Дау түрі: салық даулары
Салық төлеушінің санаты: заңды тұлға
Салық түрі: КТС, ҚҚС
Қазақстан Республикасының Қаржы министрлігі (бұдан әрі – уәкілетті орган) ірі кәсіпкерлік субъектілері мен мұнай секторы ұйымдарынан (КТС) түскен түсімдерді, қосылған құн салығын қоспағанда, заңды тұлғалардан корпоративтік табыс салығын есептеу туралы Мемлекеттік кірістер аумақтық департаментінің (бұдан әрі – салық органы) тексеру нәтижелері туралы хабарламаға "G" компаниясының апелляциялық шағымын алды (ҚҚС).
Іс материалдарынан көрініп тұрғандай, салық органы 2019ж. 01.01. бастап 2021ж. 31.12. дейін салықтарды және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдерді дұрыс есептеу және уақтылы төлеу мәселесі бойынша «G» компаниясына тақырыптық салықтық тексеру жүргізді, оның нәтижелері бойынша 2023ж. 24.01. бастап 39 525,7 мың теңге сомасында КТС, 7 431,4 мың теңге сомасында өсімпұл есептеу туралы хабарлама шығарылды Қазақстан Республикасының аумағында өндірілген тауарларға, орындалған жұмыстарға және көрсетілген қызметтерге қосылған құн салығы (ҚҚС) 19 325,2 мың теңге сомасында және 4 164,2 мың теңге сомасында өсімпұл.
Компания салық органының қорытындыларымен келіспей, апелляциялық шағыммен жүгінді, онда ол салық органының шешімінің күшін жоюды сұрайды.
2017 жылғы 25 желтоқсандағы «салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы» Қазақстан Республикасы Кодексінің (Салық кодексі) 242, 400-баптарының талаптарын бұза отырып, электрмен жабдықтау, жарықтандыру, электротехникалық коммуникацияларды қайта құру және басқа да жұмыстар мен ҚҚС бойынша шығыстар негізсіз шегерімге жатқызылғаны шағымданатын салық сомасын және өсімпұлдың тиісті сомасын есептеу үшін негіз болып табылды 2019-2020жж. «D» Компаниясымен өзара есеп айырысу бойынша 197 628,7 мың теңге сомасында, 23 715,4 мың теңге сомасында ҚҚС.
Салық органының осы тұжырымымен «G» Компаниясы «D» компаниясының 2003ж. 27.11. заңды тұлға ретінде тіркелгеніне байланысты келіспейді, құрылтайшысы Н.Е.С., директоры 2020ж. дейін Н.Е.С. болды, 2020ж. Ш.Б.К. тағайындалды, 2021ж. К.А.А. тағайындалды, қызмет түрі – «басқа инженерлік құрылыстар салу».
Шағымда «G» Компаниясы электрмен жабдықтау, жарықтандыру, электротехникалық коммуникацияларды қайта құру және «D» Компаниясымен басқа да жұмыстар бойынша мынадай қосалқы мердігерлік шарттар жасасқаны көрсетілген:
- Б.Хмельницкий көшесінен Шолохов көшесіне дейін «С» даңғылын қайта жаңарту» объектісінде 2019ж. 01.07. шарт бойынша Шолохов көшесінен солға бұрылатын съезд құрылғысымен;
- «ZH шағын ауданында жол құрылысы» объектісінде (2-кезек) 2019ж. 02.09. шарт бойынша;
- 2019ж. 03.12. шарт бойынша және 2020ж. 12.05. шарт бойынша «U шағын ауданында жол құрылысы» объектісінде.
«G» Компаниясы шағымда «D» Компаниясы «G» Компаниясы алдындағы жоғарыда көрсетілген шарттар бойынша өз міндеттемелерін орындады деп мәлімдейді. Қаржы-шаруашылық операцияларының нақты орындалуы мәмілеге қатысушылардың екеуінің де салықтық есебінде өз көрінісін тапқан, осындай операцияларды жасау сәтінде жасалған даусыз анық, бастапқы бухгалтерлік құжаттармен расталады.
