Дау түрі: салық даулары
Салық төлеушінің санаты: заңды тұлға
Салық түрі: КТС
Қазақстан Республикасының Қаржы министрлігі (бұдан әрі - уәкілетті орган) ірі кәсіпкерлік субъектілері мен мұнай секторы ұйымдарынан (КТС) түсетін түсімдерді және Қазақстан Республикасының аумағында өндірілген тауарларға, орындалған жұмыстарға және көрсетілген қызметтерге (ҚҚС) қосылған құн салығын қоспағанда, мемлекеттік кірістер аумақтық департаментінің (бұдан әрі - салық органы) заңды тұлғалардан корпоративтік табыс салығын есептеу туралы тексеру нәтижелері туралы хабарламаға "А" компаниясының апелляциялық шағымын алды.
Іс материалдарынан көрініп тұрғандай, салық органы 2019ж.01.01. бастап 2021ж.31.12. дейінгі кезеңде салықтың жекелеген түрлері және (немесе) бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер бойынша салық міндеттемесін орындау мәселелері бойынша "А" компаниясына кешенді салықтық тексеру жүргізеді, нәтижелері бойынша КТС 160 059,9 мың теңге, өсімпұл 35 009,9 мың теңге сомасында, ҚҚС 41 062,5 мың теңге сомасында және 8 867,4 мың теңге сомасында өсімпұл есептеу туралы хабарлама шығарылды.
- "Т" компаниясымен өзара есеп айырысуға қатысты
Тексеру актісінен Салық кодексінің 242 және 400-баптарының талаптарын бұза отырып, "А" компаниясы "Т" компаниясымен өзара есеп айырысу бойынша шегерімдер мен ҚҚС шығыстарын негізсіз есепке жатқызғаны шығады.
"А" компаниясы салық органының қорытындыларымен келіспей Мемлекеттік кірістер органы 2019-2021жж. кезеңінде "Т" компаниясымен өзара есеп айырысу бойынша шегерімдерге және ҚҚС-қа жатқызылған шығыстардың сомасы жоғарыда аталған контрагенттермен келісім шартсыз мәмілелер тауарларды іс жүзінде өткізбей жасалғандығы және тексеруге ұсынылған бастапқы құжаттар негізінде алынып тасталғаны, тауарларды өткізу, табыс алуға бағытталған қызметпен байланысты қызметтерді орындау фактісін растайтын құжаттар ретінде қарауға болмайтынын көрсетті.
"А" компаниясы мен "Т" компаниясы арасында жасалған мәмілелер сот тарапынан жарамсыз деп танылмағанын "А" компаниясы атап өтті.
"А" компаниясының дәлелдерін тексеріп, салық органы ұсынған құжаттарды зерттегеннен кейін уәкілетті орган мынадай қортындыға келді.
Салық кодексінің 242 - бабының 1 және 3-тармақтарына сәйкес Салық кодексіне сәйкес шегеруге жатпайтын шығыстарды қоспағанда, салық төлеушінің табыс алуға бағытталған қызметті жүзеге асыруға байланысты шығыстары салық салынатын табысты айқындау кезінде шегерімге жатады.
Шегерімдерді салық төлеуші өзінің табыс алуға бағытталған қызметіне байланысты осындай шығыстарды растайтын құжаттар болған кезде іс жүзінде жүргізілген шығыстар бойынша жүргізеді. Халықаралық қаржылық есептілік стандарттарына және Қазақстан Республикасының бухгалтерлік есеп және қаржылық есептілік туралы заңнамасының талаптарына сәйкес айқындалатын болашақ кезеңдердің шығыстары олар жататын салық кезеңінде шегерілуге жатады.
Салық кодексінің 400-бабының 1-тармағына сәйкес Салық кодексінің 367-бабы 1-тармағының 1) тармақшасына сәйкес қосылған құн салығын төлеуші болып табылатын тауарларды, жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді алушының есепке жатқызылатын қосылған құн салығының сомасы алынған тауарлар, жұмыстар мен көрсетілетін қызметтер үшін төленуге жататын қосылған құн салығының сомасы, егер олар сату бойынша салық салынатын айналым мақсатында пайдаланылса немесе пайдаланылса, сондай-ақ осы тармақтың 1)-4) тармақшаларында көрсетілген шарттар орындалса.
Шот-фактура Салық кодексінің 400-бабына сәйкес қосылған құн салығын есепке жатқызу үшін негіз болып табылады.
Салық кодексінің 412-бабының 12 - тармағында шот-фактура заңды тұлғалар үшін-атауы мен ұйымдық-құқықтық нысанын көрсететін мөрмен, сондай-ақ басшы мен бас бухгалтердің қолдарымен куәландырылатыны көзделген.
Шот-фактура салық төлеушінің шешімімен уәкілеттік берілген қызметкердің қолымен куәландырылуы мүмкін.
Салық кодексінің 190-бабының 3-тармағына сәйкес салық есебі Бухгалтерлік есеп деректеріне негізделеді. Бухгалтерлік құжаттаманы жүргізу тәртібі Қазақстан Республикасының бухгалтерлік есеп және қаржылық есептілік туралы заңнамасында белгіленеді.
Бұл ретте, "Бухгалтерлік есеп және қаржылық есептілік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының (бұдан әрі – Бухгалтерлік есеп туралы Заң) 6-бабының 3-тармағында операциялар мен оқиғалар бухгалтерлік есеп жүйесінде көрсетілетіні белгіленген, бұл ретте бухгалтерлік жазбаларды бастапқы құжаттардың түпнұсқаларымен барабар нығайтуды және бухгалтерлік жазбаларда барлық операциялар мен оқиғалардың көрсетілуін қамтамасыз етуге тиіс.
Бухгалтерлік есеп туралы Заңның 7-бабының 1-тармағына сәйкес бухгалтерлік құжаттама бастапқы құжаттарды, бухгалтерлік есеп регистрлерін, қаржылық есептілікті және есеп саясатын қамтиды.
Бухгалтерлік жазбалар бастапқы құжаттар негізінде жүргізіледі. Бастапқы құжаттар операция немесе оқиға жасалған сәтте не олар аяқталғаннан кейін тікелей жасалуы тиіс.
Бұл ретте, Бухгалтерлік есеп туралы Заңның 7-бабы 3-тармағының 6) тармақшасына сәйкес қағаз және электрондық жеткізгіштердегі бастапқы құжаттарда міндетті деректемелер, атап айтқанда операция жасауға (оқиғаны растауға) және оның (оның) ресімделуінің дұрыстығына жауапты адамдардың лауазымдарының атауы, тегі, аты-жөні және қолдары болуға тиіс.
Осылайша, тауарлар, жұмыстар, көрсетілетін қызметтер бойынша шығыстар сомаларын шегерімдерге және ҚҚС-қа есепке жатқызу операция не оқиғаның жасалу фактісін тіркейтін осы шығыстарды растайтын бастапқы құжаттар болған кезде, осы шығыстар табыс алуға бағытталған және олар салық салынатын айналым мақсатында пайдаланылатын немесе пайдаланылатын жағдайда жүргізіледі. Бұл ретте бастапқы есепке алу құжаттамасын жүргізу бухгалтерлік есеп туралы Заңның талаптарына сәйкес, оның ішінде операцияны не оқиғаны жасау фактісін тіркеу бойынша жүзеге асырылады.
ҚР Үкіметінің 2015ж.30.04. №546 қаулысымен (бұдан әрі - 562-бұйрық) бекітілген Автомобиль көлігімен жүктерді тасымалдау қағидаларының 4-тарауының нормаларына сәйкес жүктерді тасымалдау тауар-көлік жүкқұжаттарымен (бұдан әрі-ТТН) ресімделеді, ал үйіндімен (үйіндімен) тасымалданатын жүктердің кейбір түрлерін тасымалдау жағдайында өлшеу актісімен немесе өлшеу актісімен ресімделуі мүмкін. Жүк жөнелтуші тасымалдаушыға тасымалдауға ұсынылған, төрт данада жасалатын, негізгі тасымалдау құжаты болып табылатын және ол бойынша жүк жөнелтуші осы жүкті есептен шығаруды және оны жүк алушының кірісіне алуды жүргізетін ТТН жүктерін ұсынады.
Атап айтқанда, бірінші дана жүк жөнелтушіде қалады және тасымалдауға ұсынылған жүктерді есептен шығаруға арналған. Екінші, үшінші және төртінші даналарды жүк жөнелтуші тасымалдаушыға тапсырады. Тасымалдаушы екінші дананы жүк алушыға тапсырады және алынған жүктерді кіріске алуға арналған.
Демек, жүкті жүк алушының кіріске алуы ТКН, тасымалданатын жүктерді өлшеу (өлшеу) актілері негізінде жүргізіледі.
Осылайша, жүктерді тасымалдау кезінде ТКН болуы міндетті болып табылатын салалық заңнаманы ескере отырып, шығыстар ТТН немесе жүкті тасымалдау фактісін растайтын өзге де құжат болған кезде шегерімдерге және ҚҚС-қа есепке жатқызылуға тиіс.
Тексеру нәтижелері бойынша "Т" компаниясымен өзара есеп айырысу бойынша 679,7 мың теңге сомасында тауар-материалдық қорларды (бұдан әрі-ТМҚ) (автокөлікке арналған қосалқы бөлшектер) және 81,6 мың теңге сомасында ҚҚС сатып алу бойынша шығыстар шегерімдерден алып тасталды.
Төлем қолма-қол ақшасыз есеп айырысу арқылы жүзеге асырылады.
