1. Кедендік даулар
2. Заңды тұлға
3. Тауарлардың кедендік құны және сыныптамасы
Қазақстан Республикасының Қаржы министрлігі (бұдан әрі – уәкілетті орган) «О» компаниясынан демпингке қарсы бажды, кедендік әкелу бажын және ҚҚС есептеу туралы аумақтық мемлекеттік кірістер департаментінің (бұдан әрі – кеден органы) тексеру нәтижелері туралы хабарламаға шағым алды.
Іс материалдарынан көрініп тұрғандай, кеден органы «күркетауық жұмыртқасы», «кулинг панельдерінің кассеталары» және «құс шаруашылығына арналған жабдықтардың қосалқы бөлшектері мен керек – жарақтары» тауарлардың кедендік құнын мәлімдеудің дұрыстығы, сондай – ақ «целлюлоза-қағаз парақтарынан жасалған аспаздық панельдердің кассеталары» тауарларды жіктеудің дұрыстығы мәселесі бойынша кедендік тексеру жүргізді, оның нәтижелері бойынша жалпы сомасы 7 326,5 мың теңгеге хабарлама шығарылды.
«О» компаниясы кеден органының тұжырымдарымен келіспей, апелляциялық шағыммен жүгінді, онда кеден органы шешімінің күшін жоюды сұрайды.
1. Көлік шығыстарын тауарлардың кедендік құнына енгізуге қатысты.
«О» компаниясы кедендік заңнама нормаларын негізге ала отырып, импортталған тауардың кедендік құнына сатушылардың тауарлардың нақты құнына енгізілген шығыстары енгізілмейді деп есептейді.
«О» компаниясы 06.11.2018ж. шарт негізінде «күркетауық жұмыртқаларын» әкелгенін, ал «кулинг панельдерінің кассеталары» 18.05.2019ж. шарт бойынша әкелінгенін түсіндіреді.
Шарттардың редакциясына сәйкес Сатушы Қазақстан Республикасының қалаларына дейін CIP талаптарымен сатты, ал Сатып алушы сатып алды.
Демек, жеткізу шарттары бойынша «күркетауық жұмыртқасы» және «кулинг панельдерінің кассеталары» тауарларын тасымалдау шығындарын сатушылар ЕАЭО аумағына келген жерге дейін шеккен. Сонымен қатар, сатушы тасымалдау шығындарын өз бетінше көтеретінін ескере отырып, көрсетілген шығындар тауарлардың құнында ескеріледі. Осыған байланысты сатушының тасымалдау бойынша шығыстары тауарлардың нақты және тиісінше кедендік құнына енгізілген.
Бұл ретте сатушының шығыстарын қосымша есептеу іс жүзінде сол шығыстарды тауарлардың кедендік құнына екі рет енгізуге алып келеді.
«О» компаниясы тауарларды кедендік құнға енгізу – «күркетауық жұмыртқасы» және «кулинг панельдерінің кассеталары» тауарларды жеткізу бойынша сатушылардың шығындарын заңсыз және негізсіз деп санайды.
Осыған байланысты, «күркетауық жұмыртқалары» және «кулинг панельдерінің кассеталары» тауарларының кедендік құнына көлік шығындарын қосу заңсыз және негізсіз болып табылады.
СЭҚ қатысушысының дәлелдерін қарап, кеден органы ұсынған материалдарды зерттеп, уәкілетті орган мынадай қорытындыға келді.
«Қазақстан Республикасындағы кедендік реттеу туралы» Қазақстан Республикасы Кодексінің (бұдан әрі - Кодекс) 396-бабында кедендік декларациялау кезінде мәлімделген әкелінетін тауарлардың кедендік құнына кедендік бақылау жүргізу кезінде кеден органы тауарлардың кедендік құнын айқындау мен мәлімдеудің дұрыстығын тексеруді жүзеге асыратыны белгіленген.
Қаралып отырған жағдайда 15.07.2019ж. ДТ бойынша «О» компаниясы «С» компаниясымен (Канада) жасалған 06.11.2018ж. шарт және 11.07.2019ж. инвойс негізінде «инкубацияға арналған күркетауық жұмыртқасы» тауары рәсімделді.
Тауар Қазақстан Республикасының CIP қаласын жеткізу шарттарында 56400 дана көлемінде ішкі тұтыну үшін шығарудың кедендік рәсімімен орналастырылған. «О» компаниясы кедендік құнды бірінші әдіс (әкелінетін тауарлармен жасалатын мәміле құны бойынша әдіс) бойынша анықтады.
