1.Дау түрі: салық даулары
2. Салық төлеушінің санаты: заңды тұлға
3. Салық түрі: КТС, ҚҚС
Қазақстан Республикасының Қаржы министрлігі (бұдан әрі-уәкілетті орган) мұнай секторы ұйымдарынан (КТС) түскен түсімдерді қоспағанда, резидент заңды тұлғалардан корпоративтік табыс салығын есептеу туралы Мемлекеттік кірістер аумақтық департаментінің (бұдан әрі – салық органы) тексеру нәтижелері туралы хабарламасына «Т» компаниясының апелляциялық шағымын алды. Қазақстан Республикасының аумағында тауарлар, орындалған жұмыстар және көрсетілген қызметтер (КТС, ҚҚС).
Іс материалдарынан көрініп тұрғандай, салық органы 2016ж.01.01. кезең үшін салықтарды және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдерді дұрыс есептеу және уақтылы төлеу мәселесі бойынша кешенді салықтық тексеру жүргізді ірі кәсіпкерлік субъектілерінен және мұнай секторы ұйымдарынан (КТС) 50 238,1 мың теңге сомасында түсімдерді, 7 840,0 мың теңге сомасында өсімпұлды, өндірілген тауарларға, орындалған жұмыстарға және көрсетілген қызметтерге қосылған құн салығын қоспағанда, нәтижелері бойынша заңды тұлғалардан корпоративтік табыс салығын есептеу туралы хабарлама шығарылған 2020ж.31.12. бойынша Қазақстан Республикасының аумағында (ҚҚС) 45 985,1 мың теңге сомасында, 7 213,1 мың теңге сомасында өсімпұл, төлем көзінен салық салынатын табыстардан алынатын жеке табыс салығы 794,0 мың теңге сомасында, қоршаған ортаға эмиссиялар үшін 1 190,6 мың теңге сомасында төлемақы, 229,6 мың теңге өсімпұл, заңды тұлғалардан көлік құралдарына салынатын салық 62,0 мың теңге, 10,9 мың теңге өсімпұл және 282 154,4 мың теңге мөлшерінде азайтылған шығын сомасы туралы.
«Т» Компаниясы салық органының қорытындыларымен келіспей, апелляциялық шағыммен жүгінді, онда «R» және «P» компанияларымен өзара есеп айырысу бойынша, тауарлық-материалдық қорларды, болашақ кезеңдердің шығыстарын және басқа да шығыстарды есептен шығару бойынша шығыстар мен ҚҚС шегерімдерінен алып тастау бөлігінде салық органының шешімінің күшін жоюды сұрайды, ал сондай-ақ «A» және «E»компанияларынан сатып алынған жеңіл автомобильдер бойынша ҚҚС-ты есептен шығару.
-
«R» және «P» компанияларымен өзара есеп айырысуға қатысты
Шағымда «В» компаниясы (Тапсырыс беруші) мен «Т» Компаниясы (Мердігер) арасында «Северный» разрезінің (1,2,3,4 учаскелері) және «Богатырь» разрезінің (5,6,9,10 учаскелері) шаңды басу кезінде қажеттілікті қамтамасыз ету үшін «Северный» разрезінің (1,2,3,4 учаскелері) дренажды суларды айдаудың магистральдық құбырын салу объектісінде құрылыс-монтаждау жұмыстарын орындауға шарт жасалғаны көрсетілген «Богатырь» (бұдан әрі-«Богатырь нысаны») қимасында көмір өндірудің авто-конвейерлік технологиясының орта - тиеу кешені (ОТК).
«Т» Компаниясы жобалау-сметалық құжаттаманы (ЖСҚ) іске асыру және «В» Компаниясы алдындағы шарттық міндеттемелерді орындау үшін «Т» Компаниясы (сатып алушы) мен «R» Компаниясы (Жабдықтаушы) арасында 2019ж.04.07. №3-2019 жеткізу шарты жасалғанын атап өтеді.
Көрсетілген шартты орындау үшін «R»"Компаниясы SDR21 6500*23,90 полиэтиленнен 208 064,0 мың теңге сомасына ҚҚС-пен 8 000 метр мөлшерінде су құбырын жеткізуді жүзеге асырды, ол бойынша «А»қаласында орналасқан «D» Компаниясының өндіруші зауытынан тауардың тиелгенін «Е» қаласында орналасқан құрылыс объектісіне (жөнелтілгенін) растайтын тауар-көлік жүкқұжаттары (ТТН) бар. Шағымға қоса берілген ТТН сәйкес су құбырларын жеткізу 13.08.2019ж. бастап 24.12.2019ж. дейін жүзеге асырылды.
Сондай-ақ, шағымда «В» объектісі бойынша орындалған жұмыстардың актілеріне сәйкес көрсетілгені:
- 2019 жылдың тамыз айында «В» Компаниясы РЕ 100 SDR 21-500x23,9 ауыз сумен жабдықтауға арналған полиэтилен құбыры, ҚР СТ ИСО 4427-2004 су позициясы бойынша 3 936 метр мөлшерінде жұмыстарды қабылдады;
- 2019 жылғы желтоқсан айында «В» Компаниясы РЕ 100 SDR 21-500x23,9 ауыз сумен жабдықтауға арналған полиэтилен құбыры, ҚР СТ ИСО 4427-2004 су құбыры позициясы бойынша 4 064 метр мөлшерінде жұмыстарды қабылдады. Мәселен, 2019 жылы «R» Компаниясынан сатып алынған жалпы саны 8 000 метр су құбырлары «Е» Компаниясы «В» объектісінің құрылысында қолданылды, бұл құрылыста сатып алу және қолдану шарттарына толық сәйкес келеді.
Бұдан басқа, «Т» Компаниясы «R» Компаниясының сұрау салуға берген жауабында аталған полиэтиленнен жасалған су құбырларын «D» Компаниясынан сатып алу туралы растайтын мәліметтер берілгенін көрсетеді, ол өзара есеп айырысу бойынша салыстыру актісі ұсынылған өндіруші зауыт болып табылады. Өзара есеп айырысуларды салыстыру актілерінің деректері бойынша «Т» Компаниясы «R» Компаниясының есеп айырысу шотына ақша қаражатын аударғаны, ол өз кезегінде «D» Компаниясының есеп айырысу шотына аударылғаны көрсетілген.
Сонымен қатар, «Т» Компаниясы «К» Компаниясы әзірлеген жобалау-сметалық құжаттамада (ЖСҚ) «Дренаждық су құбырын» салу процесінде диаметрі 500х23,9, ПЭ 100 SDR 41 диаметрі 710х17,4 полиэтилен құбырларын, диаметрі 710х17, 4 болат Электрмен дәнекерлеу құбырларын қолдану көзделгенін көрсетеді 530х8, диаметрі 720х8. Тазарту құрылыстарынан тазартылған су құбыры диаметрі 110х5, 3 ПЭ 100 SDR 21 полиэтилен құбырларынан, диаметрі 108х4 болат электрмен дәнекерленген құбырлардан жасалған. Жобаланатын су құбырының жалпы ұзындығы 14 192,9 м құрайды.
