ҚСХҚЕС - қоғамдық сектор үшін халықаралық қаржылық есептіліктің стандарттары.

Мемлекеттік мекемелерде бухгалтерлік есепті жүргізу және қаржылық есептілікті жасау қағидаттары қызметтің есептелуі және үздіксіздігі болып табылады.

Есептеу қағидаты төлем уақытына қарамастан оларды жасау фактісі бойынша операциялардың нәтижелерін танумен қамтамасыз етіледі.

Есептеу қағидаты былайша түсініледі: 

 Компания қызметiнде алынатын кiрiстер мен шеккен шығыстар төлем бойынша емес, оларды жасау бойынша танылады және туындаған кезеңге жатады.
Төленбеген кірістер дебиторлық берешек деп танылады, бұл ретте компания тану мерзімін дербес белгілейтін не ҚР нормативтік актілерінде белгіленген барынша пайдаланатын күмәнді және үмітсіз борыштар резервтерін есептеуге болады (ҚР АК және ҚР СК көзделген жалпы талап қою мерзімдері 3 жылды құрайды). Алайда жекелеген оқиғалар бойынша талап қою мерзімі жалпы мерзімнен аз немесе одан көп болуы мүмкін. Олар арнайы нормативтік актілерде көзделеді). Есепті кезеңге жататын, бірақ бастапқы құжаттармен расталмаған
шығыстар сметалық (бюджеттік, калькуляцияланған) негізде және растайтын құжаттарды алған кезде есептеледі, олар келесі кезеңнің есептілігінде нақтыланады және түзетіледі.

Ағымдағы кезеңде келтірілген, бірақ келесі есепті кезеңдерге жататын кірістер мен шығыстар қаржылық есептілікте кейінге қалдырылған (болашақ кезеңдердің кірістері мен шығыстары) ретінде көрсетіледі.
Есептеу қағидаты бойынша жасалмайтын жалғыз Есеп төлем қағидаты негізге алынған Ақша қаражатының қозғалысы туралы есеп, яғни төлем жасау фактісі бойынша тану болып табылады. Бұл ретте Есепте ақша қаражатының барлық кіріс және шығыс ағындары, оның ішінде компанияға тиесілі емес транзиттік ағындар (үшінші тұлғалардың атынан төлемдер мен міндеттемелер) көрсетіледі.

Қызметтің үздіксіздігі қағидаты мемлекеттік мекеменің таяу болашақта жұмыс істеуге ниеті бар екенін, тарату немесе қызмет ауқымын айтарлықтай қысқарту қажеттілігі болмайтынын білдіреді.

Үздіксіздік қағидаты былайша түсініледі: 

 Мемлекеттік мекеменің есептілігі үздіксіз қызмет жағдайында жасалады, бұл міндеттемелердің кемінде келесі есепті кезең ішінде орындалуын білдіреді. Нақты есепті күн, әдетте, ұлттық заңнамамен тағайындалады және ЕС-да көрсетіледі.
Егер компания қызметін тоқтату немесе банкроттық туралы мәлімдесе, онда бұл барлық активтер мен міндеттемелер тіркелген баланстық немесе келтірілген (дисконтталған) емес, нарықтық тарату құны бойынша бағалануға тиіс дегенді білдіреді.

Бұл ретте қаржылық есептілік бұл фактіні мынадай тәртіппен көрсетуі тиіс:

- мүлікті тарату құны бойынша бағалауды көрсету;
- толық көлемде алуға болмайтын активтерді есептен шығару;
- шарттардың бұзылуына ­және экономикалық санкцияларға байланысты міндеттемелерді есептеуді жүзеге асыру.

Компанияның ұзақ мерзімді залалын инвесторлар үздіксіз қызмет қағидатын бұзу ретінде қабылдауы мүмкін екенін ескерген жөн.

Қаржылық есептіліктің негізгі сапалық сипаттамалары түсініктілік, орындылық, сенімділік және салыстырмалылық болып табылады.