Жалақыдан бірыңғай төлем - міндетті зейнетақы жарналары, жұмыс берушінің міндетті зейнетақы жарналары, әлеуметтік аударымдар, міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдар және Қазақстан Республикасының Әлеуметтік кодексіне, «Міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру туралы» Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес төленетін жарналар және жеке табыс салығы Салық кодексіне сәйкес төленетін салық.

2023 жылғы 1 қаңтардан бастап Қазақстанда микро және шағын кәсіпкерлік субъектілерінің жұмыскерлері үшін жалақыдан бірыңғай төлем енгізілді.

«Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы» Қазақстан Республикасының Кодексіне өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» 2022 жылғы 21 желтоқсандағы № 165-VІI ҚР Заңымен 2023 жылдан бастап ҚР Салық кодексінің 24-1-бөлімі - 89-1-тарау. Бірыңғай төлем. 776-1-бап. Бірыңғай төлем қолданысқа енгізілді.

Жалақыдан бірыңғай төлем

Жалақыдан бірыңғай төлем салу объектісі

Салық салу объектісіне қолданылатын бірыңғай төлем ставкасы

2023 жылғы 1 шілдеден бастап ӘА мөлшерлемесі

Есептеу тәртібі мен мерзімдері

Салық кезеңі

Бірыңғай төлемді есептеу формулалары

Бірыңғай төлем бойынша ТБК

Жалақыдан бірыңғай төлемді (ЖАБТ) аударуға арналған деректемелер

Жалақыдан бірыңғай төлем

Бірыңғай төлемді АСР-де (шағын және шағын кәсіпкерлік субъектілері болып табылатын жеке кәсіпкерлер мен заңды тұлғалар) ерікті негізде қолдана алады.

  • Оңайлатылған декларация;
  • Ауыл шаруашылығы өнімдерін өндірушілерге арналған АСР;
  • Шаруа немесе фермер қожалықтары.

Олар жұмыскерлер кірісінен бірыңғай төлемді аудару бөлігінде салық агенттері ретінде әрекет етеді.

Бірыңғай төлемнің есептелген сомасы қолданылатын салық салу режиміне байланысты 200.00, 910.00 және 920.00-нысандар бойынша декларацияларда көрсетіледі.

Бірыңғай төлемге мыналар енгізіледі:

  • жұмыскерлердің кірісінен ЖТС,
  • міндетті зейнетақы жарналары,
  • жұмыс берушілердің міндетті зейнетақы жарналары (оларды енгізу 2024 жылға ауыстырылды),
  • әлеуметтік аударымдар,
  • міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыруға арналған жарналар мен аударымдар.

Микро- және шағын кәсіпкерлік субъектілері болып табылатын, осы Кодекстің 77-тарауының 3-параграфында, және 78-тарауында көзделген арнаулы салық режимдерін қолданатын, бейрезидент-жеке тұлғаны қоспағанда, жеке тұлғаға жалақы түрінде кіріс төлейтін және бірыңғай төлем құрамында осындай кірістерден жеке табыс салығын есептеу, ұстап қалу және аудару жөніндегі міндеттемелерді орындауды таңдаған дара кәсіпкерлер мен заңды тұлғалар осы тараудың мақсаттары үшін салық агенттері деп танылады.

Бастапқы немесе кезекті декларацияда жұмыскерлердің төлем көзінен салық салынуға жататын кірістеріне салық салудың таңдалған тәртібі салықтық кезең ішінде өзгертілуге жатпайды.

Жалақыдан бірыңғай төлем салу объектісі

Бейрезидент-жұмыскерді қоспағанда, осы Кодекстің 322-бабында көзделген, микро- және шағын кәсіпкерлік субъектісі болып табылатын, осы Кодекстің 77-тарауының 3-параграфында және 78-тарауларында көзделген арнаулы салық режимдерін қолданатын жұмыс беруші есепке жазған жұмыскердің табысы бірыңғай төлемді салық салу объектісі болып табылады.