«Мемлекеттік кірістер Басқармасы» РММ өз актісінде қаржылық-шаруашылық операцияның нақты жасалғаны туралы куәландырмайтын ресми ресімделген бастапқы есепке алу құжаттарының және басқа да құжаттардың болуын көрсетеді, бұл ретте нақты дәлелдер келтірмейді.
- «D» Компаниясы 2003ж. 27.11. заңды тұлға ретінде тіркелген, құрылтайшысы Н.Е.С., директоры 2020ж. дейін Н.Е.С. болған, 2020ж. Ш.Б.К. тағайындалған, ал 2021ж. бастап К.А.А. тағайындалған, қызмет түрі – «Өзге де инженерлік құрылыстар салу».
Шағымда «G» Компаниясы электрмен жабдықтау, жарықтандыру, электротехникалық коммуникацияларды қайта құру және «D» Компаниясымен басқа да жұмыстар бойынша мынадай қосалқы мердігерлік шарттар жасасқаны көрсетілген:
- Б. Хмельницкий көшесінен Шолохов көшесіне дейін «С» даңғылын қайта жаңарту» объектісінде 2019ж. 01.07. шарт бойынша Шолохов көшесінен солға бұрылатын съезд құрылғысымен;
- «ZH шағын ауданында жол құрылысы» объектісінде (2-кезек) 2019ж. 02.09. шарт бойынша;
- 2019ж. 03.12. шарт бойынша және 2020ж. 12.05. шарт бойынша «U шағын ауданында жол құрылысы» объектісінде.
«G» Компаниясы шағымда «D» Компаниясы «G» Компаниясы алдындағы жоғарыда көрсетілген шарттар бойынша өз міндеттемелерін орындады деп мәлімдейді. Қаржы-шаруашылық операцияларының нақты орындалуы мәмілеге қатысушылардың екеуінің де салықтық есебінде өз көрінісін тапқан, осындай операцияларды жасау сәтінде жасалған даусыз анық, бастапқы бухгалтерлік құжаттармен расталады.
«Мемлекеттік кірістер Басқармасы» РММ өз актісінде қаржылық-шаруашылық операцияның нақты жасалғаны туралы куәландырмайтын ресми ресімделген бастапқы есепке алу құжаттарының және басқа да құжаттардың болуын көрсетеді, бұл ретте нақты дәлелдер келтірмейді.
Компанияның дәлелдерін тексеріп, салық органы ұсынған материалдарды зерттегеннен кейін уәкілетті орган келесі қорытындыға келді.
Салық кодексінің 242 - бабының 1 және 3-тармақтарына сәйкес Салық кодексіне сәйкес шегеруге жатпайтын шығыстарды қоспағанда, салық төлеушінің табыс алуға бағытталған қызметті жүзеге асыруға байланысты шығыстары салық салынатын табысты айқындау кезінде шегерімге жатады.
Шегерімдерді салық төлеуші өзінің табыс алуға бағытталған қызметіне байланысты осындай шығыстарды растайтын құжаттар болған кезде іс жүзінде жүргізілген шығыстар бойынша жүргізеді. Халықаралық қаржылық есептілік стандарттарына және Қазақстан Республикасының бухгалтерлік есеп және қаржылық есептілік туралы заңнамасының талаптарына сәйкес айқындалатын болашақ кезеңдердің шығыстары олар жататын салық кезеңінде шегерілуге жатады.
Салық кодексінің 400-бабының 1-тармағына сәйкес, Салық кодексінің 367-бабы 1-тармағының 1) тармақшасына сәйкес ҚҚС төлеуші болып табылатын тауарларды, жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді алушы есепке жатқызатын ҚҚС сомасы, егер олар салық салынатын тауарлар, жұмыстар мен көрсетілетін қызметтер үшін пайдаланылса немесе пайдаланылса, төленуге жататын ҚҚС сомасы деп танылады. өткізу бойынша, сондай - ақ егер осы тармақтың 1) - 4) тармақшаларында көрсетілген шарттар орындалса.