Бұдан әрі тауарларды шығарғаннан кейін кеден органы кедендік тексеру жүргізді, оның нәтижелері бойынша 03.07.2019ж. әуе жүк құжатта көрсетілген көлік шығыстарының сомаларын енгізу арқылы кедендік құнға түзету жүргізілді.
Бұл ретте «О» компаниясы кеден заңнамасының нормаларына және құқық қолдану практикасына сәйкес импортталған тауардың кедендік құнына сатушылардың тауарлардың нақты құнына енгізілген шығыстары енгізіле алмайтындығымен дәлелдей отырып, кедендік құнды осы түзетумен келіспейді.
Кодекстің 66-бабының 1-тармағына сәйкес әкелінетін тауарлардың кедендік құны олармен жасалған мәміле құны, яғни осы тауарлар Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына әкету үшін сатылған кезде олар үшін іс жүзінде төленген немесе төленуге жататын және Кодекстің 67-бабына сәйкес толықтырылған баға болып табылады.
Кодекстің 67-бабының 1-тармағында әкелінетін тауарлардың кедендік құнын олармен жасалған мәміле құны бойынша айқындау кезінде осы тауарлар үшін іс жүзінде төленген немесе төленуге жататын бағаға мынадай қосымша есепке жазулар қосылады деп көзделген:
4) әкелінетін тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына келу орнына дейін, ал егер комиссия тауарларды тасымалдау (тасу) жүзеге асырылатын көлік түріне және осындай тасымалдау (тасу) ерекшеліктеріне қарай өзге орындарды айқындаса – осындай тауарларды комиссия айқындаған орынға дейін тасымалдауға (тасуға) арналған шығыстар;
5) әкелінетін тауарларды тиеуге, түсіруге немесе қайта тиеуге және осындай тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына келу орнына дейін тасымалдауға (тасуға) байланысты өзге де операцияларды жүргізуге, ал егер комиссия әкелінетін тауарларды тасымалдау (тасу) жүзеге асырылатын көлік түріне және оларды тасымалдау (тасу)ерекшеліктеріне қарай шығыстарды көздеуге міндетті өзге орындар анықталды – комиссия айқындаған орынға дейін.
Кеден органы мен «О» компаниясы ұсынған құжаттарды зерделеу кезінде 06.11.2018ж. шарттың 1-тармағына сәйкес Сатушы Қазақстан Республикасындағы қалаға дейін CIP жеткізу талаптарымен күркетауықтың (ақ кең кеуделі) инкубациялық жұмыртқасын сатқаны, ал Сатып алушы сатып алғаны анықталды.
Шарттың 2-тармағында бір жұмыртқаның бағасы $1.62 канадалық доллар екендігі анықталды. Сондай-ақ, «О» компаниясы үшін күркетауықтың инкубациялық жұмыртқаларын жеткізу кестесі белгіленген.
Тауарларды Канададан Қазақстан аумағына өткізу 03.07.2019ж. әуеқұжат негізінде әуе көлігімен жүзеге асырылды, осы әуеқұжатқа сәйкес тасымалдаудың жалпы құны 13 742,04 канадалық долларды құрайды.
11.07.2019ж. шот-фактурада және жөнелтуші елдің (Канада) экспорттық декларациясында тауардың құны 91 368 канадалық доллар мөлшерінде көрсетілген.
Кеден органы бұл жағдайда сатушы тауар бағасына тауарларды ЕАЭО кедендік аумағына дейін жеткізу бойынша көліктік шығыстарды қоспаған деп есептейді.
Бұл ретте Инкотермс 2010 сәйкес CIP жеткізу шарты («құны және сақтандыру дейін төленген») сатушының тауарды тасымалдаушыға немесе сатушы ұсынған өзге тұлғаға келісілген жерде (егер мұндай орын тараптармен келісілген болса) беретінін және сатушы тасымалдау шартын жасасуға және тасымалдау үшін қажетті шығыстарды көтеруге міндетті екенін білдіреді тауарды келісілген межелі орынға жеткізу. Сатушы сондай-ақ тасымалдау кезінде тауардың жоғалу немесе бүліну тәуекелін өтейтін сақтандыру шартын жасасады.
Осылайша, 06.11.2018ж. шартта көрсетілген, 11.07.2019ж. инвойста көрсетілген тауар бағасымен сәйкес келетін, CIP жеткізу талаптарында тауар бірлігі үшін тіркелген бағаны (бір жұмыртқа үшін $1.62 канадалық доллар) ескере отырып, сатушы тауарларды Қазақстан Республикасында қалаға дейін жеткізу бойынша көлік шығыстарын тауар бағасына енгізген.
