1. Кедендік даулар
2. Заңды тұлға
3. Тауарлардың кедендік құны
Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігіне (бұдан әрі – уәкілетті орган) «Т» Компаниясы аумақтық мемлекеттік кірістер департаментіне (бұдан әрі – кеден органы) тексеру нәтижелері туралы хабарламаға ҚҚС есептеуге қатысты шағым түсті.
Іс материалдарынан белгілі болғандай, кеден органы «Антмайнер S 19J PRO» тауарының кедендік құнын декларациялаудың дұрыстығына қатысты кедендік тексеру жүргізді, нәтижесінде жалпы сомасы 89 961,3 мың теңге хабарлама берілді.
«Т» Компаниясы кеден органының қорытындысымен келіспей, апелляциялық шағым түсіріп, онда кеден органының шешімінің күшін жоюды сұрады.
Осылайша, «Т» Компаниясы кеден органы 03.08.2022ж. 10.06.2022ж. тауарларға арналған декларация (бұдан әрі – ТД) бойынша әкелінген «Антмайнер S 19J PRO» - тауарларға қатысты кедендік тексерудің басталғаны туралы хабарлама бергенін хабарлайды.
Тексеруші тұлғаның талабы бойынша «Т» Компаниясы импортталатын тауардың құнын растайтын құжаттарды ұсынды: тауар декларациясының көшірмесін, шот-фактураны, сәйкестік туралы декларацияның көшірмелерін, Цифрлық даму, қорғаныс министрлігінен рұқсатты және Қазақстан Республикасының аэроғарыш өнеркәсібі, тауарларды криптографиялық қорғау құралы ретінде жіктеуге қатысты техникалық зерттеу туралы қорытынды, орыс тіліне аудармасы бар экспорттық декларация, 28.02.2022ж. шарттың көшірмесі, делдалдық қызмет көрсету шартының көшірмесі және логистикалық қызметтер, тауарды қабылдауды растайтын бухгалтерлік құжаттар.
«S» компаниясымен жасалған 28.02.2022ж. жылғы шарт бойынша, «Т» Компаниясы 10.06.2022ж. ТД бойынша мәлімделген 10.06.2022ж. «Антмайнер S19J PRO» - тауарлар жеткізілді.
Кедендік тексеру нәтижелері бойынша кеден органы тауардың кедендік құнының төмен бағаланғанын анықтады.
Еуразиялық экономикалық комиссия Алқасының 27.03.2018ж. №42 шешімінің «Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына әкелінетін тауарлардың кедендік құнына кедендік бақылауды жүзеге асыру ерекшеліктері туралы» 8-тармағы негізінде кедендік тексеру актiсiнде ұсынылған құжаттарды мәлiмделген кедендiк құнды растау үшiн қарастыруға болмайтыны көрсетiледi. кеден органының сұрау салуы бойынша ұсынылған мәліметтердің сенімді кедендік құнды есептеу үшін толық болмауы фактісі.
«Т» Компаниясы бұл дәлелмен келіспейді, өйткені кеден органы «Т» компаниясы мен жеткізуші «S» компаниясы арасында мәміле жасау кезінде бұрыннан қолданыста болған (пайдаланылған) тауарлардың құнын есепке алмаған, яғни жаңадан өндірілген өнім болып табылмайды және «Астана-1» АЖ шеңберіндегі тауардың құнына сәйкес жіктелуі мүмкін емес (тиісті кезеңде әкелінген ұқсас тауарлармен салыстыру және салыстыру бойынша).
Кедендік ресімдеу рәсімінен өткен кезде 10.06.2022ж. жүк көлік және авиация прокуратурасымен қосымша тексеру үшін ұсталды. Тауарлар техникалық талдау және сараптама жүргізу үшін алынбаған, сондықтан кеден органының жаңа тауарға қатысты толық құнын қолдануға негіз жоқ.
Бұл ретте, «Т» Компаниясы кеден органының шарттың 6.2-тармағын ескермегенін, оған сәйкес тауарлардың соңғы тиелген күннен бастап күнтізбелік 1 (бір) жылдан кейін тауар үшін төлем жүзеге асырылатынын атап өтеді. Келісімшарт талаптары бойынша келісім-шарттың жалпы құны 1 965,7 мың АҚШ долларын, импорттық тауарлардың құны 325,6 мың АҚШ долларын құрайды. Осылайша, толық емес ақпарат туралы ақпаратты «Т» Компаниясына қатысты пайдалану мүмкін емес, өйткені келісімшарт әлі толық орындалмаған.
Кедендік тексеруді жүргізген лауазымды тұлға екінші деңгейлі банкте «S» компаниясымен жасалған 22.02.2022ж. келісім-шарт туралы ақпараттың жоқтығын көрсеткен, ал ресми расталған ақпарат бойынша бұл келісім-шарт банкте тіркелген.
