Кедендік даулар
Заңды тұлға
Кедендік баждар мен салықтар бойынша жеңілдіктер
Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігі (бұдан әрі – уәкілетті орган) Мемлекеттік кірістер аумақтық департаментінің (бұдан әрі – кеден органы) ҚҚС есептеу қатысты тексеру нәтижелері туралы хабарламаға «V» компаниясының шағымын алды.
Іс материалдарынан белгілі болғандай, кеден органы «Криптовалюталарды өндіруге арналған Asic құрылғылары» тауарлары қатысты ҚҚС босатудың заңдылығына кедендік тексеру жүргізіп, нәтижесінде жалпы сомасы 300 586,5 мың теңгені сомаға хабарлама берілді.
«V» компаниясы кеден органының қорытындысымен келіспей, апелляциялық шағым түсіріп, онда кеден органының шешімінің күшін жоюды сұрады.
Осылайша, «V» компаниясы 17.05.2022ж. тауарларға арналған декларацияны тапсыру кезінде «Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы (Салық кодексі)» 399-бабының 17-тармағының негізінде 247 338,8 мың теңге сомасында ҚҚС төлеу бойынша жеңілдіктерін мәлімдегенін түсіндіреді.
Осы бапты жүзеге асыру мақсатында Қазақстан Республикасы Цифрлық даму, қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 18.03.2019ж. №10/НҚ бұйрығымен (бұдан әрі – № 10/НК бұйрық) импорты ҚҚС-тан босатылатын тауарлардың тізбесі бекітілді.
«Астана Хаб» халықаралық технологиялық паркінің (бұдан әрі – Технопарк) кеден органының сұрау салуына хаты негізінде «V» компаниясы 06.02.2023ж. бастап технопарктің мүшесі болып табылмайды. Сонымен қатар, бұрын 10.04.2023ж. хатпен кеден органының талабы бойынша Технопарк 15.09.2021ж. сертификат негізінде «V» компаниясы Технопарктың қатысушы болып табылатынын растады.
«V» компаниясы Технопарктің Шартты біржақты бұзуы заңсыз деп санайды, өйткені «V» компаниясы Қазақстан Республикасы Цифрлық даму, қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 11.04.2019 ж. № 37/НҚ бұйрығымен (бұдан әрі - № 37/НҚ бұйрығы) бекітілген Ақпараттық-коммуникациялық технологиялар саласындағы қызметтің басым түрлерінің тізбесіне сәйкес қызметтің басым түрлерін жүзеге асыруды жалғастыруда.
Кедендік тексеру актісінде ақпараттық-коммуникациялық технологиялар саласындағы қызметтің басым түрлері тізбесінің 19-тармағында «Есептеу операцияларын орындау және деректерді өңдеу үшін (цифрлық майнинг қызметін жүзеге асыратын жеке тұлғаларды инфрақұрылыммен қамтамасыз ету деректерді өңдеу орталықтарын (Data-орталықтарын) қоспағанда) интеграцияланған есептеуіш инфрақұрылымын қамтамасыз ету жөніндегі қызметтер» жүзеге асыру көзделгені көрсетілген.
Кеден органының ұстанымына сәйкес, цифрлық майнинг өндіру қызметі Технопарк қызметінің басым түрлерінің тізбесіне кірмейді, сондықтан «V» компаниясы ҚҚС төлеуден босатуды заңсыз талап еткен және пайдаланған.
Бұл ретте «V» компаниясы жоғарыда аталған редакциядағы ақпараттық-коммуникациялық технологиялар саласындағы қызметтің басым түрлері тізбесінің 19-тармағы Цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің бұйрығы негізінде қабылданғанын атап өтеді. Қазақстан Республикасының 19.04.2022ж. №130/НҚ Заңымен алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі. Яғни, Тізімнің жаңа редакциясындағы 19-тармақ әлдеқайда кейінірек қолданысқа енгізілді.
Құжаттарға сәйкес, соның ішінде әуе жүкқұжаттары, шот-фактуралар және т.б., жабдық 2022 жылдың наурыз айының соңы мен сәуір айының басында сатып алынды және Қазақстанға жөнелтілді, яғни цифрлық майнинг қызметін жүзеге асыратын тұлғаларды инфрақұрылыммен қамтамасыз ететін процессинг орталықтарының (Data -орталықтар) қызметі Тізбенің 19-тармағына енгізілген түзетулермен күшіне енгенге дейін.
Жоғарыда айтылғандардың негізінде «V» компаниясы тексеру нәтижелері туралы хабарламаның күшін жоюды сұрайды.
