КТС - корпоративтік табыс салығы.

Қазақстан Республикасында:

1) салықтар:
корпоративтік табыс салығы (ҚР СК 189-бабы 1-тармағының 1-тармақшасы);

КТС - Компаниялар (ЖШС, ҚЖС, АҚ және т.б.) алған кірісінен төлейтін салық. КТС ҚР-да тұрақты мекеме арқылы жұмыс істейтін немесе ҚР-дағы көздерден кіріс алатын резидент компаниялар мен бейрезидент заңды тұлғалар төлейді.

КТС төлеушілер

КТС салынатын нысандар

Салық мөлшеремелері

Салық Декларациясы және салық кезеңі

Салық есептілігінің нысандары

Жауапкершілік

КТС бойынша аванстық төлемдер

КТС төлеушілер

Мемлекеттік мекемелерді және орта білім беретін мемлекеттік оқу орындарын қоспағанда, Қазақстан Республикасының резидент-заңды тұлғалары, сондай-ақ Қазақстан Республикасында қызметті тұрақты мекеме арқылы жүзеге асыратын немесе Қазақстан Республикасындағы көздерден кіріс алатын бейрезидент-заңды тұлғалар корпоративтік табыс салығын (КТС) төлеушілер болып табылады.
2. Шағын бизнес субъектілері үшін, бөлшек салықтың арнаулы салық режимдерін қолданатын заңды тұлғалар осы Кодекстің 20-бөліміне сәйкес, көрсетілген режимдер шеңберінде салық салынатын кірістер бойынша корпоративтік табыс салығын есептейді және төлейді. Ауыл шаруашылығы өнімін өндірушілер және ауыл шаруашылығы кооперативтері үшін, бөлшек салықтың арнаулы салық режимдерін қолданатын заңды тұлғалар осы Кодекстің 20-бөлімінде белгіленген ерекшеліктерді ескере отырып, көрсетілген режим шеңберінде салық салынатын кірістер бойынша корпоративтік табыс салығын және ол бойынша аванстық төлемдерді есептейді (ҚР СК 222-бабы).

Корпоративтік табыс салығын салу объектілері:

1) салық салынатын кіріс;

2) төлем көзінен салық салынатын кіріс;

3) Қазақстан Республикасында қызметті тұрақты мекеме арқылы жүзеге асыратын бейрезидент-заңды тұлғаның таза кірісі;

4) жеңілдікті салық салынатын мемлекеттерде тіркелгендерді қоспағанда, бақыланатын шетелдік компаниялардың және бақыланатын шетелдік компаниялардың тұрақты мекемелерінің салық салынатын кірісі;

5) жеңілдікті салық салынатын мемлекеттерде тіркелген бақыланатын шетелдік компаниялардың және бақыланатын шетелдік компаниялар тұрақты мекемелерінің салық салынатын кірісі.

Салық мөлшерлемелері

Төлем көзінен салық салынбайтын КТС 20% пайыздық мөлшерлеме бойынша салық салуға жатады. ҚР СК 313-бабының 1-тармағы;
ауыл шаруашылығы өнімін, акваөсіру (балық өсіру шаруашылығы) өнімін өндіруші заңды тұлғалар үшін КТС, егер мұндай кіріс ауыл шаруашылығы өнімін, акваөсіру (балық өсіру шаруашылығы) өнімін өндіру, өзі өндірген аталған өнімді, сондай-ақ осындай қайта өңдеу өнімдерін қайта өңдеу мен өткізу жөніндегі қызметті жүзеге асырудан алынса, 10 % мөлшерлеме бойынша салық салуға жатады - ҚР СК 313-б. 2-т.;
резиденттердің кірістерінен төлем көзінен салық салынатын
КТС - 15% ҚР СК 313-бабының 3-тармағы;
бейрезиденттердің кірістерінен төлем көзінен салық салынатын, осындай бейрезиденттердің тұрақты мекемесімен байланысты емес КТС - 5%-дан 20%-ға дейін ҚР СК 646-бабы;
КТС-ке қосымша Қазақстан Республикасында қызметін тұрақты мекеме арқылы жүзеге асыратын бейрезидент заңды тұлғаның таза кірісі – 15 %. ҚР СК 652-бабы.

КТС 10 жылға дейінгі мерзімге көшірілетін залалдар сомасына азайтылған түзетулерді ескере отырып, салық салынатын табысқа мөлшерлемені қолдану жолымен есептеледі.

