Превышение НДС, возврат НДС, порядок и сроки возврата

В соответствии со статьей 429 Налогового кодекса РК, превышение суммы налога на добавленную стоимость, относимого в зачет, над суммой начисленного налога, сложившееся по декларации нарастающим итогом на конец отчетного налогового периода (далее – превышение налога на добавленную стоимость), зачитывается в счет предстоящих платежей по налогу на добавленную стоимость.

Превышение налога на добавленную стоимость не зачитывается в счет уплаты налога на добавленную стоимость по импортируемым товарам и (или) при приобретении работ, услуг от нерезидента.

Превышение налога на добавленную стоимость, сложившееся на конец налогового периода, в котором совершены обороты по реализации, облагаемые по нулевой ставке, подлежит возврату по приобретенным товарам, работам и услугам, используемым в целях облагаемых оборотов по реализации, в порядке, определенном статьей 431 Налогового кодекса, если одновременно выполняются следующие условия:

1) плательщиком налога на добавленную стоимость осуществляется постоянная реализация товаров, работ, услуг, облагаемых по нулевой ставке;

2) оборот по реализации, облагаемый по нулевой ставке, за налоговый период, в котором осуществлялась постоянная реализация товаров, работ, услуг, составляет не менее 70 процентов в общем облагаемом обороте по реализации.

К постоянной реализации товаров, работ, услуг, облагаемых по нулевой ставке, относится реализация товаров, выполнение работ, оказание услуг, облагаемых по нулевой ставке, осуществляемых в течение трех последовательных налоговых периодов, не реже одного раза в каждом квартале. При этом постоянной реализацией признается такая реализация в каждом из указанных налоговых периодов.

В случае невыполнения вышеуказанных условий, превышение суммы налога на добавленную стоимость подлежит возврату в части суммы налога, отнесенного в зачет по товарам (работам, услугам), использованным для целей оборота по реализации, облагаемого по нулевой ставке.

В соответствии со статьей 430 Налогового кодекса РК, возврату из бюджета по отдельным основаниям подлежит налог на добавленную стоимость:

1) уплаченный поставщикам товаров, работ, услуг, приобретенных за счет средств гранта, в порядке, определенном статьей 435 Налогового кодекса;

2) уплаченный дипломатическими и приравненными к ним представительствами иностранных государств, консульскими учреждениями иностранных государств, аккредитованными в Республике Казахстан, и лицами, относящимися к дипломатическому и административно-техническому персоналу этих представительств, включая членов их семей, проживающих вместе с ними, консульскими должностными лицами, консульскими служащими, включая членов их семей, проживающих вместе с ними, поставщикам товаров, работ, услуг, приобретенных на территории Республики Казахстан, в порядке, определенном статьей 436 Налогового кодекса;

3) излишне уплаченный в бюджет в порядке, определенном статьями 101 и 102 Налогового кодекса.

В соответствии со статьей 434 Налогового кодекса РК, упрощенный порядок возврата превышения налога на добавленную стоимость заключается в осуществлении возврата превышения налога на добавленную стоимость без проведения налоговой проверки.

Право на применение упрощенного порядка возврата превышения налога на добавленную стоимость имеют плательщики налога на добавленную стоимость, представившие декларации по налогу на добавленную стоимость с указанием требования о возврате суммы превышения налога на добавленную стоимость, состоящие не менее двенадцати последовательных месяцев на налоговом мониторинге и не имеющие неисполненного налогового обязательства по представлению налоговой отчетности на дату представления декларации по налогу на добавленную стоимость.

Возврат превышения налога на добавленную стоимость осуществляется налогоплательщику:

1) в порядке и сроки, которые установлены статьей 431 Налогового кодекса, если иное не установлено статьями 432, 433 и 434 Налогового кодекса;

2) на основании его требования о возврате суммы превышения налога на добавленную стоимость, указанного в декларации по налогу на добавленную стоимость за налоговый период.

Если иное не установлено статьями 432, 433 и 434 Налогового кодекса, возврат суммы превышения налога на добавленную стоимость, подтвержденного результатами проверки, производится налогоплательщику в следующие сроки:

- осуществляющему выписку и получение счетов-фактур исключительно в электронной форме за налоговый период, по которому предъявлено требование о возврате суммы превышения налога на добавленную стоимость, а также не отнесенному к категории налогоплательщиков, находящихся в зоне риска, определяемой в соответствии с законодательством Республики Казахстан, – в течение тридцати рабочих дней;

- осуществляющему обороты по реализации, облагаемые по нулевой ставке, которые составляют не менее 70 процентов в общем облагаемом обороте по реализации за налоговый период, за который предъявлено требование о возврате суммы превышения налога на добавленную стоимость, – в течение пятидесяти пяти рабочих дней;

- в остальных случаях – в течение ста пятидесяти пяти календарных дней.

При этом течение срока возврата суммы превышения налога на добавленную стоимость начинается после истечения последней даты, установленной Налоговым кодексом для представления в налоговый орган декларации по налогу на добавленную стоимость, с учетом периода продления в соответствии с подпунктом 2) пункта 3 статьи 212 Налогового кодекса.

ДГД по ВКО

Қазақстан Республикасының Салық Кодексінің 429 бабына сәйкес, есепке жатқызылатын қосылған құн салығы сомасының есептiк салықтық кезеңнiң соңында декларация бойынша өсу қорытындысымен қалыптасқан есепке жазылған салық сомасынан асып кетуi (бұдан әрi – қосылған құн салығының асып кетуi) қосылған құн салығы бойынша алдағы төлемдер есебіне жатқызылады.