Сыртқы экономикалық қызмет қатысушының дәлелдерін қарап, кеден органы ұсынған материалдарды зерделей келе, уәкілетті орган мынадай қорытындыға келді.
Қазақстан Республикасының «Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы 25.12.2017ж. Кодексінің (бұдан әрі – Салық кодексі) 399-бабы 1-тармағының 17) тармақшасына сәйкес Технопаркке қатысушылар болып табылатын салық төлеушілер әкелетін тауарларды бір мезгілде мынадай шарттарды сақтай отырып әкелу:
– тауарлар мемлекеттік жоспарлау жөніндегі орталық уәкілетті органмен және уәкілетті органмен келісім бойынша ақпараттандыру саласындағы уәкілетті орган бекітетін импорты қосылған құн салығынан босатылатын тауарлар тізбесіне енгізілген;
– тауарларды әкелу ЕАЭО кеден заңнамасына және (немесе) Қазақстан Республикасының кеден заңнамасына сәйкес құжатталған;
– тауарлар мемлекеттік жоспарлау жөніндегі орталық уәкілетті органмен келісу бойынша ақпараттандыру саласындағы уәкілетті орган бекітетін тізбе бойынша ақпараттық-коммуникациялық технологиялар саласындағы қызметтің басым түрлерін жүзеге асыру кезінде пайдалану мақсатында ғана әкелінсе; техникалық реттеу саласындағы мемлекеттік реттеуді жүзеге асыратын уәкілетті мемлекеттік орган және уәкілетті орган.
№10/НҚ бұйрығына сәйкес импорты ҚҚС-тан босатылатын тауарлардың тізбесі бекітілді, оның ішінде ЖС коды – 8471 50 000 0, «8471 41 немесе 8471 49 тармақшаларында сипатталғандардан басқа деректерді өңдеу бірліктері , бір корпуста келесі құрылғылардың біреуі немесе екеуі бар немесе жоқ: сақтау құрылғылары, енгізу құрылғылары, шығару құрылғылары».
Жоғарыда аталған құқықтық нормаларды ескере отырып, «V» компаниясы 17.05.2022ж. тауарларды ішкі тұтыну үшін шығару кедендік рәсімімен орналастыру кезінде – «Криптовалюталарды өндіруге арналған ASIC құрылғылары» (685 дана) HS кодын – 8471 50 000 0 жариялады және 247 338,8 мың теңге сомасында ҚҚС төлеуден босату түріндегі жеңілдікті қолданды.
Бұл ретте, Қазақстан Республикасы Цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 19.04.2022ж. №130/НҚ бұйрығымен № 37/НҚ бұйрығына өзгерістер енгізілді, бұйрығына өзгерістер енгізілді, онда 19-тармақ жаңа редакцияда «Есептеу операцияларын орындау және деректерді өңдеу (деректерді өңдеу орталықтарын (Data-орталықтарын) қоспағанда біріктірілген есептеуіш инфрақұрылымын ұсыну жөніндегі қызметтер) цифрлық тау-кен қызметін жүзеге асыратын тұлғаларды инфрақұрылыммен қамтамасыз ету)» 10.05.2022ж. күшіне енді.
«Қазақстан Республикасындағы кедендік реттеу туралы» Қазақстан Республикасы Кодексінің (бұдан әрі – Кодекс) 202-бабының 1-тармағына сәйкес шартты түрде шығарылған тауарлар тауарларды шығару кедендік рәсімімен орналастырылған деп танылады. ішкі тұтыну, оларға қатысты осы тауарларды пайдалану және (немесе) билік ету бойынша шектеулерге байланысты кедендік әкелу баждарын, салықтарды төлеу бойынша жеңілдіктер қолданылады.
Кодекстің 202-бабының 2-тармағына сәйкес осы баптың 1-тармағының 1) тармақшасында көрсетілген шартты түрде шығарылған тауарларға қатысты кедендік әкелу баждарын, салықтарды төлеу бойынша жеңілдіктерді ұсынудың мақсаттары мен шарттары, осындай жеңілдіктерді қолдануға байланысты осындай тауарларды пайдалануға және (немесе) билік етуге шектеулер.
Кодекстің 202-бабының 9-тармағында шартты түрде шығарылған тауарлар осы баптың 1-тармағының 1) тармақшасында көрсетілген тауарларға қатысты кедендік әкелу баждарын, салықтарды төлеу жөніндегі міндет тоқтатылғаннан кейін ЕАЭО тауарлары мәртебесіне ие болатыны белгіленген.
Кодекстің 89-бабына сәйкес шартты түрде шығарылған тауарларға қатысты жеңілдіктер мен шектеулер беру талаптары талап қою мерзімі ішінде, яғни бес жыл ішінде сақталуы тиіс.
