Даудың түрі: салықтық даулар
Салық төлеушінің санаты: заңды тұлға
Салық түрі: КТС
ҚР Қаржы министрлігі (бұдан әрі-уәкілетті орган) «А» Компаниясының аумақтық мемлекеттік кірістер департаментінің (бұдан әрі – салық органы) төлем көзінен корпоративтік табыс салығын (КТС) және қосылған құн салығын (ҚҚС) есептеу туралы тексеру нәтижелері туралы хабарламасына апелляциялық шағымын алды.
Іс материалдарынан көрініп тұрғандай, салық органы 2016ж.01.01. бастап 2016ж.31.12. дейінгі кезеңде құқықтық қатынастар және өзінің жауапкершілігі салықтар және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер мәселесі бойынша «А» Компаниясына тақырыптық салықтық тексеру жүргізді, оның нәтижелері бойынша 217 574,3 мың теңге сомасында КТС, 118 296,1 мың теңге сомасында өсімпұл, ҚҚС 16 377,1 мың теңге сомасында, және 4 751,6 мың теңге сомасында өсімпұл туралы хабарлама шығарылды.
"А" Компаниясы салық органының қорытындыларымен келіспей, апелляциялық шағыммен жүгінді, онда салық органының шешімінің күшін жоюды сұрайды және мынадай дәлелдер келтіреді.
1. Консультациялық қызметтер бойынша шығыстарды шегеруден алып тастауға қатысты.
Салық кодексінің 100-бабының 1, 3-тармақтарын және 256-бабының 1-тармағын 2016 жылы "В" Компаниясы 376 506,5 мың теңге сомасына көрсеткен консультациялық қызметтер бойынша шығыстарды шегерімге жатқызу кезінде және 16 377,0 мың теңге сомасында ҚҚС есепке жатқызу кезінде шағымданатын салық сомасын және тиісті өсімпұл сомасын есептеу үшін негіз болып табылды.
Салық органының осы тұжырымымен "А" Компаниясы "В" Компаниясымен бастап шарттар жасалғанына байланысты келіспейді, олардың талаптары бойынша соңғысы консультациялық қызметтер көрсетуге міндеттенді.
"А" Компаниясы "В" Компаниясы құрылыс бизнесінде консультациялық, басқарушылық қызметтер көрсету үшін әлеуеті жоғары компания ретінде құрылғанын атап өтеді. Қызмет түрі - "коммерциялық қызмет және басқару мәселелері бойынша кеңес беру".
Шағымда әрбір тексерілетін жыл бойынша көрсетілген консультациялық қызметтер туралы толық есеп берілгені көрсетілген. Сонымен қатар, "А" Компаниясы жоғарыда көрсетілген консультациялық қызметтерді жүргізуге арналған шарттар бойынша жылдық есепті ұсынды, оған сәйкес қызметтің барлық түрлері бағыттары бойынша есептер ұсынылды.
"А" Компаниясының дәлелдерін тексеріп, салық органы ұсынған материалдарды зерттегеннен кейін уәкілетті орган мынадай қорытындыға келді.
Дәлелді шешім шығару мақсатында Қазақстан Республикасының Қаржы министрлігі Салық кодексінің 186-бабының 1-тармағына сәйкес 2016 жылға КТС және ҚҚС есептеудің дұрыстығы мәселелері бойынша тақырыптық тексеру жүргізуді тағайындады.
Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігінің Мемлекеттік кірістер комитеті КТС және ҚҚС есептеудің дұрыстығы мен толықтығы мәселесі бойынша тақырыптық тексеру жүргізді, оның нәтижелері бойынша тақырыптық салықтық тексеру актісі (бұдан әрі – тақырыптық тексеру актісі) жасалды.
Тақырыптық тексеру актісінен мыналар шығады.
Салық кодексінің 100-бабының 1 және 3-тармақтарына сәйкес Салық кодексіне сәйкес шегеруге жатпайтын шығыстарды қоспағанда, салық төлеушінің табыс алуға бағытталған қызметті жүзеге асыруға байланысты шығыстары салық салынатын табысты айқындау кезінде шегерімге жатады.
