В каких случаях применяется таможенный транзит

Таможенная процедура – совокупность норм, определяющих для целей таможенного регулирования условия и порядок использования товаров на таможенной территории Союза или за ее пределами (ст. 2 ТК ЕАЭС).

Основополагающим нормативно-правовым документом, устанавливающим основные положения регулирования применения таможенных процедур, является Таможенный кодекс Евразийского экономического союза (далее — ТК ЕАЭС), а также Решения Комиссии Союза, Решения Коллегии Евразийской экономической комиссии и иные законодательные акты, которые уточняют требования к таможенным процедурам.

В ТК ЕАЭС содержатся общие положения, касающиеся всех таможенных процедур, порядка их заявления и использования.

В ТК ЕАЭС определено 17 видов таможенных процедур, одной из которых является таможенный транзит. Одной из новелл ТК ЕАЭС является установление в соответствии со статьей 304 ТК ЕАЭС особенностей применения, завершения и прекращения действия таможенной процедуры таможенного транзита.

Таможенная процедура: таможенный транзит

Для перевозки товаров по таможенной территории Союза, в том числе через территорию государства, не являющегося членом Союза, они помещаются под таможенную процедуру таможенного транзита.

Таможенный транзит – таможенная процедура, в соответствии с которой товары перевозятся (транспортируются) от таможенного органа отправления до таможенного органа назначения без уплаты таможенных пошлин, налогов, специальных, антидемпинговых, компенсационных пошлин при соблюдении условий помещения товаров под эту таможенную процедуру.

Таможенным органом отправления является таможенный орган, который совершает таможенные операции, связанные с помещением товаров под таможенную процедуру таможенного транзита.

Таможенным органом назначения является таможенный орган, в регионе деятельности которого находится определенное таможенным органом отправления место доставки товаров либо который завершает действие таможенной процедуры таможенного транзита.

Таможенный транзит применяется при перевозке:

1) от таможенного органа в месте убытия до таможенного органа в месте прибытия;

2) от таможенного органа в месте прибытия до внутреннего таможенного органа;

3) от внутреннего таможенного органа до таможенного органа в месте убытия;

4) от одного внутреннего таможенного органа до другого внутреннего таможенного органа;

5) между таможенными органами через территории государств, не являющихся членами Союза, и (или) морем.

Таможенная процедура таможенного транзита применяется:

1) для перевозки (транспортировки) по таможенной территории Союза иностранных товаров, не помещенных под иные таможенные процедуры, а также товаров Союза:

- помещенных под таможенную процедуру экспорта;

- помещенных под таможенную процедуру свободной таможенной зоны, перевозимых с одной территории СЭЗ на другую территорию СЭЗ;

2) для перевозки (транспортировки) с одной части таможенной территории Союза на другую часть таможенной территории Союза через территории государств, не являющихся членами Союза, и (или) морем товаров Союза и иностранных товаров.

Товары Союза, помещенные под таможенную процедуру таможенного транзита, сохраняют статус товаров Союза.

Для перевозки (транспортировки) по таможенной территории Союза не помещаются под таможенную процедуру таможенного транзита следующие иностранные товары:

1) товары, находящиеся на воздушном судне, которое во время осуществления международной перевозки совершило промежуточную, вынужденную или техническую посадку на таможенной территории Союза без разгрузки (выгрузки) этих товаров;

2) товары, которые после прибытия на таможенную территорию Союза не покидали места перемещения товаров через таможенную границу Союза и убывают с таможенной территории Союза;

3) товары, перемещаемые по линиям электропередачи;

4) товары, перемещаемые трубопроводным транспортом, если до начала такой перевозки (транспортировки) эти товары помещены под таможенную процедуру выпуска для внутреннего потребления, таможенную процедуру переработки на таможенной территории, таможенную процедуру переработки для внутреннего потребления, таможенную процедуру временного ввоза (допуска) или таможенную процедуру реимпорта.

