Проведение таможенного контроля на объектах Индустриального парка СЭЗ «Астана – новый город» осуществляется в соответствии с таможенным законодательством Евразийского экономического союза (ЕАЭС) и Республики Казахстан.
На территории Индустриального парка приоритетным видом деятельности является производство и выпуск товаров (продукции) в соответствии с договором об осуществлении деятельности, заключенным между Управляющей компанией СЭЗ и потенциальным участником СЭЗ.
Управляющей компанией на территории СЭЗ «Астана – новый город» является АО «Управляющая компания специальной экономической зоны «Астана-Технополис».
В соответствии с Законом РК «О специальных экономических и индустриальных зонах» от 3 апреля 2019 года № 242-VІ ЗРК под приоритетными видами деятельности понимаются виды деятельности, определяемые уполномоченным органом, на которые распространяется специальный правовой режим специальной экономической зоны.
На сегодняшний день на территории Индустриального парка резидентами СЭЗ осуществляется производство железнодорожных локомотивов и подвижного состава, автотранспортных средств и трейлеров, электронных деталей, бетонных конструкций, корпусной мебели, резиновых, пластмассовых, стальных изделий и др.
Для изготовления продукции участники СЭЗ осуществляют ввоз необходимых иностранных товаров (сырье), товаров ЕАЭС путем их помещения под таможенную процедуру свободной таможенной зоны (СТЗ), предусматривающую освобождение от уплаты таможенных пошлин и налогов.
Ввоз (вывоз) товаров на объект (с объекта) участником СЭЗ осуществляется в соответствии с Правилами подачи уведомления о ввозе товаров на территорию СЭЗ и выдачи разрешений на вывоз товаров по уведомлению органа государственных доходов, утвержденными приказом Министра финансов РК от 20 февраля 2018 года № 247 «О некоторых вопросах специальной экономической зоны и таможенной процедуры свободной таможенной зоны».
К одному из важных процессов в деятельности участников СЭЗ на территории Индустриального парка относится соблюдение участником СЭЗ алгоритма действий при совершении таможенных операций, связанных с таможенным администрированием в условиях СЭЗ.
К примеру, участник СЭЗ осуществил ввоз товара (сырье), помещенного под таможенную процедуру СТЗ, который впоследствии переработал в готовый продукт. Далее, до момента вывоза в целях реализации готовой продукции с территории Индустриального парка, участнику СЭЗ необходимо завершить действие таможенной процедуры СТЗ путем помещения товара в виде готовой продукции под таможенную процедуру выпуска для внутреннего потребления (ИМ-40) либо иную таможенную процедуру. Однако, на практике имели место случаи реализации готовой продукции до завершения процедуры СТЗ, что является нарушением таможенного законодательства.
В этой связи, в рамках обеспечения благоприятных условий для ведения бизнеса на территории Индустриального парка СЭЗ, в том числе в части информационно-разъяснительной работы, таможенным постом «СЭЗ «Астана – жана кала» столичного Департамента государственных доходов инициируются и проводятся рабочие встречи, организуются круглые столы, направленные на разъяснение действующих норм и требований законодательства, а также их применения в практической деятельности. В рамках этих мероприятий рассматриваются и обсуждаются проблемные вопросы, а также правовые коллизии в законодательстве, ведомственных нормативных актах, препятствующие ведению бизнеса как фактора бюрократизма и волокиты в таможенной сфере. По результатам мероприятий вносятся конкретные предложения в части внесения изменений (дополнений), исключения некоторых норм таможенного и иного законодательства для рассмотрения на заседаниях Консультативного совета при Департаменте государственных доходов, Рабочих групп Комитета государственных доходов, а также общественных объединений, в т.ч. на площадке НПП «Атамекен».
В целом следует отметить, что учитывая особую специфику таможенного администрирования на территории Индустриального парка, участники СЭЗ проявляют заинтересованность в необходимости получения консультаций, информации по изменениям в законодательстве в целях обеспечения своей деятельности в рамках правового поля.
В случае необходимости разъяснения порядка таможенного администрирования таможенный пост «СЭЗ «Астана – жана кала» проводит консультирование участников СЭЗ по месту дислокации таможенного поста (трасса Нур-Султан – Караганда, здание № 45, Центр таможенного оформления) с 09.00ч до 18.30ч. либо по телефонам: 61-33-49, 61-33-52.
ДГД по г. Нур-Султан
«Астана – жаңа қала» АЭА Индустриялық парк объектілерінде кедендік бақылау жүргізу Еуразиялық экономикалық одақтың (ЕАЭО) және Қазақстан Республикасының кеден заңнамасына сәйкес жүзеге асырылады.
Индустриялық парк аумағында АЭА Басқарушы компаниясы мен АЭА әлеуетті қатысушысы арасында жасалған қызметті жүзеге асыру туралы шартқа сәйкес тауарларды (өнімдерді) өндіру және шығару қызметтің басым түрі болып табылады.
«Астана – жаңа қала» АЭА аумағындағы басқарушы компания «Астана-Технополис» Арнайы экономикалық аймағының басқарушы компаниясы» АҚ болып табылады.