Салық кодексінің 400-бабына сәйкес ҚҚС-ты есепке жатқызу үшін шот-фактура негіз болып табылады.
Салық кодексінің 412-бабының 12 - тармағында шот-фактура заңды тұлғалар үшін-атауы мен ұйымдық-құқықтық нысанын көрсететін мөрмен, сондай-ақ басшы мен бас бухгалтердің қолдарымен куәландырылатыны көзделген.
Шот-фактура салық төлеушінің шешімімен уәкілеттік берілген қызметкердің қолымен куәландырылуы мүмкін.
Салық кодексінің 190-бабының 3-тармағына сәйкес салық есебі Бухгалтерлік есеп деректеріне негізделеді. Бухгалтерлік құжаттаманы жүргізу тәртібі Қазақстан Республикасының бухгалтерлік есеп және қаржылық есептілік туралы заңнамасында белгіленеді.
Бұл ретте «бухгалтерлік есеп және қаржылық есептілік туралы» Қазақстан Республикасы Заңының (бұдан әрі – Бухгалтерлік есеп туралы Заң) 6-бабының 3-тармағында операциялар мен оқиғалар бухгалтерлік есеп жүйесінде көрсетілетіні белгіленген, бұл ретте бухгалтерлік жазбаларды бастапқы құжаттардың түпнұсқаларымен барабар нығайтуды және бухгалтерлік жазбаларда барлық операциялар мен оқиғалардың көрсетілуін қамтамасыз етуге тиіс.
Бухгалтерлік есеп туралы Заңның 7-бабының 1-тармағына сәйкес бухгалтерлік құжаттама бастапқы құжаттарды, бухгалтерлік есеп регистрлерін, қаржылық есептілікті және есеп саясатын қамтиды.
Бухгалтерлік жазбалар бастапқы құжаттар негізінде жүргізіледі. Бастапқы құжаттар операция немесе оқиға жасалған сәтте не олар аяқталғаннан кейін тікелей жасалуы тиіс.
Бұл ретте, Бухгалтерлік есеп туралы Заңның 7-бабы 3-тармағының 6) тармақшасына сәйкес қағаз және электрондық жеткізгіштердегі бастапқы құжаттарда міндетті деректемелер, атап айтқанда операция жасауға (оқиғаны растауға) және оның (оның) ресімделуінің дұрыстығына жауапты адамдардың лауазымдарының атауы, тегі, аты-жөні және қолдары болуға тиіс.
Осылайша, тауарлар, жұмыстар, көрсетілетін қызметтер бойынша шығыстар сомаларын шегерімдерге және ҚҚС-қа есепке жатқызу операция не оқиғаның жасалу фактісін тіркейтін осы шығыстарды растайтын бастапқы құжаттар болған кезде, осы шығыстар табыс алуға бағытталған және олар салық салынатын айналым мақсатында пайдаланылатын немесе пайдаланылатын жағдайда жүргізіледі. Бұл ретте бастапқы есепке алу құжаттамасын жүргізу бухгалтерлік есеп туралы Заңның талаптарына сәйкес, оның ішінде операцияны не оқиғаны жасау фактісін тіркеу бойынша жүзеге асырылады.
Қаралып отырған жағдайда, салықтық тексеру нәтижелері бойынша Сүйінбай даңғылын Б.Хмельницкий көшесінен Шолохов көшесіне дейін Шолохов көшесінен солға бұрылатын съезд құрылғысымен қайта жаңарту және электрмен жабдықтау, жарықтандыру, электротехникалық коммуникацияларды қайта құру жөніндегі жұмыстарды сатып алу және басқа да жұмыстар бойынша шығыстар 2019 жылы 116 284,3 мың теңге сомасында, 2020 жылы шегерімдерден алынып тасталды. сомасында 81 344,4 мың теңге және ҚҚС 2019 жылғы 4 тоқсан үшін 9 563,9 мың теңге сомасында, 2020 жылғы 2-4 тоқсан үшін «D» Компаниясымен өзара есеп айырысу бойынша 9 761,3 мың теңге сомасында.