ҚР БСАЖ деректеріне сәйкес "Т" компаниясы әділет органдарында 2006 ж.21.04. "Атом өнеркәсібі және атом энергетикасы объектілерін қоспағанда, сәулет саласындағы қызмет" қызмет түрімен, 2020ж.13.05. бастап "Сауда алаңы 2000 шаршы метрден аз сауда объектілеріндегі автомобиль бөлшектерін, тораптарын және керек-жарақтарын бөлшек саудада сату" болып тіркелді. "Т" компаниясының басшысы 2017ж.09.07. бастап 2020ж.28.10. дейін "Х.Д.В." жеке тұлғалар, 2020ж. 28.10. бастап "К.Ф.Г." болды
"А" компаниясы шағымға қоса берген 2019 жылғы құжаттардың көшірмелеріне сәйкес (электрондық шот-фактуралар (ЭШФ), қорларды бүйіріне босатуға арналған жүкқұжаттар), " А " компаниясы "Т" компаниясынан 2019 жылы автокөлікке арналған қосалқы бөлшектерді (сүзгілер, штуцер, корпус, шаршы, қысқыш және т. б.) 2020 жылы 445,8 мың теңге, ҚҚС 53,5 мың теңге сомасында (айна, болт, кардана, крестовина, диофрагма, майлау, крандар, генератор және т.б.) 233,8 мың теңге сомасында, 28,1 мың теңге сомасында ҚҚС сатып алды.
СОНО АЖ деректері бойынша 2020 жылғы КТС (100.00-н.) бойынша Декларация "Т" компаниясы нөлдік көрсеткіштермен ұсынылған. Көлік құралдарына салынатын салық, жер салығы және мүлік салығы бойынша Декларация (700.00-н.) 2019-2020жж. ұсынылмаған, тиісінше көлік құралдарының, қойма үй-жайларының, сауда алаңдарының болуы туралы деректер жоқ.
ЭШФ АЖ дерекқорына сәйкес 2019-2020жж. "Т" компаниясында жоғарыда аталған тауарлардың негізгі жеткізушілері мынадай кәсіпорындар болды:
- "С" компаниясы (69%) 2019 жылы 5 309,7 мың теңге сомасына тауар (автокөлікке қосалқы бөлшектер), 637,2 мың теңге сомасында ҚҚС жеткізді, МКК сайтында орналастырылған деректерге сәйкес заңды мекенжайы бойынша жоқ кәсіпорындар тізіміне енгізілді, 2022ж.25.04. №86 бұйрық негізінде әрекетсіз деп танылды, көлік құралдарына салынатын салық, жер салығы және мүлік салығы бойынша Декларация (н.700.00) салық органдарына ұсынылмаған, 2019ж. КТС бойынша декларация (н.100.00) нөлдік көрсеткіштермен ұсынылған, ал 2020ж. ұсынылмаған, ҚҚС төлеуші ретінде тіркеу есебінде 2018ж.09.01. бастап 2020ж.17.02. дейін болған, орналасқан жері бойынша болмауына байланысты ҚҚС бойынша есептен шығарылған.
- "Р" компаниясы (35%) 2020 жылы 4 792,9 мың теңге, 575,2 мың теңге сомасында ҚҚС тауар (автокөлікке қосалқы бөлшектер) жеткізді, МКК сайтында орналастырылған деректерге сәйкес заңды мекенжайы бойынша жоқ кәсіпорындар тізіміне енгізілді. Көлік құралдарына салынатын салық, жер салығы және мүлік салығы бойынша декларациялар (н.700.00) 2019ж. нөлдік көрсеткіштермен ұсынылды, 2020ж. ұсынылмады, 2020ж. КТС бойынша декларация (н.100.00) нөлдік көрсеткіштермен ұсынылды. ҚҚС төлеуші ретінде тіркеу есебінде 2019ж.20.07. бастап 2022ж.16.02. дейін тұрады, салық есептілігін ұсынбауға байланысты ҚҚС бойынша есептен алынды.
ҚР БСАЖ деректері бойынша "Т" компаниясы заңды мекенжайы бойынша жоқ кәсіпорындар тізіміне енгізілді (2021ж.12.02., 2021ж.19.11., 2020ж.02.12., 2022ж.04.05., 2022ж.28.06., 2022ж.20.09. тексеру актілері), ҚҚС бойынша есептен 2015ж.29.09. шығарылды.
Мамандандырылған ауданаралық экономикалық соттың 2021ж.26.05. шешімімен (бұдан әрі-СМЭС-тің 2021ж.26.05. шешімі) "Т" компаниясын 2020ж.28.10. мемлекеттік қайта тіркеу жарамсыз деп танылды.
Бұл ретте СМЭС-тің 2021ж.26.05. шешімінде "К.Ф.Г." жеке тұлғасы өзінің таныстарының өтініші бойынша әрбір мәміле үшін 10,0 мың теңге сомасында оның атына қайта тіркелген бірқатар кәсіпорындардың, оның ішінде "Т" компаниясының құрылтайшысы және басшысы болғандығы көрсетілген. "С.Д.Р.", "К.Ф.Г." жеке тұлғасы кәсіпорындарды сатып алу-сату туралы шешім қабылдамады, кәсіпкерлік қызметті жүзеге асыруға ниеті болмады.
Сондай-ақ, СМЭС-тің 2021ж.26.05. шешімінде "Т" компаниясының басшысы мен құрылтайшысы "Х.Д.В." жеке тұлға сотқа келмегені көрсетілген, бұл ретте сот отырысының уақыты мен орны туралы тиісті түрде хабарланған, келмеу себептері туралы сот хабарламаған.
Баяндалған фактілер мен мән-жайларды ескере отырып, салықтық тексеруге ұсынылған "Т" компаниясымен өзара есеп айырысу жөніндегі бастапқы құжаттар операцияларды көрсету үшін толық және шынайы ақпаратты, сондай-ақ бухгалтерлік жазбаларды барабар күшейтуді қамтамасыз ете алмайтыны, тиісінше, салық ережелеріне сәйкес және Қазақстан Республикасының бухгалтерлік заңнамасына сәйкес шығыстарды шегерімдерге және ҚҚС есепке жатқызу үшін негіз болып табылмайтынын айта кеткен жөн.
Осылайша, "Т" компаниясымен өзара есеп айырысу бойынша шегерімдерден шығыстарды және ҚҚС есептен алып тастау және салықтық тексеру нәтижелері бойынша КТС және ҚҚС-ты тиісті есептеу негізді болып табылады.
- "L" компаниясымен өзара есеп айырысу бойынша 2019-2020 жж. шығыстарды шегерімнен және ҚҚС есептен алып тастауға қатысты
Тексеру актісінен Салық кодексінің 242 және 400-баптарының талаптарын бұза отырып, "А" компаниясы тауарларды, жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді (5 дана ламинарлық төбе, 2 РВ22 типті ламинарлық төбе, медициналық газбен жабдықтау, операциялық бөлмелердің таза үй-жайларының модулі кешені) сатып алу бойынша шегерімдер мен ҚҚС-ға шығыстарды және ҚҚС-ты есепке жатқызғаны "L" компаниясы 2019-2020жж. үшін 274 328,6 мың теңге сомасында және 2019ж. 3-4 тоқсан, 2020ж. 3 тоқсан үшін ҚҚС сомасында 29 783,1 мың теңге сомасында негіз болған.
"А" компаниясы шағымда салықтық тексеру нәтижелері бойынша мәмілелер тауарларды, жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді (5 дана ламинарлық төбе, 2 РВ22 типті ламинарлық төбе, медициналық газбен жабдықтау, операциялық бөлмелердің таза үй-жайларының модулі кешені) сатып алу бойынша есептен шегерімдер мен ҚҚС-тан шығыстар алынып тасталғанын көрсетеді, жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді, тексеруге ұсынылған бастапқы құжаттарды табыс алуға бағытталған қызметпен байланысты қызметтерді орындау фактісін растайтын құжаттар ретінде қарауға болмайдыны көрсетілген.
"А" компаниясының дәлелдерін тексеріп, салық органы ұсынған құжаттарды зерттегеннен кейін уәкілетті орган мынадай қортындыға келді.
ҚР БСАЖ деректеріне сәйкес "L" компаниясы әділет органдарында 2016ж.08.06., "Сәйкестікті бағалау саласындағы аккредиттеу" қызметінің түрімен және 2020ж.14.05. бастап "Басқа топтарға енгізілмеген өзге де құрылыс-монтаж жұмыстары тіркелген.
Тексерілетін кезеңде " L " компаниясының басшысы "Б.А.Р." жеке тұлға болып табылады.
Салықтық тексеру барысында 2022ж.26.07. №1 сұрау салу салық органына "L" компаниясында қарсы тексеру жүргізу туралы жіберілді, сұрау салу орналасқан жері бойынша салық төлеушінің болмауына байланысты тоқтатылды.
"А" компаниясы шағымға қоса берген құжаттарға (ЭШФ, орындалған жұмыстардың құны және шығындар туралы анықтамалар, тарапқа арналған қорларды босатуға арналған жүкқұжаттар, жабдықтарды қабылдау актілері, орындалған жұмыстар актілері, қосалқы мердігерлік шарттар, орындалған жұмыстарды қабылдау актілері) сәйкес 2019-2020жж., "А" компаниясы "L" компаниясынан ламинарлық құжаттарды сатып алды 2 РВ22 типті ламинарлы төбе, медициналық газбен жабдықтау, 5 дана санындағы операциялық бөлмелердің таза үй-жайларының Модуль кешені және монтаждау қызметтері.