Бұдан басқа, тексеру актісінде «О» компаниясының сатушыға көлік шығыстары үшін ақша қаражатын төлеу фактісі көрсетілмеген.
Осылайша, кеден органы сатушының тауар бағасына тауарларды жеткізу бойынша көлік шығыстарын қоспауының дәлелді дәлелдерін ұсынбаған.
Демек, 2 747,6 мың теңге сомасында ҚҚС есептеу заңсыз болып табылады.
Тауарды жеткізуге қатысты - 23.09.2021ж. ТД бойынша ресімделген 18.05.2021ж. шарт бойынша «целлюлоза-қағаз парақтардан кулинг панельдерінің кассеталары», Қытайдан тауарларды тасымалдауды «О» компаниясымен жасалған көлік-экспедиторлық қызмет көрсетуге арналған 25.05.2021ж. шарттың негізінде қазақстандық «Е» компаниясы жүзеге асырғанын атап өту қажет.
Қазақстандық «Е» компаниясы көрсеткен қызметтердің нәтижелері бойынша 13.10.2021ж. орындалған жұмыстардың актісі жасалды және «О» компаниясының мекенжайына 21.10.2021ж. № ESF шот-фактурасы келесі сомаға ұсынылды:
– Бағыт бойынша халықаралық темір жол тасымалы ҚХР-ға жөнелту орны - қазақстандық шекара маңы кеден бекеті - 847,0 мың теңге;
– Бағыт бойынша халықаралық темір жол тасымалы қазақстандық шекара маңындағы кеден бекеті – ҚР-дағы жеткізу орны - 564,7 мың теңге.
«О» компаниясы 23.09.2021ж. ТД бойынша тауарларды декларациялау кезінде кедендік құнға 847,0 мың теңге сомасында келтірілген көлік шығыстары енгізілді, бұл әкелінетін тауарлармен мәміле құны бойынша әдісті қолдану кезінде Кодекстің 66-бабының нормасына сәйкес келеді.
Осылайша, тауарлардың кедендік құнын айқындау кезінде кеден заңнамасын бұзу фактілері байқалмайды, демек, 132,6 мың теңге сомасында кедендік әкелу бажын және ҚҚС есептеу заңсыз болып табылады.
2. «О» компаниясының тауарлардың мәлімделген кедендік құнын растамауына қатысты.
«О» компаниясы Қазақстан аумағына «қосалқы бөлшектер» - тауарлары әкелінгенін түсіндіреді. Бұл тауарлар келесі сыртқы экономикалық шарттар бойынша әкелінді:
- 2020 жылғы 8 шілдедегі;
- 2019 жылғы 26 тамыздағы;
- 2018 жылғы 5 қыркүйектегі;
- 2021 жылғы 18 мамырдағы;
- 2019 жылғы 9 сәуірдегі;
- 2019 жылғы 12 наурыздағы;
- 2020 жылғы 13 наурыздағы;
- 2021 жылғы 13 сәуірдегі;
- 2018 жылғы 5 шілдедегі.
Тауарларды әкелу кезінде «ішкі тұтыну үшін шығару» кедендік рәсімі қолданылды және 7 ТД ресімделді.
Бұл ретте сырттан әкелінген тауарлардың нақты кедендік құны сыртқы экономикалық шарттардан басқа инвойстармен расталады.
«О» компаниясы мәмілелер Кодекстің 66-бабының 1 және 2-тармақтарында санамаланған шарттардың ешқайсысына да жатпайды деп бекітеді. Бұдан басқа, кеден органы резервтік әдісті қолдану кезінде көрсетілген шарттарға сілтеме келтірмеген, бұл сондай-ақ «О» компанияда кедендік құнды айқындаудың бірінші әдісін қолдану үшін құқықтық негіздердің жоқтығын растайды.
Тауарларды сәйкестендірудің мүмкін еместігі туралы дәлел бөлігінде «О» компаниясы кеден органының бұл бекітуі шындыққа сәйкес келмейтіндігін хабарлайды. Атап айтқанда, «О» компаниясы тексеру барысында тауарлардың сипаттамасын, инвойстарды, сыртқы экономикалық шарттарды, ерекшеліктер мен орау парақтарын ұсынды, онда тауарлардың жеке сипаттамалары туралы толық ақпарат көрсетілген.