Шағымда «Т» Компанияның қосалқы мердігері болып табылатын «I» компаниясынан құбыр сатып алу жүргізілмегені атап өтілді. 2019 жылдың шілде, қараша - желтоқсан айларында орындалған жұмыстардың актілеріне сәйкес, Компания «I» қосалқы мердігері траншеяларды қазу және құбырларды төсеу жұмыстарын жүргізді, яғни 2019 жылы «Т» Компания сатып алған құбырларды төсеу жұмыстарын жүргізді.
Сондай-ақ, «Т» Компаниясы салықтық тексеру барысында қорлардың кіріс ордері, қорларды бір жаққа босатуға арналған жүкқұжат, қорларды есепке алу карточкасы, қорлардың ішкі орнын ауыстыруға арналған жүкқұжат, қорлардың түгендеу тізімдемесі сұралмағанын көрсетеді. Бұл ретте қорлардың ішкі қозғалысына жүкқұжат талап етілмейді, өйткені құбырлар қоймаға емес, тікелей құрылыс объектісіне жеткізілді.
Шағымда «Т» қаласы әкімдігінің «О» мемлекеттік мекемесі (Тапсырыс беруші) мен «Т» Компания (мердігер) арасында «МКТУ тұрғын алабының кәріз желісінің құрылысы» объектісі бойынша құрылыс-монтаж жұмыстарын (бұдан әрі - ҚМЖ) орындауға 2018ж.16.06. №77 Мемлекеттік сатып алу туралы шарт жасалғаны атап өтілді.
«P» Компаниясына қатысты шағымда жобалау-сметалық құжаттаманы іске асыру және Тапсырыс беруші, «Т» Компаниясы (Сатып алушы) алдында шарттық міндеттемелерді орындау үшін 2018ж.21.12. «P» Компаниясымен (Жабдықтаушы) жеткізу шарты жасалғаны, оның талаптары бойынша «P» Компаниясы тауарларды жалпы сомаға жеткізуді жүзеге асырғаны атап өтілді 48 300,0 мың теңге, оның ішінде ҚҚС 5 175,0 мың теңге, олар КТС (н.100.00) және ҚҚС (н.300.00.) бойынша салық декларацияларында көрсетілген және салықтар төленген.
«Т» Компаниясы «P» Компаниясы жеткізген материалдар «М» объектісінде ҚМЖ орындау кезінде пайдаланылғанын, олар «О» мемлекеттік мекемесі қол қойған орындалған жұмыстардың актілерімен және объектіні пайдалануға қабылдау актісімен 2019ж.30.09. расталатынын бекітеді.
Салықтық тексеру актісінен Салық кодексінің 242, 400-баптарын бұза отырып, «Т» Компаниясы 2019 жылғы шығыстарды 2019 жылғы 4 тоқсанға және 2019 жылғы 1-2 тоқсанға «R» Компаниясымен және «P» Компаниясымен өзара есеп айырысулар бойынша шегерімге жатқызғаны шығады.
Шағымды қарау барысында мыналар анықталды.
Уәкілетті орган «Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы» 25.12.2017ж. Қазақстан Республикасының Кодексінің (Салық кодексі) 186-бабына сәйкес дәлелді шешім шығару мақсатында шағымды қарау барысында 11.01.2022ж. хатпен 01.01.2019 ж. бастап 31.12.2020 ж. дейінгі кезеңдегі КТС және ҚҚС есептеудің дұрыстығы мәселесі бойынша шағымдалған мәселелер бөлігінде «Т» Компаниясына тақырыптық тексеру жүргізу тағайындалды.
Осы хатты орындау үшін салық органы 12.01.2022ж. нұсқаманың негізінде «Т» Компаниясына тақырыптық тексеру жүргізді, оның нәтижелері бойынша 2022ж.17.10. тақырыптық тексеру актісі (бұдан әрі - тақырыптық тексеру актісі) жасалды.
1.1 «R» Компаниясы
2021ж.24.08. тексеру актісінің нәтижелері бойынша Салық кодексінің 242, 400-баптарының негізінде «R» Компаниясымен өзара есеп айырысу бойынша шығыстар 2019 жылғы шегерімдерден 185 771,4 мың теңге сомасында және ҚҚС 2019 жылғы 4 тоқсандағы есептен 22 292,6 мың теңге сомасында алып тасталды.
Тақырыптық тексеру актісінен ҚР БСАЖ деректері бойынша «R» Компаниясы жұмыс істеп тұрған салық төлеуші болып табылатыны, орналасқан жері бойынша болмауы себебінен 2021ж.16.02. ҚҚС бойынша есептен шығарылғаны шығады.
Тақырыптық тексеру барысында «Т» Компаниясымен өзара есеп айырысу бойынша «R» Компаниясына қарсы тексеру жүргізілді. 27.05.2022ж. №101, 12.10.2022ж. №196 қарсы салықтық тексерулердің нәтижелері бойынша «Т» Компанияның «R» Компаниясымен өзара есеп айырысуы расталды.
2022ж.27.05. №101 және 2022ж.12.10. №196 қарсы тексерулер актілеріне сәйкес 2019ж.01.01. бастап 2020ж.31.12. дейінгі кезеңде «R» Компаниясы 2019ж.04.07. №18-2019 Жеткізу шарты және 05.09.2019ж. №1 Қосымша келісім бойынша тауарларды сатқаны (SDR21 D500*23,90 полиэтиленнен жасалған су құбыры) сомасы 208 064,0 мың теңгеге «Т» Компаниясына 8 000 метр, оның ішінде ҚҚС 22 292,6 мың теңге сомасына шот-фактуралар мен жүкқұжаттар бойынша 2019ж.28.08. №19 (3 825,32 метр), 26.12.2019 ж. №45 (4 174,68 метр) анықталды.
2019ж.05.09. №1 қосымша келісімге №1 Спецификацияға сәйкес тауарды жеткізу орны – «В» Компаниясының құрылыс алаңы.
«Т» Компаниясының міндеттемелерін өтеу «R» Компаниясының есеп шотына ақша қаражатын аудару арқылы 208 064,0 мың теңге сомасына жүргізілді.
Өз кезегінде, «Т» Компаниясының атына сатылған тауарды «R» Компаниясы «D» Компаниясынан 2019ж.22.07. бастап 2019ж.15.10. дейінгі мерзімінде жазылған шот-фактуралар мен жүкқұжаттар (29 дана көлемінде) бойынша, 2019ж.07.04 №18-2019 Тауарды жеткізу шарты бойынша сатып алды, міндеттемелерді өтеу 2019ж.15.10. «D» Компаниясының есеп шотына 204 353,4 мың теңге сомасында ақша қаражатын аудару жолымен жүргізілді.
Бұл ретте тауар-көлік жүкқұжатына (бұдан әрі – ТТН) сәйкес тауар жөнелтуші – «R» Компаниясы, тасымалдаушы – «D» Компаниясы, жүк алушы – «R» Компаниясы. Тасымалдау «КАМАЗ» маркалы «D» Компаниясының көлік құралымен жүзеге асырылды, мемлекеттік нөмірі s904vw, тіркеу есебінде тұрады (СК КО тіркеу туралы 14.05.2011ж. №10000301 куәлік).
Тақырыптық тексеру актісінде көрсетілгендей «Т» Компаниясымен өзара есеп айырысу «R» Компаниясының салық және бухгалтерлік есептерінде толық көлемде көрсетілген.