Төлем қолма-қол ақшасыз есеп айырысу арқылы жүзеге асырылады.
ҚР БСАЖ деректеріне сәйкес «D» Компаниясы әділет органдарында 2012ж. 29.08. «тұрғын ғимараттар құрылысы» қызмет түрімен тіркелген. «D» Компаниясының басшысы 2017ж. 18.01. бастап 2020ж. 10.02. дейін Н.Е.С., 2020ж. 11.02. бастап 2021ж. 04.05. дейін Ш.Б.К., ал 2021ж. 04.05. бастап қазіргі уақытқа дейін К.А.А. болып табылады.
«D» Компаниясы бойынша СОНО АЖ деректеріне сәйкес:
- «қаржылық есептіліктің құрамдас бөліктері туралы мәліметтер» 2019-2020жж.бойынша КТС бойынша декларацияның (н.100.07) қосымшасында (н.100.00) активтер жоқ;
- жеке табыс салығы және әлеуметтік салық бойынша декларацияда (200.00 -нысан) 2019 жылғы 1-2 тоқсанда және 2020 жылғы 3-4 тоқсанда нөлдік көрсеткіштермен берілген, тиісінше қызметкерлер жоқ, ал 2019 жылғы 3-4 тоқсанда 5-тен 10 адамға дейінгі қызметкерлер және 2020 жылғы 1-2 тоқсанда қызметкерлер 12 санында көрсетілген адам;
- көлік құралдарына салынатын салық, жер салығы және мүлік салығы бойынша декларация (700.00-нысан) 2019ж. ұсынылмаған, 2020ж. автокөлік құралдарының 3 бірлігі көрсетілген;
- қоршаған ортаға эмиссиялар үшін төлемақы бойынша декларация (870.00-нысан) 2019 жылғы 3-4 тоқсан үшін тиісінше 3,5 мың теңге және 11,4 мың теңге сомасында, 2020 жылғы 1 тоқсан үшін 10,1 мың теңге сомасында төлем есептеле отырып ұсынылды.
Тиісінше, өзара есеп айырысу кезеңінде «D» Компаниясында құрылыс-монтаж жұмыстарын орындау үшін материалдық-техникалық база, мүлік, негізгі құралдар болмаған.
«D» Компаниясы орналасқан жері бойынша болмауына байланысты 15.07.2021 ж. ҚҚС бойынша есептен шығарылды, бұл 2019ж. 27.03., 2019ж. 15.08., 2019ж. 11.12., 2021ж. 02.04., 2021ж. 04.06., 2021ж. 11.10. салық тексерулерінің актілерімен расталады, 2022ж. 21.04., 2022ж. 13.05., 2022ж. 23.06., 2022ж. 14.07., 2023ж. 01.03.
Компанияның шағымға өз дәлелдерін растау мақсатында құжаттардың көшірмелері (қосалқы мердігерлік шарттар, Электрондық шот-фактуралар (ЭШФ), жүкқұжаттар, орындалған жұмыстардың (көрсетілген қызметтердің) актілері) қоса берілгенін атап өткен жөн.
Компания келесі объектілерде қосалқы мердігерлік шарттары бойынша «D» Компаниясынан электрмен жабдықтау, жарықтандыру, электротехникалық коммуникацияларды қайта құру бойынша қызметтер мен жұмыстарды сатып алды:
- 2019ж. 01.07. қосалқы мердігерлік шарты «Сүйінбай даңғылын Б.Хмельницкий көшесінен Шолохов көшесіне дейін Шолохов көшесінен солға бұрылатын съезд құрылғысымен қайта жаңарту» объектісінде;
- 2019ж. 02.09. «ZH шағын ауданында жол салу (2-кезек)» объектісінде қосалқы мердігерлік шарт;
- 2019ж. 03.12. «U шағын ауданында жол құрылысы» объектісінде қосалқы мердігерлік шарт;
- 2020ж. 12.05. «U шағын ауданында жол құрылысы» объектісінде қосалқы мердігерлік шарт.
