Дау түрі: салық даулары
Салық төлеушінің санаты: заңды тұлға
Салық түрі: КТС
Қазақстан Республикасының Қаржы министрлігіне (бұдан әрі – уәкілетті орган) ірі кәсіпкерлік субъектілері мен мұнай секторы ұйымдарынан түсетін түсімдерді және қосылған құн салығын қоспағанда, заңды тұлғалардан корпоративтік табыс салығын (КТС) және Қазақстан Республикасының аумағында өндірілген тауарларға, орындалған жұмыстарға және көрсетілген қызметтерге (ҚҚС) есептеу туралы Мемлекеттік кірістер аумақтық департаментінің (бұдан әрі – салық органы) тексеру нәтижелері туралы хабарламаға "Т" компаниясының апелляциялық шағымын түсті.
Іс материалдарынан көрініп тұрғандай, Мемлекеттік кіріс органы 2019ж.01.01. бастап 2021ж.31.12. дейінгі кезең үшін салықтарды және басқа да міндетті төлемдерді есептеудің дұрыстығы мен уақтылығы мәселесі бойынша кешенді салықтық тексеру жүргізді, оның нәтижелері бойынша ірі кәсіпкерлік субъектілерінен және мұнай секторы ұйымдарынан түсетін түсімдерді қоспағанда, КТС есептеу туралы хабарлама шығарылды. Есептелген салықтар сомасы 31 658,9 мың теңге және өсімпұл 21 999,1 мың теңге, Қазақстан Республикасының аумағында өндірілген тауарларға, орындалған жұмыстарға және көрсетілген қызметтерге ҚҚС 59 097,4 мың теңге және өсімпұл 22 915,4 мың теңге.
"Т" компаниясы салық органының қорытындыларымен келіспей, апелляциялық шағыммен жүгінді, онда салық органының шешімінің күшін жоюды сұрайды.
Салықтың және өсімпұлдың тиісті сомасын есептеуге негіз болып 2017ж.25.12. Қазақстан Республикасының "Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы" Кодексінің (Салық кодексі) 48, 302 - баптарын бұзу болып табылады. 2020 жылғы 1 қаңтардан бастап Шағын және орта бизнеске талап қою мерзімін қолдану туралы - 5 жылдық мерзім "Құқықтық актілер туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 27-бабында, тиісінше, күші жойылған заңнама нормалары олардың күші жойылғаннан кейін жасалатын адамдардың іс-әрекеттеріне қолданыла алмайды.
Салық органының осы тұжырымымен "Т" компаниясы 2019 жылғы КТС бойынша талап қою мерзімі бітті деп есептегендіктен келіспейді, тиісінше, салықтық тексеру нәтижелері бойынша көрсетілген салық кезеңі үшін КТС негізсіз есептелген деп санайды.
"Т" компаниясының дәлелдерін тексеріп, салық органы ұсынған материалдарды зерттегеннен кейін уәкілетті орган мынадай қорытындыға келді.
Салық кодексінің 48-бабының 1) тармақшасына сәйкес салық міндеттемесі мен талабы бойынша талап қою мерзімі салық органы бюджетке салықтар мен төлемдердің есептелген, есептелген сомасын есептеуге, есептеуге немесе қайта қарауға құқылы уақыт кезеңі деп танылады.
Салық кодексінің 48-бабының 2-тармағына сәйкес, егер көрсетілген бапта өзгеше көзделмесе, талап қою мерзімі үш жылды құрайды.
Бұл ретте Салық кодексінің 48-бабының 3-тармағында салық төлеушілердің мынадай санаттары үшін осы бапта белгіленген ерекшеліктерді ескере отырып, талап қою мерзімі бес жылды құрайтыны айқындалған:
1) Қазақстан Республикасының Кәсіпкерлік кодексіне сәйкес осындай санатқа жатқызылған ірі кәсіпкерлік субъектілерінің;
2) жер қойнауын пайдалануға арналған келісім-шартқа сәйкес қызметті жүзеге асыратын тұлғалар;
3) Салық кодексінің 30-тарауының шарттарына сәйкес келетін Қазақстан Республикасының резиденттері.
Салық кодексінің 48-бабы 9-тармағының 5) тармақшасына сәйкес талап қою мерзімі камералдық бақылау нәтижелері бойынша Мемлекеттік кіріс органдары анықтаған бұзушылықтарды жою туралы хабарлама орындалғанға дейін ұзартылатынын көрсету қажет.
Сондай-ақ, Салық кодексінің 48-бабы 9-тармағының 1) тармақшасымен салық төлеуші (салық агенті) осы баптың 2 – тармағында белгіленген талап қою мерзімі бір күнтізбелік жылдан аз уақыт өткен кезең үшін қосымша салық есептілігін ұсынған жағдайда, есептеу бөлігінде талап қою және (немесе) бюджетке төленетін салықтар мен төлемдердің есептелген сомасын қайта қарау ескіру мерзімі бір күнтізбелік жылға ұзартылатыны айқындалған.