Шегерімдерді салық төлеуші табыс алуға бағытталған оның қызметіне байланысты шығыстарды растайтын құжаттар болған кезде жүргізеді.
Салық кодексінің 256-бабының 1-тармағына сәйкес, бюджетке жарнаға жататын салық сомасын айқындау кезінде салық кодексінің 228-бабы 1-тармағының 1) тармақшасына сәйкес ҚҚС төлеуші болып табылатын тауарларды (жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді) алушының негізгі құралдарды, материалдық емес заттарды қоса алғанда, алынған тауарлар үшін төлеуге жататын ҚҚС сомаларын есепке жатқызуға құқығы бар. және биологиялық активтер, жылжымайтын мүлікке инвестициялар, жұмыстар мен қызметтер, егер олар осы тармақтың 1) – 5) тармақшаларында көрсетілген шарттарды орындау кезінде салық салынатын айналым мақсатында пайдаланылса немесе пайдаланылса.
Осылайша, Салық кодексінің нормаларына сәйкес шығыстарды шегерімдерге және ҚҚС-қа есепке жатқызу үшін осындай шығыстардың табыс алуға және сатып алынатын тауарларды, жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді салық салынатын айналым мақсатында пайдалануға бағытталған қызметпен байланыстылығын растайтын құжаттардың болуы негіз болып табылады.
Салық кодексінің 56-бабына сәйкес салық есебі Бухгалтерлік есеп деректеріне негізделеді. Бухгалтерлік құжаттаманы жүргізу тәртібі Қазақстан Республикасының бухгалтерлік есеп және қаржылық есептілік туралы заңнамасында белгіленеді.
Салық кодексінің 146-бабының 1-тармағына сәйкес қарсы тексеру салық органы осындай операциялар туралы қосымша ақпарат алу, операцияның фактісі мен мазмұнын растау мақсатында салық органы кешенді немесе тақырыптық тексеру жүргізетін салық төлеушімен (салық агентімен) операцияларды жүзеге асыратын тұлғаларды тексеру барысында туындаған мәселелер бойынша осы тексеру салық төлеушінің (салық агентінің).
Тақырыптық тексеру жүргізу барысында қосымша ақпарат алу мақсатында "В" Компаниясымен өзара есеп айырысу мәселесі бойынша қарсы салықтық тексеру жүргізуге сұрау салу жіберілді.
Салық органы "В" Компаниясында қарсы салықтық тексеру жүргізіп, қарсы тексеру актісін жасады.
Қарсы тексеру барысында БСАЖ ақпараттық жүйесінің деректеріне сәйкес "В" Компаниясы қызметінің негізгі түрі – коммерциялық қызмет және басқару мәселелері бойынша кеңес беру болып табылатыны анықталды.
Қарсы тексеру барысында мынадай құжаттар ұсынылды: шарттар, шот-фактуралар, орындалған жұмыстар актілері, ұзақ мерзімді активтерді қабылдау-беру актісі, өзара есеп айырысуларды салыстыру актісі, консультациялық қызметтер көрсетуге арналған шарттар бойынша ай сайынғы есептер.
Салық кодексінің 12-бабы 1-тармағының 23) тармақшасына сәйкес консультациялық қызметтер-басқарушылық, экономикалық, қаржылық, инвестициялық мәселелерді, оның ішінде стратегиялық мәселелерді шешу мақсатында тұлғаның проблемаларын және (немесе) мүмкіндіктерін айқындауды және (немесе) бағалауды қоса алғанда, түсініктемелер, ұсынымдар, кеңестер және консультациялардың өзге де нысандарын ұсыну жөніндегі қызметтер кәсіпкерлік қызметті жоспарлау, ұйымдастыру және жүзеге асыру, персоналды басқару.
Мәселен, тақырыптық тексеру барысында "А" Компаниясы (Тапсырыс беруші) 2016 жылы "В" Компаниясымен (Орындаушы) қызмет көрсетуге екі шарт (бұдан әрі – шарт) жасасқаны анықталды.
Осы шарттардың 1.1-тармағына сәйкес Орындаушы кезең ішінде консультациялық қызметтер көрсетуге міндеттеме алады (05.01.2016-04.01.2017), ал Тапсырыс беруші Шарттың талаптарына сәйкес Қызметтерді қабылдауға және төлеуге міндеттенеді.