Жоғарыда көрсетілген шарттарға сәйкес «D» Компаниясы 2019-2020 жылдары компанияның атына 197 628,7 мың теңге, 23 715,4 мың теңге сомасында ҚҚС сомасына қызметтер көрсетті және жұмыстар орындады.
Бұл ретте, орындалған жұмыстардың (көрсетілген қызметтердің) актілерінде «жұмыстардың (көрсетілетін қызметтердің) техникалық ерекшелікке, тапсырмаға, жұмыстарды (көрсетілетін қызметтерді) орындау кестесіне сәйкес олардың кіші түрлері бөлінісінде жұмыстардың (көрсетілетін қызметтердің) атауы» деген 2-бағанда электрмен жабдықтау, жарықтандыру, электротехникалық коммуникацияларды қайта құру жөніндегі жұмыстарды орындау, мүмкін болатын жұмыстарды қоса алғанда, онда сөзсіз аталмаған, бірақ осы Шарттың нысанасын орындау үшін қажетті нысанда декодтаусыз бір жолда көрсетіледі.
Қазақстан Республикасы Құрылыс және тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық істері агенттігі Төрағасының 2012ж. 02.05. №170 бұйрығына (бұдан әрі - №170 бұйрық) сәйкес орындалған жұмыстар мен шығындардың құны туралы анықтама (№КС-3 нысан) бекітілгенін атап өту қажет. Бұл нысан орындалған жұмыстар үшін Тапсырыс берушімен есеп айырысу үшін қолданылады және орындалған жұмыстарды қабылдау актісінің деректері негізінде толтырылады. Анықтама есепті кезеңде орындалған құрылыс және монтаждау жұмыстарына, басқа да мердігерлік жұмыстарға жасалады және бас мердігер тапсырыс берушіге (құрылыс салушыға), қосалқы мердігер бас мердігерге ұсынады. Анықтаманың осы нысанында құрылыс-монтаждау жұмыстарын орындау үшін пайдаланылған материалдарды сатып алу бойынша қосымша шығындар көрсетіледі.
Сондай-ақ, жоғарыда көрсетілген №170 бұйрыққа сәйкес орындалған жұмыс көлемін қабылдау актісінің нысаны және орындалған жұмыстарды қабылдау актісінің нысаны (№КС-2 нысаны) көзделген, онда құны: материалдар, бұйымдар, конструкциялар мен жабдықтар, сондай-ақ басқа да шығындарды қамтитын тікелей шығындарды аудара отырып, жалпы құрылыс жұмыстары көрсетіледі жалақы және еңбек сыйымдылығын есептеу түріндегі үстеме шығыстар.
№170 бұйрықта орындалған жұмыстар мен шығындардың құны туралы анықтама Тапсырыс берушімен орындалған жұмыстар үшін есеп айырысу үшін қолданылады және орындалған жұмыстарды қабылдау актісінің деректері негізінде толтырылады. Екі данада толтырылады. Бірінші данасы - мердігер үшін, екіншісі - Тапсырыс беруші (құрылыс салушы, бас мердігер) үшін. Анықтамадағы жұмыстар мен шығындардың құны сметалық, ағымдағы немесе болжамды бағаларда смета жасалғанына қарамастан, тапсырыс берушінің мердігермен есеп айырысуы жүзеге асырылатын ағымдағы жылдың нақты бағаларында көрсетіледі.
Бұйрықпен бекітілген нысандар, оның ішінде орындалған жұмыстар актісі (ҚМЖ) болмаған кезде, бухгалтерлік есеп туралы Заңның 7-бабының талаптарына сәйкес кәсіпорын дербес жасаған бастапқы құжаттар құрылыста орындалған жұмыстар фактісінің құжаттық куәлігі бола алады.