Тауардың кедендік құнын анықтау үшін «Т» Компаниясы тексеретін тұлғаның электрондық мекенжайына орыс тіліне аудармасы бар экспорттық декларацияларды жіберді, сондай-ақ тауарларға арналған декларацияны және тауарларды қабылдау құжаттарын қайталайды.
Жоғарыда айтылғандардың негізінде «Т» Компаниясы 01.11.2022ж. тексеру нәтижелері туралы хабарламаны толығымен жоюды сұрайды.
Сыртқы саудаға қатысушының дәлелдерін қарап, кеден органы ұсынған материалдарды зерделей келе, уәкілетті орган мынадай қорытындыға келді.
«Қазақстан Республикасындағы кедендік реттеу туралы» Қазақстан Республикасы Кодексінің (бұдан әрі – Кодекс) 396-бабында кедендік декларациялау кезінде мәлімделген әкелінетін тауарлардың кедендік құнына кедендік бақылауды жүзеге асыру кезінде кеден органы кедендік бақылауды жүзеге асыратыны белгіленген. тауарлардың кедендік құнын анықтау мен декларациялаудың дұрыстығын тексереді.
Қаралып отырған іс бойынша, «S» компаниясымен (ҚХР) жасалған 28.02.2022ж. келісім-шарт шеңберінде «Т» Компаниясы Қытайдан «Антмайнер S19J PRO» өнімін 06.02.2022ж. импорттаған.
Тауарларды декларациялау «ішкі тұтыну үшін шығару» кедендік рәсіміне сәйкес жүзеге асырылады, әкелінетін тауарлардың кедендік құнын декларант әкелінетін тауарлармен жасалған мәміле құны негізінде айқындайды (1-әдіс), мұнда кедендік құны 75,86 АҚШ долларын/кг немесе 1100 АҚШ долларын/дана болды.
Кейіннен кеден органы кедендік тексеруді тағайындады, оның шеңберінде Кодекстің 417 және 426-баптарының негізінде «Т» Компаниясына құжаттарды және (немесе) мәліметтерді ұсыну туралы 08.08.2011ж. талапты жіберді, соның ішінде келісімдер (келісімшарттар), шот-фактуралар, өндірушінің прайс-парақшасы немесе оның коммерциялық ұсынысы, көлік құжаттары, тауарды қабылдау туралы есеп құжаттары, тауарларды төлеу туралы банк құжаттары (SWIFT), импортталатын өнімнің құны туралы мәліметтер тауарлар, жөнелтуші елдің экспорттық декларациясы.
Кедендік тексеру актісіне сәйкес сұралған құжаттар ішінара ұсынылды, атап айтқанда: ТД көшірмесі, шарттың көшірмесі, шот-фактура, ҚР Цифрлық даму, қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрлігінің рұқсат құжаты, Қазақстан Республикасы Ұлттық қауіпсіздік комитетінің техникалық зерттеуі туралы қорытынды.
Кедендік тексеру шеңберінде кеден органы екінші деңгейлі банкке барлық сыртқы экономикалық келісім-шарттарды тіркеу туралы мәліметтерді және тауарлар мен қызметтерге ақша қаражатының қозғалысы туралы ақпаратты ұсыну туралы сұрау жолдады.
Банк ұсынған ақпаратқа сәйкес, «Т» Компаниясы мен жеткізуші «S» компаниясы арасында өзара есеп айырысулар жүргізілмеген.
Кеден органының мәліметінше, декларант жеткізген тауардың төлемі расталмаған.
Осыған байланысты, кедендік тексеру нәтижелері бойынша бағаланатын тауарларға 439,38 АҚШ доллары/кг немесе 6 547 АҚШ доллары/дана бағамы бойынша резервтік әдіс (6-әдіс) қолданылды.
Кодекстің 479-бабына сәйкес уәкілетті орган шағымды қарау кезінде жоспардан тыс көшпелі кедендік тексеру жүргізуді тағайындауға құқылы.
Дәлелді шешім қабылдау үшін 01.11.2022ж. кедендік тексеру актісінде мәліметтер жеткіліксіз екенін ескере отырып, уәкілетті орган шағымды қарау барысында шағымданатын мәселелер бойынша 21.11.2022ж. хатпен «Т» Компаниясына жоспардан тыс көшпелі кедендік тексеруді (бұдан әрі – қосымша кедендік тексеру) тағайындады.
Қосымша кедендік тексеру нәтижелері бойынша жоғары тұрған кеден органы 2023 жылғы 26 желтоқсандағы жоспардан тыс көшпелі кедендік тексеру актісін шығарды (бұдан әрі – кедендік тексерудің қосымша актісі).
