Кедендік даулар
Заңды тұлға
Кедендік баждар мен салықтар бойынша жеңілдіктер
Қазақстан Республикасының Қаржы министрлігі (бұдан әрі – уәкілетті орган) Мемлекеттік кірістер аумақтық департаментінің (бұдан әрі – кеден органы) кедендік төлемдер мен салықтарды есептеу туралы тексеру нәтижелері туралы хабарламаға «А» компаниясының шағымын алды.
Іс материалдарынан көрініп тұрғандай, кеден органы Ираннан шығарылатын және әкелінген тауарларға қатысты тарифтік преференцияларды қолдану мәселесі бойынша кедендік тексеру жүргізді, оның нәтижелері бойынша жалпы сомасы 9 229,0 мың теңгеге хабарлама шығарылды.
«А» компаниясы кеден органының қорытындыларымен келіспей, апелляциялық шағыммен жүгінді, онда кеден органының шешімінің күшін жоюды сұрайды.
Осылайша, «А» компаниясы Иран Ислам Республикасынан құрма, мейіз, пісте және жүзім тауарларын импорттағанын хабарлайды, оларға қатысты кедендік баж салығын төлеуден босату түрінде преференциялық режим қолданылған.
Кедендік бажды төлеуден босату бір жағынан Еуразиялық экономикалық одақ пен оның мүше мемлекеттері мен екінші жағынан Иран Ислам Республикасы арасында еркін сауда аймағын құру туралы Астанада 17.05.2018ж. жасалған Уақытша келісім (бұдан әрі – Келісім) шеңберінде қолданылды.
Келісімнің 6.15-бабының 1-тармағына сәйкес преференциялық тарифтік режимді алу үшін декларант импорттаушы Тараптың кеден органына осы бөлімнің талаптарына сәйкес тауардың шығу тегі туралы сертификат ұсынуға тиіс.
Кедендік тексеруді жүргізу барысында «А» компаниясының кеден органы толық көлемде ұсынылған құжаттарды және (немесе) мәліметтерді ұсыну бойынша талап жіберді.
Кедендік тексерудің алдын ала актісінде кеден органы берілген тауардың шығу тегі туралы сертификаттардың Келісімнің №3 қосымшасында көрсетілген талаптарға сәйкес .стігін көрсетті.
Кедендік тексерудің алдын ала актісіне қарсылық білдірген «А» компаниясы өзінің келіспеушілігін білдірді, оның ішінде жеткізуші сертификаттарды тауармен бірге компанияға беретінін көрсетті. Бұдан басқа, сауалды Иран Ислам Республикасының уәкілетті органына жіберу туралы өтініш білдірілді.
Бұдан басқа, «А» компаниясы тауарларды әкелу және оларды кедендік декларациялау кезінде тауарлардың шығу тегі туралы ұсынылған сертификаттардың түпнұсқалығы кеден органында күмән тудырмағанын және преференциялық тарифтік режимді беру туралы шешім қабылданғанын хабарлайды. Осы тұжырымдар Келісімнің 6.22-бабының 3-тармағымен келісіледі, оған сәйкес егер импорттаушы Тараптың кеден органдарында преференциялық тарифтік режим мәлімделген тауардың шығу тегіне және/немесе тауардың шығу тегі туралы ұсынылған сертификаттың дұрыстығына негізделген күмән болса, кеден органдары тиісті тауарларға преференциялық тарифтік режимді беруден бас тартуы немесе қолдануды тоқтата тұруы мүмкін.
Бұл ретте мұндай күмән тек кедендік тексеру барысында туындады. Егер кедендік декларациялау кезінде преференциялық режимнен бас тартылса, онда «А» компаниясы тұрақсыздық айыбын төлеу бойынша қосымша шығындарсыз кедендік баж мен ҚҚС төлейтін еді. Осыған байланысты, тауарлардың шығу тегі туралы сертификаттарды тексерудің уақтылы болмауы «А» компаниясы үшін қосымша шығындарға әкеп соқтырды.
Келісімнің 6.28-бабына сәйкес тауардың шығу тегі туралы сертификаттың дұрыстығына және/немесе тауардың шығу тегі туралы сертификатта мәлімделген тауарлардың Келісімнің 6.3-бабында белгіленген шығу өлшемдеріне сәйкестігіне қатысты негізделген күмән туындаған жағдайда, сондай-ақ қарапайым іріктеп тексеруді жүзеге асыру кезінде импорттаушы Тараптың кеден органдары экспорттаушы Тараптың уәкілетті немесе верификациялаушы органына тауардың шығу тегі туралы тауардың шығу тегі туралы сертификаттың дұрыстығы және/немесе тауарлардың шығу критерийлеріне сәйкестігі, және/немесе қажет болған жағдайда тауарларды экспорттаушы және/немесе өндіруші тарапынан құжаттық дәлелдемелерді ұсыну.
Сұрау салуды алушы импорттаушы Тараптың кеден органдарына осындай верификациялық сұрау салу жіберілген күннен бастап алты ай ішінде жауап беруге тиіс.
Осылайша, келісім сертификаттардың түпнұсқалығын тексеру, телнұсқаларды беру тәртібін реттейді, сондай-ақ сертификаттың дұрыс толтырылуына жауапты субъект анықталады.