Бұл ретте кеден органы тексеру актісінде әкелінген тауарлардың кедендік құны туралы мәліметтердің сәйкессіздігін негіздемеді және растамады.
Сонымен қатар, кедендік құнды анықтаудың резервтік әдісін қолдану негізсіз болып табылады. Кеден органы тексеру актісінде де, қосымшаларда да бағаланатын тауарлар әкелінгенге дейін 90 күннен астам ресімделген тауарларға арналған декларацияларда көрсетілген мәліметтер негізінде кедендік құнды айқындаудың алдыңғы әдістерін пайдалану кезінде резервтік әдістің икемділігі неден көрінгенін көрсеткен жоқ.
Сонымен бірге, «О» компаниясы тауарлар құнының нақты төленгенін төлем құжаттарымен, келісімшарттармен, инвойстармен растады деп санайды, олардың деректері бір-біріне толық сәйкес келеді.
Сондай-ақ кеден органының тауарларды тасымалдау жөніндегі шығыстарды растайтын құжаттарды ұсынбауға қатысты да дәлелдемесі қате болып табылады. Шарттардың талаптарына сәйкес тауарларды жеткізу сатушылар есебінен Қазақстанға келгенге дейін жүзеге асырылды (CIP, DAP ҚР жеткізу орны және т.б.). «О» компаниясы сатып алған тауарлардың – «қосалқы бөлшектердің» құны қазірдің өзінде тасымалдау шығындарын қамтыды. Осыған байланысты, «қосалқы бөлшектер» тауарларының кедендік құнын айқындау үшін жоғарыда көрсетілген құжаттарды ұсыну талап етілмейді.
Кеден органының тексеру актісінде кедендік құнды айқындаудың анық еместігінің белгілері көрсетілген. Алайда кеден органы кедендік құнның анық еместігін нақты анықтаған жоқ және дәлелдеген жоқ. Демек, кеден органында мәміленің нақты құны бойынша кедендік құнды анықтау әдісін қолданудың заңсыздығы туралы қорытынды жасауға құқықтық негіздер болған жоқ.
Баяндалғанды ескере отырып, «О» компаниясы кеден органының «қосалқы бөлшектер» тауарларына қатысты кедендік құнды айқындаудың резервтік әдісін қолдануы және тиісінше көрсетілген бөлікте кедендік төлемдер мен салықтарды есептеу заңсыз және жойылуға жатады деп есептейді.
СЭҚ қатысушысының дәлелдерін қарап, кеден органы ұсынған материалдарды зерттеп, уәкілетті орган мынадай қорытындыға келді.
Қаралып отырған жағдайда «О» компаниясы Қытайдан, Израильден және Польшадан 5 Сыртқы экономикалық келісім-шарт негізінде «құс шаруашылығына арналған жабдықтардың қосалқы бөлшектері мен керек-жарақтары» тауарларын әкелуді жүзеге асырды. Бұл тауарлар ішкі тұтыну үшін шығарудың кедендік рәсіміне орналастырумен 7 ТД бойынша ресімделді.
«О» компаниясы кедендік құнды айқындауды инвойстарда көрсетілген бағалар негізінде әкелінетін тауарлармен мәміле әдісін (1-әдіс) қолдана отырып жүзеге асырды.
Бұдан әрі тауарларды шығарғаннан кейін кеден органы кедендік тексеру жүргізді, оның нәтижелері бойынша пайдаланылған баға ақпаратының көзін көрсете отырып, 7 ТД бойынша тауарлардың кедендік құнына түзетулер жүргізілді және тексеру нәтижелері туралы хабарлама шығару жолымен кедендік төлемдер мен салықтар есептелді.
Кедендік құнды айқындаудың бірінші әдісін жою үшін кеден органы сұрау салған құжаттарды толық көлемде ұсынбау негіз болды, атап айтқанда:
- әкелінетін тауарларды тасымалдауға арналған шығыстар туралы құжат;
- әкелінетін тауарларды тиеуге, түсіруге немесе қайта тиеуге арналған шығыстар туралы құжат;
- шығындар туралы құжат жүкті сақтандыру;
- жөнелтуші елдің экспорттық кедендік декларациясы.
«О» компаниясы және кеден органы ұсынған құжаттар мен мәліметтерді зерделеу кезінде сыртқы экономикалық келісімшарттарда және оларға қосымшаларда тауарларды жеткізу «ҚР-дағы жеткізу орны CIP» немесе «ҚР-дағы жеткізу орны DAP» шарттарында жүзеге асырылатыны анықталды. Келісімшарттар мен инвойстарға қосымшаларда бағалар «CIP ҚР-дағы жеткізу орны» немесе «DAP ҚР-дағы жеткізу орны» жеткізу шарттарында көрсетілген, жеке жолдарда сатушы шеккен көлік шығыстары мен сақтандыру сомасы, сондай-ақ тауарларды тасымалдау кезінде зақымданудан қорғауға кепілдік беретін тиісті ораманың құны көрсетілген.