Қосымша кедендік тексеру «Т» Компаниясының (бұдан әрі – Сатып алушы) «S» (ҚХР) компаниясымен 1 965,7 мың АҚШ доллары сомасына «Antminer S19j pro» - тауарды жеткізуге 28.02.2022ж. шарт (бұдан әрі – Шарт) жасасқанын анықтады.
Келісімшарттың 2.1 тармағына сәйкес жеткізу шарттары CIP әуе қатынасы болып табылады.
Шарттың 6.2-тармағында Сатып алушы жеткізілген тауар үшін төлемді тауарды соңғы тиеп жөнелткен күннен бастап күнтізбелік бір жыл өткеннен кейін бес жыл ішінде толық өтелгенге дейін жүргізетінін белгілейді.
Бұл ретте келісім-шарт бойынша барлық төлемдер банктік аударым арқылы АҚШ долларымен жүзеге асырылады (келісімшарттың 6.6-тармағы).
Сондай-ақ, оның ажырамас бөлігі болып табылатын шарттың 1-қосымшасының 2-тармағына сәйкес, сатып алушы бес жыл ішінде тауарды соңғы тиеп жөнелткен күннен бастап күнтізбелік бір жыл өткен соң жеткізілген тауар үшін толық өтелгенге дейін төлемді жүзеге асырады деп көрсетілген.
«Т» Компаниясы шарт негізінде ішкі тұтыну үшін шығарудың кедендік рәсімімен орналастырылған және құны 325,6 мың АҚШ долларын құрайтын «8471 41 немесе 8471 49 қосалқы позицияларында сипатталғандардан басқа, бір корпуста бір немесе екі затты қамтитын немесе қамтымайтын деректерді өңдеу бірліктері» мынадай құрылғылар: сақтау құрылғылары, енгізу құрылғылары, шығару құрылғылары» ретінде ЕАЭО СЭҚ ТН - 8471 50 000 0 коды бойынша жарияланған «Антмайнер S19J PRO» - тауарлар 10.06.2022ж. ТД бойынша әкелінген.
«Т» Компаниясы тауарларды кедендік декларациялау кезінде әкелінетін тауарлармен жасалған мәміленің құнына негізделген кедендік құнды мәлімдейді (1-әдіс).
Тауардың кедендік құнын растайтын құжаттар қосымшамен шарт және 325,6 мың АҚШ доллары сомасына 26.05.2022ж. шот-фактура болды.
Кодекстің 418, 421 және 426-баптарына сәйкес қосымша кедендік тексеру жүргізу кезінде «Т» Компаниясына 25.01.2023ж құжаттар мен мәліметтерді сұрату жіберілді және қарастырылып отырған кезеңдегі құжаттар мен мәліметтер сұралды.
«Т» Компаниясы осы талапты орындау шеңберінде 02.03.2023ж. тиісті құжаттар ұсынылды, оларға сәйкес мыналар белгіленеді:
– прейскурант, оған сәйкес тауар бірлігінің бағасы – «Антмайнер S19 pro/jpro» 1,1 мың АҚШ долларын құрайды;
– Қытай Халық Республикасының 25.05.2022ж. экспорттық декларациясы. 325,6 мың АҚШ доллары сомасында;
– 10.06.2022ж. түгендеу туралы ордер. (3310-шот картасы) ТД үшін 325,6 мың АҚШ доллары сомасында.
Екінші деңгейлі банктің ИНИС АЖ арқылы берген ақпараты бойынша келісім-шарт бойынша «Т» Компаниясы мен «S» компаниясы (жіберуші) арасындағы ақша қозғалысы бойынша өзара есеп айырысулар жүргізілмеген.
Кодекстің 65-бабының 9 және 10-тармақтарына сәйкес тауарлардың кедендік құнын айқындау тауарлардың еркін немесе жалған кедендік құнын пайдалануға негізделмеуге тиіс.
Бұл ретте тауарлардың кедендік құны және оны анықтауға байланысты мәліметтер сенімді, сандық және құжатпен расталған ақпаратқа негізделуге тиіс.
Кодекстің 66-бабының 1-тармағында импортталатын тауарлардың кедендік құны олармен жасалған мәміленің құны, яғни осы тауарларды Еуразиялық одақтың кедендік аумағына әкету үшін өткізу кезінде олар үшін іс жүзінде төленген немесе төленуге жататын баға болып табылады деп белгіленген. Экономикалық одақ және Кодекстің 67-бабына сәйкес толықтырылды.
Еуразиялық экономикалық комиссия Алқасының 20.12.2012ж. №283 шешімімен (бұдан әрі - № 283 шешім) бекітілген Әкелінетін тауарлармен жасалған мәміле құны негізінде тауарлардың кедендік құнын айқындау әдісін қолдану қағидаларының (1-әдіс) 3-тармағына сәйкес Келісімшарттың 4-бабының 1-тармағына сәйкес Кеден одағының бірыңғай кедендік аумағына әкелінетін тауарлардың кедендік құны мәміле құны болып табылады, яғни: 4-бабының 1-тармағында көзделген шарттарды орындаған жағдайда осы тауарларды Кеден одағының кедендік аумағына әкету үшін өткізу кезінде және Шарттың 5-бабына сәйкес толықтырылған кезде олар үшін іс жүзінде төленген немесе төленуге жататын баға келісім.
