Дау түрі: салықтық даулар
Салық төлеушінің санаты: жеке тұлға
Салық түрі: ЖТС
Қазақстан Республикасының Қаржы министрлігі (бұдан әрі - Министрлік) мемлекеттік кірістер департаментінің (бұдан әрі - салық органы) төлем көзінен салық салынбайтын табыстардан жеке табыс салығын (ЖТС) есептеу туралы 460,4 мың теңге сомасында тексеру нәтижелері туралы хабарламасына жеке тұлғадан (бұдан әрі – «А» ЖТ) апелляциялық шағым алды.теңге және өсімпұл 119,3 мың теңге.
«А» ЖТ салық органының тұжырымдарымен келіспей, апелляциялық шағыммен жүгінді және мынадай дәлелдер келтіреді.
«А» ЖТ шағымынан Нұр-сұлтан қаласы, Ш. Қосшығұлұлы көшесі, 1 үй, 1 пәтер мекенжайы бойынша орналасқан тұрғын үй құрылысының 2015ж.11.07. №217 мемлекеттік бағдарламасы шеңберінде тұрғын үйді сатып алу-сату шарты негізінде сатып алынғаны келіп шығады.
Аталған пәтерде ½ (50%) үлесіне меншік құқығы 2015ж.17.07. тіркелген.
Пәтердің екінші бөлігі (50%) 2018ж.08.12. сыйға тарту шарты негізінде «А» ЖТ үлесін сыйға тартқан «В» ЖТ жұбайына тиесілі болды.
Осының негізінде пәтерге қайта тіркеу жүргізілді, онда «А» ЖТ жылжымайтын мүліктің 100% иесі болды.
Шағымда көрсетілгендей 2019ж.22.02. жоғарыда аталған пәтер «А» ЖТ үшінші тұлғаға 14 300,0 мың теңгеге сатылды.
Бұл ретте, «А» ЖТ пікірі бойынша әділет органдарында қайта тіркеу 2018ж.08.12. сыйға тартылған үлестің 50% - ы оны меншік құқығынан айырмады және 2015ж.17.07. бастапқы тіркеуді жоймайды.
Сонымен қатар, ол мүліктік табыс жоқ екенін атап өтті, өйткені салық заңнамасында пәтер үлесіне салық салу мәселесі қарастырылмаған.
Жоғарыда баяндалғанды ескере отырып, «А» ЖТ хабарламаның күшін жоюды сұрайды.
Салықтық тексеру актісінен «Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы» (Салық кодексі) Қазақстан Республикасының 2017ж.25.12. Кодексінің (бұдан әрі - Салық кодексі) 330, 331-баптарын бұза отырып, «А» ЖТ-ның мүлікті (пәтерді) өткізу кезінде құн өсімі түрінде алынған мүліктік табыстан ЖТС есептелмегені келіп шығады).
Шағымды қарау барысында мыналар анықталды.
Салық кодексінің 330-бабы 1-тармағының 1) тармақшасына сәйкес жеке тұлғаның салық салуға жататын мүліктік табысына Салық кодексінің 331-бабында көрсетілген Қазақстан Республикасында жеке тұлғаның мүлікті өткізуі кезіндегі құн өсімінен түсетін табыс жатады.
Салық кодексінің 331-бабы 1-тармағының 1) тармақшасында жеке тұлғаның мүлікті өткізу кезіндегі құн өсімінен түсетін табыс меншік құқығы тіркелген күннен бастап бір жылдан аз уақыт Қазақстан Республикасының аумағында меншік құқығында болған тұрғын үйлерді, саяжай құрылыстарын, гараждарды, жеке қосалқы шаруашылық объектілерін өткізу кезінде туындайды деп белгіленген.
Осы баптың 1 – тармағының 1) тармақшасында көрсетілген мүлік бойынша Салық кодексінің 331-бабы 7-тармағының 1) тармақшасына сәйкес мүлікті өткізу бағасы (құны) мен бағалау құны арасындағы оң айырма құн өсімінен түсетін табыс болып табылады.
Бұл ретте, сатылған мүлікке меншік құқығы туындаған жылдың 1 қаңтарына «Азаматтарға арналған үкімет» мемлекеттік корпорациясының мүлік салығын есептеу үшін айқындалған құн бағалау құны болып табылады.
Қазақстан Республикасы Азаматтық кодексінің 236-бабының 1-тармағына сәйкес жаңадан құрылған жылжымайтын мүлікке меншік құқығы мемлекеттік тіркелген кезден бастап туындайды.