"А" компаниясы мен "L" компаниясы арасында қосалқы мердігерлік шарттар жасалғанын айта кету керек:
- 2018 жылғы 25 шілдедегі №01/18 шарт, оған сәйкес "L" компаниясы "А" компаниясының атына жабдық – кешендер "аса таза" және "таза" санаттарына жатқызылған операциялық және реанимациялық үй-жайларға арналған Таза үй-жайлардың модулін (бұдан әрі – нысан үшін: "Павлодар қаласында бір ауысымда 200 төсектік облыстық онкологиялық диспансер және 100 келушіге арналған емхана салу "және" А "компаниясының объектісінде жабдықты түпкілікті құрастыруды орындау, жобалау сметалық құжаттамасына сәйкес жабдықты іске қосу-реттеу жұмыстарын жүргізу және қабылдау актісі бойынша "жұмыс" нәтижелерін беру.
- 2019 жылғы 14 тамыздағы №16 шарт, оған сәйкес "L" компаниясы "А" компаниясының атына медициналық газ жүйелерінің жабдықтарын (жабдықтарды):
- Медициналық газбен жабдықтаудың орталықтандырылған жүйесі (консольдер);
- Операциялық блокты медициналық газбен жабдықтаудың орталықтандырылған жүйесін жеткізуге міндеттенеді;
- "Павлодар қаласында 200 төсектік облыстық онкологиялық диспансер және бір ауысымда 100 келушіге арналған емхана салу" объектісіне арналған емхананың шағын операциялық бөлмесіндегі ламинарлық төбесі және "А" компаниясының объектісінде жабдықты түпкілікті құрастыруды орындау, жобалау сметалық құжаттамасына сәйкес жабдықты іске қосу-реттеу жұмыстарын жүргізу және "жұмыстың" нәтижелерін беру" қабылдау актісі бойынша.
Төлем қолма-қол ақшасыз есеп айырысу арқылы жүзеге асырылады.
а) 2019 жылғы есептен сатып алынған тауарлар (жұмыстар, көрсетілетін қызметтер) және ҚҚС бойынша шығыстарды шегеруден алып тастау.
Салықтық тексеру актісінен 1310 "Шикізат, материалдар" шотының бастапқы құжаттары мен деректеріне сәйкес "А" компаниясы 5 дана ламинарлық төбені 2019 жылғы шілдеде "L" компаниясының қосалқы мердігерінен 79 783,8 мың теңге сомаға 2019ж.03.07. №11 жүкқұжат негізінде сатып алғаны (1310 "шикізат" дебеті) және материалдар", кредит 3310 "Өнім берушілер мен мердігерлерге қысқа мерзімді кредиторлық берешек") және ҚҚС сомасы 9574,1 мың теңге.
2019 жылдың мамыр айында орындалған жұмыстарды қабылдау актісіне сәйкес 2019ж.24.05. №462 (жергілікті смета 2-3-2) 5 дана ламинарлық төбені орнату бойынша жұмыстар жүргізілді, жұмыстар мен материалдарды ескере отырып, ҚҚС есебімен жалпы құны 95 593,7 мың теңгені құрайды.
Айта кету керек, "Павлодар облысының құрылыс басқармасы" ММ мен 2019ж.24.05. №462 "А" компаниясы арасында орындалған жұмыстарды қабылдау актісіне "Павлодар облысының құрылыс басқармасы" ММ басшысының м. а. "А.А.К." жеке тұлға, күрделі құрылыс бөлімінің басшысы "М.А.Т." жеке тұлға және аталған мемлекеттік органдардың мамандары қол қойды техникалық қадағалауды жүзеге асырған "Q" компаниясының өкілдері, авторлық қадағалау сарапшылары және "А"компаниясының директоры.
5 дана төбеге арналған ламинарлы төбелерді монтаждау және құны бойынша орындалған жұмыстар бойынша табыс 2019 жылғы КТС бойынша декларацияда (100.00-н.), 2019 жылғы 2 тоқсандағы ҚҚС бойынша декларацияда (300.00-н.) ҚҚС салынатын сату бойынша айналымда көрсетіледі.
Ламинарлы төбеге арналған материалдарды "l" компаниясы Германиядан (2018ж.19.07. ЖКД), Чехиядан (2018ж.14.05., 2018ж.19.04., 2018ж.23.04. ЖКД) импорттағанын атап өткен жөн.
Сондай-ақ, ұсынылған құжаттарға сәйкес "L" компаниясы 2018ж. 25.09. қабылдау-тапсыру актісіне сәйкес 2018ж.25.07. №01/18 шарт бойынша 1, 2 (16 дана) типті ламинарлық төбенің жабдығы "А"компаниясына жауапты сақтауға берілгені анықталды.
Құрылыстағы негізгі материалдардың шығыны туралы 2019ж.02.05. ламинарлық төбесі бойынша 16 дана есебіне сәйкес материалдар жалпы сомасы 134917,9 мың теңгеге жұмсалды.
Бұл ретте орындалған жұмыстар актісіне сәйкес 16 дана ламинарлық төбелерді монтаждау 2019 жылдың қыркүйек айында орындалды, ЭШФ 2019ж.23.09. жазылды, орындалған жұмыстар актісі ("А" компаниясы, "L" компаниясы, техникалық қадағалауды жүзеге асырған "Q" компаниясының өкілдері) қол қойған 2019 жылдың қазан айында ламинарлық төбенің құнын көрсете отырып жасалды төбенің 1, 2 түрі және монтаждау.
Осылайша, "А" компаниясы сатып алынған ламинарлық төбелер бойынша, сондай-ақ оларды монтаждау бойынша шығыстарды 2019 жылғы шегерімдерге және ҚҚС-ты 2019 жылғы қазан айында орындалған жұмыстар актісіне сәйкес 2019 жылғы 4 тоқсанда есепке жатқызған. Бұл ретте 2019ж.24.05. №462 орындалған жұмыстарды қабылдау актісі, 2019ж.03.07. №11 тарапқа қорларды босатуға арналған жүкқұжат, 2019ж.03.07. №ESF шот-фактурасы бар-160640007088-201907-03-52268394.
Медициналық газбен жабдықтау жүйесінің қызметтеріне қатысты (оның ішінде: оттегін, азот оксидін және вакуумды орталықтандырылған беруге арналған жабдықтар жиынтығы, оның ішінде реанимациялық-палаталық консоль; "ARLAN" медициналық реанимациялық-палаталық консоль "RC" моделі "RC-01Р" орындау нұсқасы 1000.03.ӘКК; оттегін, азот оксидін және вакуумды орталықтандырылған беруге арналған жабдықтар жиынтығы, оның ішінде төбелік операциялық консоль; төбелік консоль операциялық моделі "ОК07-16" бір иықты, ламинарлық төбесі түрі 2 РВ22 шағын операциялық зал үшін саны 2 дана) жалпы сомасы 90 371,1 мың теңге және ҚҚС сомасы 7 703,4 мың теңге, тексеруге ұсынылған бастапқы құжаттарға сәйкес "А" компаниясы бухгалтерлік есеп деректеріне сәйкес бұл қызметтер "А" компаниясы қосалқы мердігер - "L" компаниясынан 2019ж.31.10., 2019ж.27.12. сатып алды және "А" компаниясы мен "L" компаниясы 2019ж. желтоқсан айында қол қойған орындалған жұмыстар актісі негізінде 2019 жылдың 4 тоқсанында көрсетілді.
Қарастырылып отырған жағдайда "L" компаниясы 2019ж.25.08. қабылдау-беру актісіне сәйкес 2018ж.25.07. №01/18 шарт бойынша 2 РВ22 (2 дана) типті ламинарлық төбенің жабдығы және медициналық газбен жабдықтау жүйесі "А"компаниясына жауапты сақтауға берілді.
Сонымен қатар, 2019ж.24.09. №601, №602 орындалған жұмыстарды қабылдау актілеріне сәйкес "А" компаниясының жоғарыда көрсетілген қызметтері "Павлодар облысы бойынша құрылыс басқармасы" ММ тапсырыс берушісіне 2019 ж. желтоқсанда көрсетілді.
Сондай-ақ, "L" компаниясы "KM" компаниясымен 2019ж.31.05. сатып алған Arlan ОХУ-20 оттегі станциясы 2019ж.04.06. №10 жүкқұжатқа сәйкес "А"компаниясына берілгенін атап өткен жөн.
Айта кету керек, ARLAN ОХУ-20 оттегі станциясы "Павлодар облысының құрылыс басқармасы" ММ мен 2019ж.10.06. №466 "А" компаниясы арасындағы орындалған жұмыстарды қабылдау актісіне сәйкес "Павлодар облысының құрылыс басқармасы" ММ басшысының орынбасары "А.А.К." жеке тұлға, күрделі құрылыс бөлімінің басшысы «М.А.Т.» және аталған мемлекеттік органдардың мамандары, техникалық қадағалауды жүзеге асырған "Q" компаниясының өкілдері, авторлық қадағалау сарапшылары және "А"компаниясының директоры қол қойды.
Салық кодексінің 35-бабына сәйкес салық кезеңі деп салық салу объектісі, салық базасы айқындалатын, бюджетке төленуге жататын салықтар мен төлемдердің сомалары есептелетін салықтар мен бюджетке төленетін төлемдердің жекелеген түрлеріне қатысты белгіленген уақыт кезеңі түсініледі.