Баяндалғанға байланысты «А» компаниясы кедендік тексеру нәтижелері бойынша шығарылған хабарламаның күшін жоюды сұрайды.
СЭҚ қатысушысының дәлелдерін тексере отырып, кеден органы ұсынған материалдарды зерттей отырып, уәкілетті орган мынадай қорытындыға келді.
«Қазақстан Республикасындағы кедендік реттеу туралы» Қазақстан Республикасы Кодексінің (бұдан әрі – Кодекс) 397-бабына сәйкес тауарлардың шығу тегіне Кедендік бақылау жүргізу кезінде тауарлардың шығу тегі туралы құжаттар, кеден декларациясында мәлімделген және (немесе) кеден органдарына ұсынылған құжаттарда қамтылған тауарлардың шығу тегі туралы мәліметтер, оның ішінде тауарлардың шығу тегі туралы мәліметтердің дұрыстығы тексеріледі. тауарлардың шығу тегі туралы құжаттарда, сондай-ақ тауарлардың шығу тегі туралы сертификаттардың түпнұсқалығы, оларды ресімдеудің және (немесе) толтырудың дұрыстығы.
Қарастырылып отырған жағдайда «А» компаниясы Иран Ислам Республикасынан тауарлар – құрма, мейіз, пісте және жүзім әкелуді жүзеге асырды.
Кедендік декларациялау кезінде «А» компаниясы келісім негізінде тауарларға арналған декларацияларда тауарлардың шығу тегі туралы мәліметтерді мәлімдеу жолымен кедендік әкелу бажын төлеу бойынша тарифтік преференцияларды пайдаланды.
Тауарлардың шығу тегі туралы сертификаттарда мәлімделген мәліметтерді келісімде белгіленген сертификат нысанымен салыстыру кезінде кеден органы:
– екі сертификатта 11-бағанда инвойстың нөмірі мен күні жоқ;
– бір сертификаттағы 11-бағанда көрсетілген инвойс күні тауарларға арналған декларацияға қоса берілген инвойс күніне сәйкес келмейді;
– екі сертификатта 13-бағанда қойылған мөрлер инвойста көрсетілген жөнелтушінің мөрлеріне сәйкес келмейді, сондай-ақ өтініш берушілердің қолдары жоқ;
– тоғыз сертификатта 13-бағанда өтініш берушінің мөрі жоқ.
Келісімнің 6.15-бабының 1 және 2-тармақтарында преференциялық тарифтік режимді алу үшін декларант импорттаушы Тараптың кеден органына Келісімнің II бөлімінің талаптарына сәйкес тауардың шығу тегі туралы сертификат ұсынуы тиіс екендігі айқындалған.
Ұсынылған тауардың шығу тегі туралы сертификат түпнұсқа, жарамды, Келісімге 3-қосымшаға сәйкес нысан бойынша орындалған, сондай-ақ Келісімге 3-қосымшада белгіленген талаптарға сәйкес толтырылған болуға тиіс.
Келісімнің 6.23-бабының 2-тармағына сәйкес импорттаушы Тараптың кеден органдары преференциялық тарифтік режимді ұсынудан бас тартуға құқылы, оның ішінде егер ұсынылған тауардың шығу тегі туралы сертификат Келісімге 3-қосымшада көзделген талаптарға сәйкес толтырылмаған жағдайда.
Сондай-ақ, Келісімнің 6.28-бабының 1-тармағында тауардың шығу тегі туралы сертификаттың дұрыстығына және/немесе тауардың шығу тегі туралы сертификатта мәлімделген тауарлардың осы Келісімнің 6.3-бабында белгіленген шығу критерийлеріне сәйкестігіне қатысты негізделген күмән туындаған жағдайда көзделген, сондай-ақ қарапайым іріктеп тексеруді жүзеге асыру кезінде импорттаушы Тараптың кеден органдары экспорттаушы Тараптың уәкілетті немесе верификациялаушы органына тауардың шығу тегі туралы сертификаттың дұрыстығын және/немесе тауарлардың шығу критерийлеріне сәйкестігін растауды және/немесе қажет болған жағдайда экспорттаушы және/немесе тауар өндіруші тарапынан құжаттық дәлелдемелерді ұсынуды сұрай алады.
Кейіннен шағымды қарау барысында жоғары тұрған кеден органы Келісімнің 6.28-бабын басшылыққа ала отырып, тауарлардың шығу тегі туралы сертификаттар беру фактісін растау мақсатында Иран Ислам Республикасының кеден әкімшілігіне сұрау салуды жолдады.
Иран Ислам Республикасы Экономика және Қаржы министрлігінің кеден басқармасының Халықаралық ынтымақтастық департаментінің хаттарына сәйкес сертификаттар берген органдар олардың түпнұсқалығын растады.
Иран Ислам Республикасы кеден әкімшілігінің тауарларды кедендік декларациялау кезінде «А» компаниясы ұсынған тауарлардың шығу тегі туралы сертификаттардың түпнұсқалығын растайтын хаттарын назарға ала отырып, кеден органының кедендік тексеру нәтижелері бойынша кедендік әкелу бажы мен ҚҚС есептеу заңсыз болып табылады.
Апелляциялық комиссияның шешімімен кедендік әкелу бажы мен ҚҚС есептеу бойынша кедендік тексеру нәтижелері заңсыз деп танылды.