Шарттардың 4.1-тармағымен Орындаушы сапалы қызмет көрсетуге, тапсырыс беруші тапсырған жұмыстарды уақтылы және сапалы орындауға кепілдік береді.
Көрсетілетін қызметтер шарттарының 5.3-тармағы Тапсырыс беруші немесе оның уәкілетті өкілі көрсетілген қызметтер актісіне қол қойғаннан кейін көрсетілген болып есептеледі.
Мәселен, бастапқы бухгалтерлік құжаттарға (шарттарға, шот-фактураларға, орындалған жұмыстар актілеріне) сәйкес 2016 жылы "В" Компаниясы "А" Компаниясының атына 376 506,5 мың теңге сомасында консультациялық қызметтер, 45 180,8 мың теңге сомасында ҚҚС көрсетті.
Банктердің үзіндісіне сәйкес төлем "А" Компаниясының банктік шоттарына қолма-қол ақшасыз есеп айырысу арқылы жүргізілді.
Консультациялық қызметтер көрсетуге арналған шарттар бойынша қарсы тексеруге ұсынылған есептер бойынша "В" Компаниясы 2016 жыл ішінде мынадай қызметтер көрсеткені анықталды:
- тендерлік бағыт және жобаларды басқару мәселелері бойынша;
- заң мәселелері бойынша;
- өз қауіпсіздігі мәселелері бойынша;
- БИОТ мәселелері бойынша;
- кадрлық қамтамасыз ету, оқыту және біліктілікті арттыру мәселелері бойынша;
-қаржылық қамтамасыз ету және қаржылық-экономикалық көрсеткіштер мәселелері бойынша;
- бухгалтерлік және салықтық есеп мәселелері бойынша;
- IT технологияларды дамыту мәселелері бойынша;
- PR мәселелері бойынша;
- ішкі аудит мәселелері бойынша.
Қарсы тексеру барысында ұсынылған бастапқы бухгалтерлік және есепке алу құжаттарына сәйкес тексеру актісі бойынша "В" Компаниясы мен "А" Компаниясы арасындағы өзара есеп айырысулар расталды.
Тақырыптық тексеру актісінен ұсынылған бастапқы құжаттарға, қарсы тексеру актісіне, консультациялық қызметтер көрсетуге арналған шарттар шеңберіндегі есептерге сәйкес "В" Компаниясы "А" Компаниясының қолданыстағы қызметкерлерінің міндеттеріне кірмейтін стратегиялық, басқарушылық және операциялық функцияларды орындағаны шығады.
Сонымен қатар, тақырыптық тексеру барысында "А" Компаниясының штаттық кестесінде заңгерлердің, ішкі қауіпсіздіктің, еңбекті қорғаудың, PR, тендерлік іс-шаралар, кадрлық және ұйымдастырушылық жұмыс жөніндегі қызметкерлердің, it-қызметкерлердің, аудиторлардың, қаржыгерлердің болмауы расталды, олардың функциялары мен өкілеттіктері "В" Компаниясы көрсетілген қызметтер бойынша "В" Компаниясына берілді келісім-шарттар.
Осылайша, тақырыптық тексеру нәтижелері бойынша 2016 жылғы шегерімдерден консультациялық қызметтер бойынша шығыстарды және "В" Компаниясымен өзара есеп айырысу бойынша есептен ҚҚС алып тастау бөлігінде салықтық тексеру нәтижелері расталмады.
Жоғарыда баяндалғанның негізінде, тақырыптық тексеру актісінің нәтижелерін ескере отырып, 2016 жылы "В" Компаниясы көрсеткен консультациялық қызметтер бойынша шығыстарды шегерімдерден 376 506,5 мың теңге сомасына және олар бойынша ҚҚС-ты 2016 жылғы 4 тоқсандағы есептен алып тастау апелляциялық комиссияның шешімін ескере отырып, салықтық тексерудің шағымданатын актісінің нәтижелері бойынша 16 377,0 мың теңге сомасында негізсіз деп танылды.