Сондай-ақ, тақырыптық тексеру актісінде «Т» Компаниясы «В» Компаниясымен «С» кесуінде (1,2,3,4 учаскелері) және «В» кесуінде (5,6,9,10 учаскелері) дренаждық суларын айдаудың магистральдық құбырын салу жөніндегі жұмыстарды орындауға объектілерде шаңды басу кезінде қажеттілікті орташа қамтамасыз ету үшін «В» Компаниясының аумағында «В» кесуінде көмір өндірудің авто-конвейерлік технологиясының тиеу кешені (ТТК) ҚҚС есептегенде 955 314,9 мың теңге сомасына 2018ж.29.10. Шарт жасасқаны көрсетілген.
Тақырыптық тексеру актісінде көрсетілгендей «Т» Компаниясы 2019ж.10.04. «I» Компаниясымен (қосалқы мердігер) ҚҚС есептегенде 842 004,8 мың теңге сомасына «С» разрезінің (1,2,3,4 учаскелері) дренажды суларды айдаудың магистральдық құбырын салу жөніндегі жұмыстарды орындауға Қосалқы мердігерлік шарт жасасты. 2019 жылғы қарашада «I» Компаниясы мен «Т» Компания арасында жасалған орындалған жұмыстарды қабылдау актісінен көрініп тұрғандай (2019ж.21.11. №ESF-ке-170440016608-20191121-60568663) орындалған жұмыстардың құны RE100 SDR 21-500х23,9 сумен жабдықтауға арналған полиэтилен құбырының құнын шегергенде есептелген. Осыған байланысты 2021ж.24.08. тексеру актісінде «I» Компаниясына материалдық-техникалық ресурстармен және жабдықтармен қамтамасыз ету жөніндегі міндеттемелерді жүктеу туралы көрсетілген дәлелдер расталмаған.
Осылайша, тақырыптық тексеру актісі бойынша 2019 жылғы «Т» Компаниясының «R» Компаниясымен өзара есеп айырысуы бойынша шығыстарды шегеруден 2019 жылғы 185 771,4 мың теңге сомасына және 2019 жылғы 4 тоқсандағы есептен ҚҚС 22 292,6 мың теңге сомасына алып тастау бөлігінде 2021ж.24.08. шағым жасалған салықтық тексеру нәтижелері расталмады.
Жоғарыда айтылғандардың негізінде тақырыптық тексеру актісінің нәтижелерін ескере отырып, «R» Компаниясымен өзара есеп айырысу бойынша 2019 жыл үшін шығыстарды шегеруден 185 771,4 мың теңге сомаға және 2019 жылғы 4 тоқсандағы есептен ҚҚС 22 292,6 мың теңге сомаға алып тастау 2021ж.24.08. салықтық тексеру нәтижелері бойынша негізсіз болып табылады.
1.2. «P» Компаниясы
2021ж.24.08. тексеру актісінің нәтижелері бойынша Салық кодексінің 242, 400-баптарының негізінде «P» Компаниясымен өзара есеп айырысу бойынша шығыстар 2019 жылғы шегерімдерден 43 125,0 мың теңге сомасында және ҚҚС 2019 жылғы 1-2 тоқсан үшін 5 175,0 мың теңге сомасында алып тасталды.
Тақырыптық тексеру актісінде көрсетілгендей «Т» Компаниясы 2018ж.19.06. «О» Компаниямен ҚҚС есептегенде 791 925,3 мың теңге сомасына «МКТУ тұрғын үй массивінің кәріз желісін салу» жобасы бойынша жұмыстарды орындауға Жұмыстарды мемлекеттік сатып алу туралы шарт жасасты. Нысан 2019ж.30.09. қабылдау актісімен пайдалануға қабылданды.
Құрылыс құнының сметалық есебіне сәйкес 2 448,16 метр мөлшерінде d425 мм құбырды, 1 048 килограмм мөлшерінде Л шойын үлгісіндегі люкті, 358 тонна мөлшерінде Т шойын үлгісіндегі люкті, 5 362 дана сақинаны пайдалану көзделген.
Сонымен қатар, «Т» Компаниясы «МКТУ тұрғын алабының кәріз желісінің құрылысы» объектісінде жұмыстарды орындау үшін «U» компаниясымен (қосалқы мердігер) 2018ж.01.11. Қосалқы мердігерлік шарт жасасты, оның 2.1-тармағымен шарттың жалпы құны нақты орындалған жұмыс көлемінен есептелетіні анықталды. Бұдан басқа, 2018ж.01.11. Шарттың 1.3-тармағымен Бас мердігердің (Компанияның) жабдықтар мен материалдарды жеткізуі көзделген. 2018ж.01.11. шарттын 2.2-тармағынан ар орындалған жұмыстар үшін төлем бас мердігер жеткізетін жабдық пен материалдың құнын есепке алмай, сметалық құжаттамада бекітілген жалпы сметалық құннан есептелген баға бойынша жүргізілетіндігі шығады.
Бұл ретте, «Т» Компаниясы «P» Компаниясымен 2018ж.21.12. тауарларды (құбырларды) жеткізуге 22 000,0 мың теңгеге шарт жасасты. 2019ж.17.04. Қосымша келісіммен 2018ж.21.12. шартқа мәміле сомасы 48 300,0 мың теңгеге өзгертілді және тауардың ерекшелігі толықтырылды (сақиналар мен люктер қосылды).
Тақырыптық тексеру актісінен тақырыптық тексеру барысында «Т» Компаниясымен өзара есеп айырысу бойынша «P» Компаниясына қарсы тексеру жүргізілгені шығады. 2022ж.04.07. қарсы тексеру актісі бойынша «P» Компаниясының «Т» Компаниясымен өзара есеп айырысуы расталды.
2022ж.04.07. қарсы тексеру актісіне сәйкес 2019ж.01.01. бастап 2020ж.31.12.дейінгі кезеңде «P» Компаниясы «Т» Компаниясының атына 48 300,0 мың теңге сомасына тауарларды, оның ішінде ҚҚС бойынша 5 175,0 мың теңгеге сату жүргізілді:
- ЭШФ 2019ж.25.01. №130240024753-20190306-52035712 және жүкқұжат 2019ж.25.01. 22 000,0 мың теңгеге, оның ішінде ҚҚС 2 357,1 мың теңгеге (құбыр 426 саны 16,25 тонна, құбыр D426 саны 431 метр, el/sv D426 құбыры 25 997 кг, d426*8 құбыры 15 115 кг);
-ЭШФ 2019ж.03.06. №130240024753-20190606-45107649 және 2019ж.03.06. жүкқұжаты 26 300,0 мың теңгеге, оның ішінде ҚҚС 2 817,8 теңгеге (люк п / п тип Л 3тн. саны 300 дана, люк р/н түрі Т25тн. саны 800 дана, КС сақинасы 1м. саны 24 дана, КС сақинасы 0,9/1м.саны 321 дана, КС сақинасы 0,9/1,5 м. саны 160 дана).
«Т» Компаниясымен сатып алынған тауарлар үшін төлем 48 300,0 мың теңге сомасына «P» Компаниясының есеп шотына ақша қаражатын аудару жолымен жүргізілді. Өзара есеп айырысулар бухгалтерлік және салықтық есептерде көрсетілген. «P» Компаниясы 2019 жылғы КТС (н.100.00) бойынша декларацияларды 43 125,0 мың тенге сатудан түскен табысты көрсете отырып, ҚҚС бойынша 2019 жылғы 1 тоқсандағы 19 642,9 мың теңгеге айналымды көрсете отырып, 2019 жылғы 2 тоқсандағы 23 482,1 мың теңгеге айналымды көрсете отырып декларацияларды (н.300.00) ұсынды.