Бұл ретте тауарларды Кеден одағының кедендік аумағына әкету үшін өткізу тауардың сыртқы экономикалық шартқа (келісімшартқа) сәйкес сату-сатып алу нысанасы болып табылатынын білдіреді.
№283 Шешімнің 3-тармағында кеден органы тіркеген күні әкелінген тауарлардың кедендік құнын айқындау үшін негіз ретінде сатып алу-сату мәмілесіне сәйкес осы тауарларға төленуге жататын баға алынады деп белгіленген. бағаның нақты төленбегені туралы мәлімдеме.
Сондай-ақ, №283 Шешімнің 8-тармағында 1-әдіс бойынша әкелінетін тауарлардың кедендік құны айқындалатын шарттар анықталған:
1) сатып алушының тауарларды пайдалану және оған билік ету құқықтарына қатысты шектеулер жоқ.
2) әкелінетін тауарларды өткізу немесе оның бағасы тауарлардың бағасына ықпалын сандық түрде анықтауға болмайтын қандай да бір шарттарға немесе міндеттемелерге байланысты болмаса.
3) Шарттың 5-бабына сәйкес қосымша алымдар алынуы мүмкін жағдайларды қоспағанда, сатып алушының тауарды кейіннен сатуынан, өзге билік етуінен немесе пайдалануынан түскен кірістің немесе түсімдердің бірде-бір бөлігі тікелей немесе жанама түрде сатушыға тиесілі емес. .
4) сатып алушы мен сатушы өзара байланысты тұлғалар болып табылмаса, не сатып алушы мен сатушы осы Кодекстің 4-бабының 4, 4.1 және 4.2-тармақтарына сәйкес әкелінетін тауарлармен жасалған мәміленің құны кедендік мақсаттар үшін қолайлы болатындай өзара байланысты тұлғалар болып табылмайды келісім.
Осылайша, қосымша кедендік тексеру шарт талаптарында тауардың құнын көрсете отырып сатып алу-сату мәнін көздейтіні, сондай-ақ жеткізілген тауарлар үшін төлем соңғы тиелген күннен бастап күнтізбелік бір жыл өткен соң жүзеге асырылатыны анықталды. толық өтелгенге дейін бес жыл ішінде тауарларды және № 283 шешіміне сәйкес әкелінетін тауарлардың мәміле құнына негізделген әдісті қолданбау үшін негіздер болмаған жағдайда (1-әдіс).
Тауарлардың кедендік құнын растайтын құжаттар, атап айтқанда: экспорттық декларациялар, шот-фактуралар, прейскуранттар, тауарларды төлеу туралы құжаттар ұсынылмағаны және тиісінше әкелінетін тауарлармен мәміле құнын анықтау әдісі (1 әдіс) туралы қолданылмайды, кеден органының дәлелдері негізсіз болып саналады.
Бұрын жүргізілген тексеру актiсiнде кедендiк құнды айқындау әдiсiн өзгерту үшiн басқа дәлелдер мен негiздер келтiрiлмеген, яғни декларанттың тауарлардың құны туралы анық емес немесе бұрмаланған мәлiметтердi мәлiмдеу фактiлерi көрсетiлмеген.
Сондай-ақ, қосымша кедендік тексеру есебінде көрсетілген тауарларды кедендік декларациялау кезінде 24.05.2022ж. әуе жүкқұжаттары ұсынылған және «АСТАНА-1» АЖ-ге қоса берілген және тауар үшін төлем жүргізілмейді, өйткені шарт талаптарына сәйкес жеткізілген тауарлар үшін төлем бір күнтізбелік жылдан кейін бес жыл ішінде тауардың соңғы жөнелтілуі толық өтелгенге дейін жүзеге асырылады.
Сонымен қатар, «АСТАНА-1» АЖ деректер базасынан ұқсас тауарларды талдау нәтижелері бойынша «Т» компаниясы мәлімдеген тауарлардың бағасы сыртқы экономикалық қызметке басқа қатысушылардың бағаларымен салыстырғанда төмен емес екені және жалпы алғанда орташа.
Осылайша, қосымша кедендік тексеру кезінде кеден органы бұрын жүргізген кедендік тексеру нәтижелері расталмады, сондықтан тексеру нәтижелері туралы 01.11.2022ж. хабарлама заңсыз деп саналады.
Апелляциялық комиссияның шешімімен бұрын жүргізілген кедендік тексерудің нәтижелері заңсыз деп танылды.