Осылайша, жоғарыда көрсетілген жеткізу шарттарына сәйкес әкелінетін тауарларды жеткізу пунктіне (ҚР-дағы жеткізу орны) дейін сақтандыру және тасымалдау бойынша тиеуге, түсіруге немесе қайта тиеуге арналған шығыстарды «О» компаниясы оның негізінде кедендік құнын айқындаған тауар бағасына енгізілген сатушы көтереді.
«О» компаниясының тауарлардың бағасын келісімшарттармен, оларға қосымшалармен және инвойстармен растауын ескере отырып, кеден органының әкелінетін тауарларды тасымалдауға арналған шығыстар туралы және жүкті сақтандыру жөніндегі құжаттарды ұсынбаудағы дәлелдері дұрыс емес болып табылады, өйткені бұл шығыстар жоғарыда көрсетілген құжаттарда көрсетілген және тауарларды тасымалдау кезінде шығыстар туралы жекелеген құжаттарды ұсыну қажет болмаған.
Экспорттық декларацияны ұсынбауға қатысты «О» компаниясы өнім беруші осы құжатты тауарға ілеспе құжаттар пакетіне қоса бермегенін түсіндіреді. Бұдан басқа, кеден заңнамасының нормаларында жөнелтуші елдің экспорттық декларациясын міндетті түрде ұсыну жөніндегі талап жоқ.
Кедендік құнды айқындау әдісін өзгерту үшін басқа да дәлелдер мен негіздер тексеру актісінде келтірілмеген, яғни декларанттың тексеру актісінде тауарлардың құны туралы дәйексіз не бұрмаланған мәліметтерді мәлімдеу фактілері көрсетілмеген.
Жоғарыда баяндалған мән-жайларды назарға ала отырып, 3 576,3 мың теңге сомасында кедендік әкелу бажын және ҚҚС есептеу заңсыз болып табылады.
3. Өнімді жіктеуге қатысты – «целлюлоза-қағаз парақтарынан жасалған аспаздық кассеталар».
«О» компаниясы «кулинг панельдерінің кассеталары» - тауарларды жіктеу туралы кеден органының шешімімен келіспейді, оған сәйкес тауарларға 4812 00 000 0 - СЭҚ ТН коды беріледі, «қағаз массасынан сүзілген блоктар, плиталар және плиталар» сияқты, келесі негіздер бойынша.
Тауарларды кедендік мақсаттарда жіктеу, оның ішінде ИНЕ ережелерін, ескертулер мен түсіндірмелерді қолдануды көздейді. Тауарларды жіктеу критерийлері - бұл өнім орындайтын функция және өнім жасалған материал.
«О» компаниясы кедендік тексеру барысында тауарлардың жіктелуінің дұрыстығын растайтын тауарларға арналған декларациялар, сыртқы экономикалық шарттар, инвойстар, ерекшеліктер, орау парақтары, жүкқұжаттар және тауардың сипаттамасы табыс етілгенін түсіндіреді.
Өнімнің сипаттамасында – «аспаздық панельдердің кассетасы» келесідей:
«Салқындатқыш панельдер - бұл сыртқы ауаны салқындату, сыртқы ауаны салқындату жүйелеріне арналған кассета. Бұл жүйе ауаның температурасын төмендетудің ең жақсы әдісі ретінде ұсынылады. Жүйе қарапайым жұмыс істейді: суық су полимерлерге малынған гофрленген целлюлоза-қағаз парақтарынан тұратын кассеталарға ағып кетеді. Кассета арқылы өтетін ауа ылғалданады және судың булануына байланысты салқындатылады. Осы процестің арқасында ауаның температурасы 5-11 градусқа төмендейді.
Материал: гофрленген қағаз».
«О» компаниясы СЭҚ ТН 48 тобына қағаз және картон; қағаз массасынан, қағаздан немесе картоннан жасалған бұйымдар кіретінін атап өтті. Яғни, СЭҚ ТН 48 тобы қағаздан жасалған тауарларды қағаз массасынан бөледі.