«Жылжымайтын мүлікке құқықтарды мемлекеттік тіркеу туралы» Қазақстан Республикасы Заңының 7-бабының 1-тармағымен, егер осы Заңда және өзге де заңнамалық актілерде өзгеше белгіленбесе, осы Заңның 4, 5 және 6-баптарына сәйкес құқықтық кадастрда міндетті мемлекеттік тіркелуге жататын жылжымайтын мүлікке құқықтар (құқықтар ауыртпалықтары) олар мемлекеттік тіркелген кезден бастап туындайды. актілермен.
Егер тіркеуден бас тартылмаса, өтініш берген сәт мемлекеттік тіркеу кезі болып танылады.
Электрондық тіркеу кезінде жылжымайтын мүлікке құқықты (құқық ауыртпалығын) мемлекеттік тіркеу сәті оның туындағанын, өзгергенін немесе тоқтатылғанын тіркеуші орган жүргізілген тіркеу туралы хабарлама жіберу арқылы растаған кез болып табылады.
Салық кодексінің 178-бабына сәйкес төлем көзінен салық салынбайтын табыстар бойынша жеке табыс салығын есептеуді салық төлеуші тиісті табыстың салық салынатын сомасына салық кодексінің 158-бабының 1-тармағында белгіленген мөлшерлемені қолдану арқылы салық кезеңі үшін дербес жүргізеді.
Қаралып отырған жағдайда, салықтық тексеру актісінен және Нұр-сұлтан қаласы бойынша Мемлекеттік кірістер департаментінің ақпаратынан, «Азаматтарға арналған үкімет» КЕАҚ Нұр-сұлтан қаласы бойынша филиалының 13.04.2022 ж. мәліметтеріне сәйкес жылжымайтын мүлік объектісі бойынша кейінгі объект, Нұр-сұлтан қаласы, Сарыарқа ауданы, Ш. Қосшығұлұлы көшесі, 1 мекен-жайындағы пәтер. 1-тоқсан меншік құқығы және «А» ЖТ үшін тіркеуді тоқтату құқығы келесі негіздер бойынша пайда болды:
- Пәтердің ½ үлесін сыйға тарту шарты 2018ж.08.12., тіркелген күні 2018ж.11.12.;
-2019ж.22.02. сатып алу-сату шарты, тіркелген күні 2019ж.26.02.
Қаралып отырған жағдайда «А» ЖТ жоғарыда көрсетілген жылжымайтын мүліктегі үлесін 2019ж.22.02. сатып алу-сату шарты негізінде сатты, тіркеу күні 2019ж.26.02.
Тиісінше, аталған жылжымайтын мүліктегі үлес «А» ЖТ-ның меншік құқығында бір жылдан аз, яғни 2018ж.08.12. бастап (2018ж.08.12. пәтердің ½ үлесін сыйға тарту шарты) 2019ж.26.02. дейін ((2019ж.22.02. сатып алу-сату шарты) болды.
«Азаматтарға арналған үкімет» мемлекеттік корпорациясы айқындаған салық салу үшін жылжымайтын мүліктің құны туралы мәліметтерге сәйкес 2018 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша мүлік салығын есептеуге арналған жоғарыда көрсетілген пәтердің бағалау құны 5 091,8 мың теңгені құрады.
Қаралып отырған жағдайда «А» ЖТ қалыптасқан мүліктегі (пәтердегі) үлесті сату кезінде құны өсімінен 4 604,0 мың теңге сомасында кіріс алды:
– 14 300,0 мың теңге-мүліктегі үлесті сату сомасы (пәтер), оның ішінде 7 150,0 мың теңге- ½ «А» ЖТ үлесі
- 5 091,8 мың теңге – уәкілетті органның мәліметтері бойынша мүліктің (пәтердің) бағалау құны, олардың 2 545,9 мың теңгесі - ½ үлесі «А» ЖТ.
Осылайша, құн өсімінен «А» ЖТ кірісі 4 604,1 мың теңгені құрады (14 300,0/2) - (5 091,8/2).
Жоғарыда баяндалғанның негізінде, «А» ЖТ мүліктегі (пәтердегі) үлесті сату кезінде құн өсімінен 4 604,1 мың теңге сомасында кіріс алынды, ЖТС сомасы 460,4 мың теңгені (4 604,1 мың теңге*10%) құрайды.
Осылайша, көрсетілген фактілер мен мән-жайларды ескере отырып, салықтық тексеру нәтижелері бойынша жылжымайтын мүлікті (пәтерді) сатудан 460,4 мың теңге сомасында ЖТС есептеу негізді болып табылады.
Апелляциялық комиссия отырысының нәтижелері бойынша шағымданған хабарламаны тексеру нәтижелері туралы өзгеріссіз, ал шағымды қанағаттандырусыз қалдыру туралы шешім қабылданды.