Кроме этого, таможенная процедура таможенного транзита не применяется для перевозки (транспортировки) по таможенной территории Союза газа природного, помещенного под таможенную процедуру экспорта, ранее вывезенного с таможенной территории Союза в соответствии с таможенной процедурой временного вывоза, если такая перевозка (транспортировка) обусловлена технологическими особенностями перевозки (транспортировки) газа природного трубопроводным транспортом.

Особенности применения таможенной процедуры таможенного транзита в отношении товаров, перевозимых по территории только одного государства-члена Союза, могут быть установлены законодательством этого государства-члена ЕАЭС о таможенном регулировании.

Особенности применения таможенной процедуры таможенного транзита в отношении товаров, перевозимых по таможенной территории Союза различными (двумя и более) видами транспорта, определяются Комиссией Союза.

Условия помещения товаров под таможенную процедуру

1) обеспечение исполнения обязанности по уплате ввозных таможенных пошлин, налогов в отношении иностранных товаров;

2) обеспечение исполнения обязанности по уплате специальных, антидемпинговых, компенсационных пошлин в отношении иностранных товаров;

3) обеспечение возможности идентификации товаров способами, предусмотренными ТК ЕАЭС;

4) соответствие транспортного средства международной перевозки требованиям, указанным в статье 364 ТК ЕАЭС, если товары перевозятся в грузовых помещениях (отсеках) транспортного средства, на которые налагаются таможенные пломбы и печати;

5) соблюдение запретов и ограничений.

При помещении товаров под таможенную процедуру таможенного транзита таможенный орган отправления устанавливает срок таможенного транзита, определяет место доставки товаров, осуществляет идентификацию товаров и документов на них.

Срок действия таможенной процедуры

При помещении товаров под таможенную процедуру таможенного транзита таможенный орган отправления устанавливает срок, в течение которого товары должны быть доставлены от таможенного органа отправления до таможенного органа назначения (срок таможенного транзита).

В отношении товаров, перевозимых железнодорожным транспортом, срок таможенного транзита устанавливается из расчета 2 тысячи километров за 1 месяц, но не менее 7 календарных дней.

В отношении товаров, перевозка (транспортировка) которых осуществляется иными видами транспорта, срок таможенного транзита устанавливается в соответствии с обычным сроком перевозки (транспортировки) товаров исходя из вида транспорта и возможностей транспортного средства, установленного маршрута перевозки товаров, других условий перевозки и (или) заявления декларанта или перевозчика, а также с учетом требований режима труда и отдыха водителя транспортного средства в соответствии с международными договорами государств-членов Союза с третьей стороной, но не более предельного срока таможенного транзита.

Предельный срок таможенного транзита не может превышать срок, определяемый из расчета 2 тысячи километров за 1 месяц.

Установленный таможенным органом срок таможенного транзита по мотивированному обращению декларанта или перевозчика может быть продлен в пределах предельного срока.

Место доставки товаров

При помещении товаров под таможенную процедуру таможенного транзита таможенный орган отправления определяет место, куда должны быть доставлены товары, помещаемые под таможенную процедуру таможенного транзита (место доставки товаров).

Место доставки товаров определяется на основании сведений о пункте назначения, указанных в транспортных (перевозочных) документах. Местом доставки товаров является зона таможенного контроля, находящаяся в регионе деятельности таможенного органа назначения. При этом товары, перевозимые из места их прибытия, доставляются в место нахождения таможенного органа.

Местом доставки товаров, перемещаемых железнодорожным транспортом, является зона таможенного контроля на станции назначения, на подъездных путях станции назначения или на железнодорожных путях необщего пользования, примыкающих непосредственно к станции назначения.

В случае если при перевозке (транспортировке) товаров в соответствии с таможенной процедурой таможенного транзита пункт назначения изменяется в соответствии с законодательством государств-членов Союза в области транспорта, место доставки товаров может быть изменено с разрешения таможенного органа.

Для получения разрешения таможенного органа на изменение места доставки перевозчик вправе обратиться в любой таможенный орган, находящийся по пути его следования, с заявлением об изменении места доставки товаров, составленным в произвольной форме. Совместно с заявлением об изменении места доставки товаров представляются документы, подтверждающие изменение пункта назначения, транзитная декларация и иные документы на товары.

