міндетті емес.

Жеңілдетілген декларация негізінде АСР

ҚР СК 683-бабының 2-тармағы негізінде Оңайлатылған декларация негізінде арнаулы салық режимін мынадай шарттарға сәйкес келетін салық төлеушілер қолдануға құқылы:

• Кезең ішіндегі жұмыскерлердің орташа тізімдік саны - 30 адамға дейін;
• Кезең ішіндегі кіріс - 24 038 АЕК-тен аспайтын;

ҚР СК 684-бабының 2-тармағы негізінде - Оңайлатылған декларация негiзiнде АСР қолдану үшін салықтық кезең жартыжылдық болып табылады.

ҚР СК 687-бабына сәйкес Салықтарды оңайлатылған декларация бойынша есептеуді салық төлеуші салық салу объектiсiне есептi салықтық кезең үшін 3 пайыз мөлшерiндегi мөлшерлемені қолдану арқылы дербес жүргiзедi.

Егер есепті кезеңнің қорытындылары бойынша жұмыскерлердiң орташа айлық жалақысы республикалық бюджет туралы заңда белгіленген және салықтық кезеңнің бірінші күніне қолданыста болатын айлық есептік көрсеткіштің дара кәсіпкерлерде – кемінде 23 еселенген, заңды тұлғаларда кемінде 29 еселенген мөлшерін құраса, осы баптың 1-тармағына сәйкес салықтық кезең үшін есептелген салық сомасы жұмыскерлердiң орташа тiзiмдiк саны негiзге алына отырып, әрбiр жұмыскер үшiн салық сомасының 1,5 пайызы мөлшерiндегi сомаға азайтылу жағына қарай түзетiлуге жатады.

ҚР Салық кодексінің 688-бабының 1-тармағына сәйкес оңайлатылған декларация негізінде арнаулы салық режимін қолданатын салық төлеушілер орналасқан жері бойынша салық органына оңайлатылған декларацияны, СЕН 910.00 - «Шағын бизнес субъектілері үшін оңайлатылған декларация» есепті салық кезеңінен кейінгі екінші айдың 15 күнінен кешіктірмей тапсырады.

• 1-жартыжылдық үшін 15 тамызға дейінгі мерзімде;
• 2-жартыжылдық үшін 15 ақпанға дейінгі мерзімде.

Оңайлатылған декларацияда көрсетілген салықтарды бюджетке төлеу жеке (корпоративтік) табыс салығы мен әлеуметтiк салық түрiнде есепті салықтық кезеңнен кейiнгi екінші айдың 25-күнінен кешіктірілмей жүргiзiледi.

• 1-жартыжылдық үшін 25 тамызға дейін;
• 2-жартыжылдықта 25 ақпанға дейін.

Бұл ретте жеке (корпоративтік) табыс салығы – оңайлатылған декларация бойынша есептелген салық сомасының 1/2 мөлшерiнде, әлеуметтiк салық «Міндетті әлеуметтік сақтандыру туралы» Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес есептелген Мемлекеттік әлеуметтік сақтандыру қорына әлеуметтік аударымдар сомасын шегергендегі оңайлатылған декларация бойынша есептелген салық сомасының 1/2 мөлшерiнде төленуге жатады.

Мемлекеттiк әлеуметтiк сақтандыру қорына әлеуметтiк аударымдар сомасы әлеуметтiк салық сомасынан асып кеткен кезде әлеуметтiк салық сомасы нөлге тең деп есептеледі.

Оңайлатылған декларацияда төлем көзінен ұстап қалатын жеке табыс салығының және әлеуметтік төлемдердің бюджетке төленуге жататын сомалары көрсетіледі.

Тіркелген шегерімді пайдаланатын АСР

ҚР СК 683-бабының 2-тармағы негізінде Тіркелген шегерімді пайдаланумен арнайы салық режимін мынадай шарттарға сәйкес келетін салық төлеушілер қолдануға құқылы:

• Кезең ішіндегі жұмыскерлердің орташа тізімдік саны - 50 адамға дейін;
• Кезең ішіндегі кіріс - 144 184 АЕК.

Бұл ретте кіріске дара кәсіпкердің республикалық бюджет туралы заңда белгіленген және тиісті қаржы жылының 1 қаңтарына қолданыста болатын айлық есептік көрсеткіштің 70 048 еселенген мөлшері шегіндегі, үш құрамдасты интеграцияланған жүйені міндетті түрде қолдана отырып, қолма-қол ақшасыз есеп айырысулар арқылы алған кірістері қосылмайды.

