Даудың түрі: салықтық даулар
Салық төлеуші санаты: заңды тұлға
Салық түрі: ЖТС
Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігі (бұдан әрі - уәкілетті орган) төлем көзінен салық салынбайтын табыстардан жеке табыс салығын (ЖТС) есептеу туралы аумақтық Мемлекеттік кірістер департаментінің (бұдан әрі - салық органы) тексеру нәтижелері туралы хабарламаға жеке тұлғаның «R» апелляциялық шағымын алды.
Іс материалдарынан көрініп тұрғандай, салық органы 14.02.2020 жылдан бастап салық және (немесе) бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдердің жекелеген түрлері бойынша салық міндеттемелерін орындау мәселесі бойынша тақырыптық салықтық тексеру жүргізді. 30.05.2022ж. бойынша, оның нәтижелері бойынша 6 931,2 мың теңге сомасында төлем көзінен салық салынбайтын табыстардан жеке табыс салығын (ЖТС) және 1 597,0 мың теңге өсімпұлды есептеу туралы хабарлама шығарылды.
Жеке тұлға «R» салық органының қорытындыларымен келіспей, салық органы шешімінің күшін жоюды өтінген апелляциялық шағыммен жүгінді.
Салық кодексінің 164, 320, 321-баптарын бұзу шағымдалған соманы және өсімпұлдың тиісті сомасын есептеу үшін 69 312,0 мың теңге сомасында жеке тұлғаның тауарларды (жұмыстарды, қызметтерді) өткізуден алған табысына салық салынбады, осыған байланысты 6 931,2 мың теңге сомасында ЖТС (10%) есептелді.
Салық органының осы қорытындысымен Жеке тұлға «R» тексеруге 15.04.2020ж. бұйрық ұсынылғандықтан келіспейді. «N» компаниясына жүргізуші ретінде қабылдау туралы № 1, 15.04.2020ж. еңбек шарты, жүргізушінің лауазымдық нұсқаулығы, «N» компаниясынан сенімхат, 15.04.2020ж. еңбек қызметін жүзеге асыру фактісін растайтын «N» компаниясымен.
Жеке тұлғаның банктегі ағымдағы «R» шоты бойынша 14.02.2020 жылдан бастап жұмыс берушінің шотына ақша қаражатының түсуі және аударылуы. 30.05.2022ж. дейін бар. Қалдық 87,6 мың теңге сомасын құрайды, бұл Жеке тұлғада «R» ақшасы қалмағандықтан, көрсетілген кезеңде қызметті жүзеге асырудың жоқтығын дәлелдейді.
Жұмыс берушіден 87,6 мың теңге сомасында ақша қаражатының түсуі мен аударылуының айырмашылығы анықталғандықтан, тиісінше, ЖТС ұстап қалуға тиіс табыс жоқ.
Жеке тұлға «R» 25.12.2017 жылғы «Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы» Қазақстан Республикасы Кодексінің (Салық кодексі) 321-бабының 2-тармағына сілтеме жасай отырып, өткізу кезіндегі бастапқы құн мен құннан айырма табыс деп танылатынын көрсетеді.
Жеке тұлғаның «R» дәлелдерін тексеріп, салық органы ұсынған материалдарды зерттеп, уәкілетті орган мынадай қорытындыға келді.
Салық кодексінің 164-бабы 4-тармағына сәйкес салық органдары жеке тұлғаның жеке кәсіпкер ретінде мемлекеттік тіркеусіз кәсіпкерлік қызметті жүзеге асырудан табыс алу фактілерін анықтаған кезде, төлем көзінен жеке табыс салығы салынуға жатпайтын, сондай-ақ мүліктік табысқа немесе өзге де табыстарға жатпайтын Салық кодексінің 36-тарауында белгіленген осындай табыс, Қазақстан Республикасының азаматтық заңнамасына немесе Қазақстан Республикасының кәсіпкерлік саласындағы заңнамасына сәйкес дара кәсіпкер ретінде тіркелуге әкеп соғатын табыс шегінен асатын Салық кодексінің 320-бабы 1-тармағында белгіленген ставка бойынша жеке табыс салығы салынуға тиіс.
Салық кодексінің 321-бабының 2) тармақшасына сәйкес жеке тұлғаның жылдық кірісіне оның кірістерінің барлық түрлері, оның ішінде дара кәсіпкер болып табылмайтын жеке тұлға, жеке практикамен айналысатын тұлға алған мүліктік кірістен басқа, тауарларды өткізуден, жұмыстарды орындаудан, қызметтерді көрсетуден түскен кіріс қосылады.
Салық кодексінің 320-бабының 1-тармағында салық төлеушінің табыстарына 10 пайыз ставка бойынша салық салынатыны белгіленген.
Осылайша, дара кәсіпкер болып табылмайтын жеке тұлға дара кәсіпкер ретінде мемлекеттік тіркеусіз кәсіпкерлік қызметті жүзеге асырудан табыс алған жағдайда, мұндай жеке тұлғада салық есептілігін табыс ету және ЖТС төлеу бойынша салық міндеттемесі туындайды.
Қаралып отырған жағдайда, Жеке тұлғаға «R» салық органының 28.04.2023ж.
Осы талапты орындау үшін Жеке тұлға «R» салық тексеруіне:
1) 15.04.2020ж. бұйрық. жалақысы 60,0 мың теңге мөлшерiнде жүргiзушiнi «N» компаниясына жұмысқа қабылдау туралы және 05.01.2023ж. жалақыны 90,0 мың теңгеге дейін арттыру туралы;
2) 15.04.2020ж. еңбек шарты. N компаниясымен;
3) 15.04.2020ж. лауазымдық нұсқаулық. жүк автомобилінің жүргізушісі;
4) «N» компаниясының директоры жеке тұлға «С» берген сенімхаттар;
5) 15.04.2023ж. қызметкер мен жұмыс беруші арасындағы толық материалдық жауапкершілік туралы.