Мәселен, тақырыптық тексеру барысында «P» Компаниясы 2019 жылы «Т» Компаниясының атына 48 300,0 мың теңге сомасына тауарларды сатқанын анықтады, оның ішінде 5 175,0 мың теңге ҚҚС. Бухгалтерлік есептің (1310 шот карточкасы) және 2019ж.31.01. №7, 30.09.2019 ж. №56 есептен шығару актілерінің деректері бойынша компания аталған тауарларды есептен шығаруды «МКТУ тұрғын алабының кәріз желісінің құрылысы» объектісіне жүргізді.
Айта кету керек, 2018ж.11.12. бастап 2019ж.03.10. дейінгі кезеңде «U» Компаниясы (қосалқы мердігер) «Т» Компаниясының атына «МКТУ тұрғын үй массивінің кәріз желісін салу» объектісінде орындалған жұмыстар үшін 536 714,5 мың теңге сомасына (8 дана) ЭШФ қойды, оның ішінде ҚҚС 57 505,1 мың теңге сомасына.
Мәселен, тақырыптық тексеру барысында «Т» Компаниясының бухгалтерлік есеп деректеріне сәйкес «P» Компаниясынан сатып алынған тауарлар «МКТУ тұрғын алабының кәріз желісінің құрылысы» объектісінде ҚМЖ орындау кезінде пайдаланылғаны анықталды.
Осылайша, тақырыптық тексеру актісі бойынша 2021ж.24.08. шағымданатын салықтық тексерудің нәтижелері «Т» Компаниясының 2019 ж. «P» Компаниясымен өзара есеп айырысуы бойынша шығыстарды шегерімдерден алып тастау бөлігінде 2019 ж. 43 125,0 мың теңге сомасына, 2019 ж. 1 - 2 тоқсанына есептелген ҚҚС 5 175,0 мың теңге сомасына расталмады.
Жоғарыда айтылғандардың негізінде тақырыптық тексеру актісінің нәтижелерін ескере отырып, «P» Компаниясымен өзара есеп айырысу бойынша шығыстарды шегеруден 2019 жыл үшін 43 125,0 мың теңге сомаға, 2019 жылғы 1 - 2 тоқсан үшін ҚҚС есептен 5 175,0 мың теңге сомаға алып тастау, 2021 жылғы 24.08. салықтық тексеру нәтижелері бойынша негізсіз болып табылады.
-
ТМҚ-ды есептен шығару бойынша 2019 жылғы шығыстарды шегеруден және 2019 жылғы 1-4 тоқсандағы ҚҚС-ты есептен алып тастау.
Шағымнан «Т» Компаниясы 2019 жылғы ТМҚ есептен шығару бойынша 99 731,3 мың теңге сомасында шығыстарды және 2019 жылғы 1-4 тоқсанға ҚҚС есебіне 11 967,8 мың теңге сомасында объектілер бойынша жатқызғаны шығады:
- Т. қаласының газ тарату желілерінің құрылысының 14-іске қосу кешенінің 3 кезегі (2018ж.28.12. пайдалануға қабылданды);
- Т. қаласындағы аялдама кешендерін орнату және ауыстыру (2020ж.14.01. пайдалануға берілді);
- Т. қаласының 2 қабатты төрт тұрғын үйіне жылумен жабдықтау желілерін салу (2019ж.30.09. пайдалануға қабылданды).
Бұл ретте, шағымда «Т» Компаниясы барлық көрсетілген құрылыс объектілерінде учаскенің бастығы ДТ - Т. болғанын көрсетеді, осыған байланысты 2019 жылғы 1-4 тоқсандағы материалдық ведомост бірыңғай ведомосте қалыптастырылды. Қазіргі уақытта 2019 жылғы 1-4 тоқсандағы материалдық ведомость түзетілді және шығыстар жоғарыда аталған объектілер бойынша бөлінді.
Сондай-ақ, «Т» компаниясы 2018ж.26.02. көрсетілген Шарттың 7.2-тармағына сәйкес «Т. қаласының газ тарату желілерінің құрылысы» объектісі бойынша мердігер «Энергетика және ТКШ басқармасы" ММ (Тапсырыс беруші) пайдалануға 2 жыл мерзімге, яғни 2018ж.28.12. іске қосылғаннан кейін пайдалануға берілген объектінің ақаулы кезеңге арналған міндеттемелері 2020ж.28.12. дейінгі мерзімге дейін кепілдік беретіндігі сақталған.
Бұл ретте, «К» Компаниясының қосалқы мердігері тарапынан кепілдік міндеттемесі туралы тексеру актісінде көрсетілгендер дұрыс емес, өйткені «К» Компаниясының орындалған жұмыс көлемі небәрі 78 293,1 мың теңгені немесе барлық көлемнің 5% - құрайды.
2021ж.24.08. салықтық тексеру актісінен 2019ж. «Т. қаласының газ тарату желілерін салу 14 іске қосу кешенінің III – құрылыстың кезегі» объектісі бойынша ТМҚ-ды есептен шығару бойынша 99 731,3 мың теңге сомасына шығыстардың шегерімдерден және 2019 ж. 1 - 4 тоқсанына ҚҚС есептен 11 967,8 мың теңге сомасына алынып тасталғаны шығады.
Шағымды қарау барысында мыналар анықталды.
Тақырыптық тексеру барысында «Т» Компаниясы 2019ж.31.01. мен 2019ж.30.11. аралығында жасалған есептен шығару актілерін, ақаулар мен кемшіліктерді жою кезінде «Т. қаласының газ тарату желілерінің құрылысы 14 іске қосу кешені құрылысының III-кезегі» объектісінде тауарлық – материалдық қорлардың пайдаланылғанын растайтын құжаттарды ұсынды:
- 44 531,0 мың теңге сомасына ТМҚ есептен шығару актілері (2019ж.31.01., 2019ж.31.08., 2019ж.30.09.);
- «J» Компаниясының техникалық қадағалау жөніндегі сарапшысы жасаған анықталған ақаулар мен кемшіліктер туралы актілер (2019ж.08.01.; 2019ж.06.08.; 2019ж.05.09.);
- «Т» Компаниясы және «J» Компаниясының техникалық қадағалау жөніндегі сарапшысы жасаған кемшіліктерді жою актілері (31.01.2019 ж., 30.09.2019 ж.).
Тақырыптық тексеру барысында «Т» Компаниясының 2019 жылы «Т. қаласы газ тарату желілерінің 14 іске қосу кешені құрылысының III-кезегі» объектісінде жүргізілген жұмыстары туралы мыналарға сұраулар жолданды:
- 2022 ж.28.07. тапсырыс беруші «Энергетика және ТКШ басқармасы» ММ-не «Т. қаласының газ тарату желілерінің іске қосу кешенінің 14 құрылысының III-кезегі» объектісі бойынша;
- «J» Компаниясымен (2022ж.28.07. «Т. қаласының газ тарату желілерінің құрылысы кешенінің 14 құрылысының III – іске қосу кезегі» объектісін техникалық қадағалау бойынша қорытынды берілді).
