Даудын түрі: салықтық даулар
Салық төлеушінің санаты: жеке тұлға
Салық түрі: ЖТС, ҚҚС
Қазақстан Республикасының Қаржы министрлігі (бұдан әрі - уәкілетті орган) аумақтық мемлекеттік кірістер департаментінің (бұдан әрі - салық органы) төлем көзінен салық салынбайтын табыстардан жеке табыс салығының (ЖТС), және Қазақстан Республикасының аумағында өндірілген тауарларға, орындалған жұмыстарға және көрсетілген қызметтерге қосылған құн салығы (ҚҚС) сомасын есептеу туралы тексеру нәтижелері туралы хабарламаға «E» Дара кәсіпкердің (бұдан әрі – «E» ДК) апелляциялық шағымын алды.
Іс материалдарына сәйкес, салық органы 2018ж.01.01. бастап 2021ж.20.05. аралығындағы кезеңде салықтың және (немесе) бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдердің барлық түрлері бойынша салық міндеттемесін орындау мәселесі бойынша «E» ДК тақырыптық салықтық тексеру жүргізді, оның нәтижелері бойынша 1 122,5 мың теңге сомасында ЖТС және өсімпұл 649,4 мың теңге, ҚҚС 300,0 мың теңге сомасында және өсімпұл 180,5 мың теңге есептеу туралы, 10 139,9 мың теңге мөлшерінде азайтылған залал сомасы туралы хабарлама шығарылды.
«E» ДК Салық органының тұжырымдарымен келіспей, апелляциялық шағыммен жүгінді, онда «I» ДК-мен өзара есеп айырысу бөлігінде салық органы шешімінің күшін жоюды сұрайды және мынадай дәлелдер келтіреді.
Шағымда 2018ж.10.12. №264 және 2018ж. 11.12. №266 шот-фактураларда ДК және қате сатып алушының ЖСК нұсқауы бойынша қате жіберілгені, бұл ретте шот-фактураларда көрсетілген тауарларды (жұмыстарды, қызметтерді) жеткізуге арналған шарттар салықтық тексеруге ұсынылғаны көрсетілген.
Көрсетілген жеткізушімен өзара есеп айырысу «E» ДК бухгалтерлік және салықтық есебінде және «I» ДК салықтық есебінде көрсетілген.
Шағымға сәйкес, активтердің, еңбек ресурстарының болмауына байланысты тауарларды жеткізудің мүмкін еместігі туралы тексеру қорытындылары дәрменсіз болып табылады, себебі «E» ДК салық төлеушінің қызметі үшін жауап бермейді, бұл ретте осы өнім беруші жалған кәсіпорын деп танылмайды, қозғалған қылмыстық істер жоқ. Бұдан басқа, өзара есеп айырысулардың дұрыстығын анықтау мақсатында өнім берушіні қарсы тексеру жүргізілген жоқ.
Бұдан әрі шағымда жеткізушінің электрондық шот-фактуралары 2017ж.25.12. «Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы» Қазақстан Республикасы Кодексінің (Салық кодексі) 412-бабының 2-тармағында белгіленген барлық деректемелерді сақтай отырып жазылғандығы көрсетілген.
Салықтық тексеру актісінен келіп шығатыны, «E» ДК Салық кодексінің 242, 400-баптарын бұза отырып, 2018 жылғы 4-тоқсан үшін, шегерімге және ҚҚС есепке жатқызуға негізсіз жатқызылды.
Шағымды қарау барысында мыналар анықталды.
Шағым бойынша дәлелді шешім шығару мақсатында Қаржы министрлігімен 2021ж31.12. хатымен, Салық кодексінің 181, 186-баптарына сәйкес 2018-2021жж. Аралығында ЖТС және ҚҚС есептеудің дұрыстығы мәселесі бойынша «E» ДК тақырыптық тексеру тағайындалды.
Осы хатты орындау үшін, Мемлекеттік кірістер комитеті «E» ДК тақырыптық тексеру жүргізуге 2022ж.10.01. №10 нұсқама шығарды, оның нәтижелері бойынша 2022ж.29.03. №10 тақырыптық тексеру актісі (бұдан әрі - тақырыптық тексеру актісі) жасалды.
Тақырыптық тексеру актісінен:
Салық кодексінің 242-бабының 1 және 3-тармақтарына сәйкес салық төлеушінің табыс алуға бағытталған қызметті жүзеге асыруға байланысты шығыстары Салық кодексіне сәйкес шегерімге жатпайтын шығыстарды қоспағанда, осы бапта және Салық кодексінің 243-263-баптарында белгіленген ережелер ескеріле отырып, салық салынатын кірісті айқындау кезінде шегерімге жатады.
Шегерімдерді салық төлеуші табыс алуға бағытталған оның қызметіне байланысты осындай шығыстарды растайтын құжаттар болған кезде нақты жүргізілген шығыстар бойынша жүргізеді.
Салық кодексінің 400-бабының 1-тармағында салық кодексінің 367-бабы 1-тармағының 1) тармақшасына сәйкес қосылған құн салығын төлеуші болып табылатын тауарларды, жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді алушының есебіне жатқызылатын қосылған құн салығының сомасы алынған тауарлар, жұмыстар және көрсетілетін қызметтер үшін төленуге жататын қосылған құн салығының сомасы болып танылатыны белгіленген егер олар салық кодексінің осы бабының 1)-4) тармақшаларында көрсетілген өткізу бойынша салық салынатын айналым мақсатында пайдаланылса немесе пайдаланылатын болса.