Салық Декларациясы және салық кезеңі

КТС бойынша декларацияны (СЕН 100.00) есепті кезеңнен кейінгі жылдың 31 наурызынан кешіктірмей тапсыру қажет.

Салық кезеңі - жыл.

Салық есептілігінің нысандары

КТС бойынша салық есептілігінің нысандары:
СЕН 100.00 – барлық ЖШС тапсырады, мыналарды қоспағанда:
СЕН 150.00 - жер қойнауын пайдаланушылар;
СЕН 110.00- қызметін жер қойнауын пайдалануға арналған келісімшартқа сәйкес жүзеге асыратын жер қойнауын пайдаланушылар;
СЕН 180.00 - ҚР-да қызметін тұрақты мекеме арқылы жүзеге асыратын резидент заңды тұлғалар, бейрезидент заңды тұлғалар, бір мезгілде мынадай шарттар орындалған кезде:

• мемлекеттік тіркеуден өткен және қызметін ҚР-да АХҚО аумағында ғана жүзеге асыратын АХҚО қатысушылары болып табылса;
• Конституциялық заңның 6-бабының 3, 4 және 7-тармақтарына сәйкес босатылатын кірістерді ғана алады;
• ҚР СК 40-бабына сәйкес сенімгерлік басқарушылар болып табылмайды.

Жауапкершілік

Мемлекеттік кіріс органына салық есептілігін Қазақстан Республикасының заңнамалық актілерінде белгіленген мерзімде ұсынбау, - ескерту жасауға әкеп соғады. Әкімшілік жаза қолданылғаннан кейін бір жыл ішінде қайталап жасалған іс-әрекет, - жеке тұлғаларға – 15, жекеше нотариустарға, жеке сот орындаушыларына, адвокаттарға, шағын кәсіпкерлік субъектілеріне немесе коммерциялық емес ұйымдарға – 30, орта кәсiпкерлiк субъектiлерiне – 45, iрi кәсiпкерлiк субъектiлерiне 70 АЕК мөлшерiнде айыппұл салуға әкеп соғады. ӘҚБтК-нің 272-бабының 1, 2-тармақтары. Салықтардың және басқа да міндетті төлемдердің сомаларын декларацияда, есеп-қисапта, тауарларды әкелу және жанама салықтардың төленгені туралы өтініште кемітіп көрсету, егер осы әрекетте қылмыстық жазаланатын іс-әрекет белгiлерi болмаса, - жеке тұлғаларға – 10 АЕК мөлшерiнде, жекеше нотариустарға, жеке сот орындаушыларына, адвокаттарға, шағын кәсіпкерлік субъектілеріне немесе коммерциялық емес ұйымдарға салықтың және бюджетке төленетiн басқа да мiндеттi төлемдердiң есепке жазылған сомасының – 20, орта кәсіпкерлік субъектілеріне – 50, ірі кәсіпкерлік субъектілеріне 80% мөлшерiнде айыппұл салуға әкеп соғады. ӘҚБтК 278-бабы.

КТС бойынша аванстық төлемдер

Аванстық төлемдер сомасын есептеу

Алдыңғы есепті кезеңнің алдындағы салық кезеңі үшін түзетулерді ескере отырып, жылдық жиынтық кірісі (ЖЖК) АЕК (қаржы жылының 1 қаңтарына) 325 000 еселенген мөлшерінен асатын салық төлеушілер КТС бойынша аванстық төлемдерді төлеушілер болып табылады. ҚР СК 305-бабының 1-тармағы.

Салық төлеушілердің мынадай санаттары КТС бойынша аванстық төлемдерді есептемейді және төлемейді: алдыңғы салық кезеңінің алдындағы салық кезеңі үшін түзетулерді ескере отырып, жылдық жиынтық табысы республикалық бюджет туралы заңда белгіленген және қолданыстағы АЕК-тің 325 000 еселенген мөлшеріне тең сомадан аспайтын салық төлеушілер егер осы тармақта өзгеше көзделмесе, алдыңғы қаржы жылының алдындағы қаржы жылының 1 қаңтарынан;