«Энергетика және тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық басқармасы» ММ-нің және «J» Компаниясының жауаптарына сәйкес аталған объектіде «Т» Компаниясымен 2019 ж. ақаулар мен кемшіліктерді жойғандығы туралы фактілер расталды.
Бухгалтерлік есеп деректерінен (1310 «Шикізат және материалдар» шотының карточкасы) және тауарларды есептен шығару актілерінен 2019 жылы «Т» Компаниясының 2021ж.24.08. тексеру нәтижелері бойынша шегерімдерден шығарылған ТМҚ бойынша шығыстар мынадай жұмыстарды орындау кезінде пайдаланылғаны көрсетіледі:
- «Су ресурстары комитеті» РММ-мен жасалған «Қапал» ирригациялық-дренаждық жүйесін жетілдіру» 2018ж.16.03. келісімшарты бойынша 13 971,8 мың теңге сомаға (бетон, арматура) (тақырыптық тексеру кезінде объектідегі жұмыс аяқталған жоқ);
-«Қазсушар» РМК-мен 20 933,7 мың теңге сомасына (мүкәммал, құбыр құрылысына арналған материалдар, арнайы киім, шаруашылық тауарлар) жасалған 22.07.2019 ж. «А. облысында суару жүйесін қалпына келтіру» келісімшарт бойынша (тақырыптық тексеру жүргізу кезінде объектідегі жұмыстар аяқталған жоқ);
- «Т. қаласының ТКШ бөлімі» ММ-мен 20 294,8 мың теңге сомасына жасалған Т. қаласының 2 қабатты төрт тұрғын үйіне жылумен жабдықтау желілерін салу» жобасы бойынша 2018ж.11.04. жұмыстарды мемлекеттік сатып алу туралы шарт бойынша (газ, жанар-жағармай материалдары, мүкәммал, құбыр құрылысына арналған материалдар, жабдықтар, арнайы киімдер, есептегіштер, шаруашылық тауарлар). Нысан 27.09.2019 ж. пайдалануға қабылданды;
– «Т. қаласының газ тарату желілерінің іске қосу кешенінің 14 құрылысының III-кезегі» объектісі 2018ж.26.02. жобасы бойынша «Энергетика және ТКШ басқармасы» ММ-мен сатып алу туралы 44 531,0 теңге сомасына жасалған шарт бойынша (газ реттеу пункттері, құбыр құрылысына арналған материалдар, есептегіштер). Нысан 28.12.2018 жылы пайдалануға қабылданды, 2019 жылы жұмыстар кепілдік міндеттемелер шеңберінде жүргізілді, (2019 жылы шот-фактуралар қойылмады).
Мәселен, жоғарыда баяндалғандардың негізінде тақырыптық тексеру барысында «Т» Компаниясы 99 731,3 мың теңге сомасына ТМҚ есептен шығаруды келесі объектілері бойынша жүргізгені анықталды 13 971,8 мың теңге сомасына «Қапал» ирригациялық-дренаждық жүйесін жетілдіру», 20 933,7 мың теңге сомасына «Суару жүйесін қалпына келтіру», «Төрт 2 қабатты тұрғын үйге жылумен жабдықтау желілерін салу» 20 294,8 мың теңге сомасына, «Т. қаласының газ тарату желілерінің іске қосу кешенінің 14 құрылысының III-кезегі» 44 531,0 мың теңге сомасына.
Осылайша, тақырыптық тексеру актісі бойынша 24.08.2021ж. шағымданатын салықтық тексерудің нәтижелері 2019ж. 99 731,3 мың теңге сомасына ТМҚ есептен шығару бойынша шығыстарды шегеруден алып тастау бөлігінде және 2019 ж. 1-4 тоқсаны үшін 11 967,8 мың теңге сомасына есептен ҚҚС расталмады.
Жоғарыда айтылғандардың негізінде тақырыптық тексеру актісінің нәтижелерін ескере отырып, 2019 жылғы 99 731,3 мың теңге сомаға ТМҚ есептен шығару бойынша шығыстарды шегеруден және 2019 жылғы 1-4 тоқсан үшін 11 967,8 мың теңге сомаға есептен ҚҚС алып тастау 2021 жылғы 24.08. салықтық тексеру нәтижелері бойынша негізсіз болып табылады.
3. Болашақ кезеңдердің шығыстарын шегеруден 198 213,1 мың теңге сомасында алып тастау
«Т» Компаниясы 2017 жылғы КТС (100.00-нысан) бойынша кезекті декларацияда 192 675,3 мың теңге мөлшеріндегі сома шығындарға жатқызылғанын көрсетеді. Салық органының өтініші бойынша залалды компанияларды қысқарту мақсатында аталған сома шығындардан болашақ кезеңдердің шығыстарына ауыстырылды. Осыған байланысты, 13.09.2018ж. КТС (н.100.00) бойынша қосымша декларацияға сәйкес 2017ж. КТС (н.100.00) бойынша декларацияға өзгерістер енгізілді, онда көрсетілген шығын сомасы болашақ кезеңдердің шығыстарына ауыстырылды.
Шағымда 2018 жылғы КТС (100.00-нысан) бойынша декларацияда 100.00.009 V «Жұмыстар мен көрсетілетін қызметтердің құны, ТМҚ өзіндік құны, алдыңғы салық кезеңдеріндегі болашақ кезеңдердің шығыстары деп танылған және есепті салық кезеңіндегі шегерімдерге жатқызылатын» деген жолда 198 213,1 мың теңге сомасындағы деректердің болмауына қатысты мынаны көрсету қажет 2018 жылғы КТС (100.00-нысан) бойынша декларацияда 192 675,3 мың теңге сомасында» алдыңғы салық кезеңдеріндегі болашақ кезеңдердің шығыстары деп танылған және есепті салық кезеңіндегі шегерімдерге жатқызылатын жұмыстар мен қызметтердің құны, ТМҚ өзіндік құны» көрсетілді.
«Т» Компаниясы 192 675,3 мың теңге сомасындағы болашақ кезеңдердің шығыстары 25.08.2020ж. салықтық тексеру нәтижелері бойынша алынып тасталғанын, 16.02.2021ж. жаңа салықтық тексеру тағайындалуына байланысты КТС бойынша салық есептілігінің қосымша нысаны берілмегенін атап өтті (н.100.00).
24.08.2021ж. салықтық тексеру актісінен «Т» Компаниясы Салық кодексінің 242-бабын бұза отырып, алдыңғы салық кезеңдеріндегі болашақ кезеңдердің шығыстары деп танылған және есепті салық кезеңінде 198 213,1 мың теңге сомасында шегерімдерге жатқызылатын жұмыстар мен көрсетілетін қызметтердің құнына, ТМҚ өзіндік құнына шығыстарды негізсіз шегерімдерге жатқызғаны шығады.
Шағымды қарау барысында мыналар анықталды.
Тақырыптық тексеру актісінен 24.08.2021 жылғы салықтық тексеру актісі бойынша 2019 жылғы 198 213,1 мың теңге сомасына «Жұмыстар мен көрсетілетін қызметтердің құны, ТМҚ өзіндік құны, алдыңғы кезеңдердегі болашақ кезеңдердің шығыстары деп танылған» КТС (н.100.00) бойынша декларацияның 100.00.019 V жолы бойынша көрсетілген шығыстар шегерімдерден алып тасталғаны және есепті салық кезеңінде шегерімге жатқызылатындығы шығады».
