Дау түрі: салық даулары
Салық төлеушінің санаты: заңды тұлға
Салық түрі: КТС
ҚР Қаржы министрлігі (бұдан әрі - уәкілетті орган) мұнай секторы ұйымдарынан (КТС) түсетін түсімдерді қоспағанда, заңды тұлғалардан корпоративтік табыс салығын есептеу сомасы туралы Мемлекеттік кірістер аумақтық департаментінің (бұдан әрі-салық органы) тексеру нәтижелері туралы хабарламаға "В" Компаниясының апелляциялық шағымын алды.
Іс материалдарынан көрініп тұрғандай, салық органы 2018ж.13.02. бастап 2019ж. 31.12. дейінгі кезең үшін салықтардың жекелеген түрлері және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер бойынша салық міндеттемелерін орындау мәселесі бойынша "В" Компаниясына тақырыптық салықтық тексеру жүргізді, оның нәтижелері бойынша КБК есептеу туралы хабарлама шығарылды: 101111 заңды тұлғалардан корпоративтік табыс салығы, түсімдерді қоспағанда ірі кәсіпкерлік субъектілері мен мұнай секторы ұйымдарынан салық сомасы 383 010,0 мың теңге және өсімпұл сомасы 56 646,7 мың теңге, шығын 246 403,2 мың теңге сомасында азайды.
"В" Компаниясы КТС есептеу сомасы туралы салық органының қорытындыларымен келіспей, апелляциялық шағыммен жүгінді, онда салық органының шешімінің күшін жоюды сұрайды.
Салық кодексінің 2018 жылы "Е" Компаниясынан алынған кредит бойынша сыйақы сомасын шегерімге жатқызу кезінде 2018 жылы 670 153,5 мың теңге сомасында, 2019 жылы қызметке байланысты емес ретінде 1 248 000,0 мың теңге сомасында салық кодексінің 246, 264-баптарын бұзу салықтың шағымданатын сомасын есептеу үшін негіз болып табылды. табыс алуға бағытталған.
Салық органының осы тұжырымымен "В" Компаниясы тексеру барысында инвестициялау кезінде табыс алу және жылдық жиынтық табысқа қосу фактісі ескерілмегендіктен келіспейді.
"В" Компаниясының дәлелдерін тексеріп, салық органы ұсынған материалдарды зерттегеннен кейін уәкілетті орган мынадай қорытындыға келді.
Шағымды қарау барысында 2017-2019 жж. КТС есептеудің дұрыстығы мәселесі бойынша серіктестікке тақырыптық салықтық тексеру тағайындалды.
Осы хатты орындау үшін ҚР ҚМ Мемлекеттік кірістер комитеті 2021ж.21.06. ұйғарым негізінде тақырыптық тексеру жүргізді, оның нәтижелері бойынша 2022ж.09.12. тексеру актісі (бұдан әрі – тақырыптық тексеру актісі) жасалды.
Тақырыптық тексеру актісінен мыналар шығады.
"Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы" Қазақстан Республикасы Кодексінің (Салық кодексі) 242-бабының 1-тармағына сәйкес салық төлеушінің табыс алуға бағытталған қызметті жүзеге асыруға байланысты шығыстары салық кодексінің осы бабында және 243-263-баптарында белгіленген ережелерді ескере отырып, салық салынатын табысты айқындау кезінде шегерімге жатқызылатыны белгіленген. Салық кодексіне сәйкес шегеруге жатпайтын шығыстарды қоспағанда.
Салық кодексінің 246 бабының 1 және 2 тармақтарына сәйкес осы баптың мақсатында сыйақылар деп танылады:
1) Салық кодексінің 1-бабының 62) тармақшасында айқындалған сыйақылар;
2) өзара байланысты Тараптар арасындағы кредит (қарыз) шарты бойынша тұрақсыздық айыбы (айыппұл, өсімпұл);
3) өзара байланысты тарапқа кепілдік төлемі.
Егер осы баптың 3-тармағында өзгеше белгіленбесе, шегерімге жатқызуға жататын сыйақы сомасы Салық кодексінің 192-бабының 2-тармағына сәйкес есептеу әдісі бойынша айқындалады.