Бұл ретте корпоративтік табыс салығы үшін салық кезеңі күнтізбелік жыл 1 қаңтардан 31 желтоқсанға дейін, ал ҚҚС үшін – күнтізбелік тоқсан болып табылады.
Салық кодексінің 379-бабының 3-тармағына сәйкес осы баптың 4, 5, 6 және 13-тармақтарында белгіленген жағдайларды қоспағанда, жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді өткізу бойынша айналым жасалған күн жұмыстарды орындау, көрсетілетін қызметтер күні болып табылады.
Бұл ретте қол қойылған күн жұмыстарды орындау, қызметтер көрсету күні болып танылады:
орындалған жұмыстар, көрсетілген қызметтер актісінде;
орындалған жұмыстардың, көрсетілген қызметтердің актісі болмаған жағдайда, Қазақстан Республикасының бухгалтерлік есеп және қаржылық есептілік туралы заңнамасына сәйкес ресімделген жұмыстарды орындау, қызметтер көрсету фактісін растайтын құжат (шот-фактурадан басқа).
Орындалған жұмыстардың актісі 2019 жылдың қазан және желтоқсан айларында жасалғандықтан, тауарларды (жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді) сатып алу бойынша жоғарыда көрсетілген шығыстар 2019 жылға 170 801,1 мың теңге сомасында шегерімдерден және 2019 жылдың 3-4 тоқсанына есептен ҚҚС-дан 17 355,0 мың теңге сомасында алып тастауға жатпайды.
б) 2020 жылғы сатып алынған тауарлар (жұмыстар, көрсетілетін қызметтер) бойынша шығыстарды және 2020 жылғы 3 тоқсандағы есептен ҚҚС алып тастау
Салықтық тексеру актісінде көрсетілгендей, электрондық шот-фактуралар дерекқорына сәйкес жоғарыда аталған кешендердің "L" компаниясының жеткізушісі таза үй-жайлар модулі "W" компаниясы болып табылады, (2019ж.30.09. 1 дана таза үй-жайлар кешені сатып алынды, 2019ж.30.12. 1 дана таза үй-жайлар кешені сатып алынды, 2020ж.29.03. таза үй-жайлар кешені сатып алынды саны 1 дана, 2020ж.31.03. 1 дана таза үй-жайлар кешені сатып алынды).
Жоғарыда көрсетілгендей, салықтық тексеру барысында Павлодар облысы бойынша Мемлекеттік кірістер департаментінің Екібастұз қаласы бойынша Мемлекеттік кірістер басқармасына "L" компаниясында қарсы тексеру жүргізу туралы 2022ж.26.07. №1 сауал жолданды, сауал орналасқан жері бойынша салық төлеушінің болмауына байланысты тоқтатылды.
Бұдан әрі, 2019ж.14.08. №16 шағымға қоса берілген Шартқа сәйкес "L" компаниясы "А" компаниясының атына жабдықты қоюға, объектіде жабдықты іске қосу-реттеу жұмыстарын жүргізуге, жабдықты түпкілікті құрастыруға және қабылдау актісі бойынша "жұмыс" нәтижелерін беруге міндеттенеді:
1) "аса таза" және "таза" санаттарына жатқызылған операциялық және реанимациялық үй-жайларға арналған таза үй-жайлар модулі кешендері;
2) медициналық газ жүйелерін жабдықтау.
Қарастырылып отырған жағдайда, 2020 жылдың шілде айында орындалған жұмыстарды қабылдау актісі бойынша "А" компаниясы "L" компаниясынан №63, №65, №71, №74, сомасы 103 567,4 мың теңге, ҚҚС сомасы 12 428,1 мың теңге жұмыстар қабылдады.
2019 жылғы 28 қарашада "Павлодар облысының құрылыс басқармасы" ММ мен "А" компаниясы арасында орындалған жұмыстарды қабылдау актісіне сәйкес № 778, "Павлодар облысының құрылыс басқармасы" ММ басшысының орынбасары "А.А.К." жеке тұлға, күрделі құрылыс бөлімінің басшысы "М.А.Т." жеке тұлға және аталған мемлекеттік органдардың мамандары, техникалық қадағалауды жүзеге асырған "Q" компаниясының өкілдері, авторлық қадағалау сарапшылары және "А" компаниясының директоры қол қойды, таза үй-жайлар модулі бойынша операциялық №63, №65, №71, №74 ҚҚС есебімен барлығы 4 модуль 100 000,0 мың теңгеге жұмыстар орындалды.
Жоғарыда көрсетілгендей "L" компаниясы аталған жабдықтар ЭШФ (2019ж.30.09., 2019ж.30.12., 2020ж.29.03., 2020ж.31.03.) сәйкес "W" компаниясынан сатып алынды.
2019 жылғы 18 қырқүйегінде жабдықтарды қабылдау-беру актісіне сәйкес 2019ж.14.08. №16 шарт бойынша "А" компаниясы "L" компаниясынан операциялық таза үй-жайлардың кешендерін қабылдағанын, №61, №63, №65, №71, №74 "L" компаниясы «W» компаниядан сатып алған 2 дана 2020ж.29.03., 2020ж.31.03. атап өткен жөн.
"А" компаниясы құрылтайшыларының кезекті жиналысының 2020ж.02.07. хаттамасына сәйкес таза кірістер есебінен №61 операциялық бөлмелер монтажын жүргізу туралы шешім қабылданды, алайда "А" компаниясы 14 281,7 мың теңге сомасында №61 операциялық үй-жайлар кешенін монтаждау бойынша жұмыстарды сатып алу 7111 "Қосалқы мердігерлік қызметтер" шотына шығыстарға жатқызылды.
Демек, № 61 операциялық бөлменің таза үй-жайлар модулін монтаждау бойынша шығыстар 2020 жылы есептен шығарылды, 2019ж.28.11. пайдалануға қабылданған.
Тиісінше, 2020 жылғы шілдедегі орындалған жұмыстар мен шығындар құнының анықтамасы, 2020 жылғы шілдедегі орындалған жұмыстар актісі, сондай-ақ 2020ж.29.07. №ESF шот-фактурасы-160640007088-20200729-60288404, "А" компаниясының атына қойылған "L" компаниялары іске қосу-баптау жұмыстарын орындау бойынша дәлел ретінде таныла алмайды жұмыс кешендерінің таза үй-жайлардың операциялық №61, №63, №65, №71, №74 2020 жылы көрсетілген жұмыстар "А" компаниясымен 2021 жылғы қарашада орындалғандықтан ("Павлодар облысының құрылыс басқармасы" ММ және "А" компаниясы 2019ж.28.11. №778 қол қойған акт.
Баяндалған фактілер мен мән-жайларды ескере отырып, 2020 жылға арналған жұмыстарды орындау бойынша салықтық тексеруге ұсынылған бастапқы құжаттар таза үй-жайлар модулі бойынша операциялық №61, №63, №65, №71, №74, толық және сенімді ақпаратты, сондай-ақ операцияларды көрсету үшін бухгалтерлік жазбаларды барабар күшейтуді қамтамасыз ете алмайды, тиісінше, Қазақстан Республикасының Салық және бухгалтерлік заңнамасының ережелеріне сәйкес шығыстарды шегерімдерге және ҚҚС-қа есепке жатқызу үшін негіз болып табылады.
Осыған байланысты "L" компаниясының таза үй-жайлар модульдерінің кешендерін (операциялық бөлме) №61, №63, №65, №71, №74 және оларды монтаждау 2020 жылы 103 567,4 мың теңге сомасына, ҚҚС 2020 жылдың 3 тоқсанына есептегенде 12 428,1 мың теңге сатып алуы бойынша шығыстар шегерімдерден алып тастауға жатады. Осыған байланысты, 2020 жылғы көрсетілген шығыстардың шегерімдерінен және 2020 жылғы 3 тоқсандағы есептен ҚҚС алып тастау негізді болып табылады.
Осылайша, Салық кодексінің 242-бабы 1, 3-тармақтарының, 400-бабы 1-тармағының нормаларын ескере отырып, ламинарлық төбенің, 2 РВ22 типті ламинарлық төбенің, медициналық газбен жабдықтаудың, "L"компаниясынан операциялық және монтаждау қызметтерінің таза үй-жайларының модулі кешенінің тауарларын (жұмыстарын, қызметтерін) сатып алу бойынша шегерімдер мен ҚҚС-тан шығыстарды алып тастау 2019 жылға 170 801,1 мың теңге сомасында және 2019 жылғы 3-4 тоқсанға есептегенде ҚҚС, салықтық тексеру нәтижелері бойынша 17 355,0 мың теңге сомасында негізсіз болып табылады.
- Сатып алынған тауарлар (жұмыстар, көрсетілетін қызметтер) бойынша 2021 жылғы шығыстарды және 2021 жылғы 2 тоқсандағы есептен ҚҚС алып тастауға қатысты.
Тексеру актісінен Салық кодексінің 242 және 400-баптарының талаптарын бұза отырып, "А" компаниясы "Y" компаниясымен өзара есеп айырысу бойынша шегерімдер мен ҚҚС шығыстарын негізсіз есепке жатқызғаны шығады.
"А" компаниясының шағымынан салықтық тексеру нәтижелері бойынша 2021 жылғы лифт жабдығын жеткізу, монтаждау және диспетчерлеу бойынша 22 910,7 мың теңге сомасына және 2021 жылғы 2 тоқсандағы есептен ҚҚС 2 509,3 мың теңге сомасында және "R" компаниясы бойынша тексеру барысында тауар-көлік жүкқұжаттарын ұсынылмағандықтан шегерімдерден алып тасталғаны шығады.