Тақырыптық тексеру актісінде 01.01.2019 ж.бухгалтерлік есеп деректері бойынша «Т» Компаниясында болашақ кезеңдердің шығыстары жоқ екендігі көрсетілген.
Бұдан басқа, 25.08.2019ж. құжаттық салықтық тексеру актісі бойынша 2017ж. 100.00.009 IX жолы бойынша «Жұмыстар мен қызметтердің құны, болашақ кезеңдердің шығыстары деп танылатын және кейінгі салық кезеңдерінде шегерімге жатқызылуға жататын ТМҚ өзіндік құны» КТС бойынша декларацияның 192 675,3 мың теңге сомасына азайтылды.
2019 жылғы КТС (100.00-нысан) бойынша декларацияда «Т» Компаниясы алдыңғы салық кезеңдерінен ауыстыруға жататын залал сомасын көрсетпеген.
Осылайша, тақырыптық тексеру актісі бойынша 198 213,1 мың теңге сомасына шығыстар шегерімдерінен алып тастау бөлігінде 24.08.2021ж. шағым жасалған салықтық тексеру нәтижелері расталды.
Жоғарыда айтылғандардың негізінде тақырыптық тексеру актісінің нәтижелерін ескере отырып, 24.08.2021ж. тексеру актісі бойынша 198 213,1 мың теңге сомасына шығыстарды шегеруден алып тастау негізді болып табылады.
4. Басқа шығыстарды 2 167,1 мың теңге сомасына азайту
«Т» Компаниясының шағымынан салықтық тексеру нәтижелері бойынша 2019 жылғы шегерімдерден 2 167,1 мың теңге сомасындағы басқа шығыстар негізсіз алынып тасталғаны, өйткені олар бойынша КТС (100.00-нысан) бойынша декларация деректері мен салықтық тексеру арасындағы айырмашылық анықталған негіздер мен себептер көрсетілмегені шығады.
24.08.2021ж. салықтық тексеру актісінен 2019 ж.кезеңінде «Т» Компаниясы Салық кодексінің 242-бабының 1, 3-тармақтарын, 264-бабының 1-тармағын бұза отырып, басқа шығыстар бойынша 2 167,1 мың теңге сомаға шегерімдерді асыра бағалады.
Шағымды қарау барысында мыналар анықталды.
Тақырыптық тексеру актісінен 2019 жылғы КТС бойынша декларацияның «Басқа шегерімдер» 100.00.039 жолы бойынша 2 167,1 мың теңге сомасына 24.08.2021 жылғы құжаттық салықтық тексеру актісімен шығыстар шегерімдерден алып тасталғаны (н.100.00) шығады.
Тақырыптық тексеру актісі бойынша декларацияның 100.00.039 «Басқа шегерімдер» жолы бойынша шегерімдер (н.100.00) КТС бойынша 10 107,1 мың теңгені құрайтыны анықталды.
Бухгалтерлік есеп деректері бойынша 7210 «Басқа шығыстар» шотында Компания «Т» демеушілік немесе қайырымдылық көмек көрсетуге 10 107,1 мың теңге сомасында шығыстар жүргізді.
Қаралып отырған жағдайда растайтын құжаттардың (қайырымдылық көмек көрсетілген адамдардың хаттары мен қайырымдылық көмек көрсету туралы хаттар) болмауына, сондай-ақ осы шығыстарды компанияның табыс алуға бағытталған қызметіне байланысты емес деп тануға байланысты демеушілік және қайырымдылық көмек көрсетуге байланысты 2167,1 мың теңге сомасындағы шығыстар алынып тасталды.
Салық кодексінің 1-бабы 1-тармағының 38) тармақшасына сәйкес қайырымдылық көмек деп жеке тұлғаның, коммерциялық емес ұйымның жарғылық қызметін қолдау мақсатында оның әлеуметтік саладағы қызметін жүзеге асыратын ұйымның әлеуметтік қолдауы түрінде демеушілік көмек түрінде өтеусіз негізде берілетін мүлік танылады.
Салық кодексінің 1 - бабы 1-тармағының 15) тармақшасымен осы көмекті көрсететін тұлға туралы ақпаратты тарату мақсатында өтеусіз негізде берілетін мүлік демеушілік көмек деп танылатыны анықталды.
Салық кодексінің 242 - бабының 1-тармағына сәйкес салық салынатын табысты айқындау кезінде табыс алуға бағытталған қызметті жүзеге асыруға байланысты салық төлеушінің шығыстары шегерімге жатады.
Салық кодексінің 264-бабының 1) тармақшасына сәйкес табыс алуға бағытталған қызметпен байланысты емес шығындар шегерімге жатпайды.
Бұл ретте Салық кодексінің 288-бабында қайырымдылық көмек көрсетуге арналған шығыстар болған кезде салық салынатын кірісті азайту жағдайлары көзделген.
Осылайша, Салық кодексінің 288-бабы 1-тармағының 2) тармақшасына сәйкес салық төлеушінің салық салынатын табыстың 4 пайызынан аспайтын жалпы сома мөлшерінде салық салынатын табысты азайтуға құқығы бар.
Қарастырылып отырған жағдайда, Компанияның 2019 жылғы салық салынатын кірісі болмайды, сәйкесінше, Компания салық салынатын кірісті азайтуға құқылы емес.
Осылайша, тақырыптық тексеру актісі бойынша 2019 жылы демеушілік және қайырымдылық көмек көрсетуге байланысты шығыстарды шегеруден алып тастау бөлігінде 24.08.2021 ж. салықтық тексеру нәтижелері 2 167,1 мың теңге сомасына расталды.
Жоғарыда айтылғандардың негізінде, тақырыптық тексеру нәтижелерін ескере отырып, 2019 жылы демеушілік және қайырымдылық көмек көрсетуге байланысты шығыстарды шегеруден 2 167,1 мың теңге сомаға алып тастау 2021 жылғы 24.08.24. салықтық тексеру нәтижелері бойынша негізделген болып табылады.
5. «А» Компаниясымен және «Е» Компаниясымен өзара есеп айырысу бойынша есептен ҚҚС сомаларын алып тастауға қатысты
Шағымда салықтық тексеру нәтижелері бойынша 2019 жылғы 1-4 тоқсанға, 2020 жылғы 1-3 тоқсанға 7 337,4 мың теңге сомаға лизингке сатып алынған жеңіл автомобильдер бойынша есепке жатқызылған ҚҚС сомасын алып тастау жүргізілгені көрсетілген (787,6 мың теңге мөлшерінде есепке жатқызуға жататын ҚҚС сомасының ұлғаюын есепке алмағанда):
- «А» Компаниясынан 6 527,5 мың теңге сомаға ҚҚС, оның ішінде 2019 жылғы 1 тоқсан үшін ҚҚС - 568,6 мың теңге; 2019 жылғы 2 тоқсан ҚҚС - 359,2 мың теңге; 2019 жылғы 3 тоқсан ҚҚС - 346,8 мың теңге; 2019 жылғы 4 тоқсан ҚҚС-1 705,1 мың теңге; 1 2020 жылғы тоқсан ҚҚС – 1 464,1 мың теңге; 2020 жылғы 2 тоқсан ҚҚС-906,8 мың теңге; 2020 жылғы 3 тоқсан ҚҚС-1 176,9 мың теңге;
- «E» Компаниясынан ҚҚС сомасы - 2019 жылғы 3 тоқсанда 810,0 мың теңге.