«О» компаниясы таңдаған СЭҚ ТН 4811 ішкі позициясына 4803, 4809 тауар позицияларының тауарларынан басқа, орамдарда немесе кез келген мөлшердегі тікбұрышты (шаршыны қоса алғанда) парақтарда басылған, жабыны бар, сіңірілген, ламинатталған, беті боялған немесе безендірілген Қағаз, картон, целлюлоза мақтасы және целлюлоза талшықтарынан жасалған жайма жатады немесе 4810.
«О» компаниясы таңдаған 4823 ішкі қосалқы позицияға мөлшері немесе нысаны бойынша кесілген Қағаз, картон, целлюлоза мақтасы және целлюлоза талшықтарынан жасалған жайма; қағаз массасынан, қағаздан, картоннан, целлюлоза мақтасынан немесе целлюлоза талшықтарынан жасалған жайма, өзгелері кіреді.
Бұл ретте 4811 және 4823 ішкі қосалқы позициялардың көрсетілген сипаттамаларынан көрініп тұрғандай, осы кодтар бойынша тауарлар қағаздан тұрады.
Өз кезегінде, кеден органы таңдаған 4812 ішкі қосалқы позицияға қағаз массасынан блоктар, тақталар және сүзгі тақталары кіреді.
«Аспаздық панельдер кассетасы» өнімдері функционалды мақсатына байланысты 4812 қосалқы позициясына қосыла алмайды.
Атап айтқанда, 4812 қосалқы позициясы сүзгі тауарларын қарастырады. Яғни, 4812 қосалқы позициясының тауарларының негізгі мақсаты сүзу функциясы болып табылады.
Сонымен қатар, өнімнің сипаттамасына сүйене отырып – «аспаздық панельдер кассетасы», бұл өнімнің жұмыс принципі сүзгілеу емес, ауаны салқындату болып табылады. «О» компаниясы бұл тауарларды үйді салқындату және жоғары температураның әсерінен құстың күйзелісін азайту үшін сатып алды.
Осылайша, «О» компаниясы кеден органының тауарларды жіктеу жөніндегі іс-әрекеттері заңсыз болып табылады және заңнама талаптарына сәйкес келмейді деп есептейді. Осыған байланысты, көрсетілген бөлікте тексеру нәтижелері туралы хабарлама заңсыз деп танылуға және жойылуға жатады.
СЭҚ қатысушысының дәлелдерін қарап, кеден органы ұсынған материалдарды зерттеп, уәкілетті орган мынадай қорытындыға келді.
Кодекстің 40-бабына сәйкес тауарларды жіктеу деп қаралатын тауарларды СЭҚ ТН бойынша нақты тауар позицияларына, субпозицияларға және ішкі субпозицияларға кезең-кезеңімен жатқызу түсініледі.
Тауарларды жіктеу негізгі критерийлер негізінде жүзеге асырылады:
1) Өнім орындайтын функция;
2) тауар жасалған материал.
Бұл ретте СЭҚ ТН түсіндірудің негізгі қағидаларын және бөлімдерге, топтарға ескертпелерді (оның ішінде тауарлық позицияларға, субпозицияларға ескертпелерді), сондай-ақ ерекше сыныптау мәселелерін түсіндіретін қосымша ескертпелерді қолдану негізінде тауарларды өңдеу дәрежесін ескере отырып, тауарлық кіші субпозицияларға бір мәнді жатқызу қағидаты сақталады.
Кеден органы тауарларды шығарғанға дейін де, шығарғаннан кейін де кедендік декларациялау кезінде олардың дұрыс жіктелмегенін кеден органы анықтаған жағдайда тауарларды жіктеуді жүзеге асырады. Бұл жағдайда кеден органы орындау үшін міндетті болып табылатын тауарларды жіктеу туралы шешім қабылдайды.
Қарастырылып отырған жағдайда «О» компаниясы қытай компанияларымен жасалған сыртқы экономикалық келісім-шарттар негізінде Қытайдан «целлюлоза-қағаз парақтарынан жасалған кулинг панельдерінің кассеталарын» тауарларды ішкі тұтыну үшін шығарудың кедендік рәсіміне 2 ТД-дан орналастыра отырып әкелуді жүзеге асырды.
Осы тауарды «О» компаниясы декларациялаған кезде ТД 33-бағанында 4811 59 000 9 және 4823 90 859 7 СЭҚ ТН кодтары мәлімделген кедендік әкелім бажының мөлшерлемесімен - 5%.
Бұдан әрі тауарларды шығарғаннан кейін кеден органы «О» компаниясының жоғарыда көрсетілген тауар бойынша СЭҚ ТН кодын мәлімдеуінің дұрыстығы мәніне кедендік тексеру жүргізді.