"А" компаниясының дәлелдерін тексеріп, салық органы ұсынған құжаттарды зерттегеннен кейін уәкілетті орган мынадай қортындыға келді.
ҚР БСАЖ деректеріне сәйкес "Y" компаниясы 2020ж.17.09. әділет органдарында "Басқа топтарға енгізілмеген өзге де құрылыс-монтаж жұмыстары" қызмет түрімен тіркелген. Тексерілетін кезеңде "Y" компаниясының басшысы "Б.О.И." жеке тұлға болып табылады.
Төлем қолма-қол ақшасыз есеп айырысу арқылы жүзеге асырылады.
"А" компаниясы шағымға қоса берген 2021 жылғы құжаттарға (мердігерлік шарт, ЭШФ, орындалған жұмыстар мен шығындардың құны туралы анықтама, орындалған жұмыстар актісі) сәйкес.
"А" компаниясы "Y" компаниясымен 2020ж.21.08. №189/1 мердігерлік шарт жасасты, оның мәні 630 кг Г/Т үш лифтіні 9 аялдамаға жеткізу, монтаждау, іске қосу-баптау, диспетчерлеу сынау және техникалық куәландыру болып табылады, алайда шартта лифт жабдығын жеткізу жүргізілетін көлік түрі көрсетілмеген.
2020 жылғы 21 тамызында мердігерлік шарттың 1.2-тармағына сәйкес Павлодар қ. мекенжайы бойынша құрылыс объектісі жұмыстарды орындау орны болып табылады.
Бұл ретте, "А" компаниясының атына "Y" компаниясының қызметтері орындалған жұмыстарды қабылдау актілеріне сәйкес жеткізу, монтаждау, іске қосу-баптау және диспетчерлеу бойынша көрсетілген:
- 2021 жылғы мамырдағы №1 22 800, мың теңге сомасына, оның ішінде 2 442,9 мың теңге сомасындағы ҚҚС (лифтілерді жеткізу, монтаждау және құны 3 дана)
- 2021 жылғы мамырдағы №2 620,0 мың теңге сомасына, оның ішінде 66,5 мың теңге сомасындағы ҚҚС (лифтілерді диспетчерлеу).
Айта кету керек, "Y" компаниясы жеткізуді, монтаждауды, іске қосу-баптауды, диспетчерлеуді орындалған жұмыстарды қабылдау актілеріне сәйкес "А" компаниясы 2021 жылғы мамырда қабылдады.
ҚР БСАЖ деректеріне сәйкес 2021 жылғы "Y" компаниясы көлік құралдарына салынатын салық, жер салығы және мүлік салығы бойынша Декларация " (700.00-н.) 2021 жылғы 1-ші жартыжылдықтағы шағын бизнес субъектілері үшін оңайлатылған декларацияда ұсынылмаған. (910.00-н.) 1 жалдамалы қызметкердің болуы, орташа айлық жалақысы 42,5 мың теңге, сондай-ақ "Запастар" бөлімінде "Салық кезеңінің басындағы запастар барлығы" 910.00.028 А жолында 0 теңге, "Салық кезеңінің соңындағы запастар барлығы" 910.00.028 Б жолында 0 теңге, сондай-ақ "Запастар" деген жолда 0 теңге, 910.00.028 С "Барлығы қорлар, жұмыстар, қызметтер сатып алынды" жолында 0 теңге сомасында сатып алу көрсетілген.
ЭШФ АЖ деректер базасына сәйкес 2021 жылғы қаңтар-мамыр кезеңінде "Y" компаниясын жеткізу, монтаждау, іске қосу-баптау, диспетчерлеу, сынақтан өткізу және техникалық куәландыру қызметтерін лифт жабдығын (3 дана санында) сатып алу жүргізілген жоқ.
Бұл ретте "Y" компаниясы 2021ж.10.09. "U" компаниясынан 5 дана лифт сатып алды, яғни 2021ж. Мамырда "А" компаниясының атына "Y" компаниясы лифтілерді сатқаннан кейін.
Тауар-көлік жүкқұжаттары, жол парақтары, сондай-ақ жеткізу қызметтерін көрсетуді растайтын өзге де құжаттар жоқ.
Баяндалған фактілер мен мән-жайларды ескере отырып, салықтық тексеруге ұсынылған "Y" компаниясымен өзара есеп айырысу жөніндегі бастапқы құжаттар операцияларды көрсету үшін толық және шынайы ақпаратты, сондай-ақ бухгалтерлік жазбаларды барабар күшейтуді қамтамасыз ете алмайтыны, тиісінше, салық ережелеріне және Қазақстан Республикасының бухгалтерлік заңнамасын сәйкес шығыстарды шегерімдерге және ҚҚС-қа жатқызу үшін негіз болып табылмайтыны атап кеткен жөн.
Осылайша, салық кодексінің 242-бабы 1, 3-тармақтарының, 400-бабы 1-тармағының нормаларын ескере отырып, лифт жабдығын монтаждау және диспетчерлеу бойынша сатып алу жөніндегі шығыстарды 2021 жылғы шегерімдерден 22 910,7 мың теңге сомасына және 2021 жылғы 2 тоқсандағы 2 509,3 мың теңге сомасында есептен ҚҚС алып тастау салықтық тексеру нәтижелері бойынша негізді.
"R" компаниясына қатысты салықтық тексеру барысында 2022ж.27.11. №1/1 қарсы тексеру жүргізуге сұрау салу жіберілгенін, бұл ретте 2022ж.12.12. №237 қарсы тексеру нәтижелері бойынша "А" компаниясының осы кәсіпорынмен өзара есеп айырысуы расталғанын атап өткен жөн. Осыған байланысты, салықтық тексеру нәтижелері бойынша "R"компаниясымен өзара есеп айырысу бойынша шегерімдерден және ҚҚС-тан шығыстар алынып тасталмады.
Тиісінше, "А" компаниясының "R" компаниясынан өзара есеп айырысулар бойынша шегерімдерден және ҚҚС-тан шығыстарды алып тастауға қатысты шағымда баяндалған дәлелдер дұрыс емес болып табылады.
- 2019 жылға арналған шегерімдерден болашақ кезеңдердің шығыстарын 1 079 724,7 мың теңге сомасында және 2021 жылға 99 723,5 мың теңге сомасында алып тастауға қатысты
Тексеру актісінен "А" компаниясы Салық кодексінің 242-бабы 3-тармағының талаптарын бұза отырып, 2019ж. және 2021ж. КТС бойынша декларацияда "Жұмыстар мен көрсетілетін қызметтердің құны, болашақ кезеңдердің шығыстары деп танылатын және кейінгі салық кезеңдерінде шегерімге жатқызылуға жататын қорлардың өзіндік құны" деген 100.00.019 IX жолында (100.00-н.) болашақ кезеңдердің шығыстары 2019 жылы 1 076 724,7 мың теңге сомасында және 2021 жылы 99 723,5 мың теңге сомасында көрсетілмегені шығады.
"А" компаниясының шағымынан 1720 "Болашақ кезеңдердің шығыстары" шотының карточкасының деректеріне сәйкес болашақ кезеңнің 2019 жылғы шығыстары 1 079 724,7 мың теңге сомасында және 2021 жылғы 99 723,5 мың теңге сомасында дербес танылғаны шығады.
Бұл ретте, "А" компаниясы 1720 "Болашақ кезеңдердің шығыстары" шотына салықтық тексеру актісі бойынша расталған құрылыс материалдарын сатып алу бойынша шығыстар қате жатқызылғанын көрсетеді.
Осылайша, "А" компаниясы жұмыстар мен қызметтердің құны, болашақ кезеңдердің шығыстары деп танылатын және 2019ж. үшін 1 079 724,7 мың теңге сомасында және 2021ж. үшін 99 723,5 мың теңге сомасында кейінгі салық кезеңдерінде шегерімге жатқызуға жататын қорлардың өзіндік құны бөлігінде тексеру нәтижелерін жоюды сұрайды.
"А" компаниясының дәлелдерін тексеріп, салық органы ұсынған құжаттарды зерттегеннен кейін уәкілетті орган мынадай қортындыға келді.
Жоғарыда көрсетілгендей, тауарлар, жұмыстар, көрсетілетін қызметтер бойынша шығыстар сомаларын шегерімдерге және ҚҚС-қа есепке жатқызу операция не оқиғаның жасалу фактісін тіркейтін осы шығыстарды растайтын бастапқы құжаттар болған кезде, осы шығыстар табыс алуға бағытталған және олар салық салынатын айналым мақсатында пайдаланылатын немесе пайдаланылатын жағдайда жүргізіледі. Бұл ретте бастапқы есепке алу құжаттамасын жүргізу бухгалтерлік есеп туралы Заңның талаптарына сәйкес, оның ішінде операцияны не оқиғаны жасау фактісін тіркеу бойынша жүзеге асырылады.
Қазақстан Республикасы Қаржы министрінің 2018ж.12.02. №166 бұйрығымен бекітілген корпоративтік табыс салығы бойынша салық есептілігін (декларацияны) жасау қағидаларының (100.00-н.) 18-тармағының 1) тармақшасына (бұдан әрі-қағидалар) сәйкес 100.00.019 жолында өткізілген (пайдаланылған) тауарлардың өзіндік құны, сатып алынған жұмыстардың, көрсетілетін қызметтердің құны Салық кодексінің 242-бабының 1-тармағына сәйкес көрсетіледі. 100.00.019 I – 100.00.019 II + 100.00.019 III + 100.00.019 IV + 100.00.019 V – 100.00.019 VI – 100.00.019 VII – 100.00.019 VIII – 100.00.019 IX;
Бұл ретте, 100.00.019 IX жолында есепті салық кезеңінде болашақ кезеңдердің шығыстары деп танылатын және кейінгі салық кезеңдерінде шегерімге жатқызылуға жататын жұмыстар мен көрсетілетін қызметтердің құны, қорлардың өзіндік құны көрсетіледі.