Күнтізбелік жыл салық кезеңі болып табылады.

Кірістер мен шығыстардың жекелеген түрлерінің (тауарды сатып алу; қызметкерлердің табыстары және жеке тұлғаларға төлемдер бойынша шығыстар; салықтарды төлеу; іссапар шығыстары + жеке тұлғалардың стандартты шегерімдері - ДК үшін) арасындағы айырма ретінде анықталатын салық салынатын кіріс салық салу объектісі болып табылады

Салық төлеуші:
- бекітілмеген шығыстардың бір бөлігін (алынған жылдық жиынтық табыс сомасының 30% дейін) шегерімге жатқызуға құқылы, тіркелген шегерімді қолданған кезде шығыстардың жалпы сомасы жиынтық кіріс сомасының 70%-нан аспауға тиіс;
- салық салынатын кіріс мүгедектердің еңбекақысына жұмсалған шығыстардың 2 еселенген мөлшерінде және мүгедектердің жалақысынан және басқа да төлемдерінен есептелген әлеуметтік салық сомасының 50 пайызына азайтуға құқылы.

 Тіркелген шегерімді пайдалана отырып, арнаулы салық режимі бойынша салықтарды есептеу тәртібі ҚР СК 695-бабында регламенттелген.

Декларация есепті жылдан кейінгі жылдың 31 наурызына дейінгі мерзімде ұсынылады СЕН 912.00 «Тіркелген шегерімді пайдалана отырып, арнайы салық режимін қолданатын салық төлеушілерге арналған декларация»
Декларацияда көрсетілген салықтарды бюджетке
төлеу декларацияны тапсыру үшін белгіленген мерзімнен кейін күнтізбелік он күннен кешіктірілмейтін мерзімде салық кезеңінің қорытындылары бойынша жүргізіледі.

Бөлшек салықтың АСР

2023 жылғы 20 наурызда Мемлекет басшысы «Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы" Қазақстан Республикасының Кодексіне (Салық кодексі) және «Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы» Қазақстан Республикасының Кодексін (Салық кодексі) қолданысқа енгізу туралы» Қазақстан Республикасының Заңына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» Қазақстан Республикасының Заңына қол қойды, оған сәйкес Кодекс Бөлшек салықтың арнаулы салық режимі атты 77-2-тараумен толықтырылды, ол 2023 жылғы 1 қаңтардан бастап артқы күнмен енгізілген.

Бөлшек салықтың арнаулы салық режимін мынадай шарттарға сәйкес келетін салық төлеушілер қолдануға құқылы:

• салықтық кезең ішіндегі жұмыскерлердің орташа тізімдік саны 200 адамнан аспайды;
• күнтізбелік жыл ішіндегі кіріс 600 000 АЕК-тен аспайды;
• осы режимді қолдану мақсаттары үшін Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындаған қызметтің бір немесе бірнеше түрін ғана жүзеге асырады;
• ҚР Кәсіпкерлік кодексіне сәйкес шағын және орта кәсіпкерлік субъектілері болып танылады.

Бөлшек салық мөлшерлемесі:

• 4% - ҚР-да және одан тысқары жерлерде салық кезеңінде жеке тұлғаларға алынған (алынуға жататын) кірістер бойынша;
• 8% - заңды тұлғаларға тауарларды өткізуден, жұмыстарды орындаудан, қызметтерді көрсетуден алынған кірістер бойынша.

ҚҚС төлеушілер үшін хабарлама берілген күннен бастап режимге көшу көзделген, ол ҚҚС төлеуші ретінде есептен шығару туралы өтінішпен бір мезгілде беріледі.

Құрылтайшысы немесе қатысушысы бір мезгілде бөлшек салықтың арнаулы салық режимін қолданатын басқа заңды тұлғаның құрылтайшысы немесе қатысушысы болып табылатын заңды тұлғалардың бөлшек салықтың арнаулы салық режимін қолдануға құқығы жоқ.