Салық салу объектісіне қолданылатын бірыңғай төлем мөлшерлемесі:

  • 2023 жылғы 1 қаңтардан бастап – 20,0 пайыз;
  • 2024 жылғы 1 қаңтардан бастап – 21,5 пайыз;
  • 2025 жылғы 1 қаңтардан бастап – 23,8 пайыз;
  • 2026 жылғы 1 қаңтардан бастап – 24,8 пайыз;
  • 2027 жылғы 1 қаңтардан бастап – 25,8 пайыз;
  • 2028 жылғы 1 қаңтардан бастап – 26,3 пайыз.

Бұл ретте әлеуметтік төлемдерді төлеуден босатылған қызметкерлер үшін Қазақстан Республикасының Әлеуметтік кодексіне сәйкес (міндетті кәсіптік зейнетақы жарналарын қоспағанда), «Міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру туралы» ҚР Заңына сәйкес, сондай-ақ 1), 7), 8), 9) тармақшаларына сәйкес «Міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру туралы» Қазақстан Республикасы Заңының 26-бабы 1-тармағының 11), 12) және 13) тармақшаларына сәйкес міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыруға арналған жарналарды мемлекет төлейді. бірыңғай төлем ставкасы әлеуметтік төлемдердің (міндетті кәсіптік зейнетақы жарналарын қоспағанда) тиісті үлесіне төмендетіледі.

Міндетті зейнетақы жарналарын, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналарын есептеу, ұстап қалу (есебіне жазу) және Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорына аудару және олар бойынша өндіріп алу қағидалары мен мерзімдеріне (2013 жылғы 18 қазандағы № 1116 қаулы) 2023 жылғы 1 қаңтардан бастап ЖАБТ мөлшерлемесіндегі міндетті зейнетақы жарналарының үлесі қосылды.

Салық кодексінің 89-1-тарауында көрсетілген бірыңғай төлем төлеушілер үшін бірыңғай төлем мөлшерлемесіндегі міндетті зейнетақы жарналарының үлесі:

  • 2023 жылғы 1 қаңтардан бастап – 50,0 пайыз;
  • 2024 жылғы 1 қаңтардан бастап – 46,5 пайыз;
  • 2025 жылғы 1 қаңтардан бастап – 42,0 пайыз;
  • 2026 жылғы 1 қаңтардан бастап – 40,3 пайыз;
  • 2027 жылғы 1 қаңтардан бастап – 38,8 пайыз;
  • 2028 жылғы 1 қаңтардан бастап – 38,0 пайыз.

Бірыңғай төлем мөлшерлемесінен бірыңғай төлем төлеушінің жеке табыс салығының үлесі:

  • 2023 жылғы 1 қаңтардан бастап – 9,0 пайыз;
  • 2024 жылғы 1 қаңтардан бастап – 8,4 пайыз;
  • 2025 жылғы 1 қаңтардан бастап – 7,6 пайыз;
  • 2026 жылғы 1 қаңтардан бастап – 7,3 пайыз;
  • 2027 жылғы 1 қаңтардан бастап – 7,0 пайыз;
  • 2028 жылғы 1 қаңтардан бастап – 6,9 пайыз.

2023 жылғы 1 шілдеден бастап ӘА мөлшерлемесі

Әлеуметтік аударымдар мөлшерлемесі - әлеуметтік аударымдарды есептеу объектісінің шамасына пайыздық қатынаста көрсетілген Мемлекеттік әлеуметтік сақтандыру қорына төленетін міндетті төлемдердің тіркелген мөлшері;

Әлеуметтік аударымдарды төлеуді бірыңғай төлем құрамында таңдаған салық агенттері үшін әлеуметтік аударымдар мөлшерлемесі әлеуметтік аударымдарды есептеу объектісінің 3,2 пайызы, 2025 жылғы 1 қаңтардан бастап - әлеуметтік аударымдарды есептеу объектісінің 4,5 пайызы мөлшерінде белгіленеді.

«Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы» Қазақстан Республикасы Кодексінің (Салық кодексі) 776-3-бабының 1-тармағында белгіленген бірыңғай төлем ставкасындағы әлеуметтік аударымдардың үлесі мынаны құрайды:

  • 2023 жылғы 1 қаңтардан бастап – 16,0 пайыз;
  • 2024 жылғы 1 қаңтардан бастап – 14,9 пайыз;
  • 2025 жылғы 1 қаңтардан бастап – 18,9 пайыз;
  • 2026 жылғы 1 қаңтардан бастап – 18,1 пайыз;
  • 2027 жылғы 1 қаңтардан бастап – 17,4 пайыз;
  • 2028 жылғы 1 қаңтардан бастап – 17,1 пайыз.

Жұмыскердің Салық кодексінің 776-2-бабында айқындалған кірісі бірыңғай төлемді есептеу объектісі болып табылады.

Бірыңғай төлемнің құрамына кіретін әлеуметтік аударымдарды есептеу және төлеу бірыңғай төлемді төлеушінің қаражаты есебінен жүргізіледі.

2023 жылғы 21 маусымдағы № 229 бұйрықпен бекітілген Мемлекеттік әлеуметтік сақтандыру қорына әлеуметтік аударымдарды есептеу және төлеу және олар бойынша өндіріп алу қағидалары 2023 жылғы 1 шілдеден бастап күшіне енді.

Есептеу тәртібі мен мерзімдері

Бірыңғай төлемнің тиісті үлестерін есептеуді, ұстап қалуды және оны аударуды, сондай-ақ ол бойынша міндеттемелерді тиісті салық есептілігінде көрсетуді салық агенті осы тарауда белгіленген тәртіппен және мерзімдерде жүргізеді.

Бірыңғай төлемді есептеуді салық агенті салық салу объектісін есептеу кезінде жүргізеді.

Жеке табыс салығына, міндетті зейнетақы жарналарына, міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыруға арналған жарналарға тиесілі бірыңғай төлемнің тиісті үлестерінің сомаларын ұстап қалуды салық агенті төлем көзінен салық салынуға жататын табысты төлеу күнінен кешіктірмей жүргізеді.

Жұмыс берушінің міндетті зейнетақы жарналарын, әлеуметтік аударымдар мен міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдарды салық агенттері жұмыскерлердің пайдасына өз қаражаты есебінен жүзеге асырады.

ЖАБТ құрамында әрбір жұмыскер үшін бір ай үшін төленуге жататын жарналар (бұдан әрі - шектер):

  • Әлеуметтік кодекстің 249-бабы 1-тармақтың 1) тармақшасына сәйкес МЗЖ үшін;
  • Әлеуметтік кодекстің 251-бабының 2-тармағына сәйкес ЖМЗЖ үшін;
  • Әлеуметтік кодекстің 244-бабының 3-тармағына сәйкес ӘА үшін. Бұл ретте ЖАБТ-нан ӘА есептеу үшін қабылданатын ай сайынғы табыс республикалық бюджет туралы заңда тиісті қаржы жылына белгіленген 7 АЕК-тен аспауға тиіс.
  • МӘМС-ке аударымдар мен жарналар үшін - Заңның 29-бабының 3-тармағына сәйкес табыс.

Салық агенті есептелген табыстар бойынша бірыңғай төлемді екінші деңгейдегі банктер немесе банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдар арқылы есепті айдан кейінгі айдың 25-күнінен кешіктірмей ай сайын осындай бірыңғай төлем аударылатын айды көрсете отырып, «Азаматтарға арналған үкімет» мемлекеттік корпорациясының банк шотына аударады.

Банктен немесе банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымнан әлеуметтік аударымдар сомасына төлем тапсырмасының акцептін қолма-қол нысанда алған күн - төлеушінің банкке немесе банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымға әлеуметтік аударымдарды енгізген күні қолма-қол ақшасыз нысанда жүзеге асырылатын әлеуметтік аударымдарды төлеу күні болып есептеледі.

Төлеушiлердiң әлеуметтiк аударымдарды төлеуi олар үшiн әлеуметтiк аударымдар жүргiзiлетiн мiндеттi әлеуметтiк сақтандыру жүйесiне қатысушылардың тiзiмдерiн қоса бере отырып жүзеге асырылады.

Әлеуметтік аударымдарды есептеу кезінде тиындармен есептелген сомалар тиындардың сомасына қарамастан 1 теңгеге дейін дөңгелектенеді.