Осыған байланысты кеден органының 04.04.2023ж. хатпен Технопарк ұсынған 10.04.2023ж. мәліметтер мен құжаттарды алу үшін Технопаркке сұраныс жіберілді. Сонымен қатар, бұл хат сонымен қатар «V» компаниясының Технопарктің жобаны одан әрі іске асырудың орынсыздығын анықтауына байланысты 02.06.2023ж. бастап Технопаркке қатысушы ретінде мерзімінен бұрын тоқтатылуын көрсетеді.
Сондай-ақ, кеден органының 27.04.2023ж. хатымен. қосымша ақпарат алу үшін технопаркке қайта сұрау жіберді. 05.05.2023ж. хатпен Технопарк тағы да «V» компаниясы туралы 06.02.2023ж. технопарктің мүшесі болып табылмайды.
Осылайша, заңнамалық актілерге енгізілген өзгерістерге сәйкес, сондай-ақ «V» серіктестігінің технопарк қатысушыларының тізімінен шығарылуына байланысты «V» серіктестігі жүзеге асыратын қызмет басымдық түріне сәйкес келмейді.
Кодекстің 216-бабының 10-тармағына сәйкес пайдалану және (немесе) билік ету бойынша шектеулерге байланысты кедендік әкелу баждарын, салықтарды төлеу бойынша жеңілдіктерді пайдалана отырып, ішкі тұтыну үшін шығарудың кедендік рәсімімен орналастырылған тауарларға қатысты осы тауарлардың осы баптың 11-тармағында көрсетілген мән-жайлар туындаған кезде орындауға жататын кедендік әкелу баждарын, салықтарды төлеу жөніндегі міндеттемесі.
Кодекстің 216-бабының 11-тармағына сәйкес кедендік әкелу баждарын, салықтарды төлеу бойынша жеңілдіктерді және (немесе) пайдалану және (немесе) шектеулерді берудің мақсаттары мен шарттарын бұза отырып әрекеттер жасау мән-жайлары туындаған кезде осындай жеңілдіктерді қолдануға байланысты осы тауарларға билік ету, оның ішінде егер мұндай әрекеттерді жасау осындай тауарларды жоғалтуға әкеп соқтырса, осы Кодекстің 10-тармағында көрсетілген тауарларға қатысты кедендік әкелу баждарын, салықтарды төлеу мерзімін қоса алғанда. осы бап осы әрекеттерді жасаудың бірінші күні, ал егер бұл күн белгіленбесе, тауарларды ішкі тұтыну үшін шығарудың кедендік рәсімімен орналастыру күні болып саналады.
Осылайша, «V» компаниясы Технопарк қатысушыларының тізімінен 06.02.2023ж. бастап шығарылғанын ескере отырып. және импорттық құрылғыны цифрлық тау-кен өндіру қызметінде пайдаланбайды, «V» компаниясы шартты түрде шығарылған тауарларға жеңілдіктер беру шарттары мен талаптарын сақтамайды.
Қазақстан Республикасы Цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 23.01.2023ж. №23/НҚ бұйрығымен «Қазақстан Республикасы Цифрлық даму, қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 18.03.2019ж. №10/НК бұйрығына әкелуі қосылған құн салығынан босатылатын тауарлардың тізбесін бекіту туралы» (бұдан әрі – № 23/НК бұйрық) №10/НК бұйрығына өзгертулер енгізілді, оған сәйкес 10.05.2022 жылға дейін әкелінген тауарларды пайдалануға және (немесе) билік етуге шектеулер енгізілді. «Астана Хаб» халықаралық технопаркінің қатысушылары болып табылатын салық төлеушілер цифрлық тау-кен қызметін жүзеге асыратын тұлғаларға инфрақұрылымды ұсынатын деректерді өңдеу орталықтары (деректер орталықтары) арқылы қызметтерді көрсету бойынша қызметтің басым түрлерін жүзеге асыру кезінде пайдалану мақсатында оларды 10.05.2022ж. тоқтатады.
Кедендік декларациялау күні №37/НҚ бұйрығымен бекітілген қызметтің басым түрлерінің тізбесінен «V» компаниясы жүзеге асыратын цифрлық майнинг қызметінің түрі алынып тасталғанын және №23/НҚ бұйрығына енгізілген өзгерістерді ескере отырып, қолданылмайды 10.05.2022ж. кейін өңделген тауарлар үшін кедендік тексеру нәтижелері бойынша ҚҚС есептеу заңды болып табылады.
Апелляциялық комиссияның шешімімен кедендік тексеру нәтижелері заңды деп танылды.