«Т» Компаниясы 2019 жылғы 1 тоқсандағы ҚҚС есебінен 568,6 мың теңге сомасында алып тастау негізсіз болып табылатынын атап өтті, өйткені электрондық шот-фактураларға (ЭШФ) сәйкес 105,9 мың теңге мөлшеріндегі ҚҚС сомасының бір бөлігі тауарлар мен қызметтерді сатып алуға байланысты есепке жатқызылды, атап айтқанда GPS трекері, бұғаттау релесі, GPS мониторингі қызметтері, АВТО есепке қою/алу жөніндегі қызметтер, жобаны ұйымдастырғаны үшін комиссия, ЭШФ растайтын жабдықты монтаждау жөніндегі қызметтер 20.03.2019ж. №00000000827, 20.03.2019 ж. №00000000825; 20.03.2019 ж. №00000000824, 29.03.2019 ж. №00000000839; 29.03.2019 ж. №00000000838; 29.03.2019 ж. №00000000837.
Бұл ретте, «Т» Компаниясы шағымда 2019 жылғы 1 тоқсандағы ҚҚС сомасы 462,7 мың теңге мөлшерінде - салықтық тексеру басталғанға дейін қосымша декларация бойынша ҚҚС бойынша есептен дербес шығарылған және ҚҚС бойынша декларацияда көрсетілмеген жеңіл автомобильдерді сатып алу үшін лизингтік төлемдерді төлеуге байланысты шығыстар екенін көрсетеді (н.300.00).
«Т» Компаниясы 2019 жылғы 4 тоқсандағы есептен ҚҚС-ты алып тастау 1 705,1 мың теңге сомасында негізсіз деп есептейді, өйткені ЭШФ сәйкес 240,5 мың теңге мөлшеріндегі ҚҚС сомасының бір бөлігі тауарлар мен қызметтерді (GPS трекері, бұғаттау релесі, GPS қызметтері) сатып алуға байланысты есепке жатқызылды ЭШФ растайтын мониторинг, авто есепке қою/алу жөніндегі қызметтер, жобаны ұйымдастырғаны үшін комиссия, GPS жабдықтарын монтаждау жөніндегі қызметтер). Бұл ретте, 2019 жылғы 4 тоқсандағы ҚҚС. салықтық тексеру басталғанға дейін қосымша декларация бойынша ҚҚС бойынша есептен дербес шығарылған және ҚҚС бойынша декларацияда көрсетілмейтін жеңіл автомобильдерді сатып алғаны үшін лизингтік төлемдерді төлеуге байланысты шығыстар бойынша 1 464,6 мың теңге сомасында (н.300.00).
«Т» Компаниясы сондай-ақ салықтық тексеруді жүргізу басталғанға дейін ҚҚС бойынша қосымша салық есептілігі тапсырылғанын (н.300.00) көрсетеді, онда 300.00.013 «ҚҚС-пен сатып алынған тауарлар, жұмыстар, қызметтер» жолы бойынша «А» Компаниясынан жеңіл автомобильдерді лизингке сатып алу бойынша барлық шығыстар көрсетіледі және дербес алынып тасталады ҚҚС 2019 жылғы 1 тоқсан үшін - 462,7 мың теңге, 2019 жылғы 2 тоқсан үшін - 359,2 мың теңге, 2019 жылғы 3 тоқсан үшін - 346,8 мың теңге, 2019 жылғы 4 тоқсан үшін – 1 464,6 мың теңге, «E» Компаниясынан 2019 жылғы 3 тоқсан үшін - 810,0 мың теңге.
«Т» Компаниясы «А» компаниясынан сатып алынған жеңіл автомобильдер бойынша ҚҚС 2020 жылғы 1 тоқсан үшін 1 464,1 мың теңге сомасында есепке жатқызылғанын бекітеді. Бұл ретте, 2020 жылғы 2-3 тоқсанда «А» Компаниясынан сатып алынған жеңіл автомобильдер бойынша ҚҚС есепке алынбады. Алайда, көрсетілген кезеңдерде салықтық тексеру нәтижелері бойынша 6 527,5 мың теңге сомасында ҚҚС есептелді, тиісінше 5 063,4 мың теңге сомасына азайтылуға жатады (6 527,5 – 1 464,1).
Салықтық тексеру актісінен 2019 жылғы 1 - 4 тоқсан және 2020 жылғы 1 - 3 тоқсан үшін «Т» Компаниясы Салық Кодексінің 402-бабының 1-тармағын бұза отырып, ҚҚС негізгі құрал ретінде ескерілетін жеңіл автомобильдер бойынша есепке жатқызылғаны шығады.
Шағымды қарау барысында мыналар анықталды.
Тақырыптық тексеру актісінен 24.08.2021ж. тексеру актісіне сәйкес өзара есеп айырысулар бойынша 7 337,4 мың теңге есебінен ҚҚС сомасы алынып тасталды:
- «E» Компаниясы 810,0 мың теңге сомасында ҚҚС;
- «А» Компаниясы 6 527,4 мың теңге сомасында.
Бұл ретте, Салық Кодексінің 402-бабы 1-тармағының 2) тармақшасын бұза отырып, компания негізгі құралдар ретінде есепке алынған (ескерілетін) жеңіл автомобильдерді алуға байланысты төлеуге жататын ҚҚС сомасын есепке жатқызғаны ҚҚС-ты есептен шығаруға негіз болды.
Тақырыптық тексеру барысында тексерілетін кезеңде есепке жатқызылған ҚҚС сомаларын салыстыру жүргізілгенін көрсету қажет (салық тіркелімдері ҚҚС бойынша декларацияларға (н.300.00.)).
Тақырыптық тексеру актісінде жоғарыда көрсетілген сомадан 24.08.2021 жылғы салықтық тексеру нәтижелері бойынша 4 934,1 мың теңге мөлшерінде ҚҚС негізсіз алынып тасталғаны атап өтілді, өйткені «Т» Компаниясы бұл сомалар есепке жатқызылмады, оның ішінде өзара есеп айырысулар бойынша:
- «E» Компаниясы 810,0 мың теңге сомасында ҚҚС;
- «А» Компаниясымен 4 124,1 мың теңге сомасында ҚҚС.
Бұдан әрі, тақырыптық тексеру актісінен Салық Кодексінің 402-бабы 1-тармағының 2) тармақшасына сәйкес есепке жатқызылмайтын қосылған құн салығы деп негізгі құрал ретінде есепке алынған (есепке алынатын) жеңіл автомобильдерді алуға байланысты төленуге жататын қосылған құн салығы танылатыны шығады.
Салық кодексінің 1-бабының 4-тармағында, егер Салық кодексінде өзгеше көзделмесе, Салық кодексінде пайдаланылатын Қазақстан Республикасы заңнамасының азаматтық және басқа да салаларының ұғымдары, егер Салық кодексінде өзгеше көзделмесе, Қазақстан Республикасы заңнамасының осы салаларында қолданылатын мағынада қолданылатыны белгіленген.
