Даудың түрі: салықтық даулар
Салық төлеушінің санаты: заңды тұлға
Салық түрі: ҚҚС
ҚР Қаржы министрлігі (бұдан әрі – уәкілетті орган) 715 849,6 мың теңге мөлшерінде қосылған құн салығының (ҚҚС) сомасын қайтаруға растамау бөлігінде мемлекеттік кірістер аумақтық департаментінің (бұдан әрі-салық органы) тексеру нәтижелері туралы хабарламаға «А» компаниясының шағымын алды.
Іс материалдарынан көрініп тұрғандай, салық органы 2022ж.01.01. бастап 2022ж.30.09. дейінгі кезеңде қайтаруға ұсынылған ҚҚС сомаларының дұрыстығын растау мәселесі бойынша «А» компаниясына тақырыптық салықтық тексеру жүргізді, оның нәтижелері бойынша есепке жатқызылатын ҚҚС қайтаруға расталмаған есептелген салық сомасынан асып кеткен сомасы туралы хабарлама шығарылды. бюджетке төленуге жататын 759 387,2 мың теңге мөлшерінде.
«А» компаниясы салық органының қорытындыларымен келіспей, апелляциялық шағыммен жүгінді, онда салық органының шешімінің күшін жоюды сұрайды.
Ауыл шаруашылығы министрінің 2021ж.12.12. №376 бұйрығын бұзу 715 849,6 мың теңге сомасында ҚҚС асып кеткенін растамауға негіз болды. елден күнбағыс майын әкетуге тыйым салу туралы.
«А» компаниясы салық органының осы тұжырымдарымен келіспейді, себебі Ауыл шаруашылығы министрінің 2021ж.12.12. №376 Бұйрығы. елден күнбағыс майын әкетуге тыйым салу туралы бұзылған жоқ.
«А» компаниясының дәлелдерін тексеріп, салық органы ұсынған материалдарды зерттегеннен кейін уәкілетті орган мынадай қорытындыға келді.
«А» компаниясының дәлелдерін тексеріп, салық органы ұсынған материалдарды зерттегеннен кейін уәкілетті орган мынадай қорытындыға келді.Салық кодексінің 152-бабының 12-тармағына сәйкес салықтық тексеру аяқталған күні олар бойынша сомалар шегінде ҚҚС қайтарылмайды:
1) өнім берушімен өзара есеп айырысулардың дұрыстығын растау бойынша қарсы тексерулер жүргізуге сұрау салуларға жауаптар алынбаған;
2) тексерілетін салық төлеушінің жеткізушілері бойынша «Пирамида» есебін талдау нәтижелері бойынша бұзушылықтар анықталды;
3) ҚҚС сомаларының дұрыстығы расталмаған;
4) қарсы тексеру жүргізу мүмкін связистігіне байланысты, оның ішінде: орналасқан жері бойынша өнім берушінің болмауы; өнім берушінің есептік құжаттамасының жоғалуы себебінен ҚҚС сомаларының дұрыстығы расталмаса.
Осыған ұқсас норма ҚҚС қайтару Ережесінің 67-тармағында көрсетілген.
Қаралып отырған жағдайда, «А» компаниясы 2022ж.01.01. мен 2022ж.30.09. аралығында 10 327,3 тонна көлемінде аралас өсімдік майының келесі сатып алушылардың атына жалпы сомасы 5 256 835,6 мың теңгеге экспорты жүргізілді:
- «Б» ЖШҚ (Тәжікстан Республикасы);
- «В» ЖШҚ (Тәжікстан Республикасы);
- «Г» ЖШҚ (Тәжікстан Республикасы);
- «Д» ЖШҚ (Тәжікстан Республикасы);
- «Е» ЖШҚ (Тәжікстан Республикасы);
- «Ж» ЖШҚ (Тәжікстан Республикасы);
- «З» ЖШҚ (Тәжікстан Республикасы).
- «И» ЖШҚ (Өзбекстан Республикасы);
- «К» ЖШҚ (Өзбекстан Республикасы);
- «Л» ЖШҚ (Әзірбайжан Республикасы).
2023ж.07.03. №122 салықтық тексеру 2022ж.01.01. бастап 2022ж.30.09. дейінгі кезең үшін ҚҚС бойынша 759 387,2 мың теңге сомасында ҚҚС асып кетуін қайтару туралы талап негізінде жүргізілді (300.00-нысан) 2022ж. 3 тоқсаны үшін декларацияда көрсетілген.
Салықтық тексеру нәтижелері бойынша қайтаруға расталмаған ҚҚС жалпы сомасы 759 387,2 мың теңгені құрады.
Бұл ретте салықтық тексеру актісі бойынша 715 849,6 мың теңге сомасындағы ҚҚС асып кетуін қайтаруға Растамауға Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2021ж.13.12 №376 бұйрығымен бекітілген күнбағыс майын әкетуге сандық шектеулерді (квоталарды) бөлу қағидаларының болуы негіз болды, оларға сәйкес тауарлардың тізбесі көзделген, Қазақстан Республикасының аумағынан әкетуге қатысты сандық шектеулер енгізіледі шектеулерге (квоталарға), атап айтқанда, ЕАЭО СЭҚ 1512 коды бойынша (шикі және немесе өзге де күнбағыс майы және оның фракциялары) жатпайды.
Айта кету керек, «Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы» Қазақстан Республикасының 2008ж.10.12. Кодексінің (Салық кодексі) 2-бабының 3-тармағына сәйкес салық салу мақсатында Салық кодексінің нормалары қолданылады.