Қаралып отырған жағдайда "Т" компаниясы Салық кодексінің 48-бабының 3-тармағында көрсетілген салық төлеушілер санатына жатпайды, тиісінше салық органы Салық кодексінің осы бабының 2-тармағында белгіленген талап қою мерзімі шегінде салықтар мен бюджетке төленетін төлемдердің есептелген, есептелген сомасын есептеуге, есептеуге немесе қайта қарауға құқылы.
КТС үшін Салық кодексінің 314-бабының 1-тармағына сәйкес күнтізбелік жыл 1 қаңтардан 31 желтоқсанға дейін салық кезеңі болып табылады.
Қаралып отырған жағдайда, СОНО АЖ деректері бойынша 2019 жылғы КТС бойынша талап қою мерзімі аяқталатын салық кезеңі аяқталғанға дейін "Т" компаниясы 2022ж.15.09. 2019 жылғы КТС (100.00-нысан) бойынша қосымша декларация табыс етті, тиісінше, көрсетілген салық кезеңі үшін КТС бойынша талап қою мерзімі бір күнтізбелік жылға, яғни 2023ж.31.12. дейін ұзартылады.
Демек, "Т" компаниясының 2019 жылғы КТС бойынша ескіру мерзімінің аяқталуы туралы дәлелдері дәрменсіз болып табылады.
2019 жылғы КТС және 2020 жылғы 4 тоқсандағы ҚҚС есептеуге, сондай-ақ 2021 жылғы КТС азайтуға қатысты Салық кодексінің 179-бабының 5-тармағына сәйкес шағымда шағым беруші тұлға өзінің талаптары мен осы мән-жайларды растайтын дәлелдемелерді негіздейтін мән-жайлар көрсетілетінін атап өткен жөн.
Алайда, "Т" компаниясы Салық кодексінің жоғарыда аталған нормасын бұза отырып, шағымда осы мән-жайларды растайтын өзінің талаптары мен дәлелдемелері негізделетін мән-жайлар көрсетілмеген.
Сонымен қатар, "Т" компаниясы салықтық тексеру актісінен көрініп тұрғандай, Салық кодексінің 302-бабын бұза отырып, 2019 жылға арналған КТС (100.00 н.) бойынша 2022ж.15.09. қосымша декларацияны ұсыну жолымен 59 000,0 мың теңге сомасына КТС есептелген сомасы негізсіз азайтылды.
Бұл ретте, шағымды қарау барысында салықтық тексеру нәтижелері бойынша 2019 жылғы КТС сомасы 22 733,1 мың теңге мөлшерінде айқындалғаны анықталды, ал КТС бойынша декларацияның деректеріне сәйкес ( - ) салық сомасы 36 266,9 мың теңгені құрады ( - ), тиісінше 59 000,0 сомасында КТС есептеу салықтық тексеру нәтижелері бойынша мың теңге негізді болып табылады.
Айта кету керек, салықтық тексеру нәтижелері бойынша алдыңғы салық кезеңдерінен 2021 жылға ауыстыруға жататын шығын 136 569,3 мың теңге сомасына ұлғайтылды, нәтижесінде КТС 27 341,1 мың теңге сомасына азайды, бұл ретте жоғарыда көрсетілгендей, "Т" компаниясы көрсетілген бөлігінде дәлелдер келтірмеген.
2020 жылғы 4 тоқсанда ҚҚС есептеуге қатысты 59 097,4 мың теңге сомасында көрсетілген салық кезеңі үшін ҚҚС бойынша декларация деректеріне сәйкес ҚҚС салынатын айналым сомасы 608 160,8 мың теңгені, ҚҚС сомасы 72 979,3 мың теңге, пропорционалды түрде есепке жатқызылған ҚҚС сомасы 90,1 мың теңгені құрады (айналымы 821,0 мың теңге), бұл ретте салықтық тексеру нәтижелері бойынша сәйкессіздіктер белгіленбеген.
Алайда, "Т" компаниясы 2020 жылғы 4 тоқсандағы ҚҚС бойынша декларацияда (300.00 нысан) 13 791,7 мың теңге мөлшерінде төлеуге жататын ҚҚС сомасын есептеді, ал төлеуге жататын ҚҚС нақты сомасы тиісінше салық нәтижелері бойынша 72 889,2 мың теңгені (72 979,3-90,1) құрайды, нәтижесінде тексеру қорытындысы бойынша 59 097,5 мың теңге сомасында ҚҚС есептелді (72 889,2 - 13 791,7).
2017ж.25.12. Салық Кодексінің 182-бабының 1-тармағына және 186-бабының 5-тармағына сәйкес шағымды қарау аяқталғаннан кейін уәкілетті орган апелляциялық комиссияның шешімін және тақырыптық тексеру нәтижелерін ескере отырып, дәлелді шешім шығарады.
Апелляциялық комиссия отырысының нәтижелері бойынша – тексеру нәтижелері туралы шағым жасалған хабарламаны өзгеріссіз, ал шағымды қанағаттандырмай қалдыру туралы шешім қабылданды.