2. 2016 жылғы ұзақ мерзімді келісімшарттар бойынша кірістің өсуіне қатысты.
Салық кодексінің 84-бабының 1-тармағын бұзу Салық кодексінің 2016 жылғы жылдық жиынтық табысына 646 824,4 мың теңге сомасына ұзақ мерзімді келісімшарттар бойынша, оның ішінде мынадай құрылыс объектілері бойынша кіріс енгізілмеді:
- №1 нысан сомасы 22 659,1 мың теңге;
- №2 нысан сомасы 328 077,1 мың теңге;
- №3 нысан сомасы 281 250,2 мың теңге;
- №4 нысан сомасы 14 837,8 мың теңге.
"А" Компаниясы салық органының осы тұжырымымен келіспейді, себебі шағымданған тексерумен бір мезгілде 2017-2020 жылдар кезеңінде тексеру жүргізілді.
"А" Компаниясы егер салықтық тексеру барысында алдыңғы салық кезеңіндегі ұзақ мерзімді келісімшарттар бойынша кірістердің сомалары қайта есептелген болса, онда келесі салық кезеңінде көрсетілген сомалар Салық кодексінің 130-2-бабы 4-тармағының талаптарына сәйкес түзетілуі (алдыңғы кезеңдерде танылғандай) тиіс деп есептейді.
Алайда, салықтық тексерудің алдын ала актісінде салықтық тексерудің алдын ала актісі бойынша есептеу сомасына аяқталған келісімшарттар бойынша кірістер түзетілмеген, сондықтан "А" Компаниясының пікірі бойынша шағымданатын акт бойынша есептеуге жатпайды.
Бұдан басқа, "А" Компаниясы №1 объект бойынша кірістің 22 659,1 мың теңге сомасына ұлғаюын негізсіз деп санайды, өйткені осы жобаның кірістері мен шығыстары бойынша есептеулер нақты Табыс Жоба бойынша шегерімдерден асып түсетінін және 2016 жылғы КТС бойынша декларацияда көрсетілгенін көрсетеді.
"А" Компаниясының дәлелдерін тексеріп, салық органы ұсынған материалдарды зерттегеннен кейін уәкілетті орган мынадай қорытындыға келді.
Шағымды қарау барысында тағайындалған тақырыптық тексеру актісінен Салық кодексінің 130-1-бабының 1-4-тармақтарына сәйкес келісімшарт бойынша көзделген өндіріс, орнату, құрылыс басталған салық кезеңі шегінде аяқталмаған өндіруге, орнатуға, салуға арналған келісімшарт (шарт) ұзақ мерзімді келісімшарт болып табылады.
Ұзақ мерзімді келісімшарт бойынша салық кезеңі үшін шеккен шығыстардың сомасы Салық кодексінің 100-125 - баптарына сәйкес шегерімге жатқызылуға тиіс.
Ұзақ мерзімді келісімшарт бойынша табыс нақты әдіс немесе аяқтау әдісі бойынша салық төлеушінің таңдауы бойынша анықталады.
Кірістерді анықтаудың таңдалған әдісі салықтық есеп саясатында көрсетіледі және келісімшарттың қолданылу мерзімі ішінде өзгертілмейді.
Салық есебі әрбір ұзақ мерзімді келісімшарт бойынша бөлек жүргізіледі.
Тексеру нәтижелері бойынша 2016 жылғы ұзақ мерзімді келісімшарттар бойынша кірістердің қайта есептелген сомасы кейінгі салық кезеңдерінде ескерілуі (түзетілуі) тиіс деген "А" Компаниясының дәлелдеріне қатысты тақырыптық тексеру актісінде шағымданатын салықтық тексеру тиісінше 2016ж.01.01. бастап 2016ж.31.12. дейінгі кезеңде жүргізілгені, "А" Компаниясының қажеттілік туралы талаптары атап өтілді шағымды қарау барысында 2016 жылдан кейін басталатын салық кезеңдеріндегі ұзақ мерзімді келісімшарттар бойынша кірістерді түзету дұрыс емес болып табылады.