2021ж.14.10. №287 салықтық тексеру нәтижелері бойынша тақырыптық тексеру актісінен көрініп тұрғандай «I» ДК-мен өзара есеп айырысулар бойынша 2018ж. 13 828,8 мың теңге сомасындағы шығыстар шегерімдерден алынып тасталды.
«I» ДК жеткізушісіне қатысты тақырыптық тексеру барысында 2018ж. 01.01.-2021ж.20.05. аралығындағы кезеңде қарсы тексеру тағайындалғанын атап өткен жөн, оның нәтижелері бойынша 2022ж.02.03. №25 қарсы тексеру актісі жасалды.
2022ж.02.03. №25 қарсы тексеру актісіне сәйкес, «E» ДК атына құны ҚҚС-сыз 18 980,0 мың теңге, ҚҚС-сыз 2 277,6 мың теңге тауарларды (ұялы телефондар, дәлме-дәл кондиционер, кондиционерлер) өткізу расталды, бұл ретте сатып алушы тауарлар үшін төлем жүргізген жоқ, тиісінше «I» ДК-да «E» ДК-ге 21 257,6 мың теңге сомасында дебиторлық берешек есептеледі.
Сондай-ақ, 2022ж.02.03. №25 қарсы тексеру актісінде «E» ДК сатылған тауарлар (1 дана дәлме-дәл кондиционер, 20 дана мөлшердегі кондиционерлер) ДК «I» сақтауда тұрғаны көрсетілген.
Осылайша, тақырыптық тексерумен «I» ДК сатып алынған 18 980,0 мың теңге сомасындағы тауарлар тексерілетін кезеңде сатылмағаны және ұсынылған есепке сәйкес тауарлардың қозғалысы бойынша қалдығына есептелетіні анықталды.
Сонымен қатар, Қаржы министрінің 2018ж.12.02. №166 бұйрығымен бекітілген 2018ж. ЖТС бойынша декларацияны (Н.220.00), 220.00.011 II жолында (салық кезеңінің соңындағы қорлар) ЖТС бойынша 2018 ЖТС бойынша декларацияда жасау қағидаларын бұза отырып ДК «E» 18 980,0 мың теңге сомасында тауарлар қалдығының болуын көрсетпейді.
Салық кодексінің 242-бабына сәйкес тексеруге ұсынылған құжаттарға сәйкес тақырыптық тексерумен 25 047,9 мың теңге сомасында тауар-материалдық қорларды сатып алу бойынша шығыстар айқындалды, бұл ретте салық кезеңінің басында тауарлардың қалдығы жоқ, салық кезеңінің соңында тауарлардың қалдығы 18 980,0 мың теңге сомасында болды, тиісінше өткізілген тауарлар бойынша шығыстар 2018 жылы шегерімге жатқызылатын жұмыстар, қызметтер үшін 6 067,9 мың теңге сомасында (25 047,9 - 18 980,0) айқындалды.
Сондай-ақ, тақырыптық тексеру нәтижелері бойынша осы салық кезеңі үшін шегерімге жатқызылуы тиіс салықтар мен әлеуметтік төлемдердің сомасы 34,8 мың теңге сомасында айқындалды.
Демек, 2018 жылғы шегерімдердің жалпы сомасы 6 102,7 мың теңгені (6 067,9 + 34,8) құрады.
Сондай-ақ, тақырыптық тексерумен «E» ДК 2018 жылғы ЖТС бойынша декларацияда (Н.220.00) Салық кодексінің 342, 346-баптарына сәйкес алдыңғы тексеру нәтижелері бойынша ескерілмеген 356,3 мың теңге сомасында салық шегерімдері (міндетті зейнетақы жарналары, стандартты шегерімдер) көрсетілгені анықталды.
Осылайша, «E» ДК тақырыптық тексеруімен 2018 жылға салық салынатын табыс 10 713,4 мың теңге сомасында анықталды (17 172,4 – 6 102,7 – 356,3) және 1 071,3 мың теңге сомасында ЖТС есептелді.
Бұл ретте, 2021ж.14.10. № 287 салықтық тексеру нәтижелері бойынша 2018 ЖТС 1 122,5 мың теңге сомасында есептелді, сәйкесінше тақырыптық тексерумен 51,2 мың теңге (1 122,5 - 1 071,3) сомасына ЖТС есептелуі расталмады.
Сондай-ақ, 2022ж.02.03. №25 қарсы тексеру нәтижелерін ескере отырып, онда 2018 жылғы 3-4 тоқсандағы «E» ДК мекенжайына тауарларды (ұялы телефондар, дәлме - дәл кондиционерлер, кондиционерлер) өткізу және растайтын құжаттардың болуы расталды, 2021ж.14.10. №287 тексеру актісінің нәтижелері. 2018 жылғы 4-тоқсандағы есепке жатқызудан ҚҚС-ты алып тастау бөлігінде 300,0 мың теңге сомасында тақырыптық тексерумен расталған жоқ
Демек, 2021ж. 14.10. №287 тексеру актісінің 2018 жылға ЖТС есептеу бөлігіндегі 51,1 мың теңге сомасындағы және ҚҚС 300,0 мың теңге сомасындағы нәтижелері тақырыптық тексерумен расталмаған.
Осылайша, салықтық тексеру нәтижелері бойынша 2018 жылға ЖТС 51,1 мың теңге сомасында және 300,0 мың теңге сомасында ҚҚС есептеу негізсіз болып табылады.
Апелляциялық комиссия отырысының нәтижелері бойынша 51,1 мың теңге сомасында ЖТС есептеу және 300,0 мың теңге сомасында ҚҚС бөлігінде салықтық тексеру нәтижелері заңсыз деп танылды.