Төлем көзінен ұсталатын салықтарды қоспағанда, КТС және ЖТС бойынша салық мөлшерлемелері:

• Қазақстан Республикасында және одан тысқары жерлерде салық кезеңінде алынған (алынуға жататын) барлық кірістер бойынша 4%. Бұл ретте жергілікті өкілді органдар бөлшек салық мөлшерлемесінің мөлшерін 50%-ға, яғни 4%-дан 2%-ға дейін төмендетуге құқылы;
• кәсіпкерлік субъектілеріне тауарларды өткізуден, жұмыстарды орындаудан, қызметтерді көрсетуден алынған кірістер бойынша 8%, мұндай шығыстарға шегерімдер сомасын құжаттамалық растау қажет болған жағдайда (электрондық шот-фактураның үзіндісімен немесе сатып алушының ЖСН/БСН көрсете отырып чекті берумен). Осы мөлшерлеменің мөлшері төмендетуге жатпайды.

Бұл ретте жекелеген салық төлеушілер үшін мөлшерлемені жеке-дара төмендетуге тыйым салынады.

Мөлшерлеменің мөлшерін төмендету туралы мұндай шешімді жергілікті өкілді орган ағымдағы жылдың 1 шілдесінен кешіктірмей қабылдайды, ол қабылданған жылдың 1 қаңтарынан бастап қолданысқа енгізіледі және ресми жариялануға тиіс.

Бөлшек салықтың арнаулы салық режимiн қолданатын салық төлеушi мөлшерлемелер бойынша салық салынатын кiрiстер бойынша бөлек салық есебiн жүргiзуге тиiс.

Қазақстан Республикасында және одан тысқары жерлерде алынған (алынуға жататын), жалпыға бірдей белгіленген тәртіппен салық кезеңі үшін жиынтықпен айқындалатын кіріс бөлшек салықтың арнаулы салық режимін қолданатын салық төлеуші үшін салық салу объектісі болып табылады:

• заңды тұлға - осы Кодекстің 225-240-баптарына сәйкес-;
• дара кәсіпкер - ҚР СК 226-240-баптарында көзделген ерекшеліктерді ескере отырып, ҚР СК 225-бабында белгіленген корпоративтік табыс салығын есептеу мақсатында жылдық жиынтық кірісті айқындау тәртібіне ұқсас.

Бұл ретте, төлем көзінен ұсталатын салықтарды қоспағанда, корпоративтік немесе жеке табыс салығын есептеу кезінде бөлшек салықтың арнаулы салық режимін қолданатын салық төлеуші үшін салық салу объектісі осындай салық төлеуші-жұмыс берушінің оның жұмыскерлерінің кірістері бойынша шығыстарының сомасына азайтылуға жатады.

Күнтізбелік тоқсан бөлшек салықтың арнаулы салық режимін қолдану үшін салық кезеңі болып табылады (ҚР СК 696-4-бабы)

Бөлшек салықтың арнаулы салық режимін қолданатын салық төлеушілер үшін декларациялар (СЕН 913.00) салық төлеушінің орналасқан жері бойынша салық органына есепті салық кезеңінен кейінгі екінші айдың 15-інен кешіктірілмей тапсырылады.

Жаңа 913.00-нысан

Бөлшек салықтың арнаулы салық режимін қолданатын салық төлеушілер үшін декларацияда көрсетілген салықтарды бюджетке төлеу есепті салық кезеңінен кейінгі екінші айдың 25-інен кешіктірілмей жүргізіледі.

Арнаулы мобильді қосымшаны пайдаланатын АСР

ҚР Салық кодексінің 686-1-бабына сәйкес Арнаулы мобильді қосымша - осы параграфта белгіленген арнаулы салық режимін қолдану кезінде салықтық міндеттемелерді және әлеуметтік төлемдер бойынша міндеттемелерді орындаудың оңайлатылған тәртібін қолдану, салық төлеушінің электрондық цифрлық қолтаңбасы арқылы куәландырылған электрондық құжат негізінде дара кәсіпкер ретінде тіркеу есебіне қою (осындай тіркеу есебінен шығару) мақсаттары үшін уәкілетті орган әзірлеген мобильді қосымша.

Арнаулы мобильді қосымша пайдаланылатын арнаулы салық режимі таңдалған күн арнаулы мобильді қосымша пайдаланылатын арнаулы салық режимін қолдану басталған күн деп есептеледі.