22 659,1 мың теңге сомаға табыстың негізсіз ұлғаюына қатысты тақырыптық тексеру актісінде шағымданатын салықтық тексеру актісінің сипаттамалық бөлігінде №1 объект бойынша 22 659,1 мың теңге сомаға табыстың ұлғаюы қате көрсетілгені атап өтілді.
Шағым жасалған тексеру нәтижелері бойынша ұсынылған бастапқы құжаттарға сәйкес келесі ұзақ мерзімді байланыстар бойынша 22 659,1 мың теңге сомасында табыс іс жүзінде ұлғайтылды:
- №5 объект бойынша 6 652,4 мың теңге сомасына (кіріс 107 142,8 мың теңге сомасында – Шығыс 113 795,2 мың теңге сомасында);
- №6 объект бойынша сомасы 16 006,7 мың теңге (кіріс сомасы 343 800,7 мың теңге - Шығыс сомасы 359 807,5 мың теңге).
Осылайша, тақырыптық тексеру актісі бойынша ұзақ мерзімді келісімшарттар бойынша 646 824,4 мың теңге сомаға кірісті ұлғайту бөлігінде салықтық тексеру нәтижелері расталды.
Жоғарыда баяндалғанның негізінде тақырыптық тексеру актісінің нәтижелерін ескере отырып, апелляциялық комиссияның шешімін ескере отырып, шағымданатын салықтық тексеру актісінің нәтижелері бойынша 2016 жылы ұзақ мерзімді келісімшарттар бойынша 646 824,4 мың теңге сомаға кірісті ұлғайту негізделген деп танылды.
3. 2016 жылғы амортизациялық аударымдардың азаюына қатысты.
Салық кодексінің 120-бабын бұзу шағымданған салық сомасын және тиісті өсімпұл сомасын есептеу үшін негіз болып табылды, 54 969,2 мың теңге сомасында амортизациялық аударымдар бойынша шегерімдер, оның ішінде I топ бойынша 47 503,2 мың теңге сомасында амортизациялық аударымдар және 7 073,7 мың теңге сомасында шегерімге жатқызылатын кейінгі шығыстар асыра бағаланды.
"А" Компаниясы Салық кодексінің 117-бабын бұза отырып, I топтың құндық балансының тіркелген активтері бойынша амортизациялық аударымдар әрбір объект бойынша жеке есептелмеген, бұл салық тіркелімдерінен (қағаз жеткізгіште) келіп түседі. Осыған байланысты, тексеру нәтижелері бойынша 2016 жылдың басындағы I топтың құн балансы нөл теңгені құрайды.
Салық органының осы тұжырымымен "А" Компаниясы салық регистрлерінде топтардың құндық баланстары бойынша деректер тіркелген активтер тобы бойынша жиынтық мәнде шығарылғанына байланысты келіспейді, бірақ I топ бойынша есеп "тіркелген активтер бойынша шегерімдер" Салық кодексінің 3-параграфының талаптарына қатаң сәйкес әрбір объект (кіші топ) бөлінісінде жүргізілді активтерге".
Әрі қарай,"А" Компаниясы тексеру барысында негізгі құралдардың әрбір тобы бойынша амортизация сомаларын көрсете отырып, салық тіркелімдері ұсынылғанын, сондай-ақ активтердің түгендеу нөмірлері көрсетілген" Бухгалтерия " 1C базасының көшірмесі ұсынылғанын түсіндіреді. Амортизациялық аударымдарды есептеу әрбір тіркелген актив және оның тіркеу нөмірі бойынша жеке жүргізілді.
"А" Компаниясы 2016 жылдың басындағы I топтың құндық балансы 213 290,9 мың теңге сомасын, түсімі 770 335,9 мың теңге сомасын, шығуы 763 322,0 мың теңге сомасын, амортизациялық аударымдары 21 353,4 мың теңге сомасын, 2016 жылдың аяғындағы I топтың құндық балансы 210 484,2 сомасын құрады деп бекітеді мыңтеңге.
"А" Компаниясының дәлелдерін тексеріп, салық органы ұсынған материалдарды зерттегеннен кейін уәкілетті орган мынадай қорытындыға келді.
