Ең төменгі жалақы (ЕТЖ) - ең аз күрделі (қарапайым) жұмыстарды орындайтын жұмыскер алатын ақшалай төлемдердің мөлшерін айқындайтын және оған тіршілік әрекетін қамтамасыз ету үшін қажетті әртүрлі тауарлар, қызметтер мен басқа да игіліктер жиынтығын сатып алуға мүмкіндік беретін әлеуметтік норматив.

Айлық жалақының ең төмен мөлшері – біліктілікті қажет етпейтін қарапайым (онша күрделі емес) еңбек жұмыскері осы Кодексте белгіленген қалыпты жағдайларда және жұмыс уақытының қалыпты ұзақтығы кезінде еңбек міндеттерін орындаған кезде бір айда оған төленетін ақшалай төлемдердің кепілдік берілген ең төмен мөлшері. (ҚР Еңбек кодексі 1-бабы 1-тармағының 3) тармақшасы)

Ең төменгі әлеуметтік стандарттар және олардың кепілдіктері туралы Заңның 12-бабына сәйкес «Айлық жалақының ең төменгі мөлшері» ең төмен әлеуметтік стандарты:

1) бір айдағы жұмыс уақытының нормасын;

2) бірінші разрядты қызметкердің қалыпты жағдайлардағы еңбек нормаларын (еңбек міндеттерін) қамтиды.

Жыл сайын Қазақстан Республикасының тиісті қаржы жылына арналған республикалық бюджет туралы заңында белгіленетін айлық жалақының ең төмен мөлшері ең төмен күнкөріс деңгейінен төмен болмауға тиіс.

Айлық жалақының ең төменгі мөлшері, күнделікті жұмыстың (жұмыс ауысымының) ұзақтығы, жыл сайынғы негізгі ақы төленетін еңбек демалысы «Ең төмен әлеуметтік стандарттар және олардың кепілдіктері туралы» ҚР Заңына сәйкес еңбек саласындағы ең төмен әлеуметтік стандарттар болып табылады. (ҚР Еңбек кодексінің 9-бабы).

ҚР Еңбек кодексінің 102-бабына сәйкес жұмыскерлерге еңбекақы төлеу саласындағы мемлекеттік кепілдіктер:

  • айлық жалақының ең төменгі мөлшерін қамтиды.

Еңбек кодексінің 103-бабының 2-тармағында белгіленгендей, осы кезеңге айқындалған жұмыс уақытының нормасын толық атқарған және еңбек нормаларын немесе еңбек міндеттерін орындаған жұмыскердің айлық жалақысының мөлшері тиісті қаржы жылына арналған республикалық бюджет туралы Қазақстан Республикасының заңында белгіленген айлық жалақының ең төмен мөлшерінен кем болмайды.

Еңбек кодексінің 104-бабына сәйкес Қазақстан Республикасының республикалық бюджет туралы заңымен жыл сайын тиісті қаржы жылына белгіленетін айлық жалақының ең төмен мөлшері ең төмен күнкөріс деңгейінің шамасынан кем болмауға, қосымша ақылар мен үстемеақыларды, өтемақы төлемдері мен әлеуметтік төлемдерді, сыйлықақылар мен басқа да ынталандырушы төлемдерді қамтымауға тиіс және жұмыс істелген уақытқа пропорционалды түрде жүзеге асырылуға тиіс.

Өз еңбек міндеттерін орындаған жұмыскердің сағаттық жалақысының ең төмен мөлшері тиісті күнтізбелік жылдағы жұмыс уақыты балансына сәйкес орташа айлық жұмыс сағаттарының санына бөлінген айлық жалақының ең төмен мөлшерінен кем болмауға тиіс.

Бірінші разрядты жұмыскердің еңбек, ұжымдық шарттардың талаптарында және (немесе) жұмыс берушінің актілерінде көзделген айлық жалақысының ең төмен мөлшері немесе айлық тарифтік мөлшерлемесінің мөлшері тиісті қаржы жылына арналған республикалық бюджет туралы Қазақстан Республикасының заңында белгіленген айлық жалақының ең төмен мөлшерінен кем болмауға тиіс.

Қазақстанда ең төменгі жалақы мөлшері «Республикалық бюджет туралы» ҚР Заңымен белгіленеді.

2000 жылдан бастап ең төменгі жалақы (ЕТЖ).