2) егер осы баптың 4-тармағында өзгеше белгіленбесе, жаңадан құрылған (пайда болған) салық төлеушілер – тіркеуші органда мемлекеттік (есептік) тіркеу жүзеге асырылған салықтық кезең ішінде, сондай-ақ кейінгі салықтық кезең ішінде;

3) салық төлеушілер ретінде салық органдарында жаңадан тіркелген, Қазақстан Республикасында қызметін заңды тұлғаның құрылымдық бөлімшесін ашпай тұрақты мекеме арқылы жүзеге асыратын бейрезидент-заңды тұлғалар – салық органдарында тіркеу жүзеге асырылған салықтық кезең ішінде, сондай-ақ кейінгі салықтық кезең ішінде ҚР СК 305-бабының 2-тармағы;

Салық төлеушілер - 1) мынадай мерзімдерде: есепті салықтық кезеңнің бірінші тоқсанының әрбір айы үшін тең үлестермен төлеуге жататын корпоративтік табыс салығы бойынша аванстық төлемдерді (бұдан әрі осы баптың мақсаттары үшін – декларацияға дейінгі аванстық төлемдер);

есепті салықтық кезеңнің екінші, үшінші, төртінші тоқсандарының әрбір айы үшін тең үлестермен төлеуге жататын корпоративтік табыс салығы бойынша аванстық төлемдерді (бұдан әрі осы баптың мақсаттары үшін – декларациядан кейінгі аванстық төлемдер) есептейді және төлейді;

2) мыналарды:

• алдыңғы салықтық кезең үшін корпоративтік табыс салығы бойынша декларация тапсырылғанға дейінгі кезең үшін төлеуге жататын корпоративтік табыс салығы бойынша аванстық төлемдер сомасының есеп-қисабын (бұдан әрі осы баптың мақсаттары үшін – декларацияға дейінгі аванстық төлемдердің есеп-қисабы);
• алдыңғы салықтық кезең үшін корпоративтік табыс салығы бойынша декларация тапсырылғаннан кейінгі кезең үшін төлеуге жататын корпоративтік табыс салығы бойынша аванстық төлемдер сомасының есеп-қисабын (бұдан әрі осы баптың мақсаттары үшін – декларациядан кейінгі аванстық төлемдердің есеп-қисабы) жасайды және салық төлеушінің тұрған жеріндегі салық органына ұсынады. ҚР СК 305-бабы.

Аванстық төлемдер сомасы: декларацияға дейін есепті салық кезеңінің бірінші тоқсаны үшін алдыңғы салық кезеңі үшін аванстық төлемдер сомаларының есептерінде есептелген аванстық төлемдердің жалпы сомасының 1/4 мөлшерінде есептеледі (есепке жазылады).

Алдыңғы салық кезеңі үшін КТС бойынша Декларация тапсырылғанға дейінгі кезең үшін төленуге тиіс аванстық төлемдер сомасының есеп-қисабы есепті кезеңнің 1-тоқсаны үшін есепті жылдың 20 қаңтарынан кешіктірмей ұсынылады ҚР СК 305-бабының 6-тармағының 1-тармағы.

Салық төлеушілер бюджетке КТС бойынша аванстық төлемдерді салық кезеңі ішінде әр айдың 25-інен кешіктірмей енгізуге міндетті. ҚР СК 306-бабының 2-тармағы.

Аванстық төлемдердің есеп-қисабы: декларациядан кейін есепті салық кезеңінің 20 сәуірінен кешіктірмей тапсырылады. ҚР СК 305-бабының 6-тармағының 2-тармақшасы.

Салық төлеушілер ағымдағы салық кезеңі үшін корпоративтік табыс салығының болжамды сомасын негізге ала отырып, есепті салық кезеңінің 31 желтоқсанынан кешіктірмей декларациядан кейін аванстық төлемдердің қосымша есеп-қисабын табыс етуге құқылы. Декларациядан кейінгі аванстық төлемдердің сомалары декларациядан кейінгі аванстық төлемдердің қосымша есеп-қисаптарында көрсетілген түзетулерді ескере отырып, теріс мәнге ие бола алмайды. ҚР СК 305-бабының 7-тармағы.

КТС бойынша аванстық төлемдер есепті салық кезеңінің екінші, үшінші, төртінші тоқсанының әрбір айы үшін тең үлестермен төленуге жатады (декларациядан кейінгі аванстық төлемдер) ҚР СК 305-бабы 1-тармағының 1-тармақшасы;