Шағымды қарау барысында тағайындалған тақырыптық тексеру актісінен Салық кодексінің 117-бабының ережелеріне сәйкес тіркелген активтерді есепке алу Техникалық реттеу және метрология жөніндегі уәкілетті мемлекеттік орган белгілеген сыныптамаға сәйкес қалыптастырылатын топтар бойынша жүзеге асырылады.
Тіркелген активтер есепке алынады:
1) I топ бойынша-тіркелген активтер объектілері бөлінісінде, олардың әрқайсысы топтың құндық балансының жеке кіші тобын құрайды;
2) II, III және IV топтар бойынша - топтардың құндық баланстары бөлінісінде.
Түскен тіркелген активтер осы бапта белгіленген тәртіппен салық кодексінің 118-бабына сәйкес айқындалатын құнға кіші топтардың (I топ бойынша), топтардың (қалған топтар бойынша) тиісті баланстарын ұлғайтады.
Шығарылған тіркелген активтер осы бапта белгіленген тәртіппен салық кодексінің 119-бабына сәйкес айқындалатын құнға кіші топтардың (I топ бойынша), топтардың (қалған топтар бойынша) тиісті баланстарын азайтады.
Салық кезеңінің басындағы кіші топтың (I топтың), топтың құн балансы: алдыңғы салық кезеңінің соңындағы кіші топтың (I топтың), топтың құн балансы, алдыңғы салық кезеңінде есептелген амортизациялық аударымдардың сомасын шегеру ретінде айқындалады.
Бұдан әрі, тақырыптық тексеру актісінде тексеру барысында топтардың құндық баланстарын айқындау жөніндегі салық тіркелімдері, сондай-ақ кіші топтардың (I топ) тіркелген активтерінің түскенін, шығарылғанын және одан кейінгі шығыстарды растайтын бухгалтерлік құжаттар ұсынылғаны көрсетілген.
Мәселен, көрсетілген құжаттарға сәйкес i топтың тіркелген активтерінің баланстық құны 2016ж.01.01. жағдай бойынша 475 072,4 мың теңге соманы құрады, түсім 767 861,3 мың теңге соманы құрады, кету 767 901,6 мың теңге соманы құрады, шегерімдер 54 576,9 мың теңге соманы құрады (оның ішінде амортизациялық аударымдар және одан кейінгі шығыстар), 2016ж.31.12. жағдай бойынша 475 032,1 мың теңге соманы құрады.
I топтың тіркелген активтерінің баланстық құны 2016ж.01.01. жағдай бойынша 475 072,4 мың теңге сомасында 2015ж.31.12. жағдай бойынша 2016ж.29.04. КТС бойынша декларацияға 100.02 қосымшада көрсетілген баланстық құнға сәйкес келеді.
Ұсынылған бухгалтерлік құжаттарға және салық тіркеліміне сәйкес 2016 жылдың басында құны 475 072,4 мың теңге сомасында балансы бар 156 кіші топ болды, бұл 2016 жылғы КТС бойынша декларацияға 100.02 (100.00 т.) қосымшада көрсетілген мәліметтерге сәйкес келеді.
Сондай-ақ, тақырыптық тексеру актісінен 2016 жылы "А" Компаниясы 770 003,7 мың теңге сомасына "ғимараттар мен құрылыстар" І тобына жататын тіркелген активтерді кіріске алғаны шығады.
2016 жылы I топтың тіркелген активтері бойынша шығу 763 543,4 мың теңгені құрады, оның ішінде:
- шот-фактура 2016ж.26.09. бойынша 763 018,5 мың теңге сомаға сатылған №1 Актив.
- шот-фактура 2016ж.01.10. бойынша 303,5 мың теңге сомасына өткізілген құны 306,0 мың теңге болатын №2 Актив.
-. шот-фактура 2016ж.09.03бойынша 221,4 мың теңге сомасына өткізілген нөлдік құн балансы бар №3 Актив.
Тақырыптық тексеру нәтижелері бойынша амортизациялық аударымдар бойынша бухгалтерлік есеп пен салық тіркелімінің тіркелген активтерінің түсуі мен шығуы бойынша деректер арасында алшақтық белгіленгенін көрсету қажет.