Разрешение на изменение места доставки товаров принимается таможенным органом не позднее дня, следующего за днем получения заявления и документов. После выдачи разрешения на изменение места доставки действие таможенной процедуры таможенного транзита в отношении товаров, место доставки которых изменено, завершается и товары подлежат помещению под таможенную процедуру таможенного транзита.

Допускается изменение места доставки товаров без завершения действия таможенной процедуры таможенного транзита, если такое место доставки расположено в том же регионе деятельности таможенного органа, где и первоначально установленное таможенным органом отправления место доставки товаров.

ДГД по г. Астана

ЕАЭО тауарларының транзиті туралы

Кедендік рәсім – тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағында немесе оның шегінен тыс жерлерде пайдалану шарттары мен тәртібін кедендік реттеу мақсаттары үшін айқындайтын нормалар жиынтығы (ЕАЭО КК 2-бап).

Кедендік рәсімдерді қолдануды реттейтін негізгі ережені  айқындайтын, нормативтік-құқықтық негізін қалаушы болып Еуразиялық Экономикалық Одақ Кеден кодексі (бұдан әрі-ЕАЭО КК), сонымен қатар Одақ Комиссиясының Шешімі, Еуразиялық экономикалық комиссиясының Алқасы Шешімі және кеден рәсімдерінің талаптарын нақтылайтын басқа да заңнамалық актілер болып табылады.

ЕАЭО КК-нде барлық кедендік рәсімдерге қатысты, олардың мәлімдеу және пайдалану тәртібін айқындайтын жалпы ережелерден тұрады.

ЕАЭО КК-нде кедендік рәсімдердің 17 түрі айқындалған, оның бірі кедендік транзит т болып табылады. ЕАЭО КК-нің негізгі новелласы ЕАЭО КК-нің 304- бабына сәйкес кедендік транзит кедендік рәсімінің белгіленген қолдану тәртібі, аяқталуы және тоқтатылуы болып табылады.

 Кедендік рәсім: Кедендік транзит

Одақтың кедендік аумағы бойынша, оның ішінде Одаққа мүше емес мемлекеттердің аумағы арқылы тауарларды тасымалдау үшін кедендік транзит кедендік рәсіміне орналастырылады.

Кедендік транзит - кедендік рәсімі тауарларды осы кедендік рәсіммен орналастыру шарттары сақталған кезде тауарлар жөнелтуші кеден органынан межелі кеден органына дейін кедендік баждар, салықтар, арнайы, демпингке қарсы, өтемақы баждары төленбестен тасымалданатын (тасылатын) кедендік ресім болып табылады.

Жөнелтуші кеден органы – тауарларды кедендік транзит кедендік рәсімімен орналастыруға байланысты кедендік операцияларды жасайтын кеден органы.

Межелі кеден органы – қызмет аймағында (өңірінде) жөнелтуші кеден органы айқындаған тауарларды жеткізу орны болатын не кедендік транзит кедендік рәсімінің қолданысын аяқтайтын кеден органы.

Кедендік транзит кедендік рәсімі тауарларды:

      1) келу орнындағы кеден органынан кету орнындағы кеден органына дейін;

      2) келу орнындағы кеден органынан ішкі кеден органына дейін;

      3) ішкі кеден органынан кету орнындағы кеден органына дейін;

      4) бір ішкі кеден органынан басқа ішкі кеден органына дейін;

      5) Одаққа мүше болып табылмайтын мемлекеттердің аумағы арқылы және (немесе) теңізбен кеден органдары арасында тасымалдау (тасу) кезінде қолданылады.