Салық кодексінің 1-бабының 62) тармақшасына сәйкес сыйақы-барлық төлемдер:
кредиттің (қарыздың, микрокредиттің) алынған (берілген) сомасын, екінші деңгейдегі банктердің ақша аударғаны үшін комиссияларды және қарыз алушы үшін қарыз беруші, өзара байланысты тарап болып табылмайтын тұлғаға өзге де төлемдерді қоспағанда, кредитке (қарызға, микрокредитке) байланысты;
кредиттің (қарыздың, микрокредиттің) алынған (берілген) сомасын, ақша аударымы үшін комиссияларды және өзге де төлемдерді қоспағанда, талап ету құқығы "Қазақстан Республикасындағы банктер және банк қызметі туралы" және "микроқаржы қызметі туралы" Қазақстан Республикасының заңдарында көрсетілген заңды тұлғаға берілген кредитке (қарызға, микрокредитке) байланысты қарыз алушы үшін қарыз беруші, өзара байланысты тарап болып табылмайтын тұлғаға.
Тақырыптық тексеру барысында келесі құжаттар ұсынылды:
- қарыз шарты 2018ж.27.04. (бұдан әрі-қарыз шарты);
- қарыз шартына қосымшалар;
- қарызды өтеу бойынша төлемдер кестесі;
- қарыз шартына 2019ж.31.12. Қосымша келісім;
- банктердің үзінділері;
- салыстыру актілері.
Карыз шартына 2018ж.27.04. сәйкес "Е" Компаниясынан 2018ж.27.04. бастап 2026ж.27.04. дейінгі кезеңге 5 200 000,0 мың теңге сомасында қарыз алынды.
Серіктестіктің қарыз шарты бойынша есептелген сыйақылар сомасы корпоративтік табыс салығы бойынша декларацияларда (100.00-нысан) 2018 жылы 766 153,5 мың теңге сомасында және 2019 жылы 1 248 000,0 мың теңге сомасында шегерімдерге жатқызылды.
Қарыздың нысаналы мақсаты-айналым қаражаты мен инвестицияларды толықтыру. Қарыз қаражаты бағытталды:
1) "С" Компаниясымен 2018ж.01.06. мүліктік жалдау шарты шеңберінде 400 000,0 мың теңге сомасында кепілдік қамтамасыз етуді төлеуге;
2) "W" Компаниясымен жасалған шарт бойынша инвестициялық жобаға 4 800 000,0 мың теңге сомасында.
5.2. және 5.3. Инвестициялық Шарттың пайдасын шарттың қатысушылары арасында бөлу инвестициялық жоба бойынша шығындар мен шығындарды шарттың негізінде өтегеннен кейін жүзеге асырылады.
Қатысушы-2 алатын инвестициялардан түсетін пайда "В" Компаниясының 96% және "W" Компаниясының 4% пропорциясында бөлінуге жатады.
Өз кезегінде, инвестициялық шартты орындау үшін "W" Компаниясы Банктің үзінділеріне сәйкес серіктестікке негіздеме - инвестициялық кірісті көрсете отырып, есеп айырысу шотына ақша қаражатын аударды:
- 3 000,0 мың теңге сомасына 2018ж.19.12.;
- 3 360,0 мың теңге сомасына 2019ж.25.12.;
5.1-тармақтың ережесімен. Инвестициялық шартта өндірістік-шаруашылық және экономикалық жұмыс салдарынан жобадан алынған пайдадан төлемдер түрінде инвестицияларды қайтару қарастырылған.
"W" Компаниясының инвестициялық шартын орындау шеңберінде жер учаскесін іздеу және құс шаруашылығы кешенінің құрылысы жүзеге асырылды.
Инвестициялық Шарттың 11.1.13-тармағына сәйкес қатысушы-2 ("W" Компаниясы) жобаны іске асыру мерзімін бұзған жағдайда, қатысушы-1 ("В" Компаниясы) қатысушыдан-2 нақты берілген Инвестициялар сомасының 0,1% (нөл бүтін оннан бір бөлігі) негізге ала отырып есептелген айыппұл төлеуді өз қалауы бойынша талап етуге құқылы болады. мерзімі өткен кезеңнің әрбір күні үшін, бірақ нақты берілген Инвестициялар сомасының 35% - нан (отыз бес) аспайды.
Тақырыптық тексеру барысында есеп айырысу шоты бойынша банктердің үзінділері ұсынылды, оларға сәйкес "W" Компаниясы Шарт талаптарын орындамағаны үшін 2020-2021жж. кезеңінде "В" Компаниясына 200 000,0 мың теңге сомасында айыппұл төлегені анықталды, олар бухгалтерлік есеп бойынша да, тиісті кезеңдерде салық есебінде де көрсетілген.