«Арнайы экономикалық және индустриялық аймақтар туралы» ҚР 2019 жылғы 3 сәуірдегі № 242-VІ ҚРЗ Заңына сәйкес қызметтің басым түрлері деп арнайы экономикалық аймақтың арнайы құқықтық режимі қолданылатын уәкілетті орган айқындайтын қызмет түрлері түсініледі.
Бүгінгі күні Индустриялық парк аумағында АЭА резиденттері темір жол локомотивтерін және жылжымалы құрамды, автокөлік құралдары мен трейлерлерді, электрондық бөлшектерді, бетон конструкцияларын, корпустық жиһазды, резеңке, пластмасса, болат бұйымдарын және т. б. өндіруді жүзеге асырады.
АЭА қатысушылары өнімді дайындау үшін кедендік баждар мен салықтарды төлеуден босатуды көздейтін қажетті шетелдік тауарларды (шикізатты), ЕАЭО тауарларды еркін кедендік аймақтың (ЕКА) кедендік рәсіміне орналастыру жолымен әкелуді жүзеге асырады.
АЭА қатысушылары объектіге (объектіден) тауарларды әкелу (әкету) «Арнайы экономикалық аймақтың және еркін кедендік аймақтың кедендік рәсімінің кейбір мәселелері туралы» Қазақстан Республикасы Қаржы министрінің 2018 жылғы 20 ақпандағы № 247 бұйрығымен бекітілген мемлекеттік кірістер органының хабарламасы бойынша АЭА аумағына тауарларды әкелу туралы хабарлама беру және тауарларды әкетуге рұқсат беру Қағидаларына сәйкес жүзеге асырылады.
Индустриялық парк аумағындағы АЭА қатысушыларының қызметіндегі маңызды процестердің біріне АЭА қатысушыларының АЭА жағдайларында кедендік әкімшілендірумен байланысты кедендік операцияларды жасау кезінде алгоритмдік әрекеттерді сақтауы жатады.
Мысалы, АЭА қатысушысы ЕКА кедендік рәсімімен орналастырылған тауарды (шикізатты) әкелуді жүзеге асырды, оны кейіннен дайын өнімге қайта өңдеді. Бұдан әрі, Индустриялық парк аумағынан дайын өнімді өткізу мақсатында әкету сәтіне дейін АЭА қатысушысы дайын өнім түріндегі тауарды ішкі тұтыну үшін шығарудың кедендік рәсімімен (ИМ-40) немесе өзге де кедендік рәсіммен орналастыру жолымен ЕКА кедендік рәсімінің қолданылуын аяқтауы қажет. Алайда, тәжірибеде ЕКА рәсімі аяқталғанға дейін дайын өнімді сату жағдайлары орын алды, бұл кедендік заңнаманы бұзу болып табылады.
Осыған байланысты, АЭА Индустриялық паркінің аумағында бизнес жүргізу үшін қолайлы жағдайларды қамтамасыз ету аясында, оның ішінде ақпараттық-түсіндіру жұмыстары бөлігінде, астаналық Мемлекеттік кірістер департаментінің «Астана – жаңа қала» АЭА» кеден бекеті қолданыстағы заңнама нормалары мен талаптарын түсіндіруге, сондай-ақ оларды практикалық қызметте қолдануға бағытталған жұмыс кездесулерін бастамашылық етеді және өткізеді, дөңгелек үстелдер ұйымдастырылады. Осы іс-шаралар аясында проблемалық мәселелер, сондай-ақ заңнамадағы, кедендік саладағы бюрократизм мен сөзбұйдаға салу факторы ретінде бизнесті үйлестіруге кедергі келтіретін ведомстволық нормативтік актілердегі құқықтық қайшылықтар қарастырылады және талқыланады. Іс-шаралар нәтижелері бойынша Мемлекеттік кірістер департаменті жанындағы Консультативтік кеңестің, Мемлекеттік кірістер комитетінің жұмыс топтарының, сондай-ақ қоғамдық бірлестіктердің отырыстарында, оның ішінде «Атамекен» ҰКП алаңында қарау үшін кеден және өзге де заңнамалардың кейбір нормаларын алып тастау, өзгерістер (толықтырулар) енгізу бөлігінде нақты ұсыныстар енгізіледі.
Тұтастай алғанда, Индустриялық парк аумағындағы кедендік әкімшілендірудің ерекшелігін ескере отырып,АЭА қатысушылары құқықтық алаң шеңберінде өз қызметін қамтамасыз ету мақсатында заңнамадағы өзгерістер бойынша консультациялар, ақпарат алу қажеттігіне мүдделілік танытады.
Кедендік әкімшілендіру тәртібін түсіндіру қажет болған жағдайда «Астана – жаңа қала» АЭА» кеден бекеті бекет орналасқан орны бойынша (Нұр-Сұлтан – Қарағанды тас жолы, №45 ғимарат, кедендік ресімдеу орталығы) АЭА қатысушыларына сағат 09.00-ден 18.30-ға дейін немесе 61-33-49, 61-33-52 телефондары бойынша консультация береді.