Арнаулы мобильді қосымша пайдаланылатын арнаулы салық режимінен басқа арнаулы салық режимдеріне немесе жалпыға бірдей белгіленген салық салу тәртібіне ауысқан кезде қолданылатын салық салу режимі туралы тиісті хабарлама ұсынылған айдың соңғы күні режимнің аяқталған күні болып табылады.

ҚР СК 686-2-бабына сәйкес Арнаулы мобильдік қосымшаны пайдаланумен арнайы салық режимін дара кәсіпкерлер қолдануға құқылы, олар

• жалдамалы жұмыскерлері жоқ;
• қызметін жеке кәсіпкерлік нысанында жүзеге асырады;
• мынадай қызмет түрлерінің біреуін немесе бірнешеуін жүзеге асырады: (ҚР СК 686-2-бабы 1-тармағының 3-тармақшасы);
• ҚР СК 367-бабы 1-тармағының 1) тармақшасында көрсетілген қосылған құн салығын төлеушілер болып табылмайды;
• салық кезеңі ішіндегі кіріс 3 528 АЕК-тен аспайды (ҚР СК 683-бабы 2-тармағының 2-тармақшасы).

Агенттiк шарттар (келiсiмдер) негiзiнде қызмет көрсететiн дара кәсіпкерлер мен заңды тұлғалар патент, оңайлатылған декларация негізінде немесе арнаулы мобильді қосымша пайдаланылатын арнаулы салық режимiн қолдануға құқылы емес.

Осы тармақтың мақсаттары үшін агенттік шарттар (келісімдер) деп Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жасасқан азаматтық-құқықтық сипаттағы шарттар (келісімдер) түсініледі, олар бойынша бір тарап (агент) сыйақы үшін екінші тараптың тапсырмасы бойынша өз атынан, бірақ екінші тараптың есебінен не екінші тараптың атынан және есебінен белгілі бір әрекеттер жасауға міндеттенеді.

Тiркелген шегерiмдi немесе арнаулы мобильді қосымшаны пайдалана отырып патент негiзiнде арнаулы салық режимiн қолдану үшiн күнтiзбелiк жыл салық кезеңi болып табылады. (ҚР СК 684-бабы).

Арнаулы мобильді қосымшада жеке табыс салығы мен әлеуметтік төлемдерді есептеу және төлеу жүргізілетін кезең күнтізбелік ай болып табылады.

ҚР СК 686-3-бабына сәйкес - ЖТС сомасын есептеу салық салу объектісіне 1 пайыз мөлшерінде мөлшерлеме қолдану жолымен жүргізіледі.

Әлеуметтік төлемдерді есептеу «Міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру туралы» Қазақстан Республикасының заңдарына және ҚР Әлеуметтік кодексіне сәйкес жүргізіледі.

ЖТС және әлеуметтік төлемдердің сомасын есептеу арнаулыы мобильді қосымшамен ай сайын есепті айдан кейінгі айдың 15-інен кешіктірмей жүргізіледі.

ЖТС және әлеуметтік төлемдер есепті айдан кейінгі айдың 25-інен кешіктірілмей төленуге тиіс.

Шаруа немесе фермер қожалықтарына арналған АСР

ҚР СК 702-бабына сәйкес Шаруа немесе фермер қожалықтары үшін арнаулы салық режимін шаруа немесе фермер қожалықтары бір мезгілде мынадай шарттарға сәйкес келген кезде қолдануға құқылы:

• Осы АСР қолданылатын қызмет түрлерін ғана жүзеге асырады;
• ҚҚС төлеушілер болып табылмайды;
• Жеке меншік құқығындағы ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлердің жиынтық алаңы ҚР СК 702-бабының 2-тармағында белгіленген шектен аспайды.

Шаруа немесе фермер қожалықтары үшін арнаулы салық режимін қолданатын салық төлеушілер бірыңғай жер салығын төлеуді жүргізеді. Бірыңғай жер салығын есептеу үшін жер учаскесінің бағалау құны салық салу объектісі болып табылады.

Бiрыңғай жер салығын есептеудi салық төлеушi есептi салық кезеңi үшiн салық салу объектiсiне 0,5 пайыз мөлшерiнде мөлшерлеме қолдану жолымен дербес жүргiзедi. ҚР СК 704-бабы.

Салық төлеушiлер ЖТС, әлеуметтiк салық, қоршаған ортаға терiс әсер еткенi үшiн төлемақы, жер салығын, көлiк құралдары салығын, мүлiк салығын төлеуден босатылады (ҚР СК 705-бабы).