Кедендік транзит кедендік рәсімі:

1) Одақтың кедендік аумағы бойынша өзге де кедендік рәсімдермен орналастырылмаған шетелдік тауарларды, сондай-ақ Одақтың:

 - экспорт кедендік рәсімімен орналастырылған;

 -АЭА бір аумағынан АЭА басқа аумағына тасымалданатын, еркін кеден аймағы кедендік рәсімімен орналастырылған тауарларын тасымалдау (тасу) үшін;

 2) Одақтың тауарлары мен  шетелдік тауарларды Одаққа мүше болып табылмайтын мемлекеттердің аумағы арқылы және (немесе) теңізбен Одақтың кедендік аумағының бір бөлігінен Одақтың кедендік аумағының басқа бөлігіне тасымалдау (тасу) үшін қолданылады.

Кедендік транзит кедендік рәсімімен орналастырылған Одақ тауарлар Одақ тауарлар мәртебесін сақтайды.

Одақтың кедендік аумағы бойынша тасымалдау (тасу) үшін мынадай шетелдік тауарлар:

1) халықаралық тасымалды жүзеге асыру кезінде тауарларды түсірмей (тиеп-жөнелтпей) Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына аралық, мәжбүрлі немесе техникалық қонған әуе кемесіндегі осы тауарлар;

2) Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына келгеннен кейін Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы тауарларды өткізу орындарынан қозғалмаған және Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағынан кететін тауарлар;

 3) электр беру желілері бойынша өткізілетін тауарлар;

 4) құбыржол көлігімен өткізілетін тауарлар, егер мұндай тасымалдау (тасу) басталғанға дейін осы тауарлар ішкі тұтыну үшін шығарудың кедендік рәсімімен, кедендік аумақта қайта өңдеудің кедендік рәсімімен, ішкі тұтыну үшін қайта өңдеудің кедендік рәсімімен, уақытша әкелудің (рұқсат берудің) кедендік рәсімімен немесе кері импорттың кедендік рәсімімен орналастырылса.

Сонымен қатар, кедендік транзиттің кедендік рәсімі, егер мұндай тасымалдау (тасу) табиғи газды құбыржол көлігімен тасымалдаудың (тасудың) технологиялық ерекшеліктеріне негізделсе, экспорттың кедендік рәсімімен орналастырылған, уақытша әкетудің кедендік рәсіміне сәйкес Одақтың кедендік аумағынан бұрын әкетілген табиғи Одақтың кедендік аумағы бойынша тасымалдау (тасу) үшін қолданылмайды.

Бір ғана Одаққа мүше-мемлекет аумағы бойынша тасымалданатын тауарларға қатысты кедендік транзит кедендік рәсімін қолданудың ерекшеліктерін кедендік реттеу туралы осы Одаққа мүше-мемлекет заңнамасымен айқындауы мүмкін.

Көліктің әртүрлі (екі және одан да көп) түрімен Одақтың кедендік аумағы бойынша тасымалданатын тауарларға қатысты кедендік транзит кедендік рәсімін қолданудың ерекшеліктерін Одақтың Комиссия айқындайды.

Тауарларды кедендік рәсімімен орналастыру шарттары:

1. шетелдік тауарларға қатысты кедендік әкелу баждарын, салықтарды төлеу жөніндегі міндеттің орындалуын қамтамасыз ету;
2. шетелдік тауарларға қатысты арнайы, демпингке қарсы, өтемақы баждарын төлеу жөніндегі міндеттің орындалуын қамтамасыз ету;
3. ЕАЭО КК-нде көзделген тәсілдермен тауарларды сәйкестендіру мүмкіндігін қамтамасыз ету;
4.  тауарлар көлік құралының кедендік пломбалар салынған және мөр басылған жүкжайларында (бөлікжайларында) тасымалданатын болса, халықаралық тасымалдау көлік құралының ЕАЭО КК-нің  364-бабында көрсетілген талаптарға сәйкестігі;
5. тыйым салулар мен шектеулерді сақтау болып табылады.

Жөнелтуші кеден органы тауарларды кедендік транзит кедендік рәсімімен орналастыру кезінде тауарлар жөнелтуші кеден органынан межелі кеден органына дейін жеткізілуге тиіс мерзімді, тауарларды  жеткізілуге тиіс орынды, тауарлар және оның құжаттарын сәйкестендіруді жүзеге асырады.