Қарастырылып отырған жағдайда, "А" компаниясының есеп саясатының 3.13.7-тармағына сәйкес Болашақ кезеңдердің шығыстарына компанияның осы есепті кезеңде шеккен, бірақ болашақ есепті кезеңдерге жататын шығыстары жатады. Бұл ретте "А" компаниясының "Болашақ кезеңдердің шығыстары" есеп саясатының көрсетілген тармағында кепілдік міндеттемелер бойынша шығыстардың жинақтаушы сипаты көзделмегені анықталды.
Мәселен, 2019 жылғы айналым-сальдо ведомосінің және "А" компаниясының 1720 "Болашақ кезеңдердің шығыстары" шотының карточкасының деректері бойынша 2019 жылғы шығыстар 1 076 724,7 мың теңге сомасында және 2021 жылғы шығыстар 99 723,5 мың теңге сомасында дербес танылды.
Ал, 100.00.019 IX "Жұмыстар мен қызметтердің құны, болашақ кезеңдердің шығыстары деп танылатын және кейінгі салық кезеңдерінде шегерімге жатқызылуға жататын қорлардың өзіндік құны" жолында 2019 ж. және 2021ж. КТС (100.00-н.) бойынша декларациялар нөлдік көрсеткішпен толтырылған.
Жоғарыда айтылғандай, салық кодексінің 190-бабының 3-тармағына сәйкес салық есебі Бухгалтерлік есеп деректеріне негізделеді. Бухгалтерлік құжаттаманы жүргізу тәртібі Қазақстан Республикасының бухгалтерлік есеп және қаржылық есептілік туралы заңнамасында белгіленеді.
2023 жылғы 09 қаңтардағы Бухгалтерлік анықтамаға сәйкес "А" компаниясы болашақ кезеңдердің шығыстарын 2019ж. 1 076 724,7 мың теңге сомасында және 2021ж. 99 723,5 мың теңге сомасында 7480 "Өзге шығыстар" шотына жатқызған.
Алайда, салық кодексінің 211-бабының 1-тармағына сәйкес салық төлеуші (салық агенті) осы өзгерістер мен толықтырулар жататын салық кезеңі үшін қосымша салық есептілігін жасау жолымен салық есептілігіне өзгерістер мен толықтырулар енгізуге құқылы.
Тиісінше, салықтық тексеру нәтижелері бойынша өткізілген тауарлар (жұмыстар, көрсетілетін қызметтер) бойынша шығыстар 2019 жылғы болашақ кезеңдер шығыстарының сомасына 1 076 724,7 мың теңге сомасында және 2021 жылғы 99 723,5 мың теңге сомасында негізді түрде азайтылды.
Осылайша, Салық кодексінің 242-бабының 1 және 3-тармақтарын ескере отырып, 2019 жылға 1 076 724,7 мың теңге сомасында және 2021 жылға 99 723,5 мың теңге сомасында шығыстарды алып тастау және салықтық тексеру нәтижелері бойынша КТС тиісті есептеу негізді болып табылады.
- МӘСҚ, СМС-қа 2020 жылға аударымдар бойынша шығыстарды шегеруден алып тастауға қатысты.
Салықтық тексеру актісінен "А" компаниясы Салық Кодексінің 243-бабының 11 және 12-тармақтарын бұза отырып, МӘСҚ, ӘМСҚ, МЗЖБ-ға 2020 жылға 1 459,3 мың теңге сомасында есептелген аударымдар бойынша шығыстарды негізсіз шегерімге жатқызғаны шығады (18 989,2 - 17 529,9).
"А" компаниясының шағымынан салықтық тексеру актісіне сәйкес 2020 жылғы КТС (100.00-н.) бойынша декларацияны толтыру кезінде "МӘСҚ, ӘМСҚ, МЗЖБ-ға аударымдар" 100.00.022 жолында 28 989,2 мың теңге сомасында шығыстар көрсетілгені шығады. Ал іс жүзінде 2020 жылғы КТС бойынша декларацияның "МӘСҚ, ӘМСҚ, МЗЖБ-ға аударымдар" 100.00.022 жолында (100.00-нысан) 18 989,2 мың теңге сомасында шығыстар көрсетілген.
"А" компаниясы шағымда 2020 жылғы 1-4 тоқсандағы жеке табыс және әлеуметтік салық бойынша декларацияның (200.00-н.) деректеріне сәйкес 904101 КБК бойынша дербес шоттардың есептелген әлеуметтік төлемдердің сомасы 17 529,9 мың теңгені құрайтынын көрсетеді.
Осыған байланысты, "А" компаниясының пікірінше, салықтық тексеру нәтижелері бойынша 1 459,3 мың теңге сомасындағы шығыстарды шегерімдерден алып тастау керек (18 989,2 - 17 529,9) орнына 10 809,1 мың теңге.
"А" компаниясының дәлелдерін тексеріп, салық органы ұсынған құжаттарды зерттегеннен кейін уәкілетті орган мынадай қортындыға келді.
Салық Кодексінің 243 - бабының 11-тармағына сәйкес салық төлеушінің Қазақстан Республикасының заңнамасында айқындалатын мөлшерде Мемлекеттік әлеуметтік сақтандыру қорына есептелген әлеуметтік аударымдар бойынша шығыстары шегерімге жатады.
Салық Кодексінің 243 - бабының 12-тармағына сәйкес салық төлеушінің Қазақстан Республикасының Міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру туралы заңнамасына сәйкес әлеуметтік медициналық сақтандыру қорына төленген аударымдар бойынша шығыстары шегерімге жатады:
1) есепті салық кезеңінде-есепті салық кезеңі және (немесе) есепті салық кезеңі алдындағы салық кезеңдері үшін есептелген және (немесе) есептелген шектерде;
2) есепті салық кезеңінің алдындағы салық кезеңдерінде - есепті салық кезеңі үшін есептелген және (немесе) есептелген шектерде жүргізіледі.
Қаралып отырған жағдайда "А" компаниясы 2020 жылғы КТС бойынша декларацияның "МӘСҚ, ӘМСҚ, МЗЖБ-ға аударымдар" 100.00.022 жолында (100-н.) 18 989,2 мың теңге сомасында шығыстар көрсетілген.
Бұл ретте, салықтық тексеру актісіне сәйкес есепті салық кезеңі және (немесе) есепті салық кезеңі үшін есептелген және (немесе) есептелген шегінде МӘСҚ, ӘМСҚ, МЗЖБ-ға аударымдар сомасы 17 529,9 мың теңгені құрады немесе салықтық тексеру нәтижелері бойынша шегерімдерден 1 459,3 мың теңге сомасындағы шығыстар алып тасталды (18 989,2 - 17 529,9).
Демек, "А" компаниясының салықтық тексеру нәтижелері бойынша МӘСҚ, ӘМСҚ, МЗЖБ бойынша 10 809,1 мың теңге сомасындағы шығыстар шегерімдерден алынып тасталғаны туралы дәлелдері 1 459,3 мың теңгенің орнына дәрменсіз болып табылады.
Осылайша, Салық Кодексінің 243-бабының 11 және 12-тармақтарын ескере отырып, 2020 жылғы МӘСҚ, ӘМСҚ, МЗЖБ бойынша шығыстарды шегеруден 1 459,3 мың теңге сомасында алып тастау және салықтық тексеру нәтижелері бойынша көрсетілген бөлікте КТС-ты тиісті есептеу негізді болып табылады.
- 2019-2020 жылдары тіркелген активтер бойынша 55 172,6 мың теңге сомасында амортизациялық аударымдарды азайтуға қатысты.
Тексеру актісінен Салық кодексінің 267-бабы 1-тармағының және 271-бабы 2-тармағының талаптарын бұза отырып, "А" компаниясы 2019 жылдың басындағы тіркелген активтердің құн балансының дұрыс анықталмауына байланысты 2019-2021 жж. амортизациялық аударымдар бойынша шығыстарды негізсіз жатқызғаны шығады.
"А" компаниясының шағымынан салық саясатына сәйкес Салық кодексінің 271-бабының 2-тармағына сәйкес тіркелген активтердің амортизация нормалары қолданылуына байланысты салық органының қорытындысымен келіспейді.
Алайда, "Тіркелген активтер бойынша шегерімдер" №2 қосымшасын (н.100.02) қалыптастыру кезінде КТС (н.100.00) бойынша декларацияға "Бухгалтерия" 1С бағдарламалық қамтамасыз етуінің көмегімен №2 қосымшада бухгалтерлік есепте амортизациялық аударымдар бойынша деректер көрсетілді, өйткені бағдарламалық қамтамасыз етуде бұл қосымша автоматты түрде толтырылады.
Бұл ретте, "А" компаниясы бухгалтерлік есеп бойынша амортизациялық аударымдар сомасын №2 қосымшада көрсету бухгалтердің қателігі болып табылатынын көрсетеді, өйткені бұл "А" компаниясының есеп саясатына ғана емес, сондай-ақ олардың негізінде №2 қосымша толтырылатын салық тіркелімдеріне де қайшы келеді (100.02-н.).