Бірыңғай жер салығын төлеушілер 2018 жылдан бастап әлеуметтік салықты төлеуден босатылды.

Жерүсті көздерінің су ресурстарын пайдаланғаны үшін бірыңғай жер салығын және төлемақыны төлеу:

• 1 қаңтардан бастап 1 қазанға дейін есептелген сомалар - ағымдағы жылдың 10 қарашасына дейін;
• 1 қазаннан 31 желтоқсанға дейін есептелген сомалар - келесі жылдың 10 сәуіріне дейін жүргізіледі.

ҚР СК 705-бабының 2-тармағына сәйкес әлеуметтiк төлемдердi төлеу жалпыға бiрдей белгiленген тәртiппен жүргізіледі. 2018 жылдан бастап бірыңғай жер салығын төлеушілер ай сайын жұмыскерлердің кірістерінен әлеуметтік төлемдер мен ЖТС төлейді.

Салық кезеңі күнтізбелік жылды құрайды.

Салық төлеушілер СЕН 920.00 бойынша декларацияны - «Бірыңғай жер салығын төлеушілерге арналған декларация» есепті жылдан кейінгі жылдың 31 наурызына дейін тапсырады.

Ауыл шаруашылығы өнімін, акваөсіру (балық өсіру шаруашылығы) өнімін өндірушілер мен ауыл шаруашылығы кооперативтері үшін арнаулы салық режимі.

Ауыл шаруашылығы өнімін өндірушілерге арналған арнаулы салық режимдерін қолдануға шетелдік заңды тұлғалар, шетелдіктер мен азаматтығы жоқ адамдар құқылы емес. ҚР СК 697-бабының 7-тармағы.

Арнаулы салық режимі акцизделетін тауарларды өндіру немесе қайта өңдеу жөніндегі қызметке қолданылмайды. Есептелген КТС немесе ЖТС, әлеуметтік салық, мүлік салығы және көлік құралдары салығы сомалары 70%-ға азайтылуға жатады (ҚР СК 700-бабы).

Осы арнаулы салық режимiн қолданатын ауыл шаруашылығы өнiмдерiн өндiрушiлер ҚР СК 700-бабының 1-тармағында көрсетiлген салықтарды есептеудi жалпы белгiленген тәртiппен жүргiзедi.

Бiрыңғай төлемге енгiзiлген сомаларды қоспағанда, төлем көзiнен ұсталатын жеке табыс салығының сомасын есептеудi, төлеудi және әлеуметтiк төлемдердi аударуды осы арнаулы салық режимiн қолданатын салық төлеушi жалпыға бiрдей белгiленген тәртiппен жүргiзедi.

Бірыңғай төлем сомасын есептеу, төлеу осы Кодекстің 89-1-тарауында көзделген тәртіппен жүргізіледі.

Бөлек есеп жүргiзiлген жағдайда салық төлеушiлер қосымша ҚҚС сомасын есепке жатқызуға құқылы (ҚР СК 411-бабы).

Бюджетке салықтарды төлеу және есеп беру жалпыға бiрдей белгiленген тәртiппен жүргiзiледi.

Жалпыға бірдей белгіленген салық салу режимі

Жалпыға бірдей белгіленген салық салу режимін ҚР СК 683-бабында көрсетілген арнаулы салық режимін қолдану шарттарына жатпайтын салық төлеушілер қолданады.

Осылайша, жалпыға бірдей белгіленген режимді мынадай қызмет түрлерін жүзеге асыратын салық төлеушілер қолданады:

• ҚР СК 683-бабы 2-тармағының 3-тармақшасында көрсетілген қызмет түрлерінде жұмыс істейтіндер;

• агенттік шарттар бойынша қызметтер көрсететін;

• құрылымдық бөлімшелері (филиалдары) бар;

• ҚР СК 683-бабы 2-тармағының 2-тармақшасында көрсетілген салық кезеңі үшін кіріс сомасынан асып кеткен;

• ҚР СК 683-бабы 2-тармағының 1-тармақшасында көрсетілген жұмыскерлердің штат санынан асып кеткен.

Компания тіркеу кезінде жалпыға бірдей белгіленген салық режимін таңдай алады, сондай-ақ егер одан әрі жұмыс барысында компания арнайы салық режимін қолдануға мүмкіндік беретін ҚР СК талаптарын қанағаттандыруды тоқтатса, оған арнайы салық режимінен көше алады.