16 «Негізгі құралдар» ХҚЕС 6-тармағының негізінде төленген ақша қаражаты мен ақша қаражатының баламаларының сомасы немесе активті сатып алу мақсатында берілген басқа өтемнің әділ құны оны сатып алу сәтінде өзіндік құн болып танылады.
16-тармаққа сәйкес ҚЕХС 16 «Негізгі құралдар» негізгі құралдар объектісінің өзіндік құнына мыналар кіреді:
а) сауда жеңілдіктері мен өтемақыларды шегергендегі импорттық баждар мен өтелмейтін сатып алу салықтарын қоса алғанда, сатып алу бағасы;
(b) активті қажетті жерге жеткізуге және оны кәсіпорын басшылығының ниетіне сәйкес пайдалану үшін қажетті күйге келтіруге арналған кез келген тікелей шығындар;
(c) кәсіпорын өзіне қатысты осы объектіні сатып алу кезінде не оны белгілі бір кезең ішінде осы кезең ішінде қорлар құруға байланысты емес мақсаттарда пайдалану салдарынан өзіне міндеттеме алатын негізгі құралдар объектісін бөлшектеуге және жоюға және ол алып жатқан учаскедегі табиғи ресурстарды қалпына келтіруге арналған шығындарды алдын ала бағалау.
17.10.2022ж. тақырыптық тексеру актісінде көрсетілгендей бастапқы құжаттарға (ұзақ мерзімді активтерді қабылдау-беру актілері) және бухгалтерлік есеп деректеріне сәйкес жеңіл автомобильдер шарттарда көрсетілген құн бойынша есепке алынды (кіріске алынды), бұл ретте бастапқы құнға қосымша шығыстар (комиссиялар, сыйақылар, қызметтер, қосымша жабдықтардың құны есептеледі сатып алынған ТМҚ қалдығында), тиісінше "А"компаниясымен өзара есеп айырысу бойынша 737,3 мың теңге сомасында ҚҚС есептен шығарылғаны расталған жоқ.
Осылайша, тақырыптық тексеру нәтижелері бойынша 24.08.2021 ж. салықтық тексеру актісі бойынша алынып тасталған ҚҚС сомаларынан 2019 ж. 1-4 тоқсанында, 2020 ж.1-3 тоқсанында 7 337,4 мың теңге мөлшерінде 5 671,4 мың теңге (4 934,1+737,3) сомасында есептен ҚҚС алып тастау расталған жоқ.
Жоғарыда айтылғандардың негізінде, тақырыптық тексеру нәтижелерін ескере отырып, «Е» Компаниясымен және «А» Компаниясымен 24.08.2021 ж. салықтық тексеру нәтижелері бойынша өзара есеп айырысулар бойынша 5 671,4 мың теңге сомасында ҚҚС есептен шығару және ҚҚС есептеу негізсіз болып табылады.
Сонымен қатар, тақырыптық тексеру барысында Компания есепке жатқызған ҚҚС сомаларын (салық тіркелімдері) есепке жатқызуға жататын сомалармен (ЭШФ базасы, бастапқы құжаттар, бухгалтерлік есеп деректері) салыстыру жүргізілді.
17.10.2022ж. тақырыптық тексеру актісі бойынша «Т» Компаниясы ҚҚС бойынша салық міндеттемелерін айқындау кезінде 14 648,9 мың теңге мөлшерінде есепке жатқызылған ҚҚС сомасы асыра бағаланғаны анықталды, оның ішінде:
- растайтын құжаттарсыз 12 834,4 мың теңге сомасында ҚҚС;
- екі рет 398,4 мың теңге сомаға ҚҚС есебіне жатқызылды (оның ішінде 279,5 сомаға «А» Компаниясымен өзара есеп айырысу бойынша лизингтік төлемдер бойынша);
- «А» Компаниясымен өзара есеп айырысу бойынша 1 386,5 мың теңге лизингтік төлемдер бойынша ҚҚС;
- есепке жатқызуға жататын ҚҚС сомасы 28,6 мың теңге мөлшерінде асыра бағаланды;
- есепке жатқызылған ҚҚС-ты 1,0 мың теңге сомаға азайту бойынша түзету ескерілмеген.
Бұл ретте, тақырыптық тексеру барысында «Т» Компаниясы келесі жеткізушілер бойынша 1 825,8 мың теңге сомасында ҚҚС есебіне жатқызылмағаны анықталды – «А» Компаниясы, «М» Компаниясы, «G» Компаниясы, «С» Компаниясы, «L» Компаниясы, «Z» Компаниясының филиалы, «F» Компаниясы, «О» Компаниясы, «М» Компаниясы, «S» Компаниясы, «N» Компаниясы, «К» Компаниясы, «U» Компаниясы, «P» Компаниясы, «E» Компаниясы, «G» Компаниясы, «T» Компаниясы, «R» Компаниясы, «А» Компаниясы, «J» Компаниясы, «С» Компаниясы, «А» Компаниясы, «С» Компаниясы, «S» Компаниясы, «P» Компаниясы, «P» Компаниясы, «P» Компаниясы, «P» Компаниясы, «P» Компаниясы, «A» Компаниясы, «Т» Компаниясы.
Сондай-ақ, тақырыптық тексеру актісі бойынша тексерілетін кезең үшін 12 823,1 мың теңге сомасында ҚҚС есептелді (14 648,9-1 825,8).
Салық кодексінің 186-бабының 5-тармағына сәйкес шағымды қарау нәтижелері бойынша шешім тақырыптық және (немесе) қайта тақырыптық тексерулердің нәтижелері ескеріле отырып шығарылады.
Осылайша, тақырыптық тексеру актісі бойынша 24.08.2021 ж. салықтық тексеру нәтижелері бойынша 33 162,0 мың теңге сомасында ҚҚС есептен шығару расталмаған. Бұл ретте, шағым жасалған хабарламаға сәйкес есептелген ҚҚС сомасы 45 985,1 мың теңгені құрайды. Тиісінше, тақырыптық тексеру нәтижелері бойынша 12 823,1 мың теңге сомасында ҚҚС есептелгені расталды (45 985,1-33 162,0).
Жоғарыда айтылғандардың негізінде тақырыптық тексеру нәтижелерін ескере отырып, 24.08.2021 ж. салықтық тексеру нәтижелері бойынша 33 162,0 мың теңге сомасында ҚҚС есептен шығару негізсіз болып табылады.
Салық кодексінің 181-бабының 3-тармағына сәйкес «Т» Компаниясының шағымы шағымданатын мәселелер шегінде қаралды.
Салық Кодексінің 182-бабы 2-тармағының 2) тармақшасына және 186-бабы 5-тармағына сәйкес шағымды қарау аяқталған кезде уәкілетті орган тақырыптық тексеру нәтижелерін және апелляциялық комиссияның шешімін ескере отырып, дәлелді шешім шығарады.
Апелляциялық комиссия отырысының нәтижелері бойынша Салық органының тексеру нәтижелері туралы шағымданған хабарламаның «R» Компаниясымен, «P» компаниясымен өзара есеп айырысу бойынша, ТМҚ есептен шығару бөлігі бойынша шығыстарды алып тастауға байланысты КТС, ҚҚС есептеу және залалды азайту, сондай-ақ негізгі құралдар бойынша ҚҚС есептен шығару бөлігінде күшін жою, ал қалған бөлігінде өзгеріссіз қалдыру туралы шешім қабылданды.