Ұсынылған құжаттарға сәйкес Жеке тұлға «R» лауазымдық нұсқаулығы бойынша 15.04.2020ж. 14.02.2020ж. кезең үшін 30.05.2022ж. дейін «N» компаниясының мүдделерін білдіреді, оған құқықтар беріледі, құжаттарды алады, тауарды тасымалдайды, тиейді және береді, тауар үшін ақы қабылдайды, тауарлар, қызметтер үшін ақы төлейді және «N» компаниясының мүдделерінде өзге де ic-әрекеттер жасайды.
СЕӨС АЖ деректеріне сәйкес шағын бизнес субъектілері үшін оңайлатылған декларацияда (ф. 910.00) «N» компаниясы (ЖСН 870304301110) 14.02.2020ж. 30.05.2022ж. дейін Жеке тұлға «R» «N» компаниясының қызметкері болып есептеледі.
«N» компаниясы 01.01.2020ж. 30.06.2022ж. дейін шағын бизнес субъектілері үшін оңайлатылған декларациядағы табысты көрсетеді (ф. 910.00) сомасы 36 422,9 мың теңге.
Жеке тұлғада «R» «KASPI BANK» АҚ-дағы ағымдағы шот бойынша 14.02.2020ж. 30.05.2022ж. дейін ақша қаражатының түсуі 112 309,9 мың теңге сомасын құрайды, оның ішінде әртүрлі жеке тұлғалардан аударымдар есебінен 107 870,0 мың теңге сомасында, заңды тұлғаның шотынан 104,5 мың теңге сомасында және басқа да түсімдер 4 335,4 мың теңге сомасында.
Жамбыл облысы бойынша Мемлекеттік кірістер департаментінің ақпаратына сәйкес Жамбыл облысы Полиция департаментінің Анықтау басқармасы «KASPI BANK» АҚ-дағы ағымдағы шотқа ақша қаражатын аударған жекелеген жеке тұлғалардан жауап алу хаттамасын жүргізген кезде аударым сомасын Жеке тұлғалардан «R» сатып алғаны үшін жеке тұлғалар жасағаны анықталды құрылыс материалдары (цемент, құм блоктары).
Осыған байланысты 06.06.2023ж. «KASPI BANK» АҚ-да жоғарыда көрсетілген шотты ашу мақсаты және «KASPI BANK» АҚ-дан банктік шот «R» Жеке тұлғаға ашылғаны және осы шот кәсіпкерлік қызметте пайдалануға арналмағаны туралы жауап алынған кәсіпкерлік қызмет үшін пайдаланудың заңдылығы туралы.
Сондай-ақ, тексеру барысында Жеке тұлға «R» 29.06.2023ж. ақша қаражатының түсуі мен қайтарылуын ашып көрсете отырып, банк шотына ақша қаражатының түсуі бойынша. 29.06.2023ж. түсініктемеден «Kaspi Bank» АҚ банктік шотына жеке тұлғалардан құрылыс материалдарын (цемент, құм блоктары және басқа материалдар) сатқаны, қарызды қайтарғаны үшін ақша және түрлі қызметтер үшін ақша түскені жөн.
Барлығы 14.02.2020ж. бастап 30.05.2022ж. дейін шотқа 112 309,9 мың теңге сомасында ақша қаражаты түсті, сондай-ақ 2020 жылдың сәуір-мамыр айлары үшін МӘСҚ-дан төлем түсті. пандемияға байланысты төтенше жағдай кезеңінде 85,0 мың теңге сомасында.
«Kaspi Bank» АҚ шоты бойынша түскен ақша қаражатынан 42 912,9 мың теңге, оның ішінде:
1) түбіртектер бойынша құрылыс материалдарын сатудан түскен түсім «N» компаниясына 30 931,9 мың теңге сомасында тапсырылды;
2) Жеке тұлғаға 10 348,0 мың теңге сомасында «С» борышын қайтару;
3) Жеке тұлғаға 610,0 мың теңге сомасында «К» борышын қайтару;
4) «Е» Жеке тұлғасына 1 023,0 мың теңге сомасында борышты қайтару.
Мәселен, «Kaspi Bank» АҚ шоты бойынша Жеке тұлғада «R» 69 312,0 мың теңге (112 309,9-85,0-42 912,9) сомасында айырма белгіленді.
Осылайша, борышты қайтаруды ескере отырып, тауарлар мен қызметтердi сатудан түскен түсiм 69 312,0 мың теңге сомасын құрайды.
Баяндалғанның негізінде құрылыс материалдарын (цемент, құм блокты кірпіштер) сатудан түскен 69 312,0 мың теңге сомасындағы ақша қаражаты Жеке тұлғаның «R» кірісіне енгізілуге жатады, тиісінше ЖТС сомасы 6 931,2 мың теңгені (69 312,0 * 10%) құрайды.
Осылайша, Салық кодексінің 321-бабының 2) тармақшасын ескере отырып, ЖТС 2020-2022жж. салықтық тексеру нәтижелері бойынша 6 931,2 мың теңге сомасында негізделген болып табылады.
Апелляциялық комиссия отырысының нәтижелері бойынша шағым жасалған тексеру нәтижелері туралы хабарламаны өзгеріссіз, ал шағымды қанағаттандырусыз қалдыру туралы шешім қабылданды.
