Майнинг – бұл криптовалюталық платформалардың жұмыс істеуін қамтамасыз ету үшін жаңа құрылымдар құру жөніндегі қызмет (әдетте блокчейндегі жаңа блоктар туралы сөз болып отыр). 

Кезекті құрылымдық бірлікті құру үшін әдетте жаңа (эмиссияланған) криптовалюта бірліктері және/немесе комиссиялық алымдар есебінен сыйақы көзделеді. 

Әдетте майнинг берілген қасиеттері бар хешті табу үшін параметрлерді іріктеумен есептеулер сериясына жеткізіледі. Әртүрлі криптовалюталар есептеудің әртүрлі үлгілерін пайдаланады, бірақ олар әрқашан қолайлы нұсқаны табу үшін уақыты бойынша айтарлықтай ұзақ және табылған шешімді тексеру үшін жылдам (жұмыстың дәлелдемесін қараңыз). Мұндай есептеулер бір бірлікті қайта жұмсаудан қорғауды қамтамасыз ету үшін криптовалюта алгоритмдерімен пайдаланылады, ал сыйақы адамдарды өздерінің есептеу қуаттарын жұмсауға және желілердің жұмысын қолдауға ынталандырады.

Майнинг – жаңа блоктарды құру мен эмиссияны қамтамасыз етудің жалғыз технологиясы емес. Форжинг (минтинг) және ICO балама болып табылады. Әдетте тек бір ғана технология қолданылады, бірақ кейбір криптовалюталарда олардың комбинациялары қолданылады.

«Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы» Қазақстан Республикасының Кодексіне (Салық кодексі) және «Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы» Қазақстан Республикасының Кодексін (Салық кодексі) қолданысқа енгізу туралы» Қазақстан Республикасының Заңына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» Қазақстан Республикасының 24.06.2021 жылғы № 53-VII Заңымен Салық кодексінің «Төлемақылар» атты 69-тарауы «Цифрлық майнинг үшін төлем» атты 11-параграфымен толықтырылды.

Цифрлық майнинг үшін төлемақы цифрлық майнинг кезінде тұтынылған электр энергиясының көлемі үшін алынады.

Цифрлық майнингті жүзеге асыратын тұлғалар төлемақы төлеушілер болып табылады.

Төлемақыны есептеу, Салық кодексінің 606-3-бабында көрсетілгендей, есепті кезеңде тұтынылған электр энергиясының 1 киловатт-сағатына бағаға байланысты мөлшерлемелер бойынша жүргізіледі.

ҚР СК 606-3-бабының 2-тармағында көзделген жағдайларды қоспағанда, меншікті электр энергиясын цифрлық майнинг мақсатында пайдалану кезінде төлемақы тұтынылған электр энергиясының 1 киловатт-сағаты үшін 10 теңге мөлшерлемесі бойынша есептеледі.

Цифрлық майнинг мақсатында төлемақы Қазақстан Республикасының аумағындағы меншікті электр станцияларында электр энергиясының жаңартылатын көздерінен өндірілген электр энергиясын пайдалану кезінде тұтынылған электр энергиясының 1 киловатт-сағаты үшін 1 теңге мөлшерлемесі бойынша есептеледі.

Электр энергиясын тұтыну көлемін есепке алудың бақылау аспаптары болмаған және (немесе) олар ақаулы күйде болған жағдайларда цифрлық майнинг мақсатында кезде төлемақы тұтынылған электр энергиясының 1 киловатт-сағаты үшін 25 теңге мөлшерлемесі бойынша есептеледі.

Электр энергиясын тұтыну көлемін есепке алудың бақылау аспаптары болмаған және (немесе) олар ақаулы күнде болған жағдайларда цифрлық майнинг мақсатында, тұтынылған электр энергиясының көлемі электр энергиясының ең жоғары қуатын тәулік бойы тұтыну есебінен есептеледі.

Бiр мезгiлде әртүрлi төлем мөлшерлемелерін қолданудың бiрнеше негiздерi болған кезде неғұрлым жоғары төлем мөлшерлемесі қолданылады.