ЖБР қолдану қағидаттары

• табыс салығының мөлшерлемесі түсім мен шығыстар арасындағы айырмадан 20% немесе ауыл шаруашылығы өндірушілері үшін 10% (ҚР СК 313-бабы);

•  қызметтің кез келген түрінде қолданылады;

•  сатудан түсетін айналым мөлшері бойынша шектеусіз;

•  қызметкерлердің саны бойынша шектеусіз;

•  күнтізбелік жыл салық кезеңі болып табылады.

ЖБР қолдану кезінде компания кірістер мен шығыстардың бухгалтерлік есебін жүргізуге міндетті.

ҚР СК 226-бабына сәйкес - ЖБР қолдану кезінде кірістердің мынадай түрлері ескеріледі:

• сатудан түскен;
• бағамдық айырмадан;
• құн өсімінен;
• міндеттемелерді есептен шығарудан түскен кіріс;

• тіркелген активтердің шығуынан түскен кіріс және т.б.;

Табыстар мен шегерімдерді түзету ҚР СК 286 және 287-баптарында көзделген негіздер бойынша жүргізіледі.

Шығыстар КТС бойынша шегерімге жатқызылатын және шығарылмайтын өлшемдер бойынша бөлінеді.

20% КТС мөлшерлемесін қолдану үшін база болып табылатын компанияның жылдық жиынтық кірісі ҚР СК 225-бабына сәйкес анықталады. Бейрезидент заңды тұлғаның салық салынатын кірісі ҚР СК 651-бабында регламенттелген.

ЖБР-де салықтар төлеу

Жалпыға бірдей белгіленген салық салу режимін қолданатын компания мынадай салықтарды төлейді:

• КТС 20% (10% - ауыл шаруашылығы өндірушілері);

• қолданылатын қызмет түріне байланысты басқа да салықтар (көлікке, пайдалы қазбаларды өндіруге, үстеме пайдаға және т.б.).

Қызметкердің жалақысынан:

• 10% ЖТС (жеке табыс салығы);

• 10% МЗЖ (міндетті зейнетақы жарналары);

• 2,5% (жұмыс берушінің міндетті зейнетақы жарналары (2025 жыл);

• 5% ӘА (әлеуметтік аударымдар (2025 жыл);

• әлеуметтік аударымдар сомасын шегергендегі жұмыскерлерге төленетін жұмыс берушінің шығыстарынан 11% әлеуметтік салық (2025 жыл);

• 3% МӘМС (міндетті медициналық сақтандыру);

• 2% МӘМСЖ (медициналық сақтандыруға арналған жарналар);

• АҚС шарты бойынша жұмыс істейтіндер үшін МЗЖ 2025 жылы - 10%, ӘА - 5%.

Жалақы бойынша салықтар өткен айдың 25-не дейін ай сайын төленеді.

ЖБР-де салықтық есептілік

Жалпыға бірдей белгіленген салық режимінде салықтық есептілікті тапсыру:

• жыл қорытындысы бойынша СЕН 100.00 КТС бойынша декларация (келесі жылдың 31 наурызына дейін ұсынылады);

• ЖТС және әлеуметтік салық бойынша декларация СЕН 200.00 (тоқсан сайын есепті кезеңнен кейінгі екінші айдың 15-інен кешіктірмей тапсырылады: 15.05, 15.08, 15.11 және 15.02 дейін.).

Қосымша мыналар ұсынылуы мүмкін:

• СЕН 700.00 (Көлік құралдары салығы бойынша, жер салығы және мүлік салығы бойынша декларация), СЕН 701.00 (Көлік құралдары салығы бойынша ағымдағы төлемдердің есеп-қисабы), СЕН 701.01 (Жер салығы және мүлік салығы бойынша ағымдағы төлемдердің есеп-қисабы) бойынша есеп-қисаптар;

· СЕН 400.00 (Акциз бойынша декларация), есеп-қисап  СЕН 421.00 (акциздер);

· СЕН 300.00 (ҚҚС бойынша декларация).

Мүлік салығының ставкасы -1,5% -ды құрайды. Мүлік салығы жыл бойы 25 ақпаннан, 25 мамырдан, 25 тамыздан, 25 қарашадан кешіктірілмей тең үлестермен төленеді.