Тексеру барысында «О» компаниясы ұсынған құжаттар негізінде кеден органы «целлюлоза-қағаз парақтарынан жасалған кулинг панельдерінің кассеталары» тауарды жіктеу туралы 17.11.2021ж. шешімдер шығарды. Осы шешімдерге сәйкес тауарды 4812 00 000 0 СЭҚ ТН кодына, «қағаз массасынан жасалған блоктар, плиталар және сүзгі пластиналары» (баж мөлшерлемесі - 10%) сияқты, жатқызды.
Кедендік тексеру нәтижелері бойынша кеден органы жоғарыда көрсетілген тауарға қатысты 870,0 мың теңге сомасында кедендік әкелу бажы мен ҚҚС есептеген.
«О» компаниясы мен кеден органы ұсынған құжаттар мен мәліметтерді зерделеу кезінде «целлюлоза - қағаз парақтарынан жасалған аспаздық кассеталар» өнімі шыққан елі – Қытай, жалпы салмағы - 4 383 кг әкелінгені анықталды.
Ұсынылған өнім сипаттамасына сәйкес, сыртқы ауаны салқындату, ауаны салқындату жүйелеріне арналған салқындатқыш панельдер-кассета. Бұл жүйе ауаның температурасын төмендетудің ең жақсы әдісі ретінде ұсынылады. Жүйе қарапайым жұмыс істейді: суық су полимерлерге малынған гофрленген целлюлоза-қағаз парақтарынан тұратын кассеталарға ағып кетеді. Кассета арқылы өтетін ауа ылғалданады және судың булануына байланысты салқындатылады. Осы процестің арқасында ауаның температурасы 5-11 градусқа төмендейді. Артықшылықтары:
- құс шаруашылығына (бройлер, жұмыртқа, ата-аналық табын), шошқа өсіруге, қоян өсіруге және т.б. қолайлы.;
- қарапайым және тиімді салқындату;
- ұзақ мерзімділік;
- төмен пайдалану өзіндік құны;
- құс шаруашылығы ғимараттары үшін салқындату және жарықтан қорғау функцияларын біріктіру;
- монтаждау жеңілдігі;
- күтім мен тазалау оңай.
Материал: гофрленген қағаз.
PAD Cooling панельдері үйді салқындату және жоғары температураның әсерінен құстың күйзелісін азайту үшін қолданылады. Бұл жүйенің негізінде суды буландыру арқылы Табиғи салқындату әдісі жатыр. Ол жүйенің жоғарғы жағындағы арнайы тесіктер арқылы булану панеліне түседі. Жылы ауа ылғалданған панельден өтіп, ылғалды және салқын болады.
Сонымен қатар, интернет – ресурстың ақпараттық жүйесіндегі өнімнің сипаттамалары зерттелді, онда фермадағы ауаны салқындатудың буландыратын панельдері ауаны ылғалдандыруға және оның температурасын 5-10°С төмендетуге көмектеседі.;
Буландыратын салқындату жүйесі целлюлоза-қағаз парақтарынан жасалған гофр кассетасына негізделген. Олар судың сіңуіне жол бермейтін және парақтарды жойылудан қорғайтын арнайы композициямен өңделеді. Буландыратын салқындатудың су панелі тот баспайтын болаттан жасалған жақтауға орнатылады.
Ауа температурасының төмендеуі оның ағындарының суық су берілетін панельдер арқылы өтуіне байланысты жүзеге асырылады. Ылғал панельдерден өтіп, ыстық ауа салқындатылып, ылғалдандырылады, ал судың бір бөлігі буланып, жылуды сіңіреді. Қыздырылған ауа шығатын желдету жүйелерімен шығарылады. Үйдегі буландыратын салқындату панельдері тек туннельді желдетумен бірге қолданылады.
Салқындатқыш панельдердің артықшылықтары:
- орнату мүмкін құс фабрикаларында және птицефермах, свинокомплексах және крольчатниках;
- тиімді жылу алмасу;
- шеңбер бойынша айналым есебінен суды үнемді тұтыну;
- жеңіл монтаждау;
- ұзақ қызмет мерзімі;
- шаңды сүзіңіз;
- саңырауқұлақтар мен көгеруге бейім емес;
- салқындату және күннен қорғау функцияларын біріктіру.