Орындалған жұмыстарды қабылдау актілеріне (ҚМЖ) тиісті тұлғалар (атап айтқанда, учаске бастығы, прораб, шебер, бригадир, ОТиЗ экономисі/инженері, техникалық қадағалау бөлімі, СМУ бастығы, ТҚҰ бастығы, ТҚҰ инженері) қол қояды.
Қарастырылып отырған жағдайда компанияның «D» Компаниясымен өзара есеп айырысуы жөніндегі құжаттардан орындалған жұмыстардың (көрсетілген қызметтердің) актілерінде адам-сағаттағы еңбек шығындары және жалақы сомасы көрсетілмегені шығады.
Осылайша, «D» Компаниясынан орындалған жұмыстардың (көрсетілген қызметтердің) актілері тиісті түрде ресімделмеген және жоғарыда көрсетілген бұйрықпен бекітілген нысандарға сәйкес келмейді.
Көрсетілген мән-жайлар «D» Компаниясында мүліктің жоқтығын, тауарларды жеткізу, жұмыстарды орындау немесе қызметтер көрсету үшін экономикалық қажетті материалдық ресурстардың көлемін, негізгі құралдардың, өндірістік активтердің, қойма үй-жайларының, көлік құралдарының болмауына байланысты тиісті экономикалық қызметтің нәтижелеріне қол жеткізу үшін қажетті жағдайлардың жоқтығын ескере отырып, операцияларды нақты жүзеге асырудың мүмкін .стігін куәландырады.
Сонымен қатар, Салық кодексінің 143-бабының 1 және 2-тармақтарына сәйкес салық органы осындай операциялар туралы қосымша ақпарат алу, туындайтын мәселелер бойынша операциялардың фактісі мен мазмұнын растау мақсатында оған қатысты кешенді немесе тақырыптық тексеру жүргізілетін салық төлеушімен (салық агентімен) операцияларды жүзеге асырған адамдарды тексеру қарсы тексеру болып табылады көрсетілген салық төлеушіні (салық агентін) тексеру барысында.
Қарсы тексеру кешенді немесе тақырыптық тексеруге қатысты көмекші болып табылады.
Бұл жағдайда салықтық тексеру барысында 2019ж. 01.01. бастап 2021ж. 31.12. дейінгі кезеңде компаниямен өзара есеп айырысу бойынша «D» Компаниясында 2023ж. 10.01. қарсы салықтық тексеру жүргізілді.
Қарсы тексеру жүргізу барысында Мемлекеттік кірістер департаменті 2023ж. 05.01. жоғарыда көрсетілген құжаттарда көрсетілген электр Монтаждау жұмыстарының көлемін орындау мүмкіндігінің бар екендігін растайтын құжаттар мен мәліметтерді ұсыну туралы талап қойды, оның ішінде талап етілді:
- нысан бойынша, жұмыстардың түрлері мен көлемі бөлінісінде әрбір құрылыс объектісінің нақты орындаушыларын ашатын құжаттар мен мәліметтер;
- техниканы, жабдықты және әрбір объектіні салудың басқа да негізгі құралдарын пайдалануды растайтын мәліметтер мен құжаттар;
- әрбір құрылыс объектісінде құрылыс материалдарын сатып алуды және пайдалануды растайтын құжаттар;
- әрбір объект бойынша құрылысты орындаған қызметкерлер (мамандар) туралы мәліметтер мен құжат.
2023ж. 10.01. қарсы салықтық тексеру актісінен Компанияның атына электрмен жабдықтау, жарықтандыру, электротехникалық коммуникацияларды қайта құру жөніндегі қызметтер мен жұмыстардың нақты орындалуы бастапқы құжаттармен расталмағаны шығады. Бұл ретте, «D» Компаниясының жалғыз құрылтайшысы Н.Е.С. 05.01.2023 ж.түсіндірме берді, оның мазмұнынан құжаттаманың болмауына байланысты ұсынылуы мүмкін следуетстігі көрсетіледі.