Төлемақыны есептеу үшін салық кезеңі тоқсан болып табылады.

2023 жылғы 01 қаңтардан бастап цифрлық майнингті жүзеге асыратын тұлғаларда цифрлық майнинг үшін төлемақы төлеу жөніндегі декларацияны (880.00-нысан) тапсыру бойынша міндеттеме туындайды, салық төлеушінің орналасқан жері бойынша мемлекеттік кірістер органына жүзеге асырылады.

Декларацияны ұсыну мерзімі - тоқсан сайын, есепті тоқсаннан кейінгі екінші айдың 15-інен кешіктірмей.

Цифрлық майнинг үшін төлемақы төлеу есепті тоқсаннан кейінгі екінші айдың 25-күнінен кешіктірілмей жүзеге асырылады.

Сонымен қатар, өткен кезең үшін 2022 жылға салық есептілігін ұсыну қажет (салық кезеңі – жыл).

Бұл ретте Салық кодексінің 606-3-бабының жаңа редакциясына сәйкес цифрлық майнинг үшін төлемақы мөлшерлемесінің мөлшері 1 киловатт-сағат электр энергиясының құнына байланысты болады.

1 квт/сағ э/э бағасы деп тұтынушы мен энергиямен жабдықтаушы ұйым арасында жасалған шартта және (немесе) қосылған құн салығын (ҚҚС) қоса алғанда, коммерциялық есепке алу аспаптарының нақты көрсеткіштері негізінде энергиямен жабдықтаушы ұйым жазып берген төлем құжатында көрсетілген электр энергиясының құны түсініледі.

2023 жылдан бастап БЖТ қолдану бөлігінде қызметтің бірнеше түріне тыйым салынды.

«Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы» Қазақстан Республикасының Кодексіне (Салық кодексі) өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» Қазақстан Республикасының Заңымен ҚР Салық кодексіне толықтыру енгізілді, енді 774-баптың 3-тармағының 6) тармақшасымен кімдер БЖТ қолдана алмайтыны анықталды:

• цифрлық майнингті және (немесе) цифрлық активтердің айналымын жүзеге асыру жөніндегі қызмет;

Бұдан басқа, төлеушілер өз қызметінің нәтижелері туралы Қазақстан Республикасы Цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсібі министрлігінің Ақпараттық қауіпсіздік комитеті болып табылатын майнинг мәселелері жөніндегі уәкілетті органды хабардар етуі қажет.

Уәкілетті органды хабардар ету:

• Қазақстан Республикасы Цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсібі министрлігінің мекенжайына, Нұр-Сұлтан қаласы, Мәңгілік Ел даңғылы, 55/14 С2.4 мекенжайына қағаз тасығышта
• немесе e-Otinish, Egov порталдары арқылы электрондық нысанда жүргізіледі.

Ақпараттық қауiпсiздiктi қамтамасыз ету саласындағы уәкiлеттi орган (ЦДИАӨМ) тоқсан сайын, есептi тоқсаннан кейiнгi екiншi айдың 15-iнен кешiктiрмейтiн мерзiмде майнинг мәселелерi жөнiндегi уәкiлеттi органға төлемақы төлеушiлер туралы мәлiметтердi ұсынады.

Ақпараттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету саласындағы уәкілетті орган уәкілетті органға тек қана төлемақы төлеушілер туралы мәліметтерді ұсынады (тоқсан сайын).

Қазақстан Республикасы Цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 2021 жылғы 2 шілдедегі № 233/НҚ бұйрығымен әкімшілік деректерді жинауға арналған нысандар бекітілді.

Бұл мыналар тапсыратын есептілік нысаны:

• цифрлық майнинг бойынша қызметті жүзеге асыратын заңды тұлғалар - «Цифрлық майнингті дамытуға инвестициялар туралы мәліметтер» әкімшілік деректерді жинауға арналған Индексі: 1-СИЦМ нысанын тапсырады;

2022 жылдан бастап Қазақстанда майнинг үшін ақы төлеуге арналған БСК