Шағымда сондай-ақ жоғарыда көрсетілген қатені жанама растау амортизациялық аударымдарды есептеу кезінде №2 қосымшада (100.02-н.) амортизациялық аударымдар ставкасы Салық кодексінің ережелеріне сәйкес қолданылмайды, оған сәйкес амортизация нормасының ставкасы салық кезеңі топтарының құн баланстарына қолданылады, бірақ бухгалтерлік есеп ережелеріне сәйкес норма ставкасы тіркелген активтің бастапқы құнында қолданылады.
"А" компаниясының дәлелдерін тексеріп, салық органы ұсынған құжаттарды зерттегеннен кейін уәкілетті орган мынадай қортындыға келді.
ХҚЕС (ІАЅ) 16 "Негізгі құралдар" 55-тармағына сәйкес активтің амортизациясы пайдалануға қол жетімді болған кезде басталады, яғни активтің орналасқан жері мен жағдайы оны ұйым басшылығының ниетіне сәйкес пайдалануды қамтамасыз етеді. Егер актив толығымен амортизацияланбаған болса, актив мүлдем пайдаланылмаса немесе оны белсенді пайдалану тоқтатылса, амортизация тоқтамайды.
Бұл ретте, негізгі құралдардың амортизациясы-активтің пайдалы пайдалану мерзімі ішінде оның құнын жүйелі бөлу немесе бұл әрбір есепті кезеңде есептелетін және шығыстарға жатқызылатын негізгі құралдардың тозуының құндық көрінісі, топтың (кіші топтың) құндық балансы.
Салық кодексінің 226-бабы 1-тармағының 1) тармақшасына сәйкес тіркелген активтерге, оның ішінде халықаралық қаржылық есептілік стандарттарына және (немесе) Қазақстан Республикасының бухгалтерлік есеп және қаржылық есептілік туралы заңнамасының талаптарына сәйкес салық төлеушінің бухгалтерлік есепте түсуі кезінде ескерілген және Қазақстан Республикасының қаржы есептілігі туралы заңнамасына сәйкес есепке алынған негізгі құралдар, жылжымайтын мүлікке инвестициялар, материалдық емес және биологиялық активтер жатады. активтерді қоспағанда, есепті және (немесе) болашақ кезеңдерде табыс алуға бағытталған қызметте пайдалану үшін, осы тармақтың 2) тармақшасында көрсетілген.
Бұл ретте Салық кодексінің 267 бабының 4 тармағымен тіркелген активтер ескеріледі:
1) I топ бойынша-тіркелген активтер объектілері бөлінісінде, олардың әрқайсысы топтың құндық балансының жеке кіші тобын құрайды;
2) II, III және IV топтар бойынша – топтардың құндық баланстары бөлінісінде.
Салық кодексінің 271-бабының 1-тармағында тіркелген активтердің құны Салық кодексінде белгіленген тәртіппен және шарттарда амортизациялық аударымдарды есептеу арқылы шегерімге жатқызылатыны айқындалған.
Осылайша, амортизациялық аударымдар жалпы белгіленген тәртіппен әрбір кіші топ, топ бойынша салық кезеңінің соңындағы кіші топтың, топтың құндық балансына амортизация нормаларын қолдану жолымен есептеледі.
Қаралып отырған жағдайда, 2018 жылғы КТС бойынша декларацияға №2 қосымшаның деректері бойынша 2018 жылғы I - IV топтың соңындағы тіркелген активтердің құн балансы 393 966,3 мың теңге соманы құрады, ал 2018 жылғы I - IV топтың амортизациялық аударымдары 36 821,5 мың теңге соманы құрады.
Бұл ретте, Салық кодексінің 267-бабының 7-тармағына сәйкес салық кезеңінің басындағы кіші топтың (І топтың), топтың құн балансы: алдыңғы салық кезеңінің аяғындағы кіші топтың (І топтың), топтың құн балансы алдыңғы салық кезеңінде есептелген амортизациялық аударымдардың сомасын шегеру, Салық кодексі 273-бапқа сәйкес жүргізілетін түзетулерді шегеру ретінде айқындалады.
Тиісінше, I - IV топтар бойынша тіркелген активтердің құн балансы 2019 жылдың басында 357 144,8 мың теңге соманы құрауы тиіс (393 966,3-36 821,5).
Ал, 2019 жылғы КТС (100.00-н.) бойынша декларацияның деректері бойынша 2019 жылдың басындағы I - IV топтар бойынша активтердің құн балансы 393 966,3 мың теңге сомасын құрады немесе 36 821,5 мың теңге сомасына асыра бағаланды.
Жоғарыда айтылғандарды ескере отырып, салықтық тексеру нәтижелері бойынша 2019 жылғы тіркелген активтер бойынша амортизациялық аударымдар сомасы 39 491,6 мың теңгені құрады, бұл ретте КТС (100.00-н.) бойынша декларация деректеріне сәйкес осы шығыстар 43 698,5 мың теңгені құрады, яғни шегерімдер 4 206,9 мың теңге сомасына асырылды.
Сол сияқты, "А" компаниясы 2020 жылға амортизациялық аударымдар бойынша 8 731,7 мың теңге сомасына және 2021 жылға 9 619,4 мың теңге сомасына шегерімдерді асыра бағалады.
Шағымда "А" компаниясы 2019-2021жж. КТС (100.00-н.) бойынша декларацияға "Тіркелген активтер бойынша шегерімдер" №2 (100.02-н.) қосымшасына амортизациялық аударымдардың сомаларын көрсетудің дұрыс отражстігін растайтынын атап өткен жөн.
Осылайша, 2019-2021 жылдар үшін тіркелген активтер бойынша 55 172,6 мың теңге сомасындағы амортизациялық аударымдар сомаларын шегерімдерден алып тастау және салықтық тексеру нәтижелері бойынша КТС тиісті есептеу негізді болып табылады.
- 2021 жылғы 4 702,4 мың теңге сомасында міндеттемелерді есептен шығарудан түскен кіріс түріндегі МКҚ-ны азайтуға қатысты
Салықтық тексеру актісінен салықтық тексеру нәтижелері бойынша 2021 жылғы 4 702,4 мың теңге сомасына міндеттемелерді есептен шығарудан түсетін кірістер азайтылғаны шығады.
"А" компаниясының шағымынан салықтық тексеру нәтижелері бойынша 2021 жылғы міндеттемелерді есептен шығарудан түскен табыс 4 702,4 мың теңге сомасына негізді түрде азайтылғанымен келіспейтіні шығады.
Бұл ретте, "А" компаниясы салықтық тексеруге берешектің құрылған күнін көрсете отырып, 2021 жылғы міндеттемелерді есептен шығару бойынша кірістер мен шығыстар бойынша тіркелімдер ұсынылғанын көрсетеді, алайда бұл бұзушылықтар салықтық тексеру актісінде көрсетілмеген.
"А" компаниясының дәлелдерін тексеріп, салық органы ұсынған құжаттарды зерттегеннен кейін уәкілетті орган мынадай қортындыға келді.
Салық кодексінің 226-бабы 1-тармағының 5) тармақшасына сәйкес жылдық жиынтық табысқа салық төлеушінің қосылған құн салығы мен акциздің сомасын қоспай-ақ табысының барлық түрлері енгізіледі, оның ішінде міндеттемелерді есептен шығарудан түскен кіріс кіреді.
Қаралып отырған жағдайда, 2021 жылғы КТС (100.00-н.) бойынша декларацияның деректеріне сәйкес міндеттемелерді есептен шығарудан түскен табыс 86 617,9 мың теңге сомасын құрады, бұл ретте салықтық тексеру деректері бойынша міндеттемелерді есептен шығарудан түскен табыс 81 915,6 мың теңге сомасын құрады, ЖЖТ-ға енгізілген 4 702,4 мың теңге сомасындағы айырма ҚҚС сомасын құрайды,.
Шағымда көрсетілгендей, "А" компаниясы салықтық тексеру нәтижелері бойынша 2021 жылғы міндеттемелерді есептен шығарудан түскен кіріс жоғарыда көрсетілген сомаға негізді түрде азайды деп есептейді.
Тиісінше, салықтық тексеру нәтижелері бойынша 2021 жылғы міндеттемелерді есептен шығарудан түсетін кірісті 4 702,4 мың теңге сомасына азайту негізді болып табылады.
Күмәнді талаптар бойынша шегерімдерге қатысты Салық кодексінің 248-бабына сәйкес заңды тұлғалар мен дара кәсіпкерлерге, сондай-ақ Қазақстан Республикасында қызметін заңды тұлғаның тұрақты мекемесі, құрылымдық бөлімшесі арқылы жүзеге асыратын резидент емес заңды тұлғаларға тауарларды сатуға, жұмыстарды орындауға, қызметтер көрсетуге байланысты туындаған талаптар күмәнді талаптар деп танылатынын атап өткен жөн, осы баптың 4-тармағына сәйкес есептелетін үш жылдық кезең ішінде қанағаттандырылмаған.
Жеке тұлғаларға, дара кәсіпкерлерге және заңды тұлғаларға тауарларды сатуға, жұмыстарды орындауға, қызметтер көрсетуге байланысты туындаған және дебитор-салық төлеушінің Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес банкрот деп танылуына байланысты қанағаттандырылмаған талаптар да күмәнді деп танылады.
Бұл ретте салық кодексіне сәйкес күмәнді деп танылған талаптар шегерімге жатады.