Сондай-ақ, түсіндірмеден «G» Компаниясынан басқа, «D» Компаниясының тексерілетін кезеңде 12 сатып алушысы болғандығы шығады. Бұл жағдай "D"компаниясынан ресімделген ҚР БСАЖ, ЭШФ деректері бойынша да расталады.
ЭШФ АЖ деректеріне сәйкес «D» Компаниясының 2019-2020 жылдарға арналған жеткізушілері «Тапсырыс беруші» объектілерінде жоғарыда аталған жұмыстарды көрсету бойынша «KS2 және «СК» Компаниялары болды.
Бұл ретте, мамандандырылған ауданаралық экономикалық соттың (СМЭС) 2021ж. 15.11. шешімімен «KS» Компаниясын мемлекеттік тіркеу жарамсыз деп танылды және «Азаматтарға арналған үкімет» мемлекеттік корпорациясы» КЕАҚ 2017ж. 16.02. бұйрығы негізінде жүргізілген «KS» Компаниясын мемлекеттік тіркеу жойылды.
СМЭС-тің 2021 жылғы 15.11. шешімінен іс материалдары мен түсіндірмелерінен Д.А.А. «KS» Компаниясының жалғыз құрылтайшысы мен басшысы Д.А.А. «KS» Компаниясының құрылуына және қаржы-шаруашылық қызметіне ешқандай қатысы жоқ екендігі көрінеді.
Осылайша, сот жалғыз құрылтайшы мен басшы Д.А.А.-ның «KS» Компаниясын құруға ерік-жігерінің жоқтығын анықтады.
Сондай – ақ, СМЭС-тің 2021ж. 18.11. «СК» Компаниясы шешімімен Б.Ж.К. және Т.Е.Т арасында жасалған «СК» Компаниясының жарғылық капиталындағы үлесті сатып алу-сату шарты жарамсыз деп танылды, сондай-ақ осы кәсіпорынды 2020ж. 04.12. мемлекеттік қайта тіркеу жарамсыз деп танылды.
Бұл ретте, СМЭС-тің 2021 жылғы 18.11. шешімінде Б.Ж.К. сот отырысында К.С. ағасының өтініші бойынша компанияны өз атына қайта ресімдегенін, кәсіпкерлік қызметпен айналысу ниеті болмағанын, осыған байланысты талап қою талаптарын қанағаттандыруға қарсылық білдірмегенін түсіндірді.
Айта кету керек, Компания шағымда «D» Компаниясының жеткізушісі болып табылатын «СК» Компаниясы бойынша мәмілелер 2020 жылға 04.12. дейінгі мерзімде жүзеге асырылды, бұл орындалған жұмыстардың қол қойылған актілерімен расталады.
Алайда, Бухгалтерлік есеп туралы Заңның 7-бабының 4-тармағында көзделген нормаға сәйкес, құжаттар операция немесе оқиға жасалған кезде немесе олар аяқталғаннан кейін тікелей жасалуы керек. Құрылыс-монтаждау жұмыстарының аяқталуы олар өндірілген уақыт кезеңі емес, оларды қабылдау болып табылады.
Бұдан басқа, Салық кодексінің 379-бабының 3-тармағында көзделген нормаға сәйкес іске асыру жөніндегі айналым күнін айқындайтын, орындалған жұмыстар актісінде көрсетілген қол қойылған күн жұмыстарды орындау, қызметтер көрсету күні болып танылатыны жөн.
Салық кодексінің 412-бабына сәйкес жұмыстарды іске асыру бойынша айналым жасау айналымның жасалған күні көрсетілетін шот-фактурамен расталады.
Қаралып отырған жағдайда, ЭШФ АЖ деректерінен көрініп тұрғандай, «СК» Компаниясы 2020ж. 31.12. бастап ЭШФ сомасы 65 488,4 мың теңгеге 4 дана және 7 858,6 мың теңге сомасында ҚҚС жазып берді, бұл ретте айналымның жасалған күні 2020ж. 28.12. көрсетілген, яғни сот 2020ж. 04.12. мемлекеттік қайта тіркеуді танығаннан кейін жарамсыз.