Бірыңғай төлемді, бірыңғай төлем бойынша өсімпұлды төлеу, аудару және оларды жеке табыс салығы және әлеуметтік төлемдер (міндетті кәсіптік зейнетақы жарналарын қоспағанда), өсімпұл түрінде бөлу, сондай-ақ оларды қайтару Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкімен, уәкілетті органмен келісу бойынша әлеуметтік қамсыздандыру саласындағы уәкілетті мемлекеттік орган, сондай-ақ мемлекеттік жоспарлау, денсаулық сақтау саласындағы және цифрлық даму саласындағы уәкілетті мемлекеттік органдар айқындайтын тәртіппен жүзеге асырылады.

Бірыңғай төлем сомалары осы Кодекстің 358, 688 және 707-баптарында көзделген тәртіппен тиісті декларацияларда көрсетіледі.

2023 жылғы 19 ақпаннан бастап МӘМС-ке аударымдарды және (немесе) жарналарды есептеу (ұстап қалу) және аудару қағидалары мен мерзімдеріне бірыңғай төлем бойынша (2023 жылғы 1 ақпандағы № 21 бұйрық) енгізілген толықтырулар қолданысқа енгізілді (2017 жылғы 30 маусымдағы № 478 бұйрық).

Салық кезеңі

Салық агенттерінің бірыңғай төлемді есептеуі үшін салық кезеңі күнтізбелік ай болып табылады.

Бірыңғай төлемді есептеу формулалары:

Жалпы формула:

Жұмыскердің кірісі х бірыңғай төлем мөлшерлемесі (20%) х бірыңғай төлем үлесі.

ЖТС есептеу формуласы:

Жұмыскердің кірісі х бірыңғай төлем мөлшерлемесі (20%) х ЖТС үлесі (9%).

МЗЖ есептеу формуласы:

Жұмыскердің кірісі х бірыңғай төлем мөлшерлемесі (20%) х МЗЖ үлесі (50%).

ВОСМС есептеу формуласы:

Жұмыскердің кірісі х бірыңғай төлем мөлшерлемесі (20%) х МӘМСЖ үлесі (10%).

ӘА есептеу формуласы:

Жұмыскердің кірісі х бірыңғай төлем мөлшерлемесі (20%) х ӘА үлесі (16%).

МӘМС есептеу формуласы:

Жұмыскердің кірісі х бірыңғай төлем мөлшерлемесі (20%) х МӘМСА үлесі (15%).

Бірыңғай төлем бойынша ТБК:

185

Бірыңғай төлем

186

Қате аударылған (есептелген) бірыңғай төлем сомаларын қайтару

187

Бірыңғай төлемді уақтылы аудармағаны үшін өсімпұл

188

Қате аударылған (есептелген) бірыңғай төлем сомаларының өсімпұлын қайтару";

 

Жалақыдан бірыңғай төлемді (ЖАБТ) аударуға арналған деректемелер

Бенефициардың атауы: «Азаматтарға арналған үкімет» мемлекеттік корпорациясы КЕАҚ.

Бенефициар банкінің атауы: «Азаматтарға арналған үкімет» мемлекеттік корпорациясы КЕАҚ.

Бенефициардың БСН: 160 440 007 161.

Бенефициардың БСК: GCVPKZ2A.

Бенефициардың ЖСК: KZ80009EP00368609101

Кбе: 11.

ТБК: 185 - Бірыңғай төлем.

ТБК: 187 - Бірыңғай төлемді уақтылы аудармағаны үшін өсімпұл.

Бірыңғай төлемді төлеу, аудару және бөлу, сондай-ақ қайтару қағидаларын бекіту туралы бұл Қағидалар 2023 жылғы 1 шілдеден бастап күшін жояды.

2023 жылғы 1 шілдеден бастап қолданысқа енгізілген жаңа ережелер.

Бірыңғай төлемді уақтылы және (немесе) толық төлемегені үшін бірыңғай төлемнің және (немесе) өсімпұлдың артық (қате) төленген сомаларын төлеу, аудару және бөлу, сондай-ақ қайтару қағидаларын бекіту туралы