Осылайша, заңды тұлғаларға қызмет көрсету нәтижесінде туындаған күмәнді деп танылған және талап туындаған сәттен бастап үш жыл ішінде қанағаттандырылмаған талаптар шегерімге жатады.
Салық кодексінің 159-бабының 1-тармағына сәйкес салықтар мен бюджетке төленетін төлемдердің сомаларын есептеуге, залалдарды азайтуға, қосылған құн салығының және (немесе) корпоративтік табыс салығының (жеке табыс салығының) ұсталған асып кеткен сомаларын қайтаруға растамауға әкеп соғатын бұзушылықтар анықталған жағдайда, салықтық тексеру аяқталғаннан кейін резидентрезстердің кірістерінен төлем көзінен салық органы тексеру нәтижелері туралы хабарлама шығарады, ол тәртіппен және мерзімдерде салық төлеушіге (салық агентіне) жіберіледі (тапсырылады) , Салық кодексінің 114 және 115-баптарына сәйкес белгіленген.
Бұл жағдайда тексеру нәтижелері туралы шағым жасалған хабарламада салықтарды және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдерді есептеу салықтық тексеру актісінде көрсетілген негіздер (себептер) бойынша жүргізілді. Бұл ретте, шағымда көрсетілгендей, заңды тұлғаларға қызметтер көрсету нәтижесінде туындаған күмәнді деп танылған және талаптар туындаған сәттен бастап үш жыл ішінде қанағаттандырылмаған және шегерімге жатқызылуға жататын кредиторлық берешек бөлігінде салықтық тексеру мен КТС бойынша декларацияның деректері арасындағы алшақтық (100.00-н.) белгіленбеген.
- 2019 жылдың басында және соңында ТМҚ қорларына қатысты және 2019 жылы, 2021 жылы қорларды (шикізат пен материалдар) сатып алу.
Салықтық тексеру актісінен салықтық тексеру нәтижелері бойынша 2019 жылдың басындағы қорлардың қалдықтары 1 215,6 мың теңге сомасына ұлғайтылды, 2019 жылдың аяғындағы қорлардың қалдықтары 219 639,3 мың теңге сомасына азайды, сондай-ақ 2019 жылы қорларды (шикізат пен материалдарды) сатып алу 603 174,4 мың теңге сомасына және 2019 жылдың аяғындағы қорлардың қалдықтары 603 174,4 мың теңге сомасына, 2021ж.сомасы 68 888,3 мың теңге ұлғайтылғандығы шығады.
"А" компаниясының шағымынан әлеуметтік маңызы бар объектілер құрылысының төмен рентабельділігіне байланысты 2019 және 2021 жылдары қорларды сатып алу бойынша шығыстар төмендетілгені, сондай-ақ жоғарыда көрсетілген сомаларды шегерімге жатқызу тәуекел дәрежесі жоғары және Мемлекеттік сатып алуға одан әрі қатысу мүмкін емес кәсіпорындар санатына көшуге әкеп соқтырғанымен келіспейді.
"А" компаниясының дәлелдерін тексеріп, салық органы ұсынған құжаттарды зерттегеннен кейін уәкілетті орган мынадай қортындыға келді.
Жоғарыда көрсетілгендей, тауарларды, жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді сатып алу бойынша шығыстар сомаларын шегерімдерге жатқызу осы шығыстар табыс алуға бағытталған және олар салық салынатын айналым мақсатында пайдаланылатын немесе пайдаланылатын жағдайда, операция не оқиғаның жасалу фактісін тіркейтін осы шығыстарды растайтын бастапқы құжаттар болған кезде жүргізіледі. Бұл ретте бастапқы есепке алу құжаттамасын жүргізу бухгалтерлік есеп туралы Заңның талаптарына сәйкес, оның ішінде операцияны не оқиғаны жасау фактісін тіркеу бойынша жүзеге асырылады.
Қазақстан Республикасы Қаржы министрінің 12.02.2018 ж. №166 бұйрығымен бекітілген корпоративтік табыс салығы бойынша салық есептілігін (декларацияны) жасау қағидаларының (100.00 - нысан) 18-тармағының 1) тармақшасына (бұдан әрі-қағидалар) сәйкес 100.00.019 жолында өткізілген (пайдаланылған) тауарлардың өзіндік құны, сатып алынған жұмыстардың, көрсетілетін қызметтердің құны көрсетіледі. Салық кодексінің 242-бабының 1-тармағына сәйкес. 100.00.019 I – 100.00.019 II + 100.00.019 III + 100.00.019 IV + 100.00.019 V – 100.00.019 VI – 100.00.019 VII – 100.00.019 VIII – 100.00.019 IX жолдарында айқындалады.
Бұл ретте, 100.00.019 I, 100.00.019 II, 100.00.019 III жолдарында салық кезеңінің басындағы қорлардың баланстық құны, сондай-ақ қорларды сатып алу жөніндегі шығыстар көрсетіледі.
2019 жылғы КТС бойынша декларацияның деректеріне сәйкес 100.00.019 I "салық кезеңінің басындағы қорлар" жолында 2019 жылдың басындағы қорлардың қалдықтары 515 411,1 мың теңге сомасында, 100.00.019 II "салық кезеңінің соңындағы қорлар" 2019 жылдың аяғындағы қорлардың қалдықтары 647 822,8 мың теңге сомасында көрсетілгенін атап өткен жөн.
Ал, айналым-сальдо ведомосіне сәйкес, шот карточкасы, 1310 "шикізат және материалдар" шоты бойынша шотты талдау бойынша 2019 жылдың басындағы қорлар 516 626,7 мың теңгені және жыл соңына 428 183,5 мың теңгені құрады.
Тиісінше, салықтық тексеру нәтижелері бойынша "А" компаниясы жыл басындағы қорлардың қалдығы 1 215,6 мың теңге сомасына төмендетілгені және жыл соңындағы қорлардың қалдығы 219 639,3 мың теңге сомасына асырылғаны анықталды.
Сондай-ақ, 2019 жылғы КТС (100.00) бойынша декларацияның 100.00.019 III жолының деректеріне сәйкес қорларды сатып алу бойынша шығыстар 3 418 666,2 мың теңге соманы құрағанын, ал 1310 "Шикізат және материалдар" шотының карточкасы мен талдау деректеріне сәйкес ТМС сатып алу бойынша шығыстар 4 021 840,6 мың теңге соманы құрағанын атап өткен жөн.
Тиісінше, салықтық тексеру нәтижелері бойынша "А" компаниясы қорларды (шикізат пен материалдарды) сатып алу 603 174,4 мың теңге сомасына төмендетілгені анықталды (4 021 840,6 - 3 418 666,2). Бұл ретте, салықтық тексеру актісінен көрініп тұрғандай, салықтық тексеру нәтижелері бойынша алшақтықтардың көрсетілген сомасы шегерімдерге жатқызылды.
Сол сияқты, 2021 жылғы КТС (100.00-н.) бойынша декларацияның 100.00.019 III жолының деректеріне сәйкес қорларды сатып алу бойынша шығыстар 2 284 459,3 мың теңге сомасын құрады, ал айналым-сальдо ведомосінің, 1310 "Шикізат және материалдар" шотын талдаудың деректеріне сәйкес қорларды сатып алу бойынша шығыстар 2 772 240,1 мың теңгені құрады, оның ішінде 2 353 347,6 мың теңге сомасында қорлар сатып алынды (1310 "Шикізат және материалдар" дебеті, 3310 "Өнім берушілер мен мердігерлерге қысқа мерзімді берешек"кредиті).
Тиісінше, салықтық тексеру нәтижелері бойынша "А" компаниясы қорларды (шикізат пен материалдарды) сатып алу 68 888,3 мың теңге сомасына төмендетілгені анықталды (2 353 347,6 - 2 284 459,3). Бұл ретте, салықтық тексеру актісінен көрініп тұрғандай, салықтық тексеру нәтижелері бойынша алшақтықтардың көрсетілген сомасы шегерімдерге жатқызылды.
Бұл ретте, шағымнан көрініп тұрғандай, "А" компаниясы әлеуметтік маңызы бар объектілерді салудың төмен рентабельділігіне байланысты олардың қорларды сатып алу сомалары төмендетілгенін, сондай-ақ жоғарыда көрсетілген сомаларды шегерімге жатқызу тәуекел дәрежесі жоғары кәсіпорындар санатына төмендеуіне және Мемлекеттік сатып алуға одан әрі қатысу мүмкін невозможстігіне әкеп соқтыратынын мойындайды.
Осылайша, КТС бойынша салық есептілігін (декларацияны) жасау қағидаларының нормаларын ескере отырып, 2019 жылдың басындағы қорлар қалдығының 1 215,6 мың теңге сомасына ұлғаюы, 2019 жылдың аяғындағы қорлар қалдығының 219 639,3 мың теңге сомасына азаюы, сондай-ақ 2019 жылғы қорларды (шикізат пен материалдарды) сатып алу сомасының 603 мың теңге сомасына ұлғаюы 174,4 мың теңге және 2021 жылы салықтық тексеру нәтижелері бойынша 68 888,3 мың теңге сомасына негізді болып табылады.
Апелляциялық комиссия отырысының нәтижелері бойынша 2019 жылғы "L" компаниясымен өзара есеп айырысу бойынша шығыстарды шегеруден алып тастау бөлігінде салық органының 2022ж.12.12. №7 тексеру нәтижелері туралы шағымданатын хабарламасының және 2019 жылғы 3-4 тоқсандағы есептен ҚҚС–ның күшін жою, ал қалған бөлігінде өзгеріссіз қалдыру туралы шешім қабылданды.