Мәселен, бастапқы бухгалтерлік құжаттамаға (есепке алу тіркелімдері және бастапқы құжаттар) сәйкес түсім 770 003,7 мың теңгені құрады, салық тіркелімінде 767 861,3 мың теңге сомасы көрсетілген. Түсім бойынша алшақтық 749 340,9 мың теңге сомасына №1 актив бойынша құнның амортизациялық аударымдарының сомаларын декодтауда дұрыс көрсетілмеуі себебінен 2 142,4 мың теңге соманы (770 003,7 -767 861,3) құрады, ал бастапқы құжаттарға (12.07.2016 ж.тауарларға арналған декларация) сәйкес құны 751 483,3 мың теңге соманы құрады.
Шығарылған кіші топтар құнының жиынтық деректеріне қатысты (I топ) 4 347,4 мың теңге сомасына алшақтық (767 901,6-763 554,2) №1 актив бойынша қалыптасты. Ол бойынша шығу құны салық тіркелімінде 767 365,9 мың теңге сомасында көрсетілген, ал 26.09.2016 жылғы шот-фактураға сәйкес сату 763 018,5 мың теңге соманы құрады. Көрсетілген шот-фактураны "А" Компаниясы 2016 жылғы 3 тоқсандағы қосымшада (300.07-нысан) көрсетеді.
Осылайша, тақырыптық тексеру нәтижелері бойынша I топ бойынша амортизациялық аударымдар 47 497,2 мың теңгені құрады.
"А" Компаниясы тіркелген активтердің I тобы бойынша 7 073,7 мың теңге сомасында кейінгі шығыстарды шегерімге жатқызды, бұл контейнерлерді күрделі жөндеу жөніндегі бастапқы құжаттармен расталады.
Демек, тақырыптық тексеру деректері бойынша I топтың тіркелген активтері бойынша шегерімдер 54 571,0 мың теңге соманы құрады (47 497,2+7 073,7).
Шағымданған салықтық тексерудің нәтижелері бойынша тіркелген активтер бойынша шығыстар шегерімдерден 54 969,2 мың теңге сомасында Алып тасталды, тиісінше, тақырыптық тексеру барысында тіркелген активтер бойынша шығыстар шегерімдерінен 398,2 мың теңге сомасында алып тастау расталды. (54 969,2-54 571,0).
Жоғарыда баяндалғанның негізінде, тақырыптық тексеру актісінің нәтижелерін ескере отырып, апелляциялық комиссияның шешімін ескере отырып, шағымданатын салықтық тексеру актісінің нәтижелері бойынша 2016 жылы тіркелген активтер бойынша 54 571,0 мың теңге сомасындағы шығыстарды шегерімдерден алып тастау негізсіз деп танылды.
4. Тіркелген активтердің шығуынан түсетін табысты айқындауға қатысты.
Салық кодексінің 92-бабының бұзылуы шағымданған салық сомасын және өсімпұлдың тиісті сомасын есептеу үшін негіз болып табылды, 2016 жылғы жиынтық жылдық табысқа I топтың мынадай тіркелген активтерінің шығарылуынан 314,2 мың теңге сомасында кіріс енгізілмеді: 303,5 мың теңге сомасына №2 Актив және 10,7 мың теңге сомасына №4 Актив.
"А" Компаниясы салық органының осы тұжырымымен келіспейді, себебі тіркелген активтердің шығуынан түскен кіріс қалдық құнын есепке алмай, негізгі құралдарды өткізу құнының сомасында айқындалады.
Мәселен, "А" компаниясы шағымда №2 Актив 25.11.2015 ж.340,0 мың теңгеге сатып алынғанын, амортизация 34,0 мың теңге сомасын, қалдық құны 306,0 мың теңге сомасын құрағанын, 2016 жылы 303,5 мың теңгеге сатылғанын, демек, шығын 2,4 мың теңге сомасын құрағанын атап өтті.
Осындай жағдай негізгі құрал бойынша қалыптасты - №4 Актив 2010ж. 20.04. 156,2 мың теңгеге сатып алынды, амортизация 73,2 мың теңге соманы құрады, қалдық құны 83,0 мың теңге соманы құрады, 2016 жылы 10,7 мың теңгеге сатылды, демек, шығын 72,3 мың теңге соманы құрады.