Тиісінше, Компанияның «СК» Компаниясы сыртқы жарықтандыру бойынша жұмыстар, Электр-монтаждау жұмыстары, жаяу жүргіншілер аймағын жөндеу бойынша құрылыс жұмыстары, сондай-ақ «D» Компаниясының атына жол техникасын жалға беру қызметтері 2020 жылға 04.12. дейінгі мерзімде орындалды деген дәлелдері дәрменсіз болып табылады.
Салық кодексінің 85-бабы 4-тармағының 4) және 5) тармақшаларына сәйкес уәкілетті орган белгілеген нысан бойынша салық органының шешімі негізінде қосылған құн салығы бойынша тіркеу есебінен алу заңды күшіне енген сот шешімі негізінде заңды тұлғаны тіркеу/қайта тіркеу жарамсыз деп танылған жағдайларда салық төлеушінің қанағаттандыруынсыз жүргізіледі.
Салық кодексінің 85 - бабы 6-тармағының 2) тармақшасына сәйкес тіркеуі жарамсыз деп танылған тұлғалар үшін қосылған құн салығы бойынша тіркеу есебінен алу ҚҚС бойынша тіркеу есебіне қойылған күннен бастап жүргізіледі.
Салық кодексінің 85 - бабы 6-тармағының 3) тармақшасына сәйкес қайта тіркеу жарамсыз деп танылған тұлғалар үшін қосылған құн салығы бойынша тіркеу есебінен шығару заңды тұлға қайта тіркелген күннен бастап жүргізіледі.
Бұл жағдайда «KS» Компаниясы ҚҚС төлеуші ретінде есептен 2019ж. 07.06. бастап тіркелген сәттен бастап және «СК» Компаниясы 2020ж. 04.12. бастап осы кәсіпорындарды мемлекеттік тіркеу/қайта тіркеу сотының жарамсыз деп тануы себебінен алынды.
Демек, «KS» және «СК» Компаниялары жоғарыда аталған жұмыстарды "D"компаниясының атына орындаған жоқ.
Айта кету керек, прокуратураның 2022 жылғы 26.12. ұсынысында «D» Компаниясы негізгі құралдардың, меншікті материалдық-техникалық базаның және қызметкерлердің ең төменгі штатының болмауына байланысты компанияның атына құрылыс жұмыстарын жүргізе алмайтындығы көрсетілген.
Сондай-ақ, прокуратураның бұл ұсынысында салық есептілігін және ЭШФ-ны зерделеу кезінде «D» Компаниясы «бір күндік фирмалар» белгілері бар контрагенттермен өзара есеп айырысуды жүзеге асырғанын көрсетті.
Баяндалған фактілер мен мән-жайларды ескере отырып, салықтық тексеруге ұсынылған «D» Компаниясымен өзара есеп айырысу жөніндегі бастапқы құжаттар операцияларды көрсету үшін толық және шынайы ақпаратты, сондай-ақ бухгалтерлік жазбаларды барабар күшейтуді қамтамасыз ете алмайтыны, тиісінше, салық ережелеріне сәйкес шығыстарды шегерімдерге және ҚҚС-қа жатқызу үшін негіз болып табылатыны жөн және Қазақстан Республикасының бухгалтерлік заңнамасын
Осылайша, «D» Компаниясымен өзара есеп айырысу бойынша шегерімдерден және ҚҚС-тан шығыстарды алып тастау және салықтық тексеру нәтижелері бойынша көрсетілген бөлікте КТС және ҚҚС-ты тиісті есептеу негізді болып табылады.
Апелляциялық комиссия отырысының нәтижелері бойынша шағым жасалған хабарламаны өзгеріссіз, ал шағымды қанағаттандырмай қалдыру туралы шешім қабылданды.