Кедендік рәсім мерзімі

Жөнелтуші кеден органы тауарларды кедендік транзит кедендік рәсімімен орналастыру кезінде тауарлар жөнелтуші кеден органынан межелі кеден органына дейін жеткізілуге тиіс мерзімді (кедендік транзит мерзімі) белгілейді.

Теміржол көлігімен тасымалданатын тауарларға қатысты кедендік транзит мерзімі 1 айға 2 мың километр есебінен белгіленеді, бірақ ол күнтізбелік 7 күннен кем болмауға тиіс.

Көліктің өзге де түрлерімен тасымалдау (тасу) жүзеге асырылатын тауарларға қатысты кедендік транзит мерзімі көліктің түрі және көлік құралының мүмкіндіктері, тауарлар тасымалдаудың белгіленген маршруты, басқа да тасымалдау шарттары және (немесе) декларанттың немесе тасымалдаушының өтініші негізге алына отырып, сондай-ақ Одақтың мүше-мемлекеттері халықаралық шарттарына сәйкес көлік құралы жүргізушісінің еңбек пен демалыс режимінің талаптары ескеріле отырып, тауарлар тасымалдаудың (тасудың) қалыпты мерзіміне сәйкес белгіленеді, бірақ ол кедендік транзиттің шекті мерзімінен аспауға тиіс.

Кедендік транзиттің шекті мерзімі 1 айға 2 мың километр есебінен айқындалатын мерзімнен аспауға тиіс    

Кеден органы белгілеген кедендік транзит мерзімі декларанттың немесе тасымалдаушының уәжді өтініш жасауы бойынша белгіленген мерзімнің шегінде ұзартылуы мүмкін.

 Тауарларды жеткізу орны

Тауарларды кедендік транзит кедендік рәсімімен орналастыру кезінде жөнелтуші кеден органы кедендік транзит кедендік рәсімімен орналастырылатын тауарлар жеткізілуге тиіс орынды (тауарларды жеткізу орны) айқындайды.

Тауарларды жеткізу орны көліктік (тасымалдау) құжаттарында көрсетілген межелі пункт туралы мәліметтер негізінде айқындалады. Межелі кеден органы қызметінің аймағындағы кедендік бақылау аймағы тауарларды жеткізу орны болып табылады. Бұл ретте, келу орнынан тасымалданатын тауарлар кеден органы тұрған жерге жеткізіледі.

Межелі станцияның кірме жолдарындағы немесе межелі станцияға тікелей жапсарлас жатқан жалпы пайдаланыламайтын теміржолдардағы кедендік бақылау аймағы теміржол көлігімен тасымалданатын тауарлардың жеткізу орны болып табылады.

Егер кедендік транзит кедендік рәсіміне сәйкес тауарларды тасымалдау (тасу) кезінде Одақ мүше-мемлекеттер көлік туралы заңнамасына сәйкес межелі пункт өзгеретін болса, тауарларды жеткізу орны кеден органының рұқсатымен өзгертілуі мүмкін.

Тасымалдаушы жеткізу орнын өзгертуге кеден органының рұқсатын алу үшін тауарларды жеткізу орнын өзгерту туралы еркін нысанда жасалған өтінішпен өзі жүретін жолдағы кез келген кеден органына жүгінуге құқылы. Тауарларды жеткізу орнын өзгерту туралы өтінішпен бірге межелі пункттің өзгеруін растайтын құжаттар, транзиттік декларация және тауарларға арналған өзге де құжаттар ұсынылады.

Тауарларды жеткізу орнын өзгертуге арналған рұқсатты кеден органы осы тармақтың бірінші бөлігінде көрсетілген өтінішті және құжаттарды алған күннен кейінгі күннен кешіктірмей қабылдайды. Жеткізу орнын өзгертуге арналған рұқсатты бергеннен кейін жеткізу орны өзгертілген тауарларға қатысты кедендік транзит кедендік рәсімінің қолданысы аяқталады және тауарлар кедендік транзит кедендік рәсімімен орналастыруға жатады.