Сыртқы экономикалық қызметтің тауар номенклатурасын біркелкі қолдану мақсатында кеден органдары, декларанттар немесе өзге де тұлғалар сыртқы экономикалық қызметтің тауар номенклатурасын пайдалана алады:
1) Сыртқы экономикалық қызметтің тауар номенклатурасына түсініктемелер (бұдан әрі – СЭҚ ТН-ға түсіндірме);
2) Дүниежүзілік кеден ұйымының үйлестірілген жүйе жөніндегі комитетінің сыныптамалық Пікірлер компендиумы;
3) уәкілетті органның тауарларды сыныптау туралы алдын ала шешімдерінің электрондық базасын қамтиды;
4) Комиссияның және уәкілетті органның тауарлардың жекелеген түрлерін сыныптау туралы түсіндірмелерін қамтиды.
Түсіндірмеге сәйкес СЭҚ ТН-ға 4811 тауар позициясына егер олар жолақтарда немесе таспаларда немесе орамдарда немесе кез келген мөлшердегі тікбұрышты (шаршыны қоса алғанда) парақтарда ұсынылған болса ғана қағаз бен картон жатады. Егер олардың кез келген басқа нысаны болса, онда олар осы топтың келесі тауарлық позицияларына жатады.
Целлюлоза-қағаз парақтардан жасалған кулинг панельдерінің кассеталары тікбұрышты гофро-кассета екенін ескере отырып, бұл тауар 4811 тауар позициясына жатпайды.
СЭҚ ТН 4823 тауар позициясына мынадай тауарлар енгізіледі:
(А) осы топтың алдыңғы тауар позицияларына енгізілмеген қағаз және картон, целлюлоза мақтасы және целлюлоза талшықтарынан жасалған жайма қағаз:
- ені 36 см-ден аспайтын жолақтарда немесе таспаларда немесе орамдарда;
- тік бұрышты (шаршыны қоса алғанда) парақтарда, олардың бірде-бір жағы ашылған түрінде 36 см-ден аспайды;
– кесілген нысан бойынша ерекшеленетін тік бұрыштан (шаршыны қоса алғанда) басқа тәсілмен бөлінген.
СЭҚ ТН 4812 тауар позициясына қағаз массасынан жасалған блоктар, тақталар және сүзгі пластиналары кіреді. Бұл өнімдер өсімдік талшықтарынан (мақта, зығыр, ағаш және т.б.) жоғары целлюлозадан тұрады, ешқандай байланыстырғыш материалдарсыз, блоктар, плиталар немесе плиталар түрінде басылады. Талшықтар бос күйінде қалады.
Целлюлоза-қағаз парақтарынан жасалған аспаздық кассета панельдерінің артықшылықтарының бірі шаңнан сүзу екенін атап өткен жөн, яғни шаңнан тазартылған салқындатылған және ылғалданған ауа бөлмеге кіреді.
Демек, қарастырылып отырған тауарлар-блок немесе плита түрінде целлюлоза-қағаз парақтарынан жасалған және өлшемі 36 см-ден асатын «құс шаруашылығына арналған целлюлоза қағаз парақтарынан жасалған аспаздық кассеталар» сыртқы ауаны шаңнан сүзу және күн сәулесінен қорғау үшін қолданылады.
Тауар позициясының мәтініне сүйене отырып және аспаздық панельдердің сүзгі сапасын назарға ала отырып, қаралып отырған тауар СЭҚ ТН – 4812 тауар позициясына жатқызу үшін неғұрлым қолайлы, осыған байланысты осы тауар СЭҚ ТН коды бойынша жіктеледі - 4812 00 000 0.
Осылайша, тауар коды мен баж мөлшерлемесінің өзгеруіне байланысты 870,0 мың теңге сомасында кедендік әкелу бажы мен ҚҚС есептеу заңды болып табылады.
Қазақстан Республикасының Әкімшілік рәсімдік - процестік кодексінің 73-бабына сәйкес «О» компаниясының атына 10.02.2022ж. алдын ала шешім жолданды, оған әкімшілік рәсімге қатысушы 10.02.2022ж. жазбаша қарсылық берді. «О» компаниясының қарсылығында баяндалған дәлелдер шешім шығару кезінде қаралды.
Апелляциялық комиссияның шешімімен кедендік тексеру нәтижелері кедендік құны түзетілген тауарлар бойынша кедендік әкелу бажын және ҚҚС есептеу бөлігінде заңсыз деп танылды, ал кедендік әкелу бажын және ҚҚС есептеу «целлюлоза қағаз парақтарынан жасалған аспаздық панельдердің кассеталары» тауар бойынша заңды деп танылды.