Қосылған құн салығының асып кетуі импортталатын тауарлар бойынша және (немесе) бейрезиденттен жұмыстар, көрсетілетін қызметтер сатып алу кезінде қосылған құн салығын төлеу есебіне жатқызылмайды.

Нөлдік мөлшерлеме бойынша салық салынатын өткізу бойынша айналымдар жасалған салықтық кезеңнің соңында қалыптасқан қосылған құн салығының асып кетуі, егер бір мезгілде мынадай талаптар орындалатын болса:

1) қосылған құн салығын төлеуші нөлдік мөлшерлеме бойынша салық салынатын тауарларды, жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді тұрақты түрде өткізуді жүзеге асырса;

2) тауарларды, жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді тұрақты түрде өткізу жүзеге асырылған салықтық кезеңде нөлдік мөлшерлеме бойынша салық салынатын өткізу бойынша айналым өткізу бойынша салық салынатын жалпы айналымның кемінде 70 пайызын құрайтын болса, Салық Кодексінің 431-бабында айқындалған тәртіппен өткізу бойынша салық салынатын айналымдар мақсатында пайдаланылатын сатып алынған тауарлар, жұмыстар мен көрсетілетін қызметтер бойынша қайтарылуға жатады.

Нөлдік мөлшерлеме бойынша салық салынатын тауарларды, жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді тұрақты өткізуге, әрбір тоқсанда бір реттен сиретпей кезекті үш салықтық кезең ішінде жүзеге асырылатын нөлдік мөлшерлеме бойынша салық салынатын тауарларды өткізу, жұмыстарды орындау, қызметтерді көрсету жатады. Бұл ретте көрсетілген әрбір салықтық кезеңдегі осындай өткізу тұрақты өткізу деп танылады.

Жоғарыда көрсетілген талаптар орындалмаған жағдайда, қосылған құн салығы сомасының асып кетуі нөлдік мөлшерлеме бойынша салық салынатын өткізу бойынша айналым мақсаттары үшін пайдаланылған тауарлар (жұмыстар, көрсетілетін қызметтер) бойынша есепке жатқызылған салық сомасының бөлігінде қайтарылуға жатады.

Салық Кодексінің 430 бабына сәйкес, келесі бөлек себептер бойынша бюджеттен қосылған құн салығы қайтарылады:

1) Салық Кодексінің 435-бабында айқындалған тәртіппен грант қаражаты есебінен сатып алынған тауарларды, жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді берушілерге төленген;

2) Қазақстан Республикасында аккредиттелген дипломатиялық және оларға теңестірілген шет мемлекеттердің өкілдіктері, шет мемлекеттердің консулдық мекемелері және олармен бірге тұратын отбасы мүшелерін қоса алғанда, дипломатиялық және осы өкілдіктердің әкімшілік-техникалық персоналына жататын адамдар, олармен бірге тұратын отбасы мүшелерін қоса алғанда, консулдық лауазымды адамдар, консулдық қызметшілер Қазақстан Республикасының аумағында сатып алған тауарларды, жұмыстарды, қызметтерді берушілерге Салық Кодексінің 436-бабында айқындалған тәртіппен төлеген;

3) Салық Кодексінің 101 және 102-баптарында айқындалған тәртіппен бюджетке артық төленген қосылған құн салығы бюджеттен қайтарылуға жатады.

Салық Кодексінің 434 бабына сәйкес, қосылған құн салығының асып кетуін қайтарудың оңайлатылған тәртібі қосылған құн салығының асып кетуін қайтаруды салықтық тексеру жүргізбей жүзеге асыруды білдіреді.

Қосылған құн салығының асып кету сомасын қайтару туралы талапты көрсете отырып, қосылған құн салығы бойынша декларацияны ұсынған, салықтық мониторингте кемінде қатарынан он екі ай тұрған және қосылған құн салығы бойынша декларацияны ұсынатын күнге салықтық есептілікті ұсыну бойынша орындалмаған салықтық міндеттемесі жоқ қосылған құн салығын төлеушілердің қосылған құн салығының асып кетуін қайтарудың оңайлатылған тәртібін қолдануға құқығы бар.

Қосылған құн салығының асып кетуін салық төлеушіге қайтару:

1) егер Салық Кодексінің 432, 433 және 434-баптарында өзгеше белгіленбесе, Салық Кодексінің 431 бабында белгіленген тәртіппен және мерзімдерде;

2) салықтық кезеңдегі қосылған құн салығы бойынша декларацияда көрсетілген оның қосылған құн салығының асып кету сомасын қайтару туралы талабы негізінде жүзеге асырылады.

Егер Салық Кодексінің 432, 433 және 434-баптарында өзгеше белгіленбесе, тексеру нәтижелерімен расталған қосылған құн салығының асып кету сомасын салық төлеушіге қайтару мынадай мерзімдерде жүргізіледі:

- қосылған құн салығының асып кету сомасын қайтару туралы талап қойылған салықтық кезең үшін шот-фактураларды жазып беру мен алуды электрондық нысанда ғана жүзеге асыратын, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес айқындалатын тәуекел аймағындағы салық төлеушілердің санатына жатқызылмаған салық төлеушіге – отыз жұмыс күні ішінде;

- қосылған құн салығының асып кету сомасын қайтару туралы талап қойылған салықтық кезең үшін өткізу бойынша жалпы салық салынатын айналымда кемінде 70 пайызды құрайтын нөлдік мөлшерлеме бойынша салық салынатын өткізу бойынша айналымдарды жүзеге асыратын салық төлеушіге – елу бес жұмыс күні ішінде;

- қалған жағдайларда – күнтізбелік бір жүз елу бес күн ішінде.