Салық кодексінің 152-бабының 12-тармағына сәйкес салықтық тексеру аяқталған күні олар бойынша сомалар шегінде ҚҚС қайтарылмайды:
1) өнім берушімен өзара есеп айырысулардың дұрыстығын растау үшін қарсы тексерулер жүргізуге сұрау салуларға жауаптар алынбаған;
2) тексерілетін салық төлеушінің жеткізушілері бойынша «Пирамида» талдамалық есебін талдау нәтижелері бойынша бұзушылықтар анықталды;
3) қосылған құн салығы сомаларының дұрыстығы расталмаған;
4) қарсы тексеру жүргізу мүмкін связистігіне байланысты, оның ішінде: орналасқан жері бойынша өнім берушінің болмауы; өнім берушінің есептік құжаттамасының жоғалуы себебімен қосылған құн салығы сомаларының дұрыстығы расталмайды.
Бұл ретте «Пирамида» талдамалық есебінің нәтижелері бойынша анықталған бұзушылықтар келесі тексерілетін салық төлеушілердің тікелей жеткізушілері жойған жағдайда осы тармақтың бірінші бөлігінің 2) тармақшасының ережелері қолданылмайды:
қосылған құн салығының асып кеткен сомасын қайтарудың оңайлатылған тәртібін қолдануға құқығы бар;
құны республикалық бюджет туралы заңда белгіленген және тиісті қаржы жылының 1 қаңтарына қолданыста болатын айлық есептік көрсеткіштің кемінде 150 000 000 еселенген мөлшерін құрайтын, Қазақстан Республикасының Үкіметі бекітетін республикалық Индустрияландыру картасы шеңберінде инвестициялық жобаны іске асыратын;
Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жасалған жер қойнауын пайдалануға арналған келісімшарт шеңберінде қызметті жүзеге асыратын және қосылған құн салығының асып кету сомасын қайтару туралы талап қойылған салық кезеңінің алдындағы соңғы 5 жыл үшін есептелген кемінде 20 пайыз орташа салық жүктемесінің коэффициенті бар;
осы Кодекстің 722-бабының 1-тармағында көрсетілген өнімді бөлу туралы Келісім шеңберінде теңізде көмірсутектерді барлауды және (немесе) өндіруді жүзеге асыратын тұлғалар.
Осылайша, ҚҚС асып кеткен сомалардың дұрыстығын растау бойынша тақырыптық тексерулер жүргізу тәртібі Салық кодексінің 152-бабында айқындалған, бұл ретте осы баптың 12-тармағында ҚҚС қайтаруға растамау негіздерінің толық тізбесі қамтылған.
Қаралып отырған жағдайда Салық кодексінің 152-бабы 12-тармағының және ҚҚС қайтару қағидаларының 67-тармағының нормаларын бұзушылықтарды салықтық тексеру нәтижелері бойынша қайтаруға ұсынылған 715 849,6 мың теңге мөлшеріндегі ҚҚС асып кету сомасының дұрыстығын растау бөлігінде белгіленбеген.
Бұдан басқа, Серіктестік Салық кодексінің 179-бабының 5-тармағына сәйкес шағымға орындалған жұмыстар (көрсетілген қызметтер) актілерінің, шот-фактуралардың, тауарларға арналған декларациялардың, тауарлардың экспорты туралы хабарламалардың, т/ж жүкқұжаттардың телнұсқаларының, тауардың шығу тегі туралы сертификаттардың, кедендік сараптама бөлімінің Орталық кеден зертханасы Кедендік сарапшыларының 19.08.2022 жылғы қорытындысының көшірмелерін қоса бердіг., онда экспортталатын тауардың түрі - аралас өсімдік майы көрсетілген.
Мәселен, 2022ж.19.05. тауарларға арналған декларацияға сәйкес ЕАЭО СЭҚ 1517909100 «аралас өсімдік майы» кодына сәйкес тауар экспорты жүргізілді. Сол сияқты 2022ж.01.01. бастап 2022ж.30.09. дейінгі кезеңге тауарларға ұсынылған басқа да декларациялар ресімделді.
Сонымен қатар, «А» компаниясының аралас майдың экспорты «АСТАНА-1» АЖ деректерімен салықтық тексеру барысында расталғанын, сондай-ақ жоғарыда аталған экспорттық операциялар бойынша валюталық түсімнің түскені расталғанын атап өткен жөн.
«А» компаниясының 2023ж.03.03. тексеру актісінің болуы туралы дәлелдеріне қатысты, оған 715 849,6 мың теңге сомасында ҚҚС қайтаруға расталған, 2023ж.03.03. тексеру актісінің жобасын «А» компаниясы 2023ж.03.03. танысу үшін алғанын атап өткен жөн, бұл ретте тексеру актісінің жобасында қайтарылуға жататын ҚҚС сомасы көрсетілген салықтық тексеру нәтижелері бойынша 715 849,6 мың теңгені құрайды.
Осылайша, жоғарыда көрсетілгендей, Салық кодексінің 152-бабы 12-тармағының нормаларын бұзушылықтарды салықтық тексеру нәтижелері бойынша 715 849,6 мың теңге мөлшерінде қайтаруға ұсынылған ҚҚС асып кету сомасының дұрыстығын растау бөлігінде белгіленбеген, осыған байланысты салықтық тексеру нәтижелері бойынша 715 849,6 мың теңге сомасында ҚҚС асып кетуін қайтаруға растамау негізсіз.
Салық Кодексінің 182-бабының 1-тармағына және 186-бабының 5-тармағына сәйкес шағымды қарау аяқталғаннан кейін уәкілетті орган апелляциялық комиссияның шешімін және тақырыптық тексеру нәтижелерін ескере отырып, дәлелді шешім шығарады.
Апелляциялық комиссия отырысының нәтижелері бойынша тексеру нәтижелері туралы шағым жасалған хабарламаның толық күшін жою туралы шешім қабылданды.