"А" Компаниясының дәлелдерін тексеріп, салық органы ұсынған материалдарды зерттегеннен кейін уәкілетті орган мынадай қорытындыға келді.
Шағымды қарау барысында тағайындалған тақырыптық тексеру актісінен Салық кодексінің 92-бабына сәйкес, егер осы кодекстің 119-бабына сәйкес айқындалған кіші топтың (I топ бойынша) немесе топтың (II, III және IV топтар бойынша) шығып қалған тіркелген активтерінің құны кіші топтың (I топ бойынша) құндық балансынан асып кетсе, онда салық кезеңінде түскен тіркелген активтердің құнын, сондай-ақ одан кейінгі шығыстарды ескере отырып, салық кезеңінің басындағы топқа (II, III және IV топтар бойынша) немесе топқа (II, III және IV топтар бойынша) , салық кезеңінде жүргізілген және осы Кодекстің 122-бабының 3-тармағына сәйкес ескерілетін асып кету шамасы жылдық жиынтық табысқа енгізілуге жатады. Осы кіші топтың (I топ бойынша) немесе топтың (II, III және IV топтар бойынша) құн балансы салық кезеңінің соңында нөлге тең болады.
Осылайша, тіркелген активтерді шығарудан түскен кіріс сату құны мен активтің баланстық құны арасындағы асып кету ретінде анықталады.
Қаралып отырған жағдайда шағымды қарау барысында тағайындалған тақырыптық тексеру актісі бойынша мыналар анықталды.
Тақырыптық тексеруге ұсынылған бастапқы бухгалтерлік құжаттарға сәйкес (айналым-сальдо ведомостары, шоттарды талдау, карточкалар, шоттар бойынша операциялар журналдары 1210, 2410, 6210, 7410, 3390) және салық тіркелімдерінде тіркелген активтердің шығуы 3 кіші топ (I топ) бойынша жүргізілгені анықталды:
- шот-фактурасы 2016ж. 26.09. бойынша 763 018,5 мың теңге сомасына өткізілген 751 483,325 мың теңге сомасындағы құндық теңгеріммен №1 Актив.
Шығарылған №1 актив кезде құн өсімінен түскен табыс 11 535,1 мың теңге соманы құрады (763 018,5 - 751 483,3). Осы негізгі құралды сату кезіндегі құн өсімінен түскен табыс салық кодексінің 92 бабына сәйкес тіркелген активтердің шығарылуынан түскен табыс болып табылады.
- №2 Актив құны 306,0 мың теңге сомасында 2016ж.01.10. шот-фактура бойынша 303,5 мың теңге сомасына сатылды. Осы негізгі құралдың шығуынан кіріс жоқ;
- шот-фактура бойынша 221,4 мың теңге сомасына өткізілген нөлдік құн балансы бар №3 Актив. Осы кіші топ шыққан кезде табыс 221,4 мың теңгені құрады.
Сонымен қатар, тақырыптық тексеру актісінен №4 Актив тіркелген активтердің IV тобына жатқызылған 11,7 мың теңге сомасындағы құн балансы 2016ж.14.07. шот-фактура бойынша 10,7 мың теңге сомасына өткізілгені шығады, бұл салық тіркелімімен және бухгалтерлік есеп деректерімен расталады. Осы негізгі құралдың шығуынан кіріс жоқ.
Осылайша, тақырыптық тексеру нәтижелері бойынша 314,2 мың теңге сомасында тіркелген активтердің (№2 Актив және №4 Актив) шығуынан түсетін кірісті ұлғайту бөлігінде салықтық тексеру нәтижелері расталмады.
2017ж.25.12. Салық Кодексінің 182-бабының 1-тармағына және 186-бабының 5-тармағына сәйкес шағымды қарау аяқталғаннан кейін уәкілетті орган апелляциялық комиссияның шешімін және тақырыптық тексеру нәтижелерін ескере отырып, дәлелді шешім шығарады.
Апелляциялық комиссия отырысының нәтижелері бойынша тексеру нәтижелері туралы шағымданатын хабарламаның бір бөлігінде күшін жою туралы шешім қабылданды.