Салық кодексінің 226-бабы 1-тармағының 13) тармақшасына сәйкес жылдық жиынтық табысқа салық төлеушінің оларға қосылған құн салығы мен акциздің сомалары енгізілмей табысының барлық түрлері: оның ішінде борышкер берген немесе таныған тұрақсыздық айыбы (айыппұлдар, өсімпұлдар), егер бұл сомалар бұрын қайтарылмаған болса, бюджеттен қайтарылған негізсіз ұсталған айыппұлдардан басқа шегерімге жатқызылды.
Салық кодексінің 264 - бабының 1-тармағына сәйкес, оның ішінде табыс алуға бағытталған қызметпен байланысты емес шығындар шегерімге жатпайды.
Осылайша, тақырыптық тексеру актісінен көрініп тұрғандай, борышкер деп танылған 206 360,0 мың теңге мөлшеріндегі айыппұл сомасы жылдық жиынтық табысқа қосылатын табыс болып табылады, тиісінше Инвестициялар сомасына тиесілі 4 800 000,0 мың теңге 2018 жылы 766 153,5 мың теңге сомасында, 2019 жылы 1 248 000,0 сомасында есептелген сыйақылар мың теңге табыс алуға бағытталған қызметпен байланысты.
Тақырыптық тексеру барысында қарсы тексерулер жүргізілді, олардың нәтижелері бойынша "В" Компаниясының "W" және "Е" Компанияларымен өзара есеп айырысулары расталды.
Айта кету керек, қарыз қаражатының 5 200 000,0 мың теңге сомасындағы сомасынан "С" Компаниясымен жасалған 2018ж.01.06. мүліктік жалдау шарты шеңберінде 400 000,0 мың теңге сомасында кепілдік қамтамасыз етуді төлеуге бағытталды.
Серіктестік мүліктік жалдау шартының 4.4.1-тармағына сәйкес кепілдік жарна ретінде "С" Компаниясының 400 000,0 мың теңге сомасында ақшалай қаражат аударылды (шарт бойынша өз міндеттемелерін тиісінше орындау кепілдігі).
Бұдан басқа, шағымданатын тексеру актісі бойынша 2018 жылы алынған кредиттер үшін сыйақы бойынша шығыстар 96 000,0 мың теңге сомасында, 2019 жылы 0 теңге шегерімге жатқызылды. Бұл ретте шағымданатын тексеру актісі бойынша сыйақы бойынша шығыстарды шегерімге жатқызу кезінде 96 000,0 мың теңге сомасында Серіктестік 2018ж.01.06. мүліктік жалдау шарты бойынша кепілдік қамтамасыз ету төлемі ретінде "С" Компаниясына Төлеген (аударған) 400 000,0 мың теңге сомасына қарыз бойынша есептелген сыйақы сомалары ғана қабылданды.
Бұдан басқа, жоғарыда көрсетілгендей, жалдау шарты бойынша 2018 жылы 1 153 193,8 мың теңге және 2019 жылы 2 586 282,3 мың теңге сомасында жалға беруден кірістер алынды.
Сондай-ақ, тақырыптық тексеру актісінен "В" Компаниясы 2020ж.10.01. бастап 2020ж.04.03. аралығында тақырыптық тексеру актісінде көрсетілген 27 төлем тапсырмасына сәйкес "Е" Компаниясынан 5 200 000,0 мың теңге сомасында алынған 2018ж.27.04. қарыз шарты бойынша қарыз бойынша негізгі борышты өтегені шығады.
Жоғарыда баяндалғандардың негізінде тақырыптық тексеру нәтижелерін ескере отырып, 2018 жылға есептелген сыйақылар бойынша шығыстарды шегеруден 670 153,5 мың теңге сомасында алып тастау, 2019 жылға "W" Компаниясы Инвестициялар сомасына 4 800 000,0 мың теңге мөлшерінде келетін 1 248 000,0 мың теңге сомасында салықтық тексеру нәтижелері бойынша КТС тиісті есептелуіне және залалдың азаюына әкеп соқтырған негізсіз деп танылды.
2017ж.25.12. Салық Кодексінің 182-бабының 1-тармағына және 186-бабының 5-тармағына сәйкес шағымды қарау аяқталғаннан кейін уәкілетті орган апелляциялық комиссияның шешімін және тақырыптық тексеру нәтижелерін ескере отырып, дәлелді шешім шығарады.
Апелляциялық комиссия отырысының қорытындысы бойынша тексеру нәтижелері туралы шағым жасалған хабарламаның толық күшін жою туралы шешім